Khi nói: “Bán anh em xa, mua láng giềng gần” thì các cụ ta có ý ám chỉ tính cách quan trọng trong tình nghĩa thuận hòa lối xóm, ngày ngày đi về thấy nhau, tháng năm gần gũi với nhau.

Trong Kinh Thánh cũng ghi một câu tương tự: “Far better a neighbor that is near than a brother far off.”

Trong khi đó thì Giám đốc Stephen Glaude của Hiệp Hội Hàng Xóm Quốc Gia tại Thủ đô Washington, Hoa Kỳ, lại thực tế hơn: “Hàng xóm là một loại bảo hiểm có giá trị tương đương với bảo hiểm tài sản, hỏa hoạn hoặc sức khỏe”.

 Và theo hiền triết Khổng Tử: “Lý nhân vi mỹ. Trạch bất xử nhân, yên đăc trí”. Xóm có nhân hậu là xóm tốt. Người chọn chỗ ở mà chẳng chọn xóm nhân hậu thì làm sao gọi là trí được”.

 Thực vậy, hài hòa hàng xóm láng giềng không những cần thiết mà còn có lợi cho sức khỏe.Các nhà chuyên môn y khoa học đồng ý là hàng xóm tốt giúp đời sống an bình hơn. Có nghiên cứu cho hay nơi nào dân chúng sống hòa hoãn với nhau thì bệnh tim cũng ít. Họ không bị ảnh hưởng của những căng thẳng trong giao tế giữa những người lân cận.

Thử tượng tượng sống cạnh một gia đình mà họ thường xuyên “hang thịt nguýt hang cá”, dòm ngó sang nhà mình, bình phẩm điều này, chê bai điều kia, vặn nhạc ồn ào, xe đậu bừa bãi thì làm sao mà đời sống của mình thoải mái, ăn ngon ngủ yên cho được.

 Ngược lại, khi nấu bát canh chua, thiếu quả cà to mát mà lối xóm sẵn sàng “có đây”,tiếp tế. Cần nhờ để mắt coi chừng nhà khi đi nghỉ hè mà họ sẵn sàng nhận lời. Cần thợ sửa xe kinh nghiệm mà họ ân cần giới thiệu một nơi…thì đời sống chắc là nhẹ nhàng dễ chịu hơn…

 Tại Hoa Kỳ, sự quan trọng của tình nghĩa hàng xóm láng giềng đã được quốc hội biểu quyết và các Tổng Thống Nixon, Ford và Carter ký ban tuyên cáo Ngày Quốc Gia Hàng Xóm Tốt “National Good Neighbor Day” vào năm 1978. Đó là ngày Chủ Nhật thứ tư của tháng 9. Tới năm 2003, Thượng viện Hoa kỳ đổi sang ngày 28 tháng 9 hàng năm.

Mà muốn trở nên hàng xóm tốt với nhau cũng không phải là khó thực hiện. Có những điều làm vui lòng nhau thì cũng có nhiều việc mang lại cảnh “bằng mặt mà không bằng lòng”, bất bình lối xóm.

HY vọng mẩu đối thoại như sau chẳng bao giờ xảy ra ở khu phố nhà mình:

Hai người láng giềng trò chuyện, một người nói:

-"Tôi rất tiếc là mấy con gà nhà tôi đã ăn hết những hạt hoa vừa gieo bên vườn nhà bác".

- Ôi, chuyện nhỏ thôi mà bác ơi. Nhân tiện cũng xin bác thứ lỗi cho, con Vện nhà tôi đã cắn chết mấy con gà ấy rồi.

- Không sao, tối qua xe hơi bà nhà tôi đã lỡ chẹt chết con chó nhà bác rồi.

- Tôi biết, vì thế lúc cưa cây tôi cũng đã cưa thủng lốp xe của bác gái.

 - Vậy à! Nhân tiện tôi xin hỏi nhà bác mua bảo hiểm hỏa hoạn chưa đấy?”

 Rõ thực là “ăn miếng, trả miếng”.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức