Kh 7:2-4,9-14; 1Ga 3:1-3; Mt 5:1-12a

Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD 

Chúa Giesu nói: “Anh em hãy học nơi tôi, vì tôi hiền lành và khiêm nhường trong lòng, và tâm hồn anh em sẽ được nghỉ ngơi bồi dưỡng” (Mt 11:29). Đã hơn 2000 năm nay, các thiện nam tín nữ, trẻ già, thông minh lẫn dốt nát, từ Đông qua Tây, tự xin gia nhập trường phái Chúa Giesu, nơi đây giới răn tuyệt vời này đã vang động trong tâm trí họ: “Vậy anh em hãy nên hoàn thiện như Cha anh em trên trời là đấng hoàn thiện” (Mt 5:48) (…)

Thư viện của họ thì rộng, gồm cuộc sống và lời Chúa Giesu: Phúc cho người nghèo khó; Phúc cho ai sầu khổ; Phúc cho ai hiền lành; Phúc cho ai khát khao nên người công chính; Phúc cho ai xót thương người; Phúc cho ai có tâm hồn trong sạch; Phúc cho ai kiến tạo hòa bình; Phúc cho ai bị bách hại vì sống công chính. Các chư thánh, vì hiểu rằng Tám mối Phúc là cốt lõi của Phúc Âm và là hình ảnh của chính đức Kito, nên các ngài đã trở thành những gương mẫu của Tám Mối Phúc.

TÁM MỐI PHÚC LÀ BƯỚC ĐƯỜNG NÊN THÁNH

Tám mối phúc trong bài giảng trên núi của chúa Giesu (Mt 5:1-12) là một toa thuốc tuyệt vời để nên thánh. Dù trong quá khứ nhiều người nói rằng ngọn núi, nơi đức Giesu ban Tám Mối Phúc chỉ cao hơn mặt biển chừng mấy chục bộ, nhưng thực sự nó là ngọn núi cao nhất trên mặt đất này. Chính trên đỉnh núi thánh này ở Galilee, Chúa Giesu đã đưa ra bộ luật mới nói lên sự thánh đức của Chúa. Nó chẳng phải là những gì trừu tượng khó hiểu như đức Giesu là người nghèo khó trong lòng, người hiền lành, người bị bách hại, người kiến tạo hòa bình. Chính Người là những “điều luật mới để nên thánh” phải được ghi khắc trong lòng mọi người và chiêm ngưỡng qua tác động của chúa Thánh Thần. Cuộc khổ nạn và cái chết của đức Kito là triều thiên của sự thánh đức của Người.

Thánh đức là cách sống mà mình phải cam kết và thi hành. Nó không phải là lời nói xuông ngoài miệng, mà là một lựa chọn liên tục cố gắng đào sâu mối liên hệ với Thiên Chúa để rồi nhờ đó nó hướng dẫn tất cả mọi hành động của mỗi người chúng ta ở trần thế này. Thánh đức đòi hỏi sự thay đổi tận gốc rễ cả trong tư tưởng lẫn hành động. Chấp nhận lời kêu gọi nên thánh phải đặt Thiên Chúa làm mục đích tối hậu trong mọi cảnh huống của cuộc sống.

Khi nhìn lên chúa Giesu, chúng ta thấy một cái gì là nghèo khó trong lòng, là hiền lành, là thương xót nhân hậu đối với tha nhân, là lo lắng cho cuộc sống ngay thẳng, là có tâm hồn trong trắng, là kiến tạo hòa bình, là bị truy nã vì sống công chính. Vì vậy Chúa có lý do để nói với mỗi một người chúng ta: “Hãy đến, hãy theo ta”. Chúa Kito kêu gọi chúng ta không đơn giản như kiểu nói: “Hãy làm điều Ta nói”, nhưng Người nói: “Hãy đến, hãy theo Ta”.  

TÍCH LŨY KHO TÀNG CÁC THÁNH

Các thánh và các chân phước là những người bạn đồng hành với chúng ta cả trong vui mừng lẫn đau khổ. Họ là những người nam, người nữ, trẻ, già…đã mở ra những trang sử mới trong cuộc sống của họ và của rất nhiều người khác. Đó là cốt lõi của sứ điệp cùa thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II: Nên thánh không phải là tặng vật chí ban cho một số ít người. Nó có thể là ước vọng của mỗi một người chúng ta, vì nó là mục đích nằm trong khả năng của chúng ta –một bài học vĩ đại được Công Đồng Vatican II nói tới và kêu gọi mọi người nên thánh (c. Lumen Gentium/Ánh Sáng Muôn Dân). Lễ trọng kính Các Thánh là một cơ hội rất đặc biệt cho toàn thể Giáo Hội, một lần nữa, tích lũy cách thức mà thánh Gioan Phaolo II thay đổi cái nhìn của chúng ta về các thánh và các chân phước. Trong gần 27 năm giáo hoàng, ngài đã cho Giáo Hội 1,338 Chân Phước và 482 Thánh!

Gioan Phaolo II đã nhắc nhở chúng ta là những anh hùng nam nữ mà thế giới đưa ra cho chúng ta thấy thì sai lầm kinh khủng, vì họ hoàn toàn trống rỗng. Những “ngôi sao” thực sự chính là các chân phước và các thánh, những người không bao giờ cố gắng để trở thành anh hùng làm cho người ta ngỡ ngàng té xỉu. Để tin rằng những việc vĩ đại có thể đạt được, chúng ta cần phài thành công trong những bổn phận gương mẫu tranh đua. Có một nhu cầu cần thiết kinh khủng để trở thành anh hùng nam nữ thực sự, những gương mẫu và chứng nhân niềm tin và nhân đức mà thế giới thể thao, điện ảnh, khoa học và âm nhạc không tài nào có được.

ĐỨNG TẠI TRUNG TÂM NGUỒN GỐC 

Nhiều người nghĩ rằng nên thánh là một đặc ân chỉ dành cho một số ít người được tuyển chọn. Nhưng thực tế, nên thánh là bổn phận của mọi Kito hữu, và hơn thế nữa, bổn phận của mọi người! Đã bao nhiêu lần chúng ta nghĩ rằng các thánh là những nhân vật kỳ dị mà Giáo Hội đem ra tán tụng để cho chúng ta bắt chước –những nhân vật chẳng “thực” hay vượt ngoài thực tế của loài người? Thực vậy, những vị thánh nam nữ ấy là những gì “kỳ dị” theo nghĩa đen: Họ vượt ra khỏi trung tâm điểm, khỏi những thực tế vẫn có, khỏi những phương cách, đường lối hành động binh thường. Một cách nhìn khác về các thánh là họ đã đứng ở “trung tâm nguồn gốc”. 

HÃY TRỞ NÊN THÁNH CỦA THIÊN NIÊN KỶ 20 

Thánh Gioan Phaolo II đã hăng say nói với giới trẻ về sự thánh đức và ơn gọi nên thánh của họ. Trong thông điệp về ngày giới trẻ thế giới năm 2000 ở Rome, ngài viết cho “những người bạn trẻ yêu quí của ngài” với những lời tâm huyết không thể nào quên được đã trở thành lời vận động tụ họp để mừng Năm Thánh vĩ đại:  

“Hỡi các bạn trẻ ở khắp năm châu bốn bể, đừng sợ trở nên thánh của thiên niên kỷ mới! Hãy chiêm niệm và yêu mến cầu nguyện; hãy bám chặt lấy niềm tin của bạn và quảng đại  phụng sự những người anh chị em huynh đệ của các bạn; hãy là những thành viên tích cực của Giáo Hội và xây dựng hòa bình. Để đạt kết quả cho dự định đòi hỏi của cuộc sống này, hãy tiếp tục lắng nghe Lời Chúa, hãy mạnh dạn vì các bí tích, nhất là phép Thánh Thể và bí tích hòa giải. Chúa muốn các bạn là những môn đệ can trường của Phúc Âm và những người xây dựng một tân nhân loại.”

 Hai năm sau vào ngày giới trẻ thế giới 2002 ở Canada, Gioan Phaolo II lại nêu cao đề tài thánh đức và nên thánh với một hăng say mới:

“Như muối cho vị mặn và ánh sáng chiếu rọi bóng tối, sự thánh đức cũng đem lại cho cuộc sống một ý nghĩa trọn vẹn và làm vinh danh Thiên Chúa. Trong lịch sử Giáo Hội, chúng ta có thể đếm được biết bao nhiêu vị thánh, nhất là các thánh trẻ! Do tình yêu Thiên Chúa của họ, những nhân đức anh hùng của họ chiếu tỏa trên thế giới, và nhờ đó họ trở thành gương mẫu đời sống mà Giáo Hội đã nêu gương cho mọi người noi theo (….) Nhờ sự cầu bầu trung gian của các nhân chứng vĩ đại này, xin Chúa cũng giúp các bạn, các bạn trẻ thân mến, trở thành những vị thánh của thiên niên kỷ 3!”

 Vào thánh lễ kết thúc đại hội ở Downsview Park tại Toronto ngày 28-7-2002, thánh Gioan Phaolo II đã đưa ra cho giới trẻ một thông điệp rất rung động:

“Và, nếu trong thâm sâu cõi lòng của các bạn, các bạn cảm thấy cùng một tiếng gọi tận hiến cuộc sống để trở thành linh mục, thì cũng đừng sợ phải theo chúa Kito trên vương lộ Thập Giá! Vào những thời gian khó khăn trong Giáo Hội, sự theo đuổi nên thánh càng trở nên cấp bách hơn nữa. Thánh đức không phải là vấn đề tuổi tác, nó là vấn đề sống trong Chúa Thánh Thần, như Kateri Tekakwitha đã làm ở đây trên Mỹ Châu này cũng như rất nhiều bạn trẻ đã thực hiện.”

Biển Đức XVI đã tiếp nối Gioan Phaolo II kêu gọi nên thánh trong đại hội giới trẻ thế giới năm 2005 ở Cologne, Đức quốc. Lúc khai mạc đại hội ngày 18-8-2005, Biển Đức nói với giới trẻ từ khắp thế giới qu tụ về đó:

“Các bạn trẻ thân mến, Giáo Hội cần những chứng nhân thực sự cho việc tân Phúc Âm hóa: mọi người nam nữ mà cuộc sống của họ được cải đổi nhờ gặp gỡ với đức Giesu đều có khả năng truyền đạt kinh nghiệm đó với những người khác.Giáo Hôi cần các chư thánh. Tất cả mọi người đều được mời gọi để nên thánh, và chỉ có những thánh nhân mới có thể tân hóa nhân loại. Nhiều vị đã ra đi trước chúng ta theo con đường Phúc Âm anh hùng, và cha khẩn khoản yêu cầu các con thường xuyên đến cầu xin sự giúp đỡ của các ngài.”

Biển Đức còn tiếp tục chủ đề đó vào buổi lễ Vọng chiều thứ bảy 20-8-2005 tại Marienfeld:

“Có rất nhiều các chư thánh -cả vô danh lẫn hữu danh- mà Thiên Chúa đã mở rộng cuộc đời Phúc Âm của họ từng trang cho chúng ta thấy; Người đã làm điều đó xuyên suốt giòng lịch sử và hiện ngày nay vẫn còn làm. Trong cuộc đời của họ, vẻ phong phú của Phúc Âm được thể hiện như một quyển sách đầy dẫy những hình ảnh đẹp tuyệt vời.Các ngài soi sáng lối đi mà chính Thiên Chúa đã vạch ra qua lịch sử và ngày nay vẫn còn đang được vẽ lại.”

Đến đó Biển Đức nói lớn tiếng trước hàng triệu bạn trẻ đang tụ họp cầu nguyện tại Marienfeld, Cologne: 

“Các chư thánh là những nhà cải cách thực sự. Cha muốn biểu lộ điều này một cách căn gốc hơn nữa là: chỉ có các chư thánh và Thiên Chúa mới có thể làm cách mạng thực sự và thay đổi thế giới thực sự.”   

CỐT LÕI CỦA VIỆC TUYÊN THÁNH VÀ CHÂN PHƯỚC

Mỗi khi Giáo Hội và thế giới phải đối diện với một khủng khoảng thì là khủng khoảng thánh đức và nên thánh. Thánh đức thì có tính quyết định bởi vì nó là bộ mặt thực của Giáo Hội. Cốt lõi của việc tuyên thánh và chân phước thì luôn luôn là hy vọng, ngay cả ở những giây phút đen tối nhất của lịch sử. Dường như trong thời gian đen tối này anh1sang1 chúa Kito lại chiếu tỏ sáng ngời hơn. Chúng ta hiện đang sống một trong những thời gian đó, và Thiên Chúa vẫn còn áp dụng những hình thức tuyệt vời của người về thánh đức.

Những ai tin vào chúa Giesu và sứ điệp của người thì phải tự mình hân hoan bước theo cuộc sống và sứ điệp của Chúa biểu hiện qua tám mối phúc. Ngày nay chúng ta phải giữ tám mối phúc như một tấm gương để soi xét cuộc sống và lươn tâm chúng ta. Tôi có thực sư nghèo khó trong tâm hồn không?  Tôi có khiêm nhường và thương xót người không? Tôi có tâm hồn trong sạch không? Tôi có kiến tạo hòa bình không? Tôi có được “chúc phúc” hay nói cách khác có “hạnh phúc” không?  Chúa Giesu không chỉ ban cho chúng ta điều người có, nhưng cả những điều người là. Người là thánh và người cũng làm cho chúng ta nên thánh.