Hồi còn Tiểu Học, mỗi lần có Thánh Lễ cầu nguyện cho người mới qua đời, tôi phải lật lật đến Nhà Tang để được phát nến, rồi đi theo bà con đưa quan tài người quá cố đến Nhà Thờ. Mỗi sáng sớm ngày thường, trong Thánh Lễ, Cha Sở cầu nguyện chung cho người quá cố và đặc biệt cho linh hồn nào đó thể theo lời xin của thân nhân. Sau đó là Nghi Thức ''Lễ Mồ'' giữa Nhà Thờ. Cả Cộng Đoàn hát bài ''Libera me, Domine'' cùng với Linh Mục.

Khi lên Trung Học, chúng tôi được dạy bài ''Le Jour des Morts'' (Ngày của Người Quá Cố) có đoạn như sau: ''Trong ngày thu ngắn và lạnh này, tôi đi, tôi đến, tôi lê bước trên cỏ ướt không ngoài mục đích là đi lại trên dấu vết của người thân thương mới đây đã đi trước mặt tôi, phía sau tôi hay bên cạnh tôi trên những lối đi này.'' (Pendant cette courte et frissonnante journée d'automne, je vais, je viens, je traîne mes pas sur l'herbe mouillée sans autre but que de repasser sur les traces des êtres chéris qui marchaient naguère devant moi, derrière moi ou à côté de moi dans ces mêmes allées.)

Bây giờ, ở quê người, mỗi tối, gia đình chúng tôi vẫn đọc câu: ''Chúng con cậy vì Danh Chúa Nhân Từ cho linh hồn Gioakim, Anna... cùng Các Đẳng Linh Hồn được lên Chốn Nghỉ Ngơi, hằng xem thấy Mặt Đức Chúa Trời sáng láng, vui vẻ vô cùng. Amen.'' Có khi chúng tôi cùng hát bài Thánh Ca ''Ớ Chúa Con'' để cầu nguyện cho tất cả Người Quá Cố.

Bài thơ:

NGÀY TƯỞNG NHỚ

Đến Ngày Các Đẳng Linh Hồn

Tha phương, buồn nhớ về Thôn, Quê mình...

Cầu cho Việt Tổ, Thân Sinh

Hai bên Nội-Ngoại, Vong Linh mọi miền

Xin cho Họ được nghỉ yên

Chầu Nhan Thánh Chúa ở Thiên Cung Ngài

Tháng 11, tối mồng 2

Đọc Kinh, vuốt lệ chảy dài, Mẹ ơi!

Cha con vĩnh biệt cõi đời!

Thịt xương Mẹ cũng chôn nơi mộ mình!

Nhìn lên Di Ảnh Thân-Sinh

Nhớ bao kỷ niệm gia đình làm sao

Tình thương Cha-Mẹ dạt dào

Và lời khuyên nhủ ngày nào đoàn viên:

''Noi gương các Bậc Thánh Hiền

Thờ Cha, kính Mẹ, Tổ Tiên, Ông Bà

Tu thân, rồi đến tề gia

Trước khi gánh việc Sơn Hà, nghe con!''

Bao năm ''biền biệt Nước Non''

Lời Cha-Mẹ dạy vẫn còn ghi sâu

Vành khăn tang đã thay mầu

Tha phương cầu thực, bao lâu mới về?

Đăm chiêu, cầu khẩn, nguyện thề

Nơi đâu, con cũng một bề sắt son

Dẫu Cha với Mẹ không còn

Hồn Người bất tử ''bên con đêm nầy''

Cám Ơn Tình Chúa tràn đầy:

Cho con Cha-Mẹ: Bậc Thầy khai tâm

Đã gieo Hạt giống nẩy Mầm

Trong con mọc Rễ và đâm thành Chồi

Giúp con biết Chúa Ba Ngôi

Giêsu chịu chết trên Đồi vì ta...

Lời Kinh nghẹn bởi lệ sa

Nhớ ngày sum họp cả nhà ấm êm...

Đêm nay, mưa đổ ngoài thềm

Nghe mà não nuột, lạnh thêm xứ người!

Đaminh Phan văn Phước

Thánh Ca

Đạo Công Giáo tưởng nhớ đến Người Quá Cố mỗi ngày trong những lần như sau: Kinh Truyền Tin ba lần, Kinh sáng và tối, Kinh trước, trong và sau Thánh Lễ, chưa kể Kinh trước và sau bửa ăn hay bất cứ lúc nào có thể.

Bài Lễ Mồ sau Thánh Lễ: ''LIBERA ME, DOMINE''

Responsorio Gregoriano LIBERA ME DOMINE, Schola Gregoriana Mediolanensis, direttore Giovanni Vianini,Milano, Italia - YouTube

Bài trong Thánh Lễ trước khi an táng: ''DIES IRAE''

1. Có chữ Latinh và Anh: Dies Irae, Dies Illa - Monks of the Abbey of St Maurice & St. Maur, Clervaux, Luxembourg – YouTube