Bài giáo lý X của Đức Thánh Cha Phanxicô trong loạt bài trình bày về lòng nhiệt thành loan báo Tin Mừng – niềm đam mê loan báo Tin Mừng…

Đề tài bài giáo lý tuần này là : Phải lên đường với những sáng kiến – không thể loan báo Tin Mừng mà lại thụ động… Đức Thánh Cha khai triển nội dung này trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư ngày 12 – 4 – 2023…

Và có vẻ như Đức Thánh Cha dành trọn vẹn buổi tiếp kiến để nói về lòng nhiệt thành ấy của thánh Phaolô đối với việc rao giảng qua một số thư mục vu thánh nhân gửi cho các giáo đoàn cũng như  các môn sinh của Ngài…

Tiên vàn, Đức Thánh Cha cho biết thánh Phaolô có thái độ rất nghiêm khắc trước  “mối nguy hiểm của một lòng nhiệt thành méo mó, đi sai hướng” , bởi chính Ngài, trước cuộc gặp gỡ định mệnh trên đường Damas, đã từng rơi vào mối nguy hỉểm này…Và Đức Thánh Cha dặn dò : Chúng ta phải cẩn thận với “sự háo hức lạc hướng, nhiệt tâm tuân giữ các quy tắc thuần túy con người và lỗi thời đối với cộng đồng Kitô hữu”…Đức Thánh Cha nhắc lại sự lưu ý của thánh nhân : “Những con người này nhiệt thành với anh em không phải vì mục đích tốt” (Gl 4,17)…

Đức Thánh Cha cũng nhắc chúng ta về tình trạng trong các cộng đồng Kitô giáo thường có những thành phần con người chỉ lo chuyện theo đuổi hư danh, dấn mình vào những công việc sai trái…và luôn vỗ ngực tự hào về một sự hăm hở truyền giáo sai lầm…

Đi từ thực trạng đáng buồn ấy, Đức Thánh Cha nêu lên câu hỏi : “ Theo thánh Phaolô thì đâu là những đặc điểm của lòng nhiệt thành truyền giáo đích thực ?”…Và Ngài cho biết rằng bản văn chúng ta nghe ở trên đưa ra một danh sách các “vũ khí” mà Vị Tông Đồ Dân Ngoại  sử dụng và mời gọi chúng ta tận dụng, trong đó có điều quan trọng này là luôn có sự sẵn sàng truyền bá Tin Mừng…mà một số người dịch là “lòng nhiệt thành”, nhưng là lòng nhiệt thành mang ý tưởng tiến tới – và có thể được gọi là “giày” – nghĩa là một phương tiện được dùng để “đi”…Bởi lòng hăng say rao giảng Tin Mừng liên quan đền những gì bạn mang cho đôi chân của mình…để có thể di chuyển, có thể đi…Ẩn dụ này được gợi hứng từ đoạn văn trong ngôn sứ Isaia : “ Đẹp thay trên đồi núi / bước chân người loan báo tin mừng, công bố bình an, / người loan tin hạnh phúc, công bố ơn cứu độ, / và nói với Si-on rằng : “Thiên Chúa ngươi là Vua hiển trị” (52,7)…

Riêng đối với thánh Phaolô thì “giày” như một phần của binh giáp…theo kiểu loại suy  về hành trang của một người lính ra trận, bởi trong các trận chiến, điều cần thiết là phải có sự ổn định để hổ trợ, để tránh những nguy hiểm của địa hình, vì đối thủ thường rải đầy cạm bẫy trên chiến trường, đồng thời để có sức mạnh cần thiết mà chạy và di chuyển đúng hướng…Cho nên việc mang giày sẽ giúp để chạy và tránh những thứ cản trở…

Lòng nhiệt thành truyền giáo là chỗ dựa cho lời loan báo, và những sứ giả giống như đôi chân của thân mình Chúa Kitô là Giáo Hội. Không có loan báo nếu không có chuyển động, không có “đi ra”, không có sáng kiến…Và Đức Thánh Cha cho rằng sẽ không có Kitô hữu nếu không bước đi, không có Kitô hữu nếu Kitô hữu không bước ra khỏi chính mình và loan báo Tin Mừng…Đồng thời không có loan báo nếu không di chuyển, không bước đi…Tin Mừng không được loan báo nếu cứ đứng yên, nhốt kín mình trong văn phòng, tại bàn làm việc hay trước máy vi tính…với những tranh luận như “những sư tử bàn phím” và thay thế tính sáng tạo của lời loan báo bằng cách cắt dán các ý tưởng được lấy ở đây/ở đó…Không, thưa bạn, Tin Mừng được loan báo bằng cách di chuyển, bước đi, tiến tới…Và Đức Thánh cho chúng ta biết là thuật ngữ thánh Phaolô sử dụng để chỉ giày dép của những người mang Tin Mừng – trong tiếng Hy Lạp – có nghĩa là sẵn sàng, chuẩn bị, sốt sắng…Những gì hoàn toàn trái ngược với sự cẩu thả, không tương thích với tình yêu…Ở một chỗ khác, thánh nhân khuyên : “Anh em hãy nhiệt thành, không trễ nãi; lấy tinh thần sốt sắng mà phục vụ Chúa” (Rm 12,11)…Thái độ này là thái độ đòi hỏi trong sách Xuất Hành để cử hành hy tế của sự giải thoát vượt qua : “Các ngươi phải ăn thế này ; lưng thắt gọn,chân đi dép, tay cầm gậy. Các ngươi phải ăn vội vã : đó là lễ Vượt Qua mừng  Đức Chúa. Đêm ấy Ta sẽ vượt qua” (Xh 12,11-12a)…

Và Đức Thánh Cha tiếp tục : Một người loan báo thì sẵn sàng lên đường, và anh ta biết rằng Chúa vượt qua cách bất thình lình, do đó anh phải thoát khỏi sự rập khuôn và sắp sẵn trước, để thực hiện một hành động mới và bất ngờ…Hãy chuẩn bị cho điều bất ngờ…Bất cứ ai loan báo Tin Mừng thì không thể bị “hóa thạch” trong những chiếc lồng của sự hợp lý hay trong lý luận rằng “mọi việc luôn được thực hiện theo cách này”, nhưng sẵn sàng đi theo một sự khôn ngoan không thuộc về thế gian này, như thánh Phaolô nói về chính mình: “Tôi nói, tôi giảng mà chẳng có dùng lời lẽ khôn khéo hấp dẫn, nhưng chỉ dựa vào những bằng chứng xác thực của Thần Khí và quyền năng Thiên Chúa. Có vậy, đức tin của anh em mới không dựa vào lẽ khôn ngoan của người phàm, nhưng dựa vào quyền năng Thiên Chúa” (1Cr 2, 4-5)… Đức Thánh Cha nhắc nhở chúng ta rằng điếu quan trọng là luôn phải có sự sẵn sàng đón nhận sự mới mẻ của Tin Mừng và thái độ này vốn là một sự thôi thúc, một sáng kiến, một sự đi bước trước…Nó đòi buộc chúng ta không để vuột mất cơ hội loan báo Tin Mừng bình an – thứ bình an mà Chúa Kitô biết cách trao ban nhiều và tốt hơn cho cả thế gian…

Cuối cùng, Đức Thánh Cha khuyến khích tất cả hãy là những người loan báo Tin Mừng di chuyển, không sợ hãi nhưng tiến bước, mang vẻ đẹp của Chúa Giêsu, điều mới mẻ của Chúa Giêsu…vào trần gian và làm đổi thay tất cả…

Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp