CHÚA NHẬT XV A THƯỜNG NIÊN

Is 55:10-11; Rm 8:18-23; Mt 13:1-9

Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD

Sách tiên tri Isaiah kể: “Mưa và tuyết rơi từ trời xuống thì nó sẽ không trở lại trời nhưng sẽ làm cho đất mát mẻ, sinh màu mỡ giúp cho hạt giống nảy mầm rồi sinh hoa trái để cho ta có cơm ăn.”(Is 55:10). Mưa trong sa mạc có vẻ không sinh lợi, nhưng nó đã hoàn thành một mục đích nào đó của Thiên Chúa. Lời Chúa đến với những tâm hồn chai đá, đôi khi cũng có thể làm thay đổi cuộc sống của họ. Xem vậy thì Lời Chúa ra khỏi con người cũng không phải là vô ích. 

Tuyết rơi từ trời xuống cũng vậy, nó không phải là để phủ kín núi đồi cho người ta trượt tuyết, trẻ con chơi đùa và làm người tuyết, nhưng mục đích chính của nó, cũng  như mưa, là hóa ra nước làm ướt đất giúp cây cối có thể mọc và sống  xanh tươi trở lại. 

Mỗi khi tuyết và mưa rơi chúng đều tạo ra những yếu tố cần thiết làm ẩm ướt đất để hạt giống nảy mầm, bám chặt xuống đất và lớn lên. Lời Chúa -cũng giống như mưa và tuyết từ trời rơi xuống- luôn luôn hoàn thành mục đích mà Thiên Chúa mong muốn.“Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta dù không sinh kết quả tức thì, nhưng nó đã thực hiện ý muốn của ta và làm tròn xứ mệnh Ta trao phó” (Is 55:11). Để chấp nhận sự thật này, cần phải có niềm tin và bền chí nhẫn nại. 

CẦN PHẢI CÓ NIẾM TIN

Thánh Phaolo trong thư gửi tín hữu Roma (Rm 8:18-23), cho rằng số phận loài người nằm ở tương lai, mà tương lai là do ở người có lòng tin. Có tội thì bị phạt, có lòng tin tưởng thì được giải thoát và hưởng vinh quang (c.19-22). Kiên trì chờ đợi thì mùa gặt Chúa Thánh Thần sẽ đến. Người tín hữu được hưởng hoa trái đầu mùa là do Chúa Thánh Thần như một bảo đảm thân xác được giải phóng khỏi mọi cám dỗ của tội lỗi (c.23). 

Ý NGHĨA DỤ NGÔN 

Khi giảng, đức Giesu thường dùng dụ ngôn để so sánh và làm sáng tỏ vấn đề giữa niềm tin Kito giáo và thực tế trong cuộc sống. Cùng một biến cố nhưng lại có những yếu tố hoàn toàn khác nhau như dụ ngôn men trong bột (Mt 13:33), mục đích là làm cho người nghe phải tò mò chú ý, cũng như cách nói tượng hình khiến người nghe phải suy nghĩ và tìm hiểu. Hiểu biết là một quà tặng, một ơn Chúa ban đặc biệt cho các môn đệ, không phải ai cũng có. Được ơn hiểu biết hay không là do Thiên Chúa. Còn vấn đề ngu dốt không hiểu Lời Chúa thì lại khác, như có kẻ nhìn mà không thấy, nghe mà không hiểu (Mt 13:13). 

CÁCH XẾP ĐẶT DỤ NGÔN NGƯỜI GIEO HẠT GIỐNG

Hãy để ý cách sắp đặt những bài giảng dụ ngôn của Mathieu (Mt 13:1-52). Những bài giảng của Chúa Giesu thường ở dưới dạng dụ ngôn như dụ ngôn nói về các nhà biệt phái chối bỏ đức Giesu. Các dụ ngôn này là những cuộc bàn luận quan trọng thứ ba của Chúa Giesu trong Mathieu, đồng thời là phần hai của sách Tin Mừng ba. Mathieu viết theo dàn bài của Marco (Mc 4:1-35) nhưng lại chỉ có hai dụ ngôn của Marco. Hai chuyện còn lại rất có thể lấy từ nguồn “Q” và tổng hợp đặc biệt các chuyện của Mathieu. Thêm vào 7 chuyện dụ ngôn, cuộc bàn luận cho thấy lý do tại sao Chúa Giesu dùng bài giảng đặc biệt này (Mt 13:10-15) để cho thấy ai hiểu lời Chúa giảng là có ơn phúc (c.16-17), cắt nghĩa chuyện dụ ngôn người gieo giống (c 18-23) và những hạt giống (c.36-43) để rồi kết thúc bằng một kết luận để các môn đệ hiểu (c.51-52). 

CHÚA KHÔNG BAO GIỜ TIẾC LỜI

Người Galile là dân nhà nông nên nói về người gieo hạt giống (Mt 13:1-23) thì ai cũng hiểu. Ông gieo hạt lên cả những nơi mà hạt giống không có cơ may nảy mầm. Ông rảy hạt lên lối đi thì dĩ nhiện nó không có hoàn cảnh để mọc. Những hạt rơi vào nơi đá đất lẫn lộn thì nó cũng nảy mầm nhưng rồi chết. Những hạt rơi vào bụi gai, có mọc lên đấy nhưng bị gai đè bẹp mà chết. Sau cùng những hạt rơi trên đất tốt sẽ mọc lên mạnh khỏe và sinh hoa kêt trái rất nhiều.

Như vậy cuối cùng đất tốt vẫn là nguồn lợi chính. Dụ ngôn cũng vẽ nên hình ảnh người gieo gống hào hoa phóng khoáng hay có thể nói là phung phí. 

Trong phần cắt nghĩa dụ ngôn (c18-23), chúa nhấn mạnh đến nhiều loại đất khác nhau, tức môi trường đón nhận lời Chúa (Mc 4:14-20; Lc 8:11-15). Các loại đất được cắt nghĩa như vậy để nói lên quan điểm của nhiều học giả cho rằng cách diễn giảng đó không phải do đức Giesu mà là của các Kito hữu thời sơ khai nói về việc họ bỏ đạo vì bị truy nã và vì thói hư tật xấu trần tục. Tuy nhiên cũng có người cho rằng cách cắt nghĩa đó căn bản vẫn là do đức Giesu được khai triển theo cảm nghiệm Kito giáo sau này. Cũng có những cách cắt nghĩa khác như: 1- Những người chưa bao giờ chấp nhận lời Chúa rao giảng (Mt 13:19). 2- Những người tin nhưng rồi bỏ đi vì bị truy nã (c20-21). 3- Những người tin, nhưng Lời Chúa bị đè bẹp vì lề thói trần tục và bị tiền tài danh vọng lôi kéo (c22). 4- Những người đáp ứng Lời Chúa và sinh hoa kết trái dồi dào (c23). 

Hình như chẳng có trường hợp nào mà đức Giesu lại tỏ ra đau khổ như trong câu chuyện này. Chúa ám chỉ hạt giống –bị lấy mất do ma quỉ, bị chết vì không rễ, bị ngộp thở vì ham mê tiền tài danh vọng và vui thú cuộc đời. Chúng ta coi việc Chúa tung hạt giống đi tứ phương là quảng đại hay hoang phí? Cách diễn giảng của Chúa Giesu rõ ràng cho thấy hạt giống tức là Lời Chúa, người nghe tức là đất. Như vậy, ta thấy Chúa quá sức quảng đại và không hề tiếc lời. 

LỜI CHÚA SẼ ĐƯỢC HOÀN THÀNH 

Bất cứ điều gì Thiên Chúa nói trong Tin Mừng đều sẽ được hoàn thành. Không bao giờ lời Chúa phán ra mà trở thành vô ích, không sinh hoa trái như ý Chúa. Lời Chúa/Tin Mừng có khi rơi trên đá hay cát sỏi, có nghĩa là Lời Chúa được lan truyền rộng mở trong mọi môi trường, những nơi chưa được trồng trọt hoặc những nơi hoang dã không người ở. Chúng ta thấy hạt giống đã bị phí phạm. Nhưng không phải vậy, Tin Mừng thường rơi vào những trái tim khô cằn chai đá.

Cũng có khi sứ điệp của Chúa Giesu được chuyển đến những kẽ kiêu căng, bất cần,  chẳng tin gì hết cũng xem như vô ích vì bị từ chối rồi dội ngược trả lại cho Chúa. Nhưng không phải vậy đâu. Chúa đã có những dự án ở  đó và nó sẽ được hoàn thành. Nó từ bỏ con người không cân cải chính, chẳng cần phân bua. Bề ngoài xem có vẻ vô ích, nhưng sau cùng nó đã thành công. Kẻ phạm tội cuối cùng đã từ bỏ tội lỗi và trở về với Chúa, ví Chúa đầy lòng thương xót.

Tin Mừng thường bị coi rẻ khinh thường. Nó vào tai những kẻ ấy như nước chảy đầu vịt, như những cánh đồng rộng lớn được phúc âm rao truyền mà lại như sa mạc chẳng sinh ra hoa trái. Phúc âm cũng được loan truyền trong mọi cộng đồng nhưng kết quả xem ra ít ỏi như mưa trên sa mạc. Dù có thất bại do đối kháng và dửng dưng, nhưng sứ điệp của chúa Giesu về nước trời ở tương lai sẽ thành công vô cùng. Dù Phúc Âm không mang lại kết quả tức thì như mong muốc, nhưng cuối cùng sẽ thành công trọn vẹn đúng như ước nguyện, và toàn thể thế giới sẽ nhận biết Thiên Chúa là tình yêu.

HÃY ĐỂ LỜI CHÚA ĂN SÂU VÀO CUỘC SỐNG

Chớ gì Lời Chúa sẽ ăn sâu và thấm nhuần vào cuộc sống của chúng ta. Nếu chúng ta để cho Lời Chúa xâm nhập tâm hồn chúng ta, chúng ta sẽ nhận ra con người thật của chúng ta, thấy chúng ta đã để mất nhiều ân phúc của Chúa, để tâm hồn bị hoang phế, bỏ quên, bỏ ngỏ xa lìa khỏi quyền lực chuyển đổi của Thiên Chúa. Hãy cầu nguyện như  thánh Alberto Cả:

“Xin hãy để con ở phía sau cuộc sống cũ của con, để những hạt giống Lời Chúa không bị chim trời là những tư tưởng hão huyền ăn mất, hoặc những sầu muôn gai góc làm cho ngộp thở. Xin hãy ban cho con tâm hồn mềm mại đầy khiêm tốn và an vui để con trở thành mảnh đất phì nhiêu có thể sinh ra hoa trái dồi dào.”  

NTC