(Lc 9:11b-17)

Viết ngày: 10.06.2007 

Vấn đề nghèo đói muôn đời vẫn ám ảnh nhân loại.  Hiện nay, tình trạng nghèo khổ còn gắn liền với bất công và bất an toàn cầu.  Bởi vậy, trong cuộc họp Thượng Đỉnh từ ngày 06.đến 08.6.2007 tại Heiligendamm, vùng biển đông của Đức quốc, các nước G-8 (gồm Đức, Pháp, Anh, Ý, Nhật Bản, Mỹ, Canada và Nga) đã đặt nặng vấn đề phát triển và tiêu diệt nạn nghèo đói, nhất là tại các nước Phi Châu. 

Người nghèo cũng là mối quan tâm hàng đầu của Chúa Giêsu và các môn đệ.  Họ quan trọng đến nỗi Chúa nhấn mạnh : “Tin Mừng được rao giảng cho người nghèo.” (Mt 11:5)   Không giải quyết được vấn đề nghèo đói, thế giới không thể có hòa bình và tự do đích thực.  Nhưng vấn đề lớn lao đó không thể chỉ giải quyết nhờ các giải pháp chính trị và kinh tế thuần túy.  Cần đến một giải pháp toàn bộ mới mong giải thoát và nâng con người khỏi nỗi khốn cùng của kiếp nghèo hôm nay.  Con người chỉ thực sự làm người khi vươn tới chiều kích Nước Thiên Chúa. 

CHIỀU KÍCH NƯỚC THIÊN CHÚA 

Trước khi làm phép lạ hóa bánh nuôi đám đông, Ðức Giêsu đã nuôi họ bằng Lời Chúa : “Người nói với quần chúng về Nước Thiên Chúa,” (Lc 9:11b) vì “người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra." (Mt 4:4) Lời Chúa xoay quanh “sự công chính, bình an và hoan lạc trong Thánh Thần.” (Rm 14:17)   Ðó là chiều kích của Nước Thiên Chúa.  Chiều kích này vượt qua biên giới trần thế và đi sâu vào nội tâm.  Chủ yếu là phải công chính như Cha trên trời (x. Lc 6:36).  Ðó là một chiều kích siêu việt, nhưng không siêu thực.  Chiều kích ấy trở thành một đòi hỏi khẩn thiết cho bất kỳ kế hoạch cứu đói giảm nghèo nào.

Ðể có thể nhìn thấy chiều kích đó, người môn đệ Chúa Kitô phải nhận ra trách nhiệm của mình đối với đám đông.  Ðó là lý do tại sao trong phép lạ hóa bánh hôm nay Ðức Giêsu đã truyền các môn đệ phải đích thân đảm trách việc phục vụ quần chúng :  "Chính anh em hãy cho họ ăn." (Lc 9:13) 

Mặc dù đã nghe báo cáo đầy đủ tình hình quần chúng và khả năng hiện tại của các tông đồ, Đức Giê-su vẫn tin tưởng “cầm lấy năm cái bánh và hai con cá, ngước mắt lên trời, dâng lời chúc tụng, bẻ ra và trao cho môn đệ để các ông dọn ra cho đám đông.” (Lc 9:16)  Người nhận thức đó là những ân huệ Thiên Chúa.   Ðức Kitô  “cầm lấy,” “ngước mắt lên trời,” “chúc tụng” và  “bẻ ra.”   Ðó là những dấu chỉ một lương thực khác Chúa Giêsu sẽ làm trong tối Thứ Năm Tuần Thánh.  Mỗi cử chỉ đều lặp lại  trong đêm lập bí tích Thánh Thể.  Như thế, trong phép lạ hóa bánh, Chúa muốn hướng người ta tới một chiều kích siêu việt là chính Mình và Máu Chúa, lương thực cần thiết cho sự sống vĩnh cửu.  Như Ðức Giêsu cầm lấy bánh, chúng ta cũng có thể đang nắm chắc những thực tại cuộc sống trong bàn tay.  Thế rồi, cùng với linh mục dâng của lễ trên bàn thờ, chúng ta dâng những thực tại đó lên Thiên Chúa.  Khi được Thiên Chúa đón nhận, tất cả sẽ mang chiều kích toàn vẹn theo hướng của Người.   

THÁNH THỂ : TÌNH YÊU GIẢI THOÁT 

Tấm bánh từ cuộc đời chúng ta chỉ trở nên thân mình Chúa Kitô, khi được trao cho anh em.  Chúng ta hãy dành chút thời giờ nhìn Ðức Kitô đang bẻ bánh – Mình Chúa – và ban cho ta.  Tấm bánh – Mình Chúa – truyền từ tay này sang tay kia.  Tấm bánh được phân phát, chia sẻ, nhân lên gấp bội.  Thiên Chúa như bị tổn thương khi được trao vào tay con người.

Chúa Giêsu dấn thân.  Người chấp nhận chết đi cho anh em mình được sống : chết vì tình yêu …  vì tình yêu giải thoát ...  Người đã hiến mình.  Từ đó, mọi người có thể nhận được sự sống nơi Người.  Ðó là trung tâm của mầu nhiệm vượt qua.  Khi đón nhận Mình Chúa Kitô, chúng ta trở nên một với Người.  Con người đang hiện diện trong tấm bánh trên bàn thờ cùng với Ðức Kitô.  Ðó là động lực thúc đẩy ta dấn thân.  Cũng như Chúa, cuộc sống chúng ta chỉ đạt tới chiều kích viên mãn, nếu chấp nhận cho tha nhân chiếm hữu hay làm một « tấm bánh bẻ ra cho mọi người. » 

Làm sao có thể hy sinh như thế, nếu không kết hiệp thực sự với Chúa Giêsu Thánh Thể ?   ÐGH Gioan Phaolô II tâm sự : “Thời gian ở lại với Chúa thật là vui thú, được nghiêng mình vào lòng Người như môn đệ yêu dấu (x. Ga 13 :25) và cảm nhận tình yêu vô hạn trong trái tim Người.  Nếu trong thời đại này, điểm nổi bật nhất của Kitô hữu là ‘nghệ thuật cầu nguyện,’ từ tình yêu chân thành làm sao chúng ta không cảm thấy một nhu cầu canh tân để ở lại lâu giờ với Chúa Kitô đang hiện diện trong Bí Tích Cực Thánh này ?  Anh chị em quý yêu, tôi rất thường có kinh nghiệm nầy và tôi đã múc lấy từ đó sức mạnh, niềm an ủi và sự nâng đỡ.”[i]  Nơi Thánh Thể, Ðức Giêsu đích thực ngự giữa chúng ta, như xưa Người hiện diện giữa các môn đệ tiên khởi.  Người hiện diện vì yêu chúng ta và muốn chúng ta hiệp nhất với Người trong tình yêu, để tha thứ tội lỗi chúng ta và để cuộc sống mới của chúng ta thăng tiến trong Người.  “Bởi đấy, Giáo hội liên lỉ hướng về Chúa đang hiện hiện trong Bí Tích trên Bàn thờ, nơi Giáo hội thấy Người tỏ bày trọn vẹn tình yêu vô biên,”[ii]  để “Giáo hội múc lấy sự sống từ Chúa Kitô Thánh Thể.  Giáo hội được Chúa nuôi dưỡng và soi sáng.”[iii]   Phải, trong Thánh Thể, mỗi người chúng ta được cải biến nên hình ảnh Ðức Kitô rõ nét hơn, để trong gia đình, xóm giềng, công sở và cộng đoàn, chúng ta có thể chiếu tỏa Chân Lý và Tin Mừng Sự Sống, Tình Yêu và Hy Vọng cho mọi người.  Qua chúng ta, chắc chắn Chúa Kitô đến cứu chữa  và tác thánh, hiệp nhất và kiện cường tất cả những ai đang sống sát chúng ta.  Trong Thánh Thể, chúng ta càng trở nên Thân Thể Ðức Kitô tức Giáo Hội Người, một Giáo hội được sai đi làm Ánh sáng muôn dân, Cột trụ chống đỡ Chân lý và Ánh sáng chiếu soi niềm Hy vọng cho trần gian. 

Trên đường trần thế, nếu không tham dự bữa tiệc của Chúa, làm sao người Kitô hữu có thể nuôi dưỡng đức tin, chữa lành thương tích, và trung tín đến cùng ?  Chỉ có Mình Máu Chúa mới đẩy con người tới mức công chính như Thiên Chúa.  Nếu không có lương thực thiên thần, chúng ta sẽ không thể tồn tại và tiến bước trên trần gian. 

Thực tế, ngày nay có nhiều người khinh thường trước lời mời tham dự bàn tiệc thánh của Chúa.  Giáo hội lo ngại trước tình trạng giáo dân không tham dự thánh lễ nữa, nhất là tại Âu châu.  Thực ra, mỗi lần dâng thánh lễ, chúng ta hiểu biết kỳ công Ðức Giêsu thực hiện “cho chúng ta và đám đông” được cứu độ.  Ngày lễ Mình Máu Thánh Chúa kêu gọi chúng ta canh tân đức tin.  Càng nỗ lực canh tân, chúng ta càng có khả năng đem Tin Mừng đến cho người nghèo.  Ðó không phải chỉ là nỗ lực cá nhân nhưng cả cộng đoàn.    

CHIỀU KÍCH XÃ HỘI TRONG THÁNH THỂ 

Như thế, ngoài chiều kích thiêng liêng, Thánh Thể còn có tầm ảnh hưởng xã hội.  Thực vậy, “trong mỗi Thánh lễ, Chúa mời gọi chúng ta hãy theo sát lý tưởng hiệp thông mà Công vụ Tông Ðồ mô tả như mô hình Giáo hội  trong mọi thời đại.  Ðó là Giáo hội quy tụ xung quanh các Tông đồ, được Lời Thiên Chúa mời gọi, có thể chia sẻ cả của cải thiêng liêng lẫn vật chất (x. Cv 2:42-47).”[iv]  Hơn nữa, “không những Thánh Thể là một hình thức diễn tả đời sống hiệp thông trong Giáo hội, nhưng còn là một kế hoạch xây dựng tình liên đới cho toàn thể nhân loại.  Trong khi cử hành Thánh Lễ, Giáo hội không ngừng canh tân ý thức mình không những là một “dấu chỉ và khí cụ” giúp cho sự hiệp thông thân mật với Thiên  Chúa, mà còn cho sự hiệp nhất toàn thể nhân loại.  Khi tham dự thánh lễ, Kitô hữu tìm cách trở nên người cổ động tình hiệp thông, hòa bình và mối liên đới trong mỗi hoàn  cảnh.  Hơn bao giờ, thế giới đầy nhiễu nhương hôm nay, bắt đầu kỷ  nguyên mới với bóng ma khủng bố và chiến tranh bi thương, đang đòi hỏi Kitô hữu học hỏi về hòa bình từ một ngôi trường vĩ đại là mầu nhiệm Thánh Thể.  Dù đang nắm trách nhiệm gì trong đời sống xã hội, văn hóa và chính trị, họ đều được đào tạo nên những người cổ động công cuộc đối thoại và hiệp thông từ ngôi trường đó.”[v]  

Qui tụ và hiệp nhất Giáo hội vẫn còn là bổn phận căn bản và hàng đầu của các môn đệ Chúa Kitô, hôm nay cũng như hôm qua.  Chú ý tới những người yếu đuối và nghèo khổ nhất phải là ưu tiên số một.  Những người này phải nằm ở trung tâm cộng đoàn, chứ không bị những người khỏe mạnh đẩy ra ngoài lề Giáo hội.  Làm sao một cộng đoàn có thể là Giáo hội Chúa Kitô, khi những phần tử chỉ biết tiêu xài và sống cho mình, mà không quan tâm đến những người nghèo của Thiên Chúa ?

Người nghèo gồm đủ mọi thành phần hỗn tạp, lạc lõng, rải rác, và vô định hướng. Ðức Giêsu muốn biến họ thành những khách được mời tham dự một đại hội.  Từ một “đoàn chiên không có người chăn dắt,” Người muốn làm thành một cộng đoàn tương tự dân Chúa trong sa mạc sống với manna.  Người còn muốn qui tụ họ thành một Giáo hội phục vụ và loan báo Tin Mừng, một cuộc hiệp thông vào tiệc cưới Con Chiên thời cánh chung, khi nhân loại vui vẻ quây quần trong bàn tiệc Nước Thiên Chúa. 

Giáo hội không phải là một tập thể vô tổ chức.  Khi muốn nuôi sống muôn dân, Chúa qui tụ các môn đệ và truyền cho họ làm việc có tổ chức :  «Anh em hãy bảo họ ngồi thành từng nhóm khoảng năm mươi người một.» (Lc 9 :14)   Chúa sai các ông phân phát lương thực cho dân chúng.   Các môn đệ đúng là những đầy tớ phục vụ dân Chúa.  Khi làm bánh hóa nhiều, Chúa như sai từng tín hữu đi phục vụ, chứ không phải tìm cách hưởng thụ.  Ðôi khi họ bị thử thách vì thiếu phương tiện chu toàn những trách nhiệm nặng nề.  Nhưng, càng có tổ chức, càng dễ vượt qua những khó khăn trong công cuộc phục vụ.

Làm việc bác ái cũng thế.  Nếu không có tổ chức, không thể đi xa được.  Không phải bất cứ ai thiếu thốn về vật chất đều có thể gộp thành một nhóm với nhãn hiệu «người nghèo» để được trợ cấp như nhau.  Nói khác, không nên phát chẩn hoàn toàn cho hết mọi người.  Làm thế, công cuộc bác ái sẽ phí phạm rất nhiều.  Nên nhớ, khi bữa ăn sắp kết thúc, Chúa truyền các môn đệ đi lượm những vụn bánh  vung vãi khắp nơi (x. Lc 9 :17).  Kết quả được mười hai thúng đầy, để có thể để bắt đầu một công cuộc khác.  Việc bác ái cũng tương tự.  Cần thu vén khéo léo, mới có thể cứu nhiều người. 

Như các tông đồ tổ chức quần chúng theo lệnh Chúa , chúng ta cần phân hạng người nghèo.  Có những người nghèo cần được giúp đỡ hoàn toàn.  Nhưng cũng có những người nghèo vẫn còn khả năng sản xuất.   Chỉ cần được cấp vốn, họ có thể tự nuôi mình và giúp đỡ người khác.  Thực tế, người nghèo có thể nâng đỡ người nghèo.  Cần khuyến khích họ dùng «số vốn» đã nhận đầu tư vào việc mưu ích cho mình và  tha nhân. 

Ðể có thể vực dậy cả một dân tộc đang chìm đắm trong cảnh túng cực về mọi mặt, cần thành lập một quỹ tín dụng bác ái cho người nghèo.  http://www.tinmungvietnam.net/index.php?v=intro&intro=2  Ðây là công cuộc bác ái thực sự, vì làm cho con người lớn lên trong sự tự tin và tin tưởng lẫn nhau.  Từ đó, tinh thần trách nhiệm liên đới nảy sinh.  Công cuộc bác ái phải nhằm nâng cao cả thể chất lẫn tinh thần mới thực sự là bác ái.  Thực thế, sau mỗi lần Chúa chữa bệnh hay làm phép lạ hóa bánh hay hóa cá, dân chúng đều tôn vinh Thiên Chúa và nhận ra quyền năng lớn lao nơi Ðức Giêsu.  Họ vang lời ca tụng Chúa, vì không phải chỉ được thỏa mãn nhu cầu vật chất, nhưng còn được hoàn toàn giải thoát về tinh thần nữa.  Chỉ có bác ái toàn vẹn mới làm thay đổi cuộc sống và hướng con người lên tới Chúa. 

Ngày xưa, khi làm phép lạ hóa bánh, không những Chúa nhằm nuôi dân chúng, nhưng còn đón tiếp, chữa lành và nói cho họ về Nước Trời nữa.  Quỹ tín dụng cũng thế, không những giúp dân chúng có kế sinh nhai, mà còn làm cho họ có cơ hội thực tập đức công bình, bác ái, thành thật, trách nhiệm, tương trợ v.v.  cần thiết cho công cuộc xây dựng quê hương phồn thịnh và dân tộc hạnh phúc. 

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con tìm thấy con đường giải thoát trong Bí tích Thánh Thể.  Xin Thánh Thể Chúa trở nên  nguồn sống, tình yêu và sức mạnh cho chúng con trong cuộc sống  hôm nay.  Amen. 

đỗ lực, 10.06.2007