CHÚA NHẬT XXI B THƯƠNG NIÊN
Gs 24:1-2a, 15-17,18b; Ep 5:21-32 / 5:2a, 25-32; Ga 6:60-69
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
The Calling
of the First Disciples by James Tissot
Bài Tin Mừng Gioan hôm nay (Ga
6:60-69) nói lên những phản ứng khác nhau của các môn đệ về bài giảng Bánh Hằng
Sống mà chúng ta đã nghe ở hai tuần trước. Chúa Giesu ban bánh, nhưng không phải
như manna mà Thiên Chúa ban trong hoang địa cho dân Israel mà là chính Người, là
sự Sống. Ai ăn bánh này “sẽ được sống đời đời”.
Danh từ Bánh và Sự Sống trong Tin
Mừng Gioan, chỉ là những từ bình thường, nhưng lại mang một ý nghĩa thần học.
Lời Chúa nói ra lúc đó không đơn giản như vậy; nó khá phức tạp, có thể đụng chạm
người nghe. Thấy cử chỉ và thái độ của khán thính giả, chúa Giesu nói: “ Những
lời đó đã xúc phạm các ngươi hay sao?”
Câu hỏi thách thức đó của Chúa đã
đặt ra một vấn đề cực kỳ quan trọng. Không phải chỉ có một người theo Chúa đã
phản bội Chúa, nhưng thực tế có những người đã từng theo Chúa nay “quay lưng
lại với Chúa, không theo Chúa nữa.”
Nhóm người này co cụm lại khi cao
điểm đã tới. Dù Chúa cắt nghĩa thế nào đi nữa cũng có kẻ hủy lời hứa quay mặt bỏ
đi. Gioan dùng từ “các môn đệ” là ám chỉ những kẻ quay lưng bỏ đi. Họ
không phải là những người tình cờ đến nghe Chúa hoặc thường xuyên nghe. Họ là
những môn đệ đã từng biết Chúa và Chúa biết họ rất rõ.
CẢ CÁC ANH NỮA CŨNG TÍNH BỎ ĐI
CHĂNG?
Đoạn Chúa gọi 12 tông đồ lại và đặt
vấn đề thẳng với các ông: “Cả các anh cũng tính bỏ đi hay sao?”
Phero, coi như phát ngôn viên của
nhóm trả lời: “Thưa Thầy, chúng tôi có thể đi theo ai bây giờ đây? Thầy là
lời hằng sống.” Lời Chúa nói thì mỗi lúc có một ý nghĩa khác, nhưng sự trao
đổi này giống hệt như lời tuyên xưng của Phero trên đường đi tới các làng xã ở
vùng Caesare Philippi khi Chúa hỏi “Người ta nói thầy là ai?” Phero trả lời:
“Thấy là Kito, đấng Thiên Sai” (Mc 8:27-30) Cả hai trường hợp này, phép lạ hóa
bánh chỉ là thay đổi bối cảnh của một câu hỏi quyết định: Chúa Giesu thực
sự là ai?
ĐÒI HỎI CỦA PHAOLO VỀ PHÉP HÔN
PHỐI
Đọc thư thánh Phaolo (bài đọc 2)
nói về tình nghĩa vợ chồng, chúng ta phải hiểu thánh nhân có ý nói tới sự liên
hệ chúa Kito và Giáo Hội. Tình yêu hỗ tương vợ chồng thế nào thì sự liên kết
giữa Giáo Hội và chúa Kito cũng vậy.
Khởi điểm và trung tâm của hôn nhân
Kito giáo là Tình Yêu. “Chồng phải yêu thương vợ, như chúa Kito thương yêu
Giáo Hội và hy sinh mạng sống vì Giáo Hội.” Bài giảng của Phaolo có vẻ khó
khăn đối với hoàn cảnh thời nay.
Như trong Sáng Thế (St 2:24), hôn
nhân là một cơ chế thánh (Ep 5:31), Phaolo diễn tả tình nghĩa vợ chồng theo hôn
nhân Kito giáo một cách tượng hình, ám chỉ sự liên hệ mật thiết giữa đức Kito
và Giáo hội. Người vợ phải phục vụ chồng đúng như tinh thần phục vụ của Giáo Hội
đối với chúa Kito (Ep 5:22, 24), và người chồng phải săn sóc vợ mình suốt đời
như Chúa Kito trung thành với Giáo Hội vậy (Ep 5:25-30).
Phaolo đã thêm vào đoạn sách Sáng
Thế một ý nghĩa cao xa nhất phù hợp với sự nối kết giữa chúa Kito và Giáo Hội,
trong đó sự trung thành và tận hiến của đôi vợ chồng Kito giáo phải giống như
đức Kito đối với Giáo Hội (Ep 5:31-33).
Câu thánh Phao nói “vợ phải phụ
thuộc chồng” có thể bị hiểu lầm nếu tách ra khỏi bản văn. Vì như vậy là
chồng đã lạm dụng, hành hạ vợ (Ep 5:22). Nhưng cả đoạn (c.21-33) lại nói lên
tình yêu hỗ tương giữa chồng vợ như tình yêu chúa Kito và Giáo Hội: “Người
chồng phải yêu vợ mình như yêu chính mình, như chúa Kito yêu Giáo Hội.”
Kinh Thánh không thể dùng để diễn
nghĩa hoặc gán ép cho bạo hành và lạm dụng. Tin Mừng kêu gọi tất cả chúng ta yêu
thương nhau, săn sóc nhau và kính trọng nhau, thì tình nghĩa hôn nhân cũng bắt
buộc như vậy mà còn phải hơn thế nữa, vì đó là tình liên đới có giao ước.
Tình yêu và sự kính trọng hỗ tương này cũng cần phải trải
rộng thành tình liên đới giữa các quốc gia và các dân tộc. Nó phải được thể hiện
nơi cấu trúc và luật lệ của xã hội. Yêu thương nhau, phục vụ nhau là chìa khóa
mở cửa vào một hôn nhân đầy tình người, tình thương đích thực, một tình liên đới
chính danh và ngay thẳng
GIA ĐÌNH LÀ NỀN TẢNG XÃ HỘI
Biển Đức XVI viết trong “Bác Ái
trong Sự Thật / Caritas in Veritate”:
“Vì vậy, điều này đang trở thành
một nhu cầu xã hội và cả kinh tế nhất là khi nó được giới thiệu cho những thế hệ
trẻ vẻ đẹp của hôn nhân và gia đình để họ thấy rằng các cơ chế đó đáp ứng được
những nhu cầu xâu xa nhất và phẩm giá của con người.
“Trong viễn tượng này, các quốc
gia được kêu gọi đưa ra những chính sách nhắm vào trung tâm điểm và sự vẹn toàn
của gia đình được đặt trên nền tảng hôn nhân giữa người nam và người nữ, là tế
bào căn bản và sống động của xã hội, hẩu bảo đảm nhu cầu kinh tế tài chính trong
khi tôn trọng đặc tính tương giao chính của gia đình.”
(44)
“Bác Ái trong Sự Thật / Caritas in
Veritate” được coi như một đáp ứng cho khủng khoảng kinh tế
của thời đại, nhưng còn hơn thế nữa
đã bảo vệ gia đình, thánh hóa đời sống và ngăn cản hành động hạ thấp phẩm giá
con người. Biển Đức đã cẩn thận dò xét mọi địa hạt, mổ xẻ từng vấn đề liên hệ
cũng như mối tương quan giữa nó và kinh tế.
Không kể bất cứ một khía cạnh kinh
tế nào, sự khôn ngoan được chia sẻ đều liên quan đến chính những địa hạt đó. Nó
giúp chúng ta rất nhiều khi cố gắng muốn phát triển con người đích thực. Đây
không phải là giảng huấn cổ xưa hay một tàn dư của quá khứ. Nó là nền tảng sống
động cho con người ở hiện tại và mai sau. Giông như nhiều lời chúa Giesu nói, ở
đây có lời đã xúc phạm thiên hạ và “họ bỏ đi”.
Không có con người có hôn phối, chúng ta không thể tạo dựng
tương lai của xã hội và Giáo Hội. Tu sĩ tốt cũng do những gia đình tốt và vững
chắc. Họ có ơn gọi để phục vụ Giáo Hội. Nạn khủng khoảng ơn gọi ở nhiều nơi trên
thế giới phần lớn là do gia đình đổ vỡ và bị hủy hoại.
VẤP NGÃ VÀ THỬ THÁCH
Chiều sâu và ý nghĩa của đoản văn
của đức Kito cũng như giảng huấn về Giáo Hội có thể đã bị hiểu lầm, khiến những
kẻ không tin bị vấp ngã, nhưng lại là một thử thách cho những ai có niềm tin.
Chủ đề gương xấu -trong Tân Ước-
được liên kết với niềm tin, nghĩa là tự do chấp nhận mầu nhiệm chúa Kito. Trước
Phúc Âm, chúng ta không thể vô cảm, hờ hững hay thoái thác lảng tránh. Thiên
Chúa gọi đích danh từng cá nhân mỗi người chúng ta và yêu cầu chúng ta phải
tuyên xưng về người (Mt 10:32-33).
Khi chúng ta đối diện với những
giảng huấn khó khăn của chúa Giesu và Giáo Hội, chúng ta có muốn bỏ đi không? Có
thể nói, rất nhiều lần, vì vấn đề phức tạp và áp lực của xã hội quanh ta, chúng
ta muốn “bỏ đi?”
Khi chúa Giesu hỏi các môn đệ–“các
anh có muốn bỏ đi không?” Phero đại diện đã không nói“Vâng”, mà cũng không hoàn
toàn nói “Không”. Ông đã trả lời: “Chúng con có thể đi theo ai đây bây giờ?” Đây
không phải là một trả lời có tính nịnh bợ vuốt ve Chúa nhưng là lời chân tình và
thành thật. Phero và các môn đệ đã ở lại với Chúa vì Chúa là nguồn mạch sự sống
của họ. Chúa Giesu giải phóng họ và ban cho họ một đời sống mới.
Bước theo Chúa và tuân theo giảng
huấn của Giáo Hội không phải luôn luôn dễ, thoải mái, sung sướng, được ăn trên
ngồi trước, làm cha thiên hạ. Nhưng một khi đã đi vào nghiệp vụ đời sống vĩnh
cửu thì không thể có cách nào khác thay thế là Thập Giá.
Tuần này chúng ta ráng nhớ lời Chúa
Giesu:
“Ai ăn ta thì sẽ sống vì ta.”
Hãy là chứng nhân cho niềm tin Giáo Hội và kế hoạch của Thiên Chúa về hôn nhân
là một nối kết thánh giữa người nam và người nữ, cũng như đời sống gia đình là
nền tảng của xã hội.
August 2018
NTC