< id="docs-internal-guid-f7a046d1-1f78-6042-d2ae-d9a6b373125f" style="text-align: justify; line-height: 150%; text-indent: 30px; margin-top: 0pt; margin-bottom: 10pt;" dir="ltr">
Constitutio Apostolica
qua Nova Vulgata Bibliorum Sacrorum editio “typica” declaratur et promulgatur
Tông hiến qua đó bản Phổ Thông mới của Sách Thánh được tuyên bố là “bản chuẩn”
và cho phổ biến.
Ioannes Paulus Episcopus servus servorum Dei ad perpetuam rei memoriam
Gio-an Phao-lô Giám Mục tôi tớ của các tôi tớ Thiên Chúa để ghi nhớ điều này mãi
mãi
SCRIPTURARUM THESAURUS, quo salvificus nuntius a Deo hominibus datus continetur
- ait enim recte S.Augustinus: “de illa civitate unde peregrinamur, litterae
nobis venerunt : ipsae sunt… quae nos hortantur ut bene vivamus » (Enarr.in
ps.XC,s.2,1 ; PL 37,1159)
ab Ecclesia merito semper summo in honore est habitus singularique diligentia
custoditus.
KHO TÀNG SÁCH THÁNH, trong đó chứa đựng tin mừng cứu độ do Thiên Chúa ban cho
loài người - quả là thánh Augustino nói đúng : « từ thành đô mà chúng ta đang
trên đường đi tới như khách lữ hành, những bức thư đã đến với chúng ta… những
thư ấy khuyên bảo chúng ta sống tốt lành (Giải nghĩa thánh vịnh 90,s.2,1 ; Giáo
Phụ Latinh 37,1159) - đáng được Hội Thánh luôn tôn kính hết mực và gìn giữ cách
đặc biệt ân cần.
Quae quidem ab ipsis initiis suis nunquam desiit curare, ut populus christianus
quam amplissima frueretur facultate Dei verbum percipiendi, praesertim in sacra
Liturgia, in qua celebranda “maximum est Sacrae Scripturae momentum” (Conc.Vat.II,
Const.Sacros.Conc.,s.24).
Ngay từ ban đầu Hội Thánh đã không ngừng lo liệu cho dân Ki-tô được hưởng khả
năng rộng rãi nhất để đón nhận lời Chúa, nhất là trong Phụng vụ thánh, trong
việc cử hành này “Sách Thánh có tầm quan trọng tối đa” (CĐ Vat.II, Hiến chế về
Phụng vụ, s.24).
Ecclesia ergo in partibus occidentalibus illam ceteris versionibus anteposuit,
quae Vulgata solet appellari quaeque maximam partem a S.Hieronymo, doctore
praeclaro, confecta, “tot saeculorum usu in ipsa Ecclesia probata” est (Conc.Trid.,sess.IV;Enchir.Bibl.,n.21).
Vậy Hội Thánh bên phương Tây, trong các bản dịch, coi trọng nhất bản quen gọi là
Phổ Thông mà phần lớn là do thánh Giê-rô-ni-mô, thánh tiến sĩ lừng danh, thực
hiện, “đã được thử thách qua việc sử dụng bấy nhiêu thế kỷ trong chính Hội Thánh”
(CĐ Triđ., khóa IV; Enchiridion Biblicum [sưu tập trích dẫn giáo huấn về Sách
Thánh], s.21.
Tam egregiae existimationi documento est etiam cura eius textum ad criticam
apparandi, ac quidem per editionem, quae secundum altiorem doctrinam adhuc
concinnatur a monachis Abbatiae S.Hieronimi in Urbe, a Pio XI, Decessore Nostro
fel.rec., ad hoc institutae (Const.Apost.Inter Praecipuas, 15 Iun.1933;
A.A.S.XXVI,1934,pp.85 ss.).
Sự trân trọng như thế đối với tài liệu này, còn tỏ ra bằng việc thiết lập bản
nghiên cứu có phê phán về chính bản văn, và đưa ra một ấn bản có tính khoa học
cao hơn, mà cho đến nay còn đang được thực hiện do các tu sĩ thuộc Đan Viện
thánh Giê-rô-ni-mô Nội Thành, đã được lập ra vì mục đích này bởi vị tiền nhiệm
đáng kính nhớ của chúng tôi là Đức Piô XI (Tông Hiến Inter Praecipuas, 15 th.6,
1933; A.A.S. XXVI, 1934, tr. 85tt ).
Aetate autem nostra Concilium Vaticanum II, honorem confirmans, editioni illi,
quam Vulgatam vocant, tributum (Const.Dei Verbum,n.22), atque eo contendens, ut
in Liturgia Horarum facilior esset intellectus Psalterii, statuit, ut huius
recognoscendi opus, feliciter incoatum, “quam primum perduceretur acd finem,
respectu habito latinitatis christianae necnon totius traditionis Ecclesiae”
(Const.Sacros.Conc., n.91).
Đến thời chúng ta Công Đồng Vaticano II, xác nhận sự tôn trọng dành cho ấn bản
gọi là Phổ Thông ấy (Hiến Chế Dei Verbum, s.22), và nhắm làm cho các thánh vịnh
trong các Giờ Kinh dễ hiểu hơn, đã quy định rằng việc duyệt lại đã khởi sự tốt
đẹp, “phải được hoàn thành cho thật sớm, với sự tôn trọng tiếng la-tinh của
Ki-tô giáo cũng như toàn thể truyền thống của Hội Thánh” (Hiến Chế Phụng Vụ,
s.91).
His omnibus Paulus VI, Decessor Noster rec.mem., motus est, ut antequam eidem
Concilio finis imponeretur, id est die XXIX mensis Novembris anno MCMLXV,
peculiarem Pontificiam Commissionem constitueret, cuius esset universalis
eiusdem Synodi iussu perficere atque omnes Sacrae Scripturae libros
recognoscere, ut Ecclesia praedita esset editione Latina, quam progredientia
studia biblica postularent quaeque potissimum rei liturgicae inserviret.
Đức Phao-lô VI, vị Tiền Nhiệm đáng kính nhớ của chúng tôi, được thúc đẩy bởi tất
cả những điều này, nên trước khi cho kết thúc Công Đồng nói trên, tức là ngày 29
tháng 11 năm 1965, đã thiết lập một Ủy Ban Giáo Hoàng đặc biệt, với nhiệm vụ thi
hành lệnh của Công Đồng Chung này và duyệt lại tất cả các sách của Sách Thánh,
để Hội Thánh có được một ấn bản bằng tiếng La-tinh, mà khoa nghiên cứu Thánh
Kinh đang tiến bộ đòi hỏi, và nhất là để dùng cho việc Phụng Vụ.
In qua recognitione efficienda “ad verbum ratio habita est veteris textus
editionis Vulgatae, ubi videlicet primigenii textus accurate referuntur, quales
in hodiernis editionibus, ad criticam rationem exactis, referuntur, quales in
hodiernis editionibus, ad criticam rationem exactis, referuntur; prudenter vero
ille est emendatus, ubi de iis deflectit vel minus recte eosdem interpretatur.
Quam ob rem Latinitas biblica christiana est adhibita, ita ut aequa aestimatio
traditionis cum iustis postulationibus artis criticae, his temporibus vigentis,
temperaretur (cfr Alloc.Pauli VI, 23 Dec.1966; A.A.S. LIX, 1967, pp.53ss).
Để thực hiện việc duyệt lại này, “phải theo sát từng lời bản văn trong ấn bản
Phổ Thông cũ, khi nào thấy bản văn đích xác là bản ban đầu theo như các ấn bản
hiện đại mà khoa nghiên cứu bản văn đã thiết lập được; song phải thận trọng sửa
chữa khi thấy nó đi trệch hoặc dịch không đúng lắm. Do đó phải sử dụng tiếng
La-tinh Ki-tô giáo để có thể dung hòa giữa sự đánh giá truyền thống cách cân
xứng và những đòi hỏi chính đáng của khoa phê bình hiện nay” (x.diễn từ của Đức
Phao-lô VI, 23 th.12 1966; A.A.S. LIX,1967,tr 53tt).
Textus, ex hac ipsa recognitione exortus, quae quidem impensior fuit in
quibusdam libris Veteris Testamenti, quibus S.Hieronimus manus non admovit, ab
anno MCMLXXII seiunctis voluminibus est editus, nunc vero editione “typica”, uno
volumine comprehensa, proponitur. Haec Nova Vulgata editio etiam huiusmodi esse
poterit, ut ad eam versiones vulgares referantur, quae usui liturgico et
pastorali destinantur; atque, ut verbis utamur Pauli VI, Decesofris Nosgri,
« cogitare licet eam certum quoddam fundamentum esse, in quo studia biblica…
innitantur, maxime ubi bibliothecae, specialibus disciplinis patentes,
difficilius consuli possunt et congruentium studiorum diffusio est impeditior”
(cfr Alloc., 22 Dec., 1977; cfr diarium L’Osservatore Romano, 23 Dec.1977,p.1).
Bản văn xuất phát từ công cuộc duyệt lại này, là công cuộc đã thực hiện kỹ lưỡng
hơn đối với một số sách Cựu Ước mà thánh Giê-ro-ni-mô đã không nhúng tay vào, đã
được xuất bản rời từng cuốn từ năm 1969 tới năm 1977, nay được trình bày gom
thành một cuốn trong ấn bản “chuẩn” này. Ấn bản Phổ Thông mới này có giá trị để
có thể dựa vào đó mà thực hiện các bản dịch sinh ngữ để dùng trong phụng vụ và
mục vụ; lại nữa, để dùng chính lời Đức Phao-lô VI, vị tiền nhiệm của chúng tôi,
“được phép nghĩ rằng nó là một nền tảng vững chắc nào đó, để dựa vào mà nghiên
cứu Sách Thánh… nhất là ở đâu khó có thể tham khảo những thư viện có các ngành
chuyên môn và việc phổ biến những công trình nghiên cứu thích hợp bị cản trở
nhiều hơn.” (x.Diễn từ 22 th 12 1977; x.nhật ký báo L’Osservatore Romano, 23 th
12 1977, tr 1).
Praeteritis temporibus Ecclesia arbitrabatur veterem Vulgatam editionem
sufficere atque ad verbum Dei populo christiano impertiendum affatim valere:
quod quidem eo satius iam efficere poterit haec Nova Vulgata editio.
Trong quá khứ Hội Thánh đã cho rằng bản Phổ Thông cũ là đủ và có giá trị đủ để
phân phát Lời Chúa cho dân Ki-tô hữu: bản Phổ Thông mới này hẳn cũng có thể làm
điều ấy cách thỏa đáng hơn.
Itaque opus, quod Paulus VI vehementer optavit neque ad finem absolutum potuit
videre, quod Ioannes Paulus I studiosa voluntate est prosecutus, qui Pentateuchi
libros, a praedicta Pontificia Commissione recognitos, sacrorum Antistibus in
Urbem “Puebla” congressuris muneri mittere statuerat, quodque Nosmetipsi una cum
multis ex orbe catholico valde exspectavimus, typis excusum Ecclesiae iam
tradere gaudemus.
Vậy công trình mà Đức Phao-lô VI ao ước và đã không được thấy nó hoàn thành, thì
Đức Gio-an Phao-lô I đã quan tâm theo đuổi, ngài đã quyết định gởi làm quà cho
các giám mục khi ấy sắp họp tại thành phố “Puebla” bộ Ngũ Thư mà Ủy Ban Giáo
Hoàng nói trên đã duyệt lại xong. Công trình ấy bản thân chúng tôi và nhiều
người trong thế giới Công Giáo cũng nóng lòng mong đợi, thì nay đã in xong,
chúng tôi vui mừng trao cho Hội Thánh.
Quae cum ita sint, Nos harum Litterarum vi Novam Vulgatam Bibliorum Sacrorum
editionem “typicam” declaramus et promulgamus, praesertim in sacra Liturgia
utendam, sed et aliis rebus, ut diximus, accommodatam.
Vì vậy, bằng văn thư này, chúng tôi công bố bản Phổ Thông Mới của Sách Thánh như
là bản “chuẩn”, và cho phổ biến, nhất là để dùng trong phụng vụ, nhưng , như
chúng tôi đã nói, cũng thích dụng cho các việc khác nữa.
Volumus denique, ut haec Constitutio Nostra firma et efficax semper sit et ab
omnibus, ad quos pertinet, religiose servetur, contrariis quibuslibet nihil
obstantibus.
Datum Roma, apud S.Petrum, die XXV mensis Aprilis, in festo S.Marci Evengelistae,
anno MCMLXXIX, Pontificatus Nostri primo.
IOANNES PAULUS PP.II
Sau hết, chúng tôi muốn rằng Tông Hiến của chúng tôi có giá trị và hiệu lực mãi
mãi và phải được mọi người liên hệ kính cẩn tuân giữ, không bị cản trở bởi bất
cứ quy định trái ngược nào.
Ban hành cạnh Đền Thánh Phê-rô, ngày 25 tháng tư, lễ kính thánh Mac-cô thánh sử,
năm 1979, năm thứ nhất triều Giáo Hoàng của chúng tôi.
Gio-an Phao-lô II Giáo Hoàng.
LM Nguyễn Công Đoan, S.J.
Giê-ru-sa-lem, ngày lễ trọng kính các thánh Tử Đạo Việt Nam, 2014
Tài liệu đọc thêm.
Để hiểu đúng tinh thần của Hội Thánh trong việc duyệt lại bản dịch Latinh, nên
đọc thêm ít là đoạn này trong hiến chế về Mặc Khải của Công đồng Vatican II, s.
22:
“Lối
vào Thánh Kinh cần phải được mở rộng cho các Ki-tô hữu. Chính vì thế, ngay từ
buổi đầu, Giáo Hội đã thừa nhận bản dịch Cựu Ước Hy Lạp cổ, được gọi là bản Bảy
Mươi; Giáo hội vẫn luôn quý trọng các bản dịch Đông Phương khác và các bản dịch
La-tinh, nhất là bản dịch thường được gọi là bản Phổ Thông. Tuy nhiên vì Lời
Thiên Chúa phải luôn tiện dụng cho mọi thời đại nên Giáo Hội như một người mẹ,
ân cần lo liệu sao cho có các bản dịch thích hợp và đúng nghĩa sang các ngôn ngữ
khác, nhất là dịch từ nguyên bản các Sách Thánh. Tất cả các Kitô hữu cũng có thể
sử dụng những bản dịch, do hoàn cảnh thuận tiện và được giáo quyền chấp thuận,
được thực hiện với sự cộng tác của các anh em ly khai”.
(trích theo bản dịch của Ủy Ban Giáo Lý Đức Tin, 2012, tr 210)