…Và
Đức Thánh Cha Phanxicô đã trình bày chủ
đề này trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư ngày 15 / 3 / 2023 vừa qua…
Đức Thánh Cha đã vào đề với một nhận xét
và vài ba câu hỏi… Nhận xét ấy là : Từ ngữ “Tông Đồ” gợi nhớ đến Nhóm Mười Hai thời Chúa Giêsu và các ông cùng
di với nhau để cùng học hỏi, trải nghiệm với Chúa Giêsu trong sứ vụ rao giảng,
đồng thời – trong hôm nay - từ ngữ ấy có
vẻ như chỉ dành cho một số vị Thánh cũng như các Giám Mục…Vài ba câu hỏi được
nêu lên: Chúng ta có ý thức rằng việc Tông Đồ liên quan đến mọi Kitô hữu không
? Chúng ta có ý thức rằng việc Tông Đồ liên quan đến mỗi người chúng ta không?
Nghĩa là Đức Thánh Cha muốn chúng ta hiểu – qua trường học của Công Đồng
Vaticanô II – rằng : là Tông Đồ ngày nay nghĩa là gì ?
Vậy “là Tông Đồ ngày nay” nghĩa là gì ?
Nghĩa là được sai đi để thi hành một sứ vụ…Và mẫu mực cho sự kiện này là
việc Chúa Kitô Phục Sinh – trước khi về
với Thiên Chúa Cha – đã sai các Tông Đồ đi vào thế giới và truyền cho các
ông quyền
năng mà chính Người đã lãnh nhận từ Chúa Cha cũng như trao ban cho các ông Thần
Khí của Người (x. Ga 20, 21-22)…
· Điểm dừng 1 – Ơn gọi
Tông Đồ…
Đức Thánh Cha nói đến Ơn Gọi Tông Đồ - tức lời
kêu gọi từ Chúa…Ngay từ đầu – khi Chúa Giêsu “gọi những kẻ Người muốn và họ đến
cùng Người” (Mc 3,13) – thì Người đã hình thành Một Nhóm và
ban cho họ tước hiệu “Tông Đồ”, để họ ở với Người và để
Người sai họ đi truyền giáo (x. Mc 3,14; Mt 10,1-42)…Còn thánh Phaolô -
trong các thư mục vụ của Ngài – Ngài cũng đã tự giới thiệu về mình: “Phaolô,
được gọi làm Tông Đồ” – nghĩa là “được
sai đi” (1Cr 1,1) và “Phaolô, Tông Đồ được kêu gọi, được tuyển chọn
để loan báo Tin Mừng” (Rm 1,1)…Đồng thời thánh nhân cũng khẳng định rằng
Ngài là “Tông Đồ không phải do loài người,
cũng không nhờ môt người nào, nhưng
bởi Đức Giêsu và Thiên Chúa là Cha, Đấng
đã cho Người sống lại từ cõi chết” (Gl 1,1), rằng : “Thiên Chúa đã gọi Người từ trong lòng mẹ để
loan báo Tin Mừng giữa muôn dân” (x. Gl 1,15-16)…
Trải nghiệm của Nhóm Mười Hai cũng như chứng
từ của Thánh Phaolô mời gọi chúng ta xác minh thái độ, sự
lựa chọn và quyết định của chúng ta dựa
trên những điểm mà Đức Thánh Cha nhấn mạnh là nền tảng, đấy là : - mọi sự tùy thuộc vào lời mời gọi nhưng
không của Thiên Chúa; - Thiên Chúa cũng có thể chọn chúng ta cho những
công việc đôi khi vượt khả năng chúng ta; - hoặc không tương ứng với mong
đợi của chúng ta…Tuy nhiên, thưa bạn, lời mời gọi của Thiên Chúa mà
bạn nhận được khi này khi khác trong đời
mình vốn là một món quà được ban cách nhưng không…và - về phía bạn – sự
đáp trả cũng là cách nhưng không…
· Điểm dừng 2 – Ơn gọi
kitô hữu […] tự bản chất cũng là Ơn Gọi Tông Đồ…
Và khai triển quả quyết ấy, Đức Thánh Cha
nói : Đó là một Ơn Gọi Chung , bởi “cùng chung một phẩm giá giữa các chi thể do
được tái sinh trong Đức Kitô, cùng chung một ơn là con cái Thiên Chúa và cùng
chung một ơn gọi hướng tới sự hoàn thiện : chỉ có một ơn cứu độ, một niềm hy vọng
và một đức ái không phân chia” (Ánh Sáng Muôn Dân - LG, số 32)…
Đấy là
Ơn Gọi liên quan đến cà những người đã lãnh nhận bí tích Truyền
Chức thánh và những người được thánh hiến, cũng như mọi tín hữu giáo dân nam cũng như
nữ: một lời mời gọi dành cho tất cả…Và Đức Thánh Cha quả quyết
: Kho
Tàng mà bạn đã nhận lãnh qua ơn gọi kitô hữu của mình, bạn buộc phải
cho đi : đó là tính năng động của cuộc sống…Tính năng động nơi bản thân
mỗi chúng ta – như Đức Thánh Cha nói – là một tiếng gọi nhằm giúp chúng ta -
những người tin – có thể thi hành nhiệm vụ tông đồ của mình một
cách tích cực và sáng tạo trong một Giáo Hội trong đó “có sự đa dạng về thừa tác vụ nhưng hiệp nhất
về sứ mạng. Các Tông Đồ và những người kế vị các ngài đã nhận từ Đức Kitô nhiệm
vụ giảng dạy, cai quản và thánh hóa nhân danh Người và với quyền bính của Người.
Nhưng các giáo dân cũng vậy, là những
người dự phần vào chức vụ tư tế, ngôn sứ và vương đế của Chúa Kitô, trong sứ
vụ của toàn dân Thiên Chúa, họ có nhiệm
vụ riêng trong Giáo Hội và trong thế giới” (A.A, số 2)…
· Điểm dừng 3 – Ơn gọi
kitô hữu không phải là sự thăng chức…
Đức Thánh Cha đặt vấn đề : Trong bối cảnh này – bối cảnh những người
tin được tham dự vào chức vụ tư tế, ngôn sứ và vương đế của Chúa Kitô – thì Công Đồng hiểu như thế nào về sự cộng
tác của giáo dân với hàng giáo phẩm ? Đấy
có phải đơn thuần chỉ là sự thích ứng về chiến lược cho các tình huống mới đang
xảy ra không ? Và Ngài quả quyết :
Không phải, nhưng còn có điều gì đấy hơn thế nữa, điều vượt lên trên những tình
huống ngẫu nhiên của thời điểm và – đối với chúng ta – nó cũng có giá trị riêng
của nó. Giáo Hội là như thế : được thành lập và có đặc tính tông truyền…Và vì
thế, trong bối cảnh của sự thống nhất trong sứ vụ truyền giáo, sự đa dạng
của các đặc sủng và thừa tác vụ không làm nảy sinh các loại đặc quyền trong
thân thể Giáo Hội : ở đây không có sự đề bạt, và khi bạn quan niệm đời sống kitô hữu là sự
thăng chức, trong đó người cấp trên chỉ huy những người khác vì anh ta đã có thể
leo lên chức cao, thì đây không phải là Kitô giáo. Đấy là ngoại giáo thuần túy. Ơn ngọi kitô hữu khác với sự thăng chức để
đi lên. Không ! Nó là một điều
khác…Người viết nhớ lại một thời …có những tam ca này/ tam ca khác…Và trong
hôm nay cũng đang có những vấn đề gây nhiều suy nghĩ cũng như tốn công tốn sức
để nêu lên, để phản biện, để thoả mãn những
thầm kín thích được quan tâm, được chú ý…Câu chuyện lệch lạc về sự đề bạt, sự
thăng chức trong Giáo Hội có vẻ như không thời nào mà không có những nốt trầm
buồn lòng, nhưng – với quyền năng của Người – Thiên Chúa sẽ đưa tất cả đi vào Ý
Muốn của Người, bởi Người là Đấng Thượng Trí…
· Điểm dừng 4 - Sự
bình đẳng về phẩm giá và hoạt động chung của mọi tín hữu…
Đức Thánh Cha lưu ý : Măc dù “theo ý Đức Kitô, một số người được đặt ở những vị trí quan trọng
hơn – làm thầy dạy, làm người phân phát các mầu nhiệm và làm chủ chăn vì những
người khác – nhưng tất cả mọi người đều thực sự bình đẳng về phẩm giá và về
hoạt động chung của mọi tín hữu trong việc xây dựng thân mình Chúa Kitô”
(LG,37) Và – một cách rất hóm hỉnh – Đức Thánh Cha đặt vấn đề : Ai có phẩm giá
cao hơn trong Giáo Hội : có phải là Giám Mục hay Linh Mục ? Không!
Tất cả chúng ta đều là kitô hữu…và sứ vụ là phục vụ người khác…Ai quan
trọng hơn trong Giáo Hội : nữ tu hay người bình thường, người đã rửa tội hay
chưa rửa tội, trẻ em hay người lớn ? Mọi người đều bình đẳng, chúng
ta đều bình đẳng…và nếu một trong hai bên cho rằng mình quan trọng hơn
những người khác…và từ đấy thấy mình như là một “nhân vật”…thì người này
đã sai !!! Đó không phải là ơn gọi của Chúa Giêsu. Ơn gọi mà Chúa Giêsu ban cho
mọi người, cũng như cho những người có vẻ ở địa vị cao hơn là để phục
vụ người khác, khiêm nhường tự hạ. Nếu bạn thấy một người có ơn gọi cao trọng
hơn trong Giáo Hội và bạn thấy người đó vô ích, bạn sẽ nói “Thật tội nghiệp !”.
Hãy cầu nguyện cho người này vì người này
chưa hiểu ơn gọi củaThiên Chúa là gì…Ơn gọi của Thiên Chúa là thờ phượng Chúa
Cha, yêu thương cộng đoàn và phục vụ. Đây là tông đồ, đây là chứng tá của các
tông đồ…
· Điểm dừng 5 – Lắng
nghe, tự hạ mình, phục vụ…
Đức Thánh Cha nhấn mạnh thêm rằng : vấn đề
bình đẳng về phẩm giá đòi hỏi chúng ta
phải suy
nghĩ lại về nhiều khía cạnh trong các mối quan hệ của chúng ta – những
khía cạnh mang tính quyết định đối với việc loan báo Tin Mừng…Và Ngài đưa ra
cho chúng ta một ví dụ : Chẳng hạn…chúng ta có ý thức rằng những lời chúng ta nói…có thể làm tổn hại đến phẩm giá của người khác,
và vì thế cũng hủy hoại các mối quan hệ trong Giáo Hội không? Trong khi chúng ta cố gắng để đối thoại với
thế giới…thì chúng ta có biết cách để đối thoại với nhau như những tín hữu
không? Hay là trong các giáo xứ,
ngươi này chống đối người kia, người này nói xấu người kia…để leo lên cao
hơn…Chúng ta có biết cách lắng nghe để hiểu “lý do” của đối phương hay chúng ta áp đắt bản thân, thậm chí có thể
bằng những lời nói nhẹ nhàng…Lắng nghe,
tự hạ mình, phuc vụ kẻ khác: đây là phục vụ, dây là kitô hữu, đây là Tông Đồ…
Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp