Có nhiều gia đình Công giáo có người thân trong gia đình qua đời đúng 49 ngày thì xin lễ cầu cho linh hồn ấy, gọi là xin lễ giáp 49 ngày. Thấy vậy tôi mới hỏi: Tại sao không xin lễ vào ngày thứ 48 hoặc ngày thứ 50 sau khi mất mà lại phải nhất định là phải vào ngày thứ 49 sau khi mất? Họ ấp a ấp úng rồi mới trả lời: Thấy bên Phật giáo họ cúng lớn vào ngày thứ 49 sau khi mất gọi là “chung thất” nên tôi cũng xin lễ vào ngày thứ 49 sau khi người thân mất.

   Tôi đã đem vấn đề này hỏi nhiều linh mục về ý nghĩa việc xin lễ 49 ngày sau khi mất và chỉ nhận được câu trả lời là : Giáo dân xin lễ thì tôi dâng lễ thôi, còn vì sao xin đúng vào ngày thứ 49 sau khi mất thì tôi chịu thua!

   Theo tinh thần kinh Địa Tạng và quan điểm của Phật giáo Bắc tông nói chung thì thần thức của một người sau khi chết đều phải trải qua giai đoạn trung gian gọi là “thọ thân trung ấm”. Giai đoạn thọ thân trung ấm tối đa là 49 ngày, sau đó sẽ thọ sanh vào một cảnh giới tương ứng với nghiệp lực mà họ đã tạo ra. Sau 49 ngày, khi thần thức tìm được cảnh tái sanh, thường thì họ sanh về một trong sáu cõi của lục đạo (trời, a tu la, người, súc sanh, ngạ quỷ, địa ngục). Như vậy, trong vòng 49 ngày sau khi mất, nhiều linh hồn chưa tìm được cảnh tái sanh và những linh hồn đó ở giai đoạn gọi là thọ thân trung ấm. Ngày thứ 49 là ngày cuối cùng để những linh hồn còn ở giai đoạn thọ thân trung ấm tái sanh vào một trong sáu cõi của lục đạo. Chính vì vậy vào ngày thứ 49 sau khi người thân mất, gia đình tổ chức cúng trai chay, mời các tăng, ni, Phật tử đến tụng niệm để linh hồn người thân không phải tái sanh vào cõi súc sanh, ngạ quỷ, địa ngục.

   Người Công giáo thì khác, họ tin rằng, khi con người vừa tắt thở là Chúa sẽ phán xét ngay người ấy để thưởng phạt một cách công minh chứ không phải đợi đến 49 ngày sau khi mất. Nếu chúng ta xin lễ cầu cho người thân sau khi chết được 49 ngày thì không hợp với tín điều của người Công giáo.

Trong nghi lễ tang tế của người lương (đạo Thờ cúng ông bà) họ không có lễ cúng 49 ngày sau khi mất. Sau khi chôn cất xong thì gia đình sẽ Tế ngu trong ba ngày gọi là Tam ngu (ngu có nghĩa là yên vui hồn người chết). Trong vài thập niên gần đây, các gia đình Công giáo sau khi chôn cất xong cũng có lệ đọc kinh  ba đêm cầu cho người chết mới chôn để khẩn xin Chúa tha bớt phần phạt để sớm hưởng nhan thánh Chúa hoặc giáp 100 ngày, người lương họ làm lễ Tốt khốc (dừng khóc, bớt buồn), người Công giáo cũng xin lễ giáp 100 ngày. Những nghi lễ như vậy chúng ta cần hội nhập mà không thấy trái với giáo lý đức tin.

   Riêng với lễ cầu cho người chết giáp 49 ngày sau khi chết, thì các linh mục nên giải thích rõ ràng cho giáo dân hiểu là chúng ta hội nhập ngày ấy vào nghi lễ đạo Công giáo thì không hợp với giáo lý đức tin cho lắm! Cần phải loại bỏ, nếu không, người Phật giáo  Bắc tông nhìn vào sẽ sinh ra hiểu nhầm.

                                  Nguyễn Văn Nghệ

                         Giáo xứ Cây Vông- Nha Trang