Lễ kính thánh Toma Tông đồ 3-7-2020
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Câu châm ngôn “Lòng
không động, tay chẳng làm” hay: “Có đói khổ mới biết thương người nghèo”
xem ra rất hữu lý, có thể áp dụng cho ông Tôma trong câu chuyện ông không tin
Chúa sống lại nếu không được chính tay sờ vào những vết thương trên người Chúa
Giesu (Ga 20:25). Chúa Phục Sinh một
hình ảnh rất độc đáo về thánh Tôma và một kinh nghiệm về sự hồ nghi, nỗi băn
khoăn và lòng thác tín. Chúa Giesu hiện ra với các môn đệ lần đầu tiên đã
được Gioan kể lại với những chi tiết rất rõ ràng: Chiều hôm ấy, là ngày đầu
trong tuần, cửa phòng khóa chặt, các môn đệ buồn rầu lo lắng ngồi yên trong
phòng vì sợ người Do Thái thì bất chợt Đức Giesu xuất hiện và nói: “Bình an cho
anh em!”. Đoạn Chúa cho mọi người coi các vết thương ở tay và cạnh sườn Người..….(Ga
20: 19-21).
TOMA
ĐA NGHI ĐÃ TÁC ĐỘNG MẠNH NIỀM TIN CỦA CÁC MÔN ĐỆ.
Thế giới bên
ngoài lúc đó đầy hoang mang và bạo động. Chúa Giesu mất tích? Bị cướp xác? Bất
ngờ Người sống lại. Mọi cánh cửa đều khóa kín, lòng người đóng chặt, tầm nhìn
bị che lấp. Nhẹ nhàng như gió thoảng, Chúa bất thần xuất hiện trước mặt các môn
đệ đang như chim bị đạn. Toma ngập ngừng đưa ngón tay đặt vào những vết thương
trên ngực Chúa Giesu, tức thì tình yêu Chúa của ông đổ ra tràn chề. Thánh
Gregory Cả đã nói về Tôma như sau: “Nếu vì chạm vào những vết thương trên
thân xác Thầy mình mà Toma có thể giúp chúng ta vượt thắng được những vết
thương vì lòng trai đá không tin của mình thì sự đa nghi của Toma sẽ có nhiều
tác động trên chúng ta hơn là niềm tin của các môn đệ khác.”
NIỀM TIN NẰM TRONG TIM CỦA TOMA
Cả Chúa
Giesu lẫn Toma đều bị tổn thương vì những tâm hồn trai đá không chịu tin.
Chúa Giesu đã
chết vì những vết thương gây ra do các môn đệ và dân chúng. Toma bị thương vì “không
tài nào có thể tin được Chúa đã sống lại”. Sự thất vọng cùng tột của
ông là do từ vết thương ấy mà ra. Ông đã nhìn thấy, đã cảm thấy những vết
thương đau đớn chết người ấy, nhưng Người mang những vết thương ấy vẫn đang
sống. Nhờ đó, cuộc sống của Toma đã bùng lên phấn khởi. Toma đã thận trọng dò
dẫm trên con đường đi tới niềm tin của ông cho đến khi ông nhận ra sự thật ở
trong tim ông. Đó là giây phút khởi đầu Mùa Phục Sinh của Toma. Toma đã được
chữa lành do vết thương của Chúa. Niềm Tin của Toma đã trở lại.
Toma, con người
đa nghi, đã được phép làm điều mà tất cả chúng ta ai cũng muốn. Ông được phép
sờ để rồi cảm nghiệm thấy điều mà con người bình thường không thể làm được. Đối
với chúng ta, điều đó còn khó khăn hơn gấp bội. Chúng ta phải bắt đầu với
niềm tin, rồi mù mờ sờ vào con đường dẫn tới con tim của chúng ta trong cuộc
sống.
TOMA KHÔNG ĐA NGHI, NHƯNG HY VỌNG CỦA ÔNG BỊ TAN VỠ
Toma thực sự là
một trong những môn đệ vĩ đại nhất, môn đệ thành thực nhất được Chúa Giesu yêu
thương. Ông không phải là con người đa nghi, cứng đầu như truyền thống Kito
giáo thường gán cho ông. Ông đứng trước thập gíá mà ông không hiểu. Tất cả ước
mơ của ông đang lẩn khuất, phất phơ đâu đó trên thập giá. Tất cả mọi hy
vọng của ông đã bị vỡ tan tành!
Chúng ta sẽ làm
gì khi mà lý tưởng của chúng ta, những điều chúng ta hoàn toàn tin tưởng và cam
kết bị thiêu hủy ngay trước mắt chúng ta? Chúng ta sẽ làm gì khi mà những chế
độ độc tài, những tổ chức dấu mặt đầy quyền lực đè bẹp người mà chúng ta hoàn
toàn tin tưởng và trung thành? Chúng ta sẽ làm gì khi mà phản ứng của
chúng ta trước thực trạng bất công, tha hóa, thất đức, gian dối trong xã hội
lại biến mất, chạy trốn vì sợ đám đông nổi khùng hay chính quyền độc tài gian
ác đe dọa, khủng bố trong lúc tao loạn? Đó là vấn nại của hầu hết các môn
đệ, kể cả Toma, những người đã ủng hộ và theo đức Giesu thành Nazareth hơn 3
nẵm trường cũng để mong có được ngày mai danh vọng huy hoàng tươi sáng.
ĐỨC GIESU KHÔNG CHẾT
Chúng ta thường
không ưa Toma phải chăng vì ít khi thấy ông có mặt khi Chúa Giesu xuất hiện?
Phải chăng có cái gì vô lý khi người ta tung tin đồn Chúa sống lại? Chúa Giesu
vẫn liên tục xuất hiện nơi chúng ta -không ai có thể ngăn cản được- giữa tin
tưởng và hồ nghi, giữa sống và chết, giữa quá khứ và tương lai, giữa sợ hãi và
vui mừng. Tin Mừng Phúc Âm cho thấy rõ ràng: Khi nào và ở đâu mà chúng ta ít
chờ mong Chúa nhất, khi nào mà chúng ta cần Chúa nhiều nhất, thì ở đó và lúc đó
Chúa xuất hiện.
LỜI KẾT: “PHÚC CHO AI KHÔNG THẤY MÀ TIN!”
Cho
đến nay đã hơn 2 ngàn năm, chúng ta vẫn còn biết ơn thánh Toma vì sự phấn đấu
của ông do lòng ngay thẳng, lương thiện và hoàn toàn tính người của ông. Chúng
ta biết rất ít về Toma, về lai lịch gia đình cũng như số phận của ông, nhưng
qua tên gọi, chúng ta cũng phần nào biết được căn tính của ông. Tên ông là
Toma, tiếng Hy Lạp là Didymous, nghĩa là “song sinh”. Vậy người anh/em sinh đôi
với ông là ai và bây giờ ở đâu? Có lẽ chúng ta có thể mường tượng biết được
bằng cách nhìn vào gương. Một
nửa kia của Toma chính là người đã phấn đấu với nỗi đau vì lòng trai đá không
chịu tin, hồ nghi và thất vọng, và một nửa là để cho chúa Giesu Phục Sinh hiện
diện làm một cái gì đặc biệt khác người nơi mình.
Con người đa
nghi Toma trong mỗi một người chúng ta cần phải được kích động, nghĩa là phải
đụng chạm vào thực tế như đụng chạm vào vết thương của Chúa. Chúng ta cần phải
đáp ứng trước những đau thương của tha nhân và của chính chúng ta. Vì yếu đuối,
chúng ta cần có sức mạnh Chúa Thánh Thần làm cho những vết thương mau lành trở
lại, cho những sợ hãi của chúng ta chóng qua đi. Với Toma, chúng ta sẽ tin khi
bàn tay của chúng ta, dù ngập ngừng tìm kiếm nhưng cuối cùng cũng đến gặp được
Thiên Chúa trong cộng đồng đức tin.
“Phúc cho ai không trông thấy mà Tin!”
NTC