Trang Chủ Hòa Bình là kết quả của Công Lý và Tình Liên Đới (Is 32,17; Gc 3,18; Srs 39) - Peace As The Fruit Of Justice and Solidarity Quà tặng Tin Mừng

Gia Đình Lectio Divina
Mục Lục

Dẫn nhập

PHẦN I: Ngôi Lời Trở Thành Những Ngôn Từ

PHẦN II: LECTIO DIVINA

I: Những điểm căn bản trong Lectio Divina

II: Đọc

III: Liên quan đến Lectio Divina

PHẦN THỨ III: Mẹ Maria và Lectio Divana

I: Mẹ Maria và Ngôi Lời

II: Mẹ Maria và Chúng ta

PHẦN THỨ IV: Chúa Thánh Thần và Lectio Divina

I: Một vài nhắc nhớ quan trọng

II: Chúa Thánh Thần và Lectio Divina

Kết luận phần thứ bốn

PHẦN V: Lectio và Cuộc sống hàng ngày

I: Lectio và hai luật tình yêu

II: Lectio Divina trải dài trong ngày sống

III: Lectio Divina và cuộc sống đơn sơ

IV: LEctio Divina và ơn gọi

V: Lectio Divina và cuộc sống tri thức

VI: Lectio Divina và đời sống thiêng liêng

VII: Ví dụ về Lectio Divina

Kết luận chung

CÙNG MỘT TÁC GIẢ

LECTIO DIVINA - Cầu Nguyện Dưới Tác Động Của Lời Chúa

LECTIO DIVINA học trong trường Mẹ Maria

LECTIO DIVINA học trong trường Mẹ Maria
III: Liên quan đến Lectio Divina

Những đoạn sau đây cũng là những khai triển thêm về Lectio divina để giúp ta hiểu, sống cũng như quý chuộng Lectio divina hơn.

Lectio divina hoàn thành trong cuộc sống;
         những ích lợi

Ta dễ dàng hiểu rằng lời xin này (“Lạy Chúa xin ban cho con Thánh Thần của Chúa…”) được kết thúc, hoàn tất và thể hiện khi ta đi ra khỏi căn phòng của mình để Chúa Thánh Thần cho nhập thể lời đó. Chính khi đi làm hòa với người được chỉ cho biết đó mà Lời đã được tiếp nhận sẽ đi hết con đường của Lời[43] và mang lại kết quả; Lời này (“hãy đi làm hòa với người anh em con”), khởi đi từ trời cao, từ chính cung lòng Chúa Ba Ngôi là Đấng đã nói Lời đó, xuống đạt tới chỗ thấp nhất của con người ta, thân xác ta (qua cử chỉ cụ thể của việc làm hòa). Đó là hành trình của Lời. Nó kết hiệp giữa trời và đất. Ta luôn phải canh thức lưu tâm tới điều mà Lời ta nhận được nhập thể thực sự như là một bầu sáng nhỏ đến từ miệng Chúa. Nếu không, Lectio divina không thể mang lại hoa trái. Ngược lại, nếu lời nhập thể, ta sẽ nhận ra những tiến bộ kỳ diệu và chắc chắn mau lẹ đến trong cuộc sống của ta:

- Có thứ tự hơn trong cuộc sống của ta

- Có sự trong sáng trong những ý tưởng và hành động suốt ngày sống

- Một đức tin kiên vững hơn

- Một ý muốn được giải thoát khỏi sự nô lệ, và trở nên vững mạnh hơn, được củng cố hơn trong ý muốn của Chúa

- Sự an ủi và sức mạnh có được nhờ hằng ngày gặp gỡ Chúa Kitô Hằng Sống và lắng nghe Người trong thinh lặng nói với ta và cho ta biết được ý của Người

- Và cuối cùng, một sự kiên trì và sức chịu đựng tốt trước tất cả những thử thách.

Và cũng nên thêm vào một trong những ích lợi lớn nhất của Lectio divina, đơn thuần là trí khôn của ta không còn bị xâu xé bởi trăm nghìn ý tưởng, nhưng nó sẽ nghiêm túc, kỷ luật hơn vì nó được nuôi dưỡng bởi một ánh sáng mãnh liệt soi sáng nó ngay từ sáng sớm (thực hành Lectio divina buổi sáng) và kéo dài suốt ngày. Một trong những nguồn tạo ra đau khổ của con người đó chính là những ý tưởng của mình. Mà Lectio divina, nhờ việc canh tân thực hiện trên trí khôn, giáo dục và bảo vệ trí khôn khỏi sự lo lắng phát sinh từ những ý tưởng bằng cách biến đổi nó nhờ ánh sáng nhận được và chất đầy nó bằng chính ánh sáng này. Thay vì bị cuốn hút bởi những lo âu, những tư tưởng và những lo lắng do chúng tạo ra, trí khôn của ta được thống nhất chung quanh ánh sáng đã nhận được. Đó không phải là một trong những ích lợi nhỏ nhất. Sự bình an trong tâm thần là một ích lợi lớn lao.

 “Kinh Thánh đốt lên trong con người lửa tình yêu mà Kinh Thánh chứa đầy cách thiêng liêng. Chính vì vậy đã có lời chép: “Lời Chúa là lửa thiêu” (Tv 118, 139: Lửa nhiệt tình làm con héo hắt). Do đấy có những người đi trên đường, nghe những lời của Chúa, kêu lên: “Dọc đường, khi Người nói chuyện và giải thích Kinh Thánh cho ta, lòng ta đã chẳng bừng cháy lên sao”[44]?

 

Niềm vui nói được, trước khi ngủ:

Lạy Chúa con đã làm điều Chúa xin con sáng nay,
nhờ sức mạnh của Chúa

Phải cố gắng đừng tìm những niềm vui khác ngoài niềm vui này, cho dù con người ta còn chất đầy bất toàn và tội lỗi. Chu toàn một cách mạnh mẽ và hằng ngày một hành động mà Chúa muốn, cho phép Chúa nắm chặt được ta; như thế Người có thể có được trọn vẹn ta trong suốt những ngày sống.

Lúc đầu, người ta cảm thấy dội
khi phải kéo dài năm mươi lăm phút

Thường người ta bỡ ngỡ vì phải dành tới năm mươi lăm phút cho việc lắng nghe và đem ra thực hành: “Tại sao phải cần đến bằng đó giờ”? “Ta không phải chỉ thuần tinh thần”. Ánh sáng cần có thời gian để đi từ tinh thần đến linh hồn, có nghĩa là từ nơi bí mật nhất, nơi đó Chúa thông ban chính mình Người cho ta, đến trong ta (tinh thần hay lòng theo nghĩa Kinh Thánh), đi vào phần ý thức và thức tỉnh của con người ta (linh hồn; trí hiểu và ý muốn chủ động). Thân xác, vì sự nặng nề, nó làm trì trệ hoạt động;  nó chậm hiểu, chậm ý thức. Phải nhẫn nại và kiên trì. Hơn nữa, ánh sáng tiếp nhận được có thể xuất hiện lúc đầu như còn mờ nhạt. Phải nhắc lại lời xin, phải khẩn nài cho đến khi lời trở nên rõ ràng, hiểu được và có một ý nghĩa cho ta. Cần phải có thời gian. Tại sao phải khẩn nài cho đến khi lời trở nên rõ ràng? Chính bởi vì ta có quyền có một lời có thể hiểu, xét vì ta là con người có lý trí và ta cần có nó để hành động. Đấng đã ban cho ta máu của Người, Đấng đã chết vì ta, để cứu độ ta, chả lẽ lại hà tiện không cho ta mỗi ngày một lời; chính Người đã dạy ta tất cả mọi ngày phải xin: “Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày” (xin Cha cho chúng con lương thực của ngày hôm nay). Người không thể từ chối cho ta một lời để cứu độ ta, một lời chỉ cho ta biết phải làm gì mỗi ngày. Người xin ta gắn kết ý muốn của ta để thực thi ý của Người: “Ý Cha thể hiện dưới dất cũng như trên trời”, làm sao ta lại bỏ qua ý thức rất cần thiết cho phần rỗi của ta? Người muốn đối xử với ta như những bạn hữu chứ không như những tôi tớ; và với người bạn, người ta nói tất cả, không dấu diếm gì[45].

Rồi, khi người ta trải nghiệm hoạt động siêu nhiên, thực tế, và thường ngày này, khi người ta trải nghiệm sức mạnh và quyền năng của ánh sáng Thiên Chúa, người ta cảm thấy nhu cầu ở lại lâu hơn một giờ mười lăm phút. Lúc đó cần lưu ý. Hiển nhiên là người ta cảm thấy cần phải ở lại lâu giờ hơn. Tuy nhiên phải biết lúc đó liên quan đến vấn đề gì. Ta có hướng chiều lúc đó giữ thinh lặng, đi vào một loại kinh nguyện yên tĩnh hơn, thụ động hơn và thinh lặng hơn; ta xếp bỏ Kinh Thánh sang bên và muốn ở yên trước sự Hiện Diện của Chúa đang có đó. Điều này thật bình thường và đó là Suy nguyện. Phải hiểu rằng khi muốn ở lại như thế, ta đang thực hành Suy nguyện. Nếu ta đã hứa với Chúa một thời gian Suy nguyện sau Lectio divina, ta hãy làm và nên làm thường xuyên như thế. Nếu không, phải biết đứng dậy sau tối đa một giờ mười lăm phút. Đó có thể trở thành một sự đi tìm chính mình, vì ham muốn mổ xẻ phân tích về chủ đề, về ánh sáng nhận được.

Khi ta đọc hai bài đọc của Thánh Lễ, và gặp được hai đoạn “chạm” đến ta, nội dung của hai đoạn này lúc đầu dường như tổng quát. Như là một loại chỉ dẫn chung, một lời khuyên chung chung cho cuộc sống của ta… Nhưng điều đó chưa đủ bởi vì ta cần một cái gì đó xác định cụ thể, đụng đến ý muốn và đụng đến ta hôm nay. Ánh sáng tới qua một chữ nào đó. Ta nhận định được những chữ; đó là bước thứ nhất, nhưng không có nghĩa là Lectio divina đã kết thúc. Khi đó người ta có nguy cơ, thấy rằng ánh sáng là thường vậy thôi, chính ta giải nghĩa những chữ đó hoặc là theo cách chung chung, hoặc là đặt vào đó điều mình muốn. Nên cần phải trở lại và nhấn mạnh hơn. Chắc hẳn, từ lúc này ta chỉ nên xoay mạnh đến hai đoạn chính xác đã chọn được và ở những câu cụ thể. Ta chỉ đọc lại hai đoạn này thôi – Hai đoạn này đã chỉ có một nghĩa. Ta thấy ánh sáng được chính xác, trở nên mạnh hơn, nhập thể hơn trong ta và nói với ta hôm nay. Trong ta ánh sáng này chạm tới ý muốn, ý muốn của ta, chạm tới tự do của ta; đó là một tác động được chờ đợi. Hành động mà Chúa xin ta có lẽ là một hành động từ bỏ, một hành động phó thác, v.v… Sự kiện dừng lại ở cùng một ánh sáng, khẩn khoản xin, giúp cho sứ điệp có trong đó trở nên xác định hơn, rõ ràng hơn, phân biệt và định ranh hơn. Do vậy đừng bao giờ lưỡng lự nhấn mạnh trên cùng những lời tiếp nhận được hôm nay, chúng sẽ trở nên thấm thía hơn và hữu hiệu hơn… Nếu không ta vẫn cứ ở trong những cái chung chung, mơ hồ và không đạt hiệu quả… chúng không đem lại sự sống.

Sự tinh khiết cần thiết; tận hiến mình

Sự cố gắng lớn của Lectio divina là một cố gắng khiêm tốn, cố gắng đi xuống, muốn biết đâu ra đó, như người ta thường nói. Sự cố gắng này phải được thực hiện, đó là cái giá mà Chúa có thể cho ta nghe được. Phải rời bỏ những sự vật bề ngoài và đi xuống[46] trong sâu thẳm của ý thức, của lương tâm, hạ mình xuống[47], ghé tai nội tâm để có thể nghe được Chúa nói chứ không phải chính mình nói[48]. Đó là sự trong sạch của con tim. Và Chúa chỉ tự mạc khải mình cho những người trong sạch. Đó là sự trong sạch không thuộc bản thể, nhưng là sự trong sạch trong thái độ. Nếu phải chờ được trong sạch mới được gặp gỡ Chúa, sẽ chẳng một ai có thể gặp được Chúa. Đó là vấn đề trong sạch về thái độ mà ta có thể tự kiểm tra và quyết định. Chính ta điều khiển sự trong sạch này. Nó lệ thuộc nơi ta. Chắc hẳn ta chẳng làm được gì nếu không có ơn Chúa[49]. Tuy nhiên Chúa luôn ban ơn cho ta để thực hiện sự tinh khiết về việc lắng nghe này. Dĩ nhiên là ta phải xin Chúa Thánh Thần, là Đấng cho phép ta nghe được tiếng của Thiên Chúa nhờ ơn Người ban.

Sự lắng nghe của ta cũng rất thường nằm ở bên ngoài. Một đàng ta chỉ sẵn sàng lắng nghe điều ta muốn và đang khác, khả năng lắng nghe của ta bị xác định bởi cái ta sẵn sàng cho Chúa. Và thường người ta không muốn cho đi tất cả. Ta cho Chúa thời giờ của ta, tiền bạc của ta, điều mà ta muốn cho thuộc về ta, nhưng có một số vùng thuộc con người ta, ta khước từ dâng cho Chúa. Ta quên rằng Chúa không muốn thời giờ, tiền bạc, hay đúng hơn, Người còn muốn nhiều hơn là một ít thời giờ hay một ít tiền bạc, Người muốn chính ta. Và nhờ Lectio divina, Chúa muốn “ăn” ta; ăn từ từ, nhưng ăn trọn vẹn. Người muốn chính ta, trọn vẹn ta. Thánh vịnh nói: “Chúa chẳng thích gì tế phẩm và lễ vật, nhưng đã mở tai con” (Tv 40, 7 tt). Chúa Thánh Thần mở tai ta để làm cho ta hiểu rằng Chúa không muốn những cái ít giá trị, nhưng muốn chính ta. Tự do của ta là điều quý giá nhất trước mắt Người. Và dâng hiến tự do của ta cho Người một cách tự do, đó chính là điều Người chờ đợi. Người mong ước ta thường xuyên dâng hiến Người như thế và theo cách đổi mới; đó là ước muốn nồng nhiệt nhất của Người. Chính trong dâng hiến Người thường ngày mà ta đạt tới việc nghe được tiếng Người và để cho Lời của Người tác động trong ta và bởi ta. “Lễ toàn thiêu và lễ xá tội, Chúa không đòi, con liền thưa: "Này con xin đến”! Ta thấy rõ sự chuyển biến từ những vật cho đi hay dâng hiến (“lễ toàn thiêu” và “lễ xá tội”) đến sự dâng hiến trọn vẹn con người của mình (“con đến”). Bằng cách này Lời của Chúa đi vào trong sâu thẳm của ta và Lectio divina có thể được thực hành. “Trong sách có lời chép về con rằng: con thích làm theo thánh ý, và ấp ủ luật Chúa trong lòng, lạy Thiên Chúa của con” (Tv 40, 6-9). Chất lượng của việc lắng nghe, sự “tinh tuyền” của việc lắng nghe được xác định bởi trạng thái căn bản luôn được đổi mới của tâm hồn: tận hiến mình vô điều kiện. Chính Người kích động với Lời Chúa, cho phép Người đi vào trong ta. Chúa nói với ta rằng sự công chính của ta phải vượt trên sự công chính của các luật sĩ để có thể vào được Nước Trời (x. Mt 5, 20). Để sự công chính của ta có thể vượt trên, cần phải tận hiến mình. Với chàng thanh niên giàu (Mt 19, 16-22), ta có cùng một hiện tượng: vào cuối cuộc đàm đạo với chàng, Chúa không xin chàng chút gì là tiền của hay thời giờ, nhưng chính chàng. Ta hãy xin Chúa giúp ta biết dâng hiến ta cho Người để có thể lắng nghe Người và theo Người tất cả mọi ngày.

Khi khởi đầu trải nghiệm về cách thế lắng nghe Chúa, ta có thể gặp trong hai bài đọc nhiều ý tưởng, làm sao chọn lựa, làm sao biết được ý tưởng nào là ý của Chúa cho ta? Chắc hẳn sự giao nhau giữa hai bài đọc tạo thành một ánh sáng giúp ta và có tính cách khá quyết định. Tuy nhiên để có được một đảm bảo lớn hơn trong việc chọn lựa những lời, nhất là cho những người mới bắt đầu, cần phải đi qua con đường từ bỏ chính mình, phải đi ra khỏi mình, tìm kiếm thánh ý Chúa.

Vâng, khi dù có cố gắng hết sức cũng có thể là ta đối diện với nhiều ánh sáng đụng chạm tới ta, ta phải chọn lựa. Cũng có thể là lời mà Chúa muốn nói với ta tìm thấy ở một trong những ánh sáng này; cũng có thể không. Làm sao nghe được Chúa đây? Nếu một ánh sáng chạm tới con tim, và xoáy động ý muốn chứ không chỉ đơn thuần chạm tới trí hiểu và thế giới những ý tưởng (có thể là vẫn rất trừu tượng) lúc đó rất có thể ánh sáng đó chính là ý Chúa. Cứ thường thì ánh sáng đó đắt giá nhất, nó bắt ta phải đi ra khỏi chính mình, nó “đóng đinh” ta, nó đến từ Thiên Chúa. Người ta hầu như có thể để cho mình theo lời khuyên của thánh Gioan Thánh Giá: Cố gắng nghiêng theo “không phải cái gì dễ hơn, nhưng cái gì khó hơn”[50] hoặc: “tinh thần chân thật tìm kiếm cái gì là lạt lẽo hơn là tìm kiếm cái gì là mỹ vị trong Thiên Chúa, nghiêng theo chịu đau khổ hơn là tìm được an ủi, tìm để mất tất cả của cải vì Chúa hơn là chiếm hữu nó, và tìm kiếm khô khan và buồn sầu hơn là những giao tiếp êm dịu, biết rằng đó chính là theo Chúa Kitô và từ bỏ chính mình; và có thể nếu làm cách khác thì đó chính là đi tìm mình trong Chúa, điều đó thật trái nghịch với tình yêu. Bởi vì tìm chính mình trong Chúa, đó là tìm những vuốt ve và vui thích của Chúa; nhưng tìm kiếm Chúa đích thật không những là muốn từ bỏ cả hai điều đó vì Chúa, nhưng còn nghiêng về việc chọn lựa vì Chúa Kitô điều gì là lạt lẽo, hoặc về Chúa, hoặc về thế gian – và đó là tình yêu Chúa”[51]!

Những cám dỗ bỏ trốn

Nhiều cám dỗ bỏ trốn dồn dập xuất hiện trong lúc này. Phải biết quyết liệt xua đuổi chúng. Lectio divina là thao tác khổ chế tuyệt vời. Khi người ta hỏi thánh Antôn Cả: - Điều gì khó khăn nhất trong đời đan tu? Thánh nhân trả lời: - Kinh Thánh (trong nghĩa “chịu đựng Kinh Thánh”, đau khổ vì sức nặng ánh sáng thanh tẩy và biến đổi). Phải cố công ngồi lại. Đó là điều Chúa nói với đan sĩ Arsène: “Con hãy ngồi yên, đừng cựa quậy”. Và đó là cố gắng: ở yên dưới Tia Sáng của Kinh Thánh, của Chúa Kitô là Đấng nói với ta.

Sau đây là những cám dỗ thường gặp:

- Một trong những cám dỗ này hệ tại chỉ cởi mở hay chỉ trình bày một phần con người ta cho Chúa Kitô. Hiển nhiên là thái độ này thiếu tinh khiết.

- Một cám dỗ khác, bề ngoài hơn, đó là muốn làm cái gì khác, trong thực tế, cái đó có thể làm được vào lúc khác. Ý tưởng viết một lá thư hoặc bận rộn với một việc khác sẽ đến với ta để ta lẩn tránh khỏi ở lại và phải phơi bày mình trước ánh sáng của Chúa Kitô. Ma quỉ cũng như ta, trong những vùng tối tăm nhất trong ta, ghê tởm ánh sáng này. Vậy cần phải cố gắng. Chịu đựng, ép mình đi vào con đường hẹp dẫn tới giải thoát và thay đổi thực sự.

- Người ta cũng có thể nói: “Tôi quá biết bản văn” và buồn chán, ngay cả trước khi đọc bản văn. Không. Phải làm một tác động đức tin: đó là Lời của Chúa và do đấy chắc chắn Chúa sẽ nói với tôi hôm nay một cách hoàn toàn mới.

- Tôi có thể bị cám dỗ dành giờ để đọc những chú thích và những chú giải. Chắc hẳn, hiểu được nghĩa văn tự của bản văn là cần thiết. Nhưng học hỏi về bản văn và đọc các bài chú giải là việc làm trong những lúc khác. Đó là điều cần thiết nhưng khác biệt. Điều đó nuôi dưỡng đức tin cách chung nhưng không phải là Lectio divina[52].

- Tôi cũng có thể bị cám dỗ đọc xem điều gì nói trong phần tiếp của bản văn hoặc điều gì có trước đấy. Cần phải khôn ngoan cẩn trọng. Vì người ta gặp nguy cơ là thay vì chỉ đọc lướt qua để có thông tin giúp hiểu bản văn hơn, lại để mất giờ và đi xa mục tiêu của Lectio divina. Biên giới thật mỏng manh và cần phải rất tỉnh thức. Bởi vì, cái nguy lớn cho Lectio divina, đó chính là Lectio divina bị biến thành việc phân tích bản văn. Người ta cũng nhận ánh sáng, nhưng nó không có dính dáng gì đến một Lời mà Chúa Kitô hằng sống nói với ta nhờ Thần Khí của Người.

Như vậy Lectio divina không phải là học hỏi về bản văn, một phân tích. Lectio divina là một lắng nghe, một sự tiếp nhận Lời.

Sự kiên trì thanh luyện con tim
và giải thoát nó khỏi tất cả những gì chất đầy trong nó; trước hết tìm kiếm Nước Chúa

Chẳng bao giờ người ta nhấn mạnh cho đủ về loại kiên trì này, sự dai dẳng nài xin Chúa nói với ta điều Người muốn về ta hôm nay. Lời xin thứ nhất vẫn luôn là chìa khóa của Lectio divina, là hiện trường, khó khăn, bãi chiến trường. Thực ra, không nên nói “lời xin thứ nhất” nhưng phải nói “phẩm chất của lời xin thứ nhất”. Phải biết khẩn thiết nài xin Chúa. Người Ta có thể tin rằng cứ bền chí khẩn nài như những đứa bé muốn kẹo, nguời ta làm nhức đầu nhức óc Chúa nhân lành và rồi quá mệt mỏi chán nản, từ chốn ngai tòa cao vinh hiển, Người cũng sẽ đoái thương hạ mình xuống để cho ta một lời[53]. Không. Sự khẩn nài, dai dẳng van xin, thực ra không làm Chúa nhân lành chán nản buồn bực, nhưng Người hoạt động điều gì đó chính yếu, quan trọng, trong tâm lòng ta: Người thanh tẩy tâm lòng ta. Vì, sự khẩn nài này thúc đẩy ta thu gom tất cả sức lực của mình, tất cả sức lực của tâm lòng mình đã bị phân tán để hướng tất cả về Chúa. Như thế, lời kinh của ta được dâng lên bằng trọn vẹn con người ta, bằng tất cả thân xác nài xin Chúa thương xót, như người hành khất bên đường kêu xin Chúa chữa lành mình vì ông tin rằng Chúa có thể nhận lời ông. Sự kiện khẩn nài và van xin này giải thoát tâm lòng ta khỏi tất cả những gì chất đầy trong đó. Con tim ta như một cái phòng khách trong đó các ghế đã có đầy người ngồi hết chỗ và cũng là nơi Chúa Kitô đi vào. Chẳng một người nào thèm đứng lên và dẫu vậy ta cũng nói Người cứ việc vào! Người người ngồi đó chính là những lo lắng của ta, những dính bén của ta, có biết bao đồ vật kềnh càng chiếm hết chỗ con tim của ta khiến nó không thể tiếp đón Chúa vào.

 

Hình minh họa trang 69

 

Trong hình minh họa trên đây, con tim được biểu thị bằng vật chứa. Những viên đá trong tim của ta là những dính bén với đủ thứ đồ vật. Như thế, những cái đó, như biến thành những sự vật chất đầy trong con tim của ta và chiếm hết chỗ, mà lẽ ra chỗ đó không dành cho chúng. Thực ra những vấn đề là ở bên ngoài ta nhưng sự dính bén của ta đối với những vấn đề đó cho chúng vào sống trong ta. Những vấn đề toàn là những ảo tưởng – vì chúng không thể làm ta tiến tới hay thụt lùi – trở thành, do ngẫu tượng trong con tim ta, những vật thể cứng nhắc khiến nơi ở của Thiên Chúa (con tim ta) thành chật hẹp đối với Người vì nơi ở này trở nên giống tạo vật thay vì luôn giống Chúa.

“Mác-ta! Mác-ta ơi! Chị băn khoăn lo lắng nhiều chuyện quá” (Lc 10, 41)! Tim chị chứa đầy nhiều thứ quá. Mà chỉ phải bận rộn với Đấng Tạo Hóa của mình. Làm sao chị lại đặt tạo vật ngang hàng với Đấng Tạo Hóa? Chỉ có một sự đáng giá. Và khởi đi từ đó, ta có được tất cả những gì còn lại (tùy theo điều gì xứng hợp và thích ứng với ta và đúng vào lúc thuận lợi).

Nơi Đức Trinh Nữ Maria, duy một mình Chúa ở trong Mẹ vì Mẹ chỉ ao ước một mình Người. Chính điều đó tạo nên sự khiết tịnh, sự nghèo khó trong tinh thần và trong tâm hồn của Mẹ. Trên cấp độ này, khiết tịnh, khiêm nhường, nghèo khó hoàn toàn có giá trị. Ta được mời gọi noi gương Mẹ Maria, noi gương khiết tịnh của Mẹ. Vì chính sự khiết tịnh của Mẹ đã quyến rũ Chúa: “Người đoái nhìn sự thấp hèn của nữ tỳ Người”, chính sự ngoan ngoãn, trọn vẹn, vô điều kiện, vâng theo thánh ý Người đã làm cho Người vui lòng: “xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói”. Chính nhờ đấy mà Mẹ đã lôi kéo Chúa xuống trong cung lòng Mẹ; đó cũng như một thứ quyền lực Mẹ có đối với Chúa. Mẹ cho ta con tim của Mẹ, sự tinh khiết của Mẹ để ta noi gương Mẹ. Nhờ lời xin hết lòng này, trong Lectio divina, ta làm cho con tim ta nên tinh khiết. Không cần phải nói rằng ngay khi thấy sự khiết tịnh trong ta, một con tim tự do, Chúa liền vội vàng đi vào. Ngay khi thấy Mẹ Maria khiêm hạ trong một con tim, Chúa liền chạy ào tới, Chúa đáp lời, Chúa không để ai phải chờ đợi[54].

Phúc thay con tim trong sạch là con tim lắng nghe Lời Chúa tất cả mọi ngày và đem ra thực hành như con tim của Mẹ Maria và cùng với con tim của Mẹ Maria! “Lạy Chúa, xin ban cho một số đông đảo nhiều người sống ơn huệ này, được gặp gỡ Chúa thực sự bằng cách lắng nghe Chúa và sống lời của Chúa: Lạy Chúa, xin Chúa nhập thể trong chúng con[55]. Amen”.

Như vậy, Lectio divina là một cuộc chiến đấu; cuộc chiến đấu cam go nhất. Cuộc chiến đấu giữa con người mới và con người cũ trong ta.

Nhưng rồi điều gì xảy ra? Có sự biến đổi nào?

Trí hiểu được biến đổi. Có sự chuyển biến từ biết sang ngộ như chúng tôi trình bày ở trên. Một phần của ý muốn[56] trở nên sáng hơn; Chúa Kitô nhập thể trong đó. “Mảng” ý muốn này trở thành một mảng của con người mới. Trong ý nghĩa là, trí hiểu và ý muốn kết hợp với nhau và con người dần dần thôi cảm thấy vực thẳm này phân cách, một đàng ý tưởng/xác tín và đàng khác những hành động (có nghĩa là ý muốn bệnh hoạn luôn chống đối). Vực thẳm này bắt đầu được lấp đầy từ từ.

Ta hãy ghi nhận hạn từ “đan sĩ” (moine) trong tiếng Hy lạp là “monakhos”, có nghĩ là “một” (từ tiếng việt “đan sĩ” dịch cũng rất hay, chính xác: “đan” là đơn, đơn thuần, một). Thực ra lý tưởng của đan sĩ là trở nên một (đồng nhất) trong con người của mình, một giữa cái bên trong và cái bên ngoài của chiếc dĩa[57], một giữa trí hiểu và ý muốn, một giữa lời-tư tưởng và hành động, v.v… Người ta hiểu rằng Lectio divina là sinh hoạt tuyệt hảo của đan sĩ.

Giữ lại một dấu vết qua chữ viết

Giữ lại một dấu vết qua chữ viết về Lectio divina là điều tốt. Nhưng đừng vội vàng viết ngay. Viết không phải là mục đích. Trái lại, ta có thể bắt đầu viết vào lúc hai câu hoặc hai chữ đã được xác định. Ta viết những câu, những chữ này (trong nhật ký Lectio divina). Chúng là viên đá góc và là nhựa sống mạnh, là ánh sáng của tất cả những gì có thể được viết. Rồi, người ta có thể kéo dài suy niệm này thêm giây lát, khai triển nó mà không xa rời nó, nếu không, người ta sẽ dễ rơi vào tính “lắm miệng, lắm mồm” của con người; và tệ hơn, người ta tưởng tượng cho rằng đó là những lời được linh hứng[58].  Mục tiêu của chữ viết ở đây là cô đọng lại tư tưởng, ánh sáng nhận được, cho nó một hình thể hiểu được, giúp trí hiểu và thân xác ý thức về điều đã nhận được. Điều đó cũng cho phép ta chăm chú đến nó hơn. Dấu vết viết cũng là như một đối diện, một tấm gương cho phép ta nhìn thấy mình kỹ hơn. Sau đó, nó cho phép ta theo dõi dấu vết Chúa hoạt động, chuỗi ân sủng và hướng đi của ân sủng. Ta sẽ ghi nhận rằng trong đời sống thiêng liêng, ta tiến bước nhờ Lectio divina đến việc biến đổi tiệm tiến con người ta; nó trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Kitô là Thiên Chúa, nó được thiên hóa. Thiên Chúa thì đơn thuần (là một, không phức hợp = gồm nhiều yếu tố tạo nên)[59].  Như vậy càng ngày ta càng tiến đến thống nhất, đơn thuần hơn. Thánh Augustinô nói rằng từ đầu đến cuối Kinh Thánh chỉ nói duy một điều: tình yêu (và Thiên Chúa là Tình Yêu)[60]! Những người chưa được hướng dẫn thực hành Lectio divina, sẽ thấy điều thánh Augustinô nhận định đây là dị kỳ, vì thực tế, ta thấy Kinh Thánh, nhất là Cựu Ước, chứa đựng rất nhiều những cái khác ngoài tình yêu.

Đối với phần đông, sự kiện viết, trải ra trên giấy ánh sáng nhận được, sẽ là một cố gắng bổ ích. Thoạt tiên đừng bỏ trốn cố gắng này. Như chúng tôi đã nói trên đây, viết là như một nhập thể thứ nhất của lời Thiên Chúa nói với tôi. Viết cho nó một hình thể, xác định những khuôn mặt giúp ta ý thức về biến cố hằng ngày là Lectio divina, về biến cố gặp gỡ   sống động của trí khôn ý thức với những lời của Đấng Phục Sinh.

Kết luận, viết là điều cần thiết nhưng cũng là một nguy hiểm dẫn tới phân tán, nhất là cho một số người. Phải biết sử dụng tốt dụng cụ này. Ta ghi ngày tháng và đôi khi biến cố phụng vụ[61] để có thể nhắc nhớ sau này. Dấu vết viết Lectio divina, hoạt động của Chúa trong ta, tạo nên lịch sử thiêng liêng của ta. Tuy nhiên “thiêng liêng” không có nghĩa là không sờ thấy nhưng ngược lại, nó thực tế hơn cuộc sống bên ngoài của ta. Thực sự, tất cả thế giới bên trong (nội tâm) được thiết lập và từ từ chiếm chỗ (về sự quan trọng và ưu tiên) của cuộc sống bên ngoài của ta là một cuộc sống thướng quá hời hợt ngoại diện.

Lectio divina là một thao tác chân thật của tình yêu vì đó là việc đi ra khỏi con người mình để tìm kiếm ý Chúa

 “Như một ngày kia người ta hỏi cha thánh Gioan Thánh Giá làm thế nào để có thể đi vào xuất thần, thánh nhân trả lời rằng bằng cách từ bỏ ý riêng mình và làm theo thánh ý Chúa. Vì xuất thần không là gì khác ngoài việc đi ra khỏi mình và vui thỏa trong Thiên Chúa – và đó là điều ai vâng lời Người vẫn luôn thực hành: vì đi ra khỏi mình và khỏi ý riêng của mình, được nhẹ nhàng thanh thoát, họ gắn bó với Chúa (hoặc họ chìm đắm mình trong Chúa)”[62]. Từ đó họ thấy rằng Lectio divina thật là một thao tác của tình yêu vì Lectio divina đòi hỏi phải đi ra khỏi mình mỗi ngày, một sự tìm kiếm Chân Lý một cách yêu đương, quyết liệt và chân thật. Lectio divina chờ đợi các tâm hồn yêu mến chân lý và là những người không sợ sệt. Lectio divina tìm kiếm những tâm hồn quảng đại và can đảm,    có thể cảnh giác mình tất cả mọi ngày trước mặt Chúa để cải hóa.

Lectio divina là một kiểm chứng thường ngày
về sự đi ra khỏi mình này

Lectio divina là một cách thế mạnh mẽ để đảm bảo với ta rằng ta thực hành thánh ý Chúa. Lectio divina là một sự xác minh, một kiểm chứng, một kiểm tra, một sự xác nhận thực tế và thực tiễn về ước muốn của ta yêu Chúa. Lectio divina cho ta thấy tình yêu của ta dành cho Chúa đang như thế nào. Yêu mến Thiên Chúa đơn thuần là thực thi thánh ý Người. Và tìm kiếm thánh ý Chúa là tâm điểm của Lectio divina.

Sự an ủi nhận được từ Lectio divina

Lectio divina, vì cho phép được gặp gỡ Chúa một cách cụ thể và sự cải hóa thường nhật, đem lại một niềm an ủi lớn. Nhưng đó là niềm an ủi gắn liền với chính Lectio divina chứ không phải là một cái gì thêm vào, tùy nghi, hoặc như một món quà Chúa cho những ai Người thấy là yếu đuối, v.v… Thánh Phaolô nói: “Những lời ấy (Kinh Thánh) làm cho ta nên kiên nhẫn, và an ủi ta” (Rm 15, 4). Hoạt động của Chúa trong ta, ánh sáng soi chiếu trí hiểu của ta và sự biến đổi thực sự của ý muốn của ta đem lại cái chính yếu của tất cả niềm an ủi. Chỉ tìm kiếm thánh ý Chúa, và nhờ ơn Chúa, chu toàn việc tìm kiếm này cho ta niềm vui và an ủi tinh tuyền nhất và bền vững nhất. Và đó chính là điều ngôn sứ Giêrêmia tán tụng: “Gặp được lời Chúa, con đã nuốt vào, lời Người làm cho con hoan hỷ, làm vui thoả lòng con” (Gr 15, 16).

Ước muốn hoán cải,
         tâm điểm của Lectio divina

Ta hãy bắt đầu đoạn mới này bằng cách trích dẫn thông điệp “Áng Sáng Rạng Ngời Chân Lý” của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Chắc hẳn có vấn đề lương tâm và trường hợp giới hạn của lương tâm sai lạc[63].  Điều đó không làm cho ta đi xa chủ đề của ta, bởi vì cuộc sống của ta, nếu nhìn cách tỉ mỉ, sẽ thấy có thể so sánh với trường hợp lương tâm sai lạc, trong ý nghĩa là mỗi ngày ta đều cần phải cải hóa và cần được Chúa Kitô soi dẫn. Ta đến từ tăm tối và ta đi tới ánh sáng.

“Với tư cách là phán quyết cụ thể tối hậu, lương tâm đang tâm phản bội phẩm giá của mình khi nó lầm lạc mà không vô tội hoặc “khi con người ít để tâm tìm kiếm chân lý và sự thiện và khi thói quen phạm tội dần dà làm cho lương tâm con người trở nên hầu như mù quáng”. Đức Giêsu đã nhắm đến mối nguy lệch lạc lương tâm khi Người đưa ra lời cảnh cáo này: “Con mắt là đèn của thân xác: do đó, nếu mắt ngươi lành mạnh, toàn thân người sẽ rực sáng. Còn nếu mắt ngươi bệnh hoạn, toàn thân ngươi sẽ mờ tối. Vậy, nếu ánh sáng trong ngươi mà lại là bóng tối thì hỡi ôi, sẽ chỉ toàn là mờ mịt”! (Mt 6, 22-23)[64].

“Lời Đức Giêsu ta vừa mới nhắc trên đây cũng giúp ta nhận ra lời mời đào luyện lương tâm, làm cho lương tâm trở thành đối tượng của một cuộc hoán cải liên lỉ để quay về phía chân lý và phía sự thiện . Ta cũng cần phải đọc bằng một cách thức tương tự lời của thánh Phaolô khuyên ta đừng uốn mình theo kiểu suy tưởng của thế gian này nhưng hãy tự biến đổi chính mình bằng cách canh tân phân đoán của ta (x. Rm 12, 2). Trong thực tế, chính “con tim” hướng về Chúa và hướng về sự yêu quý điều thiện mới là nguồn mạch của những phán quyết chân thật của lương tâm. Thật ra, “để có thể phân định thánh ý Thiên Chúa, đâu là điều tốt, điều nào đẹp lòng Người, điều nào là trọn hảo” (Rm 12, 2), dĩ nhiên một cách chung chung sự hiểu biết Lề Luật là cần thiết nhưng chưa đủ: cần phải có một sự “tương đồng bản chất” giữa con người và sự thiện đích thực. Một sự tương đồng như thế bén rễ và phát triển trong những trạng thái nhân đức sẵn có nơi chính con người:  đức cẩn trọng và những nhân đức then chốt khác, và trước hết ba nhân đức đối thần tin  cậy mến. Chính trong chiều hướng này mà Đức Giêsu đã nói: “kẻ nào làm theo chân lý thì đến từ ánh sáng”    (Ga 3, 21)[65].

Chính ở đây ta phải đưa hoạt động của Kinh Thánh vào như Lời của Chúa soi sáng và chiếu dọi lương tâm! Lời của Chúa là Bí Tích tuyệt hảo của ánh sáng Chúa. Tuy nhiên “… Sự hoán cải của ta càng ít nghiêm túc thì Kinh Thánh lại càng ít rõ ràng”[66]. Chính vì thế mà ai thực hành chân lý, tìm kiếm chân lý, thì đến với ánh sáng (x. Ga 3, 21), và Kinh Thánh soi chiếu người đó. Tác động đầu tiên của hoán cải là tìm kiếm chân lý.

Bổn phận của tất cả mọi người trước hết là tìm kiếm chân lý và tiếp đến làm cho cuộc sống xứng hợp với chân lý. Thực tế, tội lỗi không chỉ là không làm cho cuộc sống của mình xứng hợp với điều mà ta nghĩ là chân lý, nhưng trước hết là đã không tìm kiếm chân lý. Như thế có một sự tiến triển bền vững trong việc khám phá chân lý. Đó là công việc của suốt cả cuộc đời. Ta gặp thấy điều này trong văn kiện của công đồng Vaticanô II về tự do tôn giáo: “Mọi người đều có nhiệm vụ tìm kiếm chân lý, nhất là những chân lý có liên quan tới Thiên Chúa và Giáo Hội Người, và khi nhận biết rồi, họ phải tin theo và tuân giữ”[67].

“Xét theo phẩm giá, mọi người, vì là những nhân vị nghĩa là có trí khôn và ý chí tự do, nên phải chịu trách nhiệm về cá nhân mình. Vì thế, do bản tính tự nhiên thúc đẩy, cũng như do bổn phận luân lý đòi buộc, con người phải tìm kiếm chân lý […]” (Dignitatis Humanae no 2).

“Những điều trên đây còn sáng tỏ hơn nữa đối với những ai chấp nhận khuôn mẫu tối thượng của đời sống con người là chính luật vĩnh cửu, khách quan và phổ cập của Thiên Chúa. Qua luật này, Người xếp đặt, hướng dẫn và điều khiển cả hoàn vũ cũng như các hướng đi của cộng đoàn nhân loại trong ý định đầy khôn ngoan và thương mến của Người. Người đã cho con người được tham dự vào lề luật của Người, để con người, nhờ sự an bài yêu thương của Thiên Chúa quan phòng, ngày càng có thể nhận biết chân lý không hề đổi thay. Vì thế, mỗi người đều có bổn phận, và do đó, có quyền tìm kiếm chân lý trong lãnh vực tôn giáo, để họ dùng những phương tiện thích đáng mà phán đoán đúng đắn và chân thật theo lương tâm một cách khôn ngoan” (Dignitatis Humanae no 3).

 

 

Diễn tiến của ánh sáng

Bổn phận của ta là

Tội lỗi sẽ là

từ Chúa Kitô  đến  Trí Khôn

tìm kiếm chân lý

không tìm kiếm chân lý

từ Trí Khôn  tới  Ý Chí

sống đời mình

xứng hợp với chân lý

không sống đời mình

xứng hợp với chân lý

  

1- Ánh sáng của Chúa Kitô

 

2- Trí Khôn của ta phải tìm ánh sáng
của Chúa Kitô

 3- Ý chí của ta phải thực hiện, nhờ Chúa Thánh Thần, điều Trí Khôn đã tiếp nhận như ánh sáng mới.

Liên quan đến vấn đề tìm kiếm chân lý, ta thường hay quá cho rằng ta đã đạt được mục tiêu. Thực tế, sự tìm kiếm này phải tiếp tục không ngừng bởi vì đó là sự từ từ đi vào trong Chúa Kitô, Đấng là Chân Lý (“tôi là chân lý”), một sự khám phá bền bỉ, một soi chiếu liên tục. Lectio divina được xây dựng trên chính điểm này: một khám phá tiệm tiến. Người ta có thể thực hành Lectio divina, nhưng không có ước muốn cải tiến, thì thật là uổng công vô ích. Đó cũng chính là điều thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu đã nói về việc tìm kiếm chân lý đòi hỏi phải có hoán cải: “Tôi không bao giờ làm như Philatô từ chối nghe sự thật. Tôi luôn thưa với Chúa nhân lành: Ôi lạy Chúa, con rất muốn nghe Chúa nói, con nài van Chúa, xin Chúa đáp lời con khi con khiêm tốn hỏi Chúa: Chân Lý là gì? Xin làm cho con thấy rõ các sự vật, và đừng để cái gì kê cái xà vào mắt con”[68]. “[…] Lạy Chúa Giêsu, xin soi dẫn con, Chúa biết đó, con tìm kiếm chân lý…”[69]. Hoặc chị thánh còn viết: “Vâng dường như con đã không bao giờ tìm kiếm điều gì ngoài chân lý […]” (30.09.1897) và chị thánh   cũng viết: “[…] Em chỉ có thể nuôi dưỡng mình bằng  chân lý”[70].

Những lời Chúa Giêsu nói với người Pharisêu, trong Phúc âm thánh Gioan, chứng tá về sự soi sáng mà Người đem đến cho thế gian: “Tôi đến thế gian này chính là để xét xử: cho người không xem thấy được thấy, và kẻ xem thấy lại nên đui mù!” Những người Pha-ri-sêu đang ở đó với Đức Giê-su nghe vậy, liền lên tiếng: “Thế ra cả chúng tôi cũng đui mù hay sao”? Đức Giê-su bảo họ: “Nếu các ông đui mù, thì các ông đã chẳng có tội. Nhưng giờ đây các ông nói rằng: ‘Chúng tôi thấy’, nên tội các ông vẫn còn”! (Ga 9, 39-41). Ai tin rằng mình thấy, không cần đến thầy thuốc, Chúa Kitô không thể đem đến cho người đó điều gì, Người đi đường của Người. Nhưng ai tin rằng Chúa Kitô là Ánh Sáng và chính kẻ đó có thể đi một bước trước, và như vậy, nhờ hành động đức tin này, người ấy có được bước tiến. Người đó chuyển từ biết (Chúa Kitô có ánh sáng hơn tôi), nhờ một hành động của đức tin (dìm mình vào Chúa Kitô là thầy thuốc và là cứu chúa), tới một nhận thức (“trải nghiệm” về sự chiếu soi của Chúa Kitô). “Đức tin, trong bản tính sâu xa nhất, là sự cởi mở tâm lòng con người trước Ân Sủng, đón nhận Chúa thông ban chính Người trong Chúa Thánh Thần [Thần Chân Lý ][71]” . “Sự Cởi mở” của con tim, đó là Lectio divina; đó là một hành động của đức tin.

Vậy đó là một lời mời gọi, tất cả mọi ngày, đi từ chân lý chủ quan đến Chân Lý khách quan. Đi từ một cấp độ thuộc cảm nhận và tiến triển trong chân lý đến một chân lý lớn hơn. Đó là sự đi ra khỏi cái chủ quan tiến tới ánh sáng khách quan. Chính với cái giá này mà có được sự cải hóa thường ngày và Chúa Kitô lớn lên trong ta. “Kẻ sống theo sự thật, thì đến cùng ánh sáng, để thiên hạ thấy rõ: các việc của người ấy đã được thực hiện trong Thiên Chúa” (Ga 3, 21). “Ai đứng về phía sự thật thì nghe tiếng tôi” (Ga 18, 37).

Đó chính là Lời của Chúa Kitô, soi sáng ta và là bí tích của ánh sáng. Vậy phải tìm kiếm Lời này, gặp được Lời này, và ở lại trong Lời này: “Nếu các ông ở lại trong lời của tôi, thì các ông thật là môn đệ tôi; các ông sẽ biết sự thật, và sự thật sẽ giải phóng các ông” (Ga 8, 31-32). “Ai thuộc về Thiên Chúa, thì nghe lời Thiên Chúa nói” […] Thật, tôi bảo thật các ông: ai tuân giữ lời tôi, thì sẽ không bao giờ phải chết” (x. Ga 8, 44-51). Đấng thực hiện điều đó là chính Chúa Thánh Thần làm cho ta ra khỏi ta và cho phép ta cảm nhận được ánh sáng: “Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn. Người sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại […]” (Ga, 16, 13). Nhờ Thần Khí và nhờ sự ưng thuận của Mẹ Maria, Chân Lý sinh ra trong ta[72].

Đào sâu

“Ai đến với Thầy, và nghe những lời Thầy dạy mà đem ra thực hành, thì Thầy sẽ chỉ cho anh em biết người ấy ví được như ai. Người ấy ví được như một người khi xây nhà, đã cuốc, đã đào sâu và đặt nền móng trên đá. Nước lụt dâng lên, dòng sông có ùa vào nhà, thì cũng không lay chuyển nổi, vì nhà đã xây vững chắc. Còn ai nghe mà không thực hành, thì ví được như người xây nhà ngay mặt đất, không nền móng. Nước sông ùa vào, nhà sụp đổ ngay và bị phá huỷ tan tành” (Lc 6, 47-49).

“Lắng nghe những lời của Chúa Kitô” và “đem ra thực hành” đó là “đào sâu” và “đặt nền móng”. Càng thực hành Lectio divina, người ta càng đào sâu, càng đi xuống trong chính mình, ta càng cho phép Chúa xuống trong ta. Điều đó hệ tại ở chất lượng của việc ta lắng nghe. Đào, đi vào chiều sâu, đi xuống trong chính mình, để cho ánh sáng thâm nhập vào những vùng tối của ta, những căn rễ sâu xa nhất của ta, trong những tối tăm của ta. Điều đó hệ tại ta có mở cửa cho Người hay không. Chính tự do của ta quyết định. Điều đó thật đắt giá đối với ta. Nhưng điều đó lệ thuộc nơi ta và chỉ nơi ta mà thôi. Tìm đối diện với ánh sáng là trách vụ riêng của ta. Để cho mình được chiếu soi bởi ánh sáng là Lời của Chúa cho ta hôm nay. Đối diện với Lời, nhai nuốt Lời, tiêu hóa Lời. Điều đó đòi hỏi một tình yêu chân lý, một sự quả cảm trong thái độ. Một sự quả cảm thiêng liêng. Một ước muốn ánh sáng chiến thắng trên tăm tối của ta.

Hoạt động của Chúa trong ta không là một hoạt động nằm ở bề mặt. Không. Hướng đi là chiều sâu. Chúa tấn công sinh hoạt nội tâm của ta và Chúa giải tỏa, làm cho nó thêm tế nhị, thiên hóa nó.

Chính đó là kinh nguyện trầm lặng và sâu đậm, là Suy nguyện, dựa trên Lectio divina vì Lectio divina giúp cho Chúa càng lúc càng đi sâu vào trong Suy nguyện. Đó là cố gắng của Lectio divina mở cửa cho Tia Sáng chiêm ngắm yêu đương trong lúc suy nguyện. Không có cố gắng này, Thiên Chúa (theo sự thường) không tự cho phép đi vào trong ta nhờ hoạt động siêu nhiên (sự trợ giúp riêng)[73].

Bây giờ ta hãy hướng cái nhìn và lời kinh của ta về Mẹ Maria, Đấng đã luôn biết đón nhận Lời Thiên Chúa trong lòng Mẹ. Ta xin Mẹ giúp ta học biết noi gương Mẹ. Xin Mẹ cho ta sự lắng nghe và ngoan ngoãn của Mẹ.

 


43. X. 2 Th 3, 1: “Sau cùng, thưa anh em, xin anh em cầu nguyện cho chúng tôi, để lời Chúa được phổ biến mau chóng và được tôn vinh, như đã thấy nơi anh em”.

 

44. Saint Grégoire le Grand “Super Cant,. Proemium 5 (Pl 79, 475A).

45. “Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, vì tôi tớ không biết việc chủ làm. Nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết”. (Ga 15,15).

46. “Khi Đức Giê-su tới chỗ ấy, thì Người nhìn lên và nói với ông: “Này ông Da-kêu, xuống mau đi, vì hôm nay tôi phải ở lại nhà ông”!  Ông vội vàng tụt xuống, và mừng rỡ đón rước Người” (Lc 19, 5-6).

47. “Ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên” (Mt 23, 12). Sự cố gắng đi xuống sẽ đặt trần con tim của ta và mài dũa khả năng lắng nghe của ta, như thế Lời có thể hoạt động và nâng ta lên.

48. “Vâng Kinh Thánh là lối vào thấp, phải cúi mình xuống để đi vào” (Jean Michel Poffet, Les chrétiens et la Bible, Paris, 1998, p. 32).

[49] 49. Đó là “sự trợ giúp chung” mà thánh Têrêsa Giêsu nói tới (x. Vie 14, 6).

50. Đường Lên Cát Minh, I, 13, 6. Nên đọc kỹ tất cả chương này và đừng quên rằng chìa khóa để đọc là lời khuyên: “cần có một hứng thú thường xuyên noi gương Chúa Giêsu trong mọi sự, trở nên giống cuộc sống của Người, cần phải xét kỹ cuộc sống của Người để noi theo, và trong mọi sự phải hành xử như chính Người” (triệt 3) và “vì tình yêu đối với Chúa Kitô” trong triệt tiếp sau.

51. Đường lên Cát Minh, II, 7, 5. Ở đây cũng nên đọc trọn chương 7.

52. Đôi khi Lectio divina cũng là qui hướng đến sự nếm hưởng và đào sâu một từ trong các bài đọc mỗi ngày. Thực hành Lectio divina, người ta khai triển, học hỏi, nắm bắt được một hứng thú mới về những chữ (từ), ý nghĩa của những từ này trong Kinh Thánh, trong Phúc âm, trong sách Phúc âm của một thánh sử hoặc trong một trích đoạn. Thực vậy, ta thực hiện việc chú giải chắc chắn là rất đơn sơ, nhưng đã hiệu quả. Lúc đó Lectio divina xoay quanh việc khám phá và đào sâu ý nghĩa của một hạn từ! Chắc hẳn điều đó có thể làm cho đi xa lý tưởng của Lectio divina, và dường như là một việc làm có tính cách trí thức, chú giải. Nhưng chính vì thế phải chú tâm đến việc lắng nghe. Lắng nghe chính là chìa khóa của Lectio divina, việc lắng nghe đưa đến cho ta cuộc sống thiên linh. Việc đào sâu một hạn từ nào đó là con đường dẫn tới Sự Sống chứa đựng trong đó. Không có sự mâu thuẫn giữa hai sự đó!

53. Sự phản đối này có tầm cỡ; có ở nơi thánh Gioan Thánh Giá trong Đường Lên Cát Minh cuốn II chương 21. Nhưng trong chương này đó là vấn đề tò mò mà đôi khi có một số người cố gắng tìm biết những điều gì đó qua con đường siêu nhiên chứ không qua con đường lắng nghe Lời Chúa để khám phá ra thánh ý của Chúa. Và thánh nhân còn nói rằng đôi lần Chúa đáp lại điều người ta xin, Người không hài lòng khi người ta sử dụng điều đã xảy đến. Sự kiện Chúa đáp lại ở đây không là dấu chứng Người đồng ý. Chắc hẳn thánh nhân nói rõ – và điều này làm ta ngạc nhiên – rằng cuối cùng Chúa cũng cho mặc dù đó không phải là ý muốn của Người. Nhưng thánh Gioan Thánh Giá kết án loại tò mò này và hơn nữa thánh nhân còn coi đó như một tội nhẹ (x. triệt 4 cùng chương 21)!

54. Thánh Grignon de Montfort nói về Chúa Thánh Thần: “Người càng tìm thấy trong một tâm hồn có Maria, Hiền Thê yêu dấu và không bao giờ tách rời được của Người , Người càng hoạt động và hoạt động mạnh mẽ để tạo ra Chúa Giêsu-Kitô trong tâm hồn đó và tâm hồn đó trong Chúa Giêsu-Kitô” (Traité de la vraie dévotion, no 20) và thánh nhân còn viết: “Khi Chúa Thánh Thần, Quân Phu của Mẹ, tìm gặp được Mẹ trong một tâm hồn, Người bay đến trong đó, đi vào trong đó trọn vẹn, và cởi mở thông đạt trào tràn với tâm hồn đó” (Ibid. no 36).

55. Lectio divina là như một Truyền Tin nhỏ xảy ra mỗi ngày. Chúa cho ta một lời và Chúa muốn lời đó nhập thể. Hơn nữa Mẹ Maria luôn giữ những lời trong lòng Mẹ (x. Lc 5, 19-51), Lectio divina phải thực hiện điều đó:  giữ Lời được ban cho mọi ngày.

56. Ta hãy nói “một phần” và “một miếng” của ý muốn; đó là một cách nói để cho biết có những giai đoạn trong việc cải biến mà ý muốn không cải biến được hoàn toàn trong một lúc. Nhưng thực ra để có thể mãnh liệt hơn “tâm hồn, vì là một tinh thần, không có cao có thấp trong bản chất của mình, không có phần này mà người ta nói là cao hay thấp hơn phần kia, theo cách thế của thân xác là cái có khối lượng; [...] tâm hồn thì đơn giản, không được kết cấu bởi nhiều phần” (Thánh Gioan Thánh Giá, Vive Flamme d’amour I, 10).

57. X. Mt 23, 25-26: “Khốn cho các người, hỡi các kinh sư và người Pha-ri-sêu giả hình! Các người rửa sạch bên ngoài chén đĩa, nhưng bên trong thì đầy những chuyện cướp bóc và ăn chơi vô độ. Hỡi người Pha-ri-sêu mù quáng kia, hãy rửa bên trong chén đĩa cho sạch trước đã, để bên ngoài cũng được sạch”. Một số Giáo Phụ cũng đọc trích đoạn này của thánh Phaolô trong ý nghĩa kết hiệp thiêng liêng: “Thật vậy, chính Người là bình an của ta: Người đã liên kết đôi bên, dân Do-thái và dân ngoại, thành một; Người đã hy sinh thân mình để phá đổ bức tường ngăn cách là sự thù ghét” (Ep 2, 14).

58. Ví dụ X. thánh Gioan, Đường Lên Cát Minh II, 29, 4-5: “Tôi được biết một người có những ý nghĩ liên tục như thế, trong số những ý nghĩ này cũng có những ý nghĩ khá thật và phong phú mà người đó suy luận [...], trộn lẫn với những ý nghĩ thật dị giáo. Và tôi rất ngạc nhiên [...] thấy rằng một tâm hồn, dù tâm hồn đó thế nào, với những nhận định như thế, nếu cảm thấy có những ý nghĩ loại đó khi suy niệm liền vội vàng gán tất cả cho đó là điều thuộc Thiên Chúa, và giả định quả thực là như thế. Và hơn nữa, những tâm hồn này ước muốn điều đó và tâm trí lại quyến luyến điều đó, thì quả thật là lý do khiến các tâm hồn này đáp lại và nghĩ rằng đó là Thiên Chúa đáp lời họ và nói với họ. Điều này làm cho họ rơi vào ảo tưởng lớn, nếu họ không kiềm chế và nếu người điều khiển họ không cản ngăn họ có những lập luận như thế. Vì những người này có thói quen rút ra toàn những lời ba hoa và không tinh khiết của tâm hồn hơn là sự khiêm tốn và hãm dẹp thần trí – đã nghĩ rằng đó là điều lớn lao, và nghĩ rằng Chúa đã nói với mình; và coi như có còn hơn không, hoặc không gì hết, hay là có ít còn hơn là không.  Bởi vì điều không đem lại chút gì là khiêm tốn và bác ái, hãm mình, sự đơn sơ thánh thiện và thinh lặng, thì có thể là gì”?

59. Điều đầu tiên mà người ta có thể nói về Thiên Chúa đó là Thiên Chúa thật đơn giản. Chính về vấn đề này mà Thánh Thomas d’Aquin viết một khảo luận về Thiên Chúa (x. Somme Théolo-gique, Ia q 3).

60. “Về tất cả các trang Kinh Thánh, người ta không rút ra được gì khác ngoài đức ái” (Inerr. in Psalmos, Ps 140” cũng nên x. De Doctrina Christiana, I, 39-40).

61. Thiên Chúa ban mình theo nhịp độ của cuộc sống phụng vụ, theo nhịp độ cử hành những mầu nhiệm của Chúa Kitô. Nên ghi nhận rằng ơn ban sẽ mãnh liệt hơn trong những dịp lễ lớn và trọng thể, cũng như vào những Mùa Phụng Vụ quan trọng như Mùa Chay. Lectio divina do đấy cũng được nhấn mạnh hơn trong những ngày đó. Người ta sẽ có một cố gắng trung thành hơn.

62. Maxime 210.

63. “Lương tâm sai lạc”, trong luân lý, là trường hợp một người đã được huấn luyện sai hoặc thiếu về lương tâm của mình. Ví dụ họ nghĩ rằng theo luân lý một điều là tốt nhưng thực ra không phải như thế. Nếu điều đó xảy ra do sự chểnh mảng của họ trong việc tìm chân lý, lương tâm của họ sẽ bị coi như là “lầm lạc đáng tội”.

64. Veritas Splendor no 63

65. Ibid. 64

66. Origène, “Lv hom.” VI, I.

67. Dignitas Humanae no 1.

68. Carnet Jaune 21. 7, 4.

69. Manuscrit B 4 vo

70. Varnet Jaune 5.8.4. 71. Dominum et Vivificantem no 51.

71. Dominum et Vivificantem no 51.

72. Điều này sẽ được bàn tới trong phần thứ ba, “Mẹ Maria và Lectio divina”.

73. Chúng tôi sẽ bàn tới điều này trong một tác phẩm sau.



Nguyện xin THIÊN CHÚA chúc phúc và trả công bội hậu cho hết thảy những ai đang nỗ lực "chắp cánh" cho Quê hương và GHVN bay lên!