Thiên
Chúa là tình yêu, nên mến Chúa và yêu người là việc tối cần phải đi đôi với
nhau để nói lên niềm tin có Chúa và ao ước
được sống hạnh phúc với Chúa ngay từ bây
giờ trên trần thế này, trước khi được vui hưởng Thánh Nhan Người mai sau trên Nước Trời..Nước của yêu thương, của công bình,và bác ái,Nước
của cảm thương và tha thứ (compassion and forgiveness)
Thật vậy,
yêu Chúa là điều răn quan trọng nhất mà mỗi người tín hữu chúng ta phải thực
hành cách cụ thể để nói lên lòng mình yêu mến Chúa
thực sự hầu đáp lại phần nào tình
thương quá lạ lùng của Thiên Chúa, Cha chúng ta, đã vì yêu thương mà dựng nên con người và nhất
là đã cứu chuộc con người nhờ Chúa cứu thế Giêsu, Đấng cũng vì yêu thương mà
vâng phục Chúa Cha ,xuống trần gian làm Con
Người để “hy
sinh mạng sống
mình làm giá chuộc cho muôn người”(Mt20:28)
Thiên
Chúa tuyết đối không có lợi lộc gì mà phải tạo dựng con người và cứu chuộc cho
con người cho khỏi phải phạt và chết đời đời vì tội lỗi. Chính vì yêu thương vô vị lợi đó,
mà Thiên Chúa “ muốn cho mọi
người được cứu rỗi và nhận biết chân lý.” như Thánh Phaolô đã quả
quyết.( 1 Tm 2 : 4)
Cho
nên, chúng ta phải tin chắc điều đó và hết lòng cảm tạ Chúa về tình thương bao
la của Người dành cho mỗi người chúng ta. Nếu
Chúa quá yêu thương chúng ta như
vậy, thì về phần mình, chúng ta phải làm gì để đáp lại tình
yêu quá quá lớn lao và vô vị lợi đó của Thiên Chúa ?
Chúa
Giêsu đã chỉ rõ cho ta biết cách đáp trả tình yêu vô biên của Chúa Cha như sau
:
“ Ai yêu mến Thầy
, thì sẽ giữ lời Thầy
Cha của Thầy sẽ yêu thương
người ấy
Cha của Thầy và Thầy sẽ đến
và ở lại với người ấy.”(
Ga 14: 23)
“Giữ lời Thầy và được Cha Thầy
yêu thương” có nghĩa là thực thi những điều răn mà Chúa Cha
đã truyền trước hết cho dân Do Thái phải
tuân giữ để được chúc phúc; và sau này,
Chúa Giêsu cũng đã nhắc lại cho các môn đệ xưa và
tất cả mọi người chúng ta ngày
nay phải thi hành. Đó là:
“anh em hãy yêu
thương nhau, như Thầy đã yêu thương anh
em.” Không có tinh yêu nào cao cả hơn tình yêu của người đã hy
sinh mạng vì bạn hữu mình.”(Cv
15:12-13)
Như thế,
thực thi hai điều răn lớn của Chúa là yêu mến Chúa và yêu mến tha nhân như yêu
chính minh là cách thể hiện cụ thể lòng yêu mến Chúa của mỗi người chúng ta để
đáp trả phần nào tình thương quá lớn lao của Thiên Chúa cho con người , là kẻ có tội và không hề có công
trạng gì đáng cho Chúa phải yêu thương, cầu cận cách lạ lùng như vậy.
Nhưng
thế nào là tuân giữ hai điều răn quan trọng trên đây cách cụ thể ?
Để trả
lời cho câu hỏi này , chúng ta cần đọc lại lời dạy sau đây của Thánh Gia-cô-bê
Tông đồ :
“ …đức tin không có hành động là đức tin chết….Ông Abra-ham tổ phụ
chúng ta đã chẳng được nên công chính nhờ
hành động, khi ông hiến dâng con mình là Íxa-ac trên bàn thờ đó sao ? Bạn thấy
đó : đức tin hợp tác với hành động của ông , và nhờ hành động mà đức tin nên
hoàn hảo.,”
( Gc 2: 17, 21-22)
Như thế,
bằng hành động cụ thể, đức tin và đức mến được chứng minh cách thuyết phục . Nói
khác đi, yêu mến Chúa mà không thực thi
mọi thánh chỉ của Người là nói suông, chẳng có
giá trị gì, như Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ xưa:
“ Không phải bất cứ ai thưa với Thầy: Lậy
Chúa !, Lậy Chúa ! là được vào Nước Trời cả đâu. Nhưng chỉ ai thi hành ý muốn của
Cha Thầy Đấng ngự trên trời , mới được vào mà thôi.” ( Mt 7:21)
Thi
hành ý muốn của Cha trên trời Đấng ngự trên Trời, thì– ngoài việc thực thi hai Điều Răn quan trọng nói
trên- còn đòi hỏi chúng ta phải chê ghét mọi tội lỗi và sự dữ như:
giết người, giết thai nhi, oan thù ,nghen nghét, dâm ô thác loạn, mãi dâm và ấu
dâm (child prostitution) rất khốn nạn, phá
thai, thay chồng đổi vợ, trộm cướp, cờ bạc, bất công ,
bóc lột người khác và dửng dưng trước sự nghèo đói , đau khổ của anh chị
em đồng loại.
Như thế,
nếu miệng nói tin và yêu Chúa, nhưng tay lại làm sự dữ , chân bước vào một trong những con đường tội lỗi nói trên, thì chắc
chắn không thể nói là tin và yêu Chúa cách thuyết phục được; nên dù có nói: lậy Chúa !, lậy Chúa !, Alleluia! Alleluia! cả trăm ngàn lần thì cũng hoàn toàn
vô ích mà thôi.
Cũng vậy,
yêu người khác như Chúa đòi hỏi thì cũng không thể nói suông được. Lý thuyết
hay, mà không thực hành cụ thể để chứng minh thì cũng không có giá trị thuyết
phục được ai tin lòng bác ái của mình đối với tha nhân
như Thánh Gia-cô-bê đã chỉ rõ như sau :
“ Giả như có người anh
em hay chị em không có áo che
thân, không đủ của ăn hàng ngày, mà có ai trong anh em lại nói với họ : Hãy đi bình an, mặc cho ấm
và ăn cho no, nhưng lại không cho họ những thứ thân xác họ đang cần, thì nào có
ích lợi gì ?” ( Gc 2 : 15-16)
Nghĩa
là phải cụ thể biểu lộ lòng yêu mến
tha nhân bằng việc bác ái đích thực để
chia sẻ với người nghèo khó, đau khổ những gì mình có thể giúp được họ để xoa dịu bớt sự thống khổ, nghèo đói, bệnh tật ,
tai ương mà biết bao người quanh ta đang phải chịu. Liên quan đến việc này, ta có thể nghe
lại lời khuyên của ông Tôbia cha nói với con trai ông như sau:
“ con hãy dùng của cải bố thí cho tất cả những ai thực thi công
chính, và khi bố thí, mắt con đừng có so đo. Đối với ai nghèo khổ, con đừng ngoảnh
mặt làm ngơ, để rồi đối với con, Thiên Chúa cũng sẽ không ngoảnh mặt làm ngơ.Tùy con có bao nhiêu thì cho bấy nhiêu. Có nhiều thì
cho nhiều, có ít thì đừng ngại cho ít”.( Tb 4: 7-8)
Chính
ông Tobia cha đã thực thi bác ái cách cụ thể bằng hành động đi chôn xác kẻ chết, bất kể họ
là ai. Ai chết mà không có thân nhân chôn cất, ông đều đem xác họ đi chôn cách
tử tế và vô vị lợi, chỉ vì ông mến Chúa
và yêu người thực sự.
Khi đến
trần gian để rao giảng Tin Mừng Cứu Độ, Chúa Giêsu xưa cũng dạy các môn đệ và
dân chúng đến nghe Người như sau:
“ Hãy bán của cải mình đi mà bố thí. Hãy sắm lấy những túi
tiền chẳng bao giờ cũ rách, một kho tàng chẳng hề hao hụt ở trên trời , nơi trộm
cắp không bén bảng,mối mọt cũng không đục phá.” ( Lc 12 : 33)
Đây là
sự khôn ngoan, biết dùng tiền của chóng qua ở đời này mà mua
hạnh phúc giầu sang vĩnh cửu của Nước Trời.
Nhưng
khi bố thí cho ai của gì, chúng ta phải làm với lòng mến Chúa, yêu người thực sự,
nghĩa là không làm việc bác ái , bố thí cho ai vì
khoe khoang để được người khác khen thưởng
như Chúa Giê su đã dạy rõ như sau :
“ Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho
thiên hạ thấy. Bằng không , anh em sẽ chẳng được Cha của anh
em, Đấng ngự trên trời ban thưởng…,
khi bố thí, đừng cho tay tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh em bố thí
được kín đáo. Và Cha của anh em, Đấng thấu
suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh
em.” ( Mt : 6: 1, 3-4)
Như thế,
bố thí vì lòng bác ái thực sự chắc chắn là điều làm đẹp lòng Chúa vì nó phù
hợp với bản chất thiện hảo, nhân từ, yêu thương và quảng đại của Thien Chúa như tác giả Thư Do Thái đã
khuyên dạy như sau :
“ Anh em chớ quên làm
việc từ thiện , giúp đỡ lẫn nhau, vì Thiên Chúa ưa thích những hy lễ như
vậy.” ( Dt 13: 16)
Thánh
Phaolô cũng khuyên phải làm việc thiện
như sau:
“ ...Những người
giầu có phải làm việc thiện và trở nên giầu có về các việc tốt lành, phải ăn ở
rộng rãi , sẵn sàng chia sẻ. Như vậy họ tích trữ cho mình một vốn liếng vững chắc
cho tương lai, để được sống thật.” ( 1 Tm 6: 17-19)
Vì thế,
làm việc từ thiện như bố thí rộng rãi cho người nghèo khó , đau khổ được coi như một của lễ đẹp lòng Chúa để dâng
lên Người.
Nhưng
cũng cần phải nói ngay điều này, là trong hoàn cảnh xã hội ngày nay, có biết
bao người đã mượn danh nghĩa làm từ thiện, bác ái để đi quyên tiền ở trong và ngoài nước. Nhưng
thực tế đã cho thấy là có sự lạm dụng trong việc từ thiện này để kiếm
lợi cho cá nhân hay tổ chức đứng ra
quyên góp. Tiền và tặng phẩm
quyên được đã không đến tay người đáng
nhận mà đã vào túi , vào tay người tổ chức, như người ta đã từng khám phá,
phanh phui ra. Dĩ nhiên không phải tất cả
cá nhân hay tổ chức từ thiện đều như vậy,
mà chỉ có một số nhỏ nào đã lợi dụng lòng
hảo tâm của các ân nhân muốn giúp những
nạn nhân nghèo đói, bệnh tật, khuyết tật , nhưng tiền quyên được đã
không được phân phối công bằng cho các đối
tượng cần được giúp đỡ, mà đã vào túi
tham của người tổ chức, và do đó, làm mất uy tín của những cá nhân hay tổ chức
bác ái chân chính.
Muốn
được công bằng và tránh tai tiếng thì phải
có người hay cơ quan kiểm soát những người đi xin tiền, và nhất là biết rõ số
tiền quên được là bao nhiêu và cho mục đích gì, để được chi dùng đúng cho mục đích đó, chứ không thể đi vào túi
tham của người đi xin được.
Đây là
một cạm bẫy to lớn, cách riêng cho người
tông đồ lớn nhỏ không sống được đức khó nghèo của Phúc Âm, của Chúa Kitô, “ Đấng vốn giầu
sang phú quí, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì
anh em, để lấy cái nghèo của mình mà làm
cho anh em trở nên giầu có.” ( 2 Cor
8: 9.
Người
Tông Đồ mà ham mê của cải, tiền bạc để cứ thi nhau đi xin hết đợt này đến đợt khác , thì sẽ không bao giờ có thể làm nhân
chứng cho Chúa Kitô khó nghèo, làm gương
sáng cho người khác , cũng như không
thể thuyết phục được ai tin và sống điều mình giảng dạy cho họ.
Vẫn biết
“có thực mới vực được đạo”, có tiền thì mới làm được những việc lợi ích
chung. Nhưng cũng cần phải lưu ý đến sự lạm dụng có thực
đã xảy ra và còn đang xảy ra, vì không có ai hay cơ quan nào theo dõi và kiểm
chứng việc đi quyên tiền và chi tiền cho mục đích đi xin.Nếu tình trạng này còn
kéo dài, thì uy tín chung sẽ còn bị thương tổn vì sự lạm dụng và tham lam của những
cá nhân tiếp tục đi xin tiền ở bên ngoài.
Tóm lại,
làm việc bác ái như bố thí cho người nghèo khó là việc đẹp lòng Chúa và đáng phải
được đề cao, theo gương người Samaritanô nhân hậu, mà Chúa Giêsu đã kể cho luật
sĩ kia trong Tin Mừng Thánh Luca, ( x.Lc
10: 30-37), cũng như điều Chúa nói về Ngày Phán Xét chung trong chương 25, Tin Mừng
Thánh Matthêu.
Ước
mong sao việc bác ái Kitô giáo phản ảnh trung thực tinh thần
bác ái của Phúc Âm , của Chúa Kitô, để “
họ
thấy những
công việc tốt anh em làm mà tôn
vinh Cha của anh em
, Đấng ngự trên trời.” ( Mt
5: 16) như Chúa Giêsu đã dạy.các môn đệ và dân chúng đến nghe Chúa giảng dạy
xưa kia
Tóm lại,
thi hành đức ái đúng với tinh thần và mục
đich bác ái là điều đẹp lòng Chúa và mưu ích cho phần rỗi của mình,đồng thời nêu gương tốt cho người khác,thuyết phục họ sống
bác ái như minh để cùng nhau được cứu rỗi mà
hưởng hạnh phúc Nước Trời như
lòng Chúa mong muốn, vì “xưa Ta đói, các ngươi
đã cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ các ngươi đã tiếp rước;
Ta trần truồng,các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu , các ngươi đã thăm nom; Ta ngồi
tù, các nguơi đã đến thăm; nào những kẻ
Cha Ta chúc phúc, hãy vào thừa hưởng Vương Quốc đã dọn sẵn cho các ngươi ngay từ
thuở tạo thiên lập địa.”( Mt25:34-36)
Ước
mong những giải đáp trên thỏa mãn câu hỏi đặt ra.Amen
Lm
Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn.,DMin =Doctor of Ministry=Tiến Sĩ Sứ Vụ