Có người dịch chữ Hylạp ''ἀγγαρεύουσιν'' (angareuousin) và chữ Latinh ''angariant'' trong tiểu đoạn (verset) ở Marcô 15,21 ra nghĩa nầy: ''nhờ'' hay ''được nhờ''!

Vậy, tôi xin chân thành nhận xét:

1- Chữ Hylạp ''ἀγγαρεύουσιν'' (angareuousin) là động từ thuộc ngôi thứ ba, số nhiều, ở thì hiện tại!!!

2- Chữ Latinh ''angariant'' cũng là động từ thuộc ngôi thứ ba, số nhiều, ở thì hiện tại!!! Đó là cách dịch trong NOVA VULGATA của Giáo Hội.

3- Tuy nhiên, trong cuốn song ngữ Hy-La ''NOVUM TESTAMENTUM GRAECE ET LATINE'' (năm 1932, Stuttgart, Đức Quốc), dù có ''ἀγγαρεύουσιν'' (Hylạp) ở thì hiện tại, thay vì ''angariant'', các Cụ vẫn dùng chữ ''angariaverunt'' ở thì quá khứ (parfait), chứ không phải ''angariant'' ở thì hiện tại!!!

4- Theo văn phạm nói chung, người ta có thể dùng thì hiện tại cho các việc đã xảy ra. Đó là ''le présent de narration'' (thì hiện tại tường thuật) vốn làm cho nội dung TOÀN câu chuyện nào đó ra vẻ sống động. Đằng nầy, các động từ được chia (conjugated) trong Marcô15 đều ở thì quá khứ, chứ không phải hiện tại!

5- Các bản bằng tiếng Anh, Pháp, Đức, Tâybannha đều dùng động từ ''ấy'' ở thì quá khứ!!!

6- Xin mời xem Tông Hiến về Bản NOVA VULGATA bằng tiếng Latinh: ''Trong quá khứ, Hội Thánh cho rằng Bản Phổ Thông cũ là đủ và có giá trị đủ để phân phát Lời Chúa cho dân Kitô hữu: Bản Phổ Thông Mới này hẳn cũng có thể làm điều ấy cách thỏa đáng hơn.'' (Praeteritis temporibus Ecclesia arbitrabatur veterem Vulgatam editionem sufficere atque ad verbum Dei populo christiano impertiendum affatim valere: quod quidem eo satius iam efficere poterit haec Nova Vulgata editio.)

Như vậy, theo thiển ý của tôi, các bản dịch có chút khác biệt, cách dịch thành ''angariant'' (trong Nova Vulgata) là do các Cụ căn cứ vào bản gốc Hylạp, bởi vì toàn bộ Tân Ước đều được viết bằng tiếng Hylạp.

7- Ý nghĩa của động từ Latinh ''angariare''

Các bản dịch bằng tiếng Anh, Pháp, Đức, Tâybannha dùng chữ ''compelled, requièrent, swangen, obligaron'' có nghĩa: yêu cầu, bắt buộc, ép... Các bản của Chứng Nhân Giêhova cũng vậy. Trong Bible Student's English-Greek Concordanceand Greek-English Dictionary, động từ ''angariare'' cũng có nghĩa là ''compell'': force somebody to do something. (bắt ai làm gì đó)

8- Người dịch không nên ''đề nghị'' biến động từ ở thể chủ động (active form) thành thể bị động (passive form) là ''được nhờ''!!!

9- Các Giáo Phụ ngày xưa rất uyên bác về Tiếng Hy-La nên các Ngài dịch rất chính xác.

10- Linh Mục Nguyễn Thế Thuấn dịch như sau: ''Và họ bắt một người qua đàng, ông Simôn, người Kyrênê, tự ngoài đồng về, thân phụ của Alêxanđrô và Ruphô, (họ bắt ông) làm phu vác thập giá cho Ngài.'' từ bản:

a- Hylạp: ''καὶ ἀγγαρεύουσιν παράγοντα τινα Σίμωνα Κυρηναῖον ἐρχόμενον ἀπ' ἀγροῦ, τὸν πατέρα Ἀλεξάνδρου καὶ Ρούφου, ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ.''

b- Latinh: ''Et angariaverunt praetereuntem quempiam Simonem Cyrenaeum venientem de villa, patrem Alexandri et Rufi, ut tolleret crucem eius.'' (Nova Vulgata dùng chữ ''angariant'' là không đúng với cuốn song ngữ Hy-La ''NOVUM TESTAMENTUM GRAECE ET LATINE'', năm 1932, Stuttgart, Đức Quốc như tôi đã trình bày!!!)

Đức Quốc, 12.11.2017

Phan văn Phước