Lễ kính 15
tháng 9
Trần Mỹ Duyệt
Tước hiệu Mẹ
Sầu Bi gắn liền với nỗi đau khổ và sự cay đắng của cuộc khổ nạn và cái chết của
Chúa chúng ta. Theo truyền thống, những đau khổ và cay đắng này của Mẹ không
chỉ giới hạn trong cuộc thương khó và khổ nạn của Chúa Giêsu, mà hơn nữa, nó
bao gồm trong bảy niềm đau, hoặc bẩy sự khổ sầu như những lưỡi gươm đâm thấu và để lại những vết cắt suốt
đời trong Trái Tim Mẹ.
Bẩy
niềm đau:
-Lời tiên tri của Simêon: “Ðây trẻ này được đặt lên, khiến
cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục
tiêu cho người ta chống đối. Về phần Bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn Bà,
để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ.” (Luca 2:34-35)
-Cuộc di cư của Thánh Gia qua Ai Cập (St. Matthew 2:13, 14).
-Lạc mất và tìm thấy trẻ Giêsu trong Đền Thờ (St. Luke 2: 43-45).
-Gặp Chúa Giêsu trên đường lên Núi Sọ.
-Đứng dưới chân thập giá Chúa Giêsu trong lúc Chúa bị đóng
đinh.
-Ôm xác Chúa Giêsu trong lòng sau khi hạ xác xuống khỏi
thập giá.
-Táng xác Chúa trong mồ đá.
Cũng chính vì lý do này, trong một số hình vẽ, các họa sỹ
đã trình bày Trái Tim của Mẹ bị vòng gai nhọn bao quanh, hoặc bẩy lưỡi gươm đâm
thâu. Quan trọng hơn hết là ý nghĩa của những nỗi đau này đã phản ảnh lời Fiat
(xin vâng) mà Mẹ đã thưa với Tổng Thần Gabriel trong ngày Truyền Tin. Theo
Lm. Fr. William Saunders qua bài viết “The Feast of Our Lady of
Sorrows” [1] đây, Lễ kính Mẹ Đau Thương đã được phổ biến rộng rãi vào thế kỷ
12, dưới nhiều tước hiệu, phát xuất từ những tài liệu được các đan sỹ Biển Đức
ở thế kỷ trước đó. Và rồi đến thế kỷ mười bốn và mười lăm, lễ này đã được cử
hành trên toàn Giáo Hội.
Lễ kính Mẹ
Sầu Bi:
Một cách đặc
biệt, năm 1482, lễ đã được ghi vào Sách Lễ Roma dưới tước hiệu, Đức Mẹ Sầu Bi
(Our Lady of Compassion) nhấn mạnh đến tình yêu thương cao cả của Mẹ Thánh Đức
đã phải chịu trong cuộc thương khó của Con. Chữ compassion bắt
nguồn từ tiếng Latin có nghĩa là cắm rễ và đau khổ tức là sầu khổ với. Sự đau
khổ của Đức Maria vượt xa tất cả chúng ta, bởi vì Mẹ là mẹ Chúa Giêsu, Đấng
không chỉ là Con của Mẹ mà còn là Chúa của Mẹ và cũng là Đấng Cứu Thế. Mẹ đã
cùng chịu đau khổ với Con của mình. Năm 1727, Đức Giáo Hoàng Benedict XIII đã
truyền ghi Lễ Mẹ Sầu Bi vào Lịch Giáo Hội, Thứ Sáu trước Chúa Nhật Lễ Lá. Lễ
này đã được sửa đổi và được ghi trong Sách Lễ Roma (Roman Missal) năm
1969.
Theo lịch sử
Phụng Vụ Giáo Hội, năm 1668, lễ kính Bẩy Niềm Đau (Seven Dolors) đã được cử
hành vào Chúa Nhật sau 14 tháng 9, Lễ Suy Tôn Thánh Giá, Lễ Mẹ Sầu Bi đã được
ghi vào Lịch Roma năm 1814. Sau này Thánh Giáo Hoàng Piô X đã quyết định cử
hành vào ngày 15 tháng 9.
Ý nghĩa tước
hiệu Sầu Bi:
Mẹ Sầu Bi, Mẹ
Đau Thương, Mẹ Bẩy Niềm Đau cũng chính là Mẹ Rất Thánh đã đứng một cách trung
thành và can đảm dưới chân thánh giá hiệp dâng Con của mình lên Thiên Chúa để
cứu chuộc nhân loại. Hình ảnh này đã được Thánh Ký Gioan ghi lại: Từ trên thánh
giá, nhìn xuống thấy Mẹ và môn đệ Người yêu, Chúa Giêsu đã nói với Mẹ
mình: “Hỡi bà, đây là con bà”. Gioan là đại diện những người
con mà Mẹ đã sinh ra dưới chân thập giá. Cũng qua người môn đệ, Ngài phán với
tất cả chúng ta: “Này là mẹ con.” (Gioan 19:26-27)
Công Đồng
Vatican II trong Hiến Chế Tín Lý Về Giáo Hội (Dogmatic Constitution on
the Church) đã viết: “Mẹ đã đứng đó theo như ý định của Thiên Chúa,
sẵn sàng cùng chịu đau khổ với người Con một và dự phần vào hy lễ của Con với
cả tấm lòng hiền mẫu, dùng trọn tình yêu chấp nhận hiến tế lễ vật do chính lòng
mình sinh ra” (no. 58)*
Thánh Bênađô
(d. 1153) đã viết: “Ôi lạy Mẹ Rất Thánh, một lưỡi gươm đã đâm thấu tâm hồn
Mẹ…Người đã chết trong thân xác do tình yêu lớn lao hơn bất cứ ai có thể cảm
thấu. Mẹ đã chết trong tâm hồn qua tình yêu không giống như bất cứ ai vì
Ngài” (De duodecim praerogatativs BVM).
Suy niệm về sự
đau đớn của Mẹ Rất Thánh chúng ta, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã lưu ý
các tín hữu rằng Mẹ Maria Rất Thánh đã trở nên người an ủi những ai sầu khổ tâm
hồn cũng như thể xác. Mẹ biết những nỗi đau của chúng ta, bởi vì chính Mẹ đã
đau những nỗi đau ấy. Từ Belem tới núi Calvary. ‘Lòng Mẹ đã bị một lưỡi gươm
đâm thâu’. Maria là người Mẹ Tinh Thần của chúng ta, người Mẹ luôn luôn thấu
hiểu con cái mình và luôn an ủi chúng khi gặp sầu khổ. Vì sứ mệnh đặc biệt của
Mẹ là yêu thương chúng ta. Mẹ đã nhận sứ mệnh này từ trên thánh giá Chúa Giêsu
để chỉ yêu thương chúng ta và luôn luôn cứu vớt chúng ta. Nhưng cách mà Mẹ
Maria an ủi chúng ta hơn hết là chỉ cho chúng ta Đấng Bị Đóng Đinh và Đấng An
Ủi của chúng ta. (1980)
Vì vậy, khi tôn
kính Mẹ Rất Thánh của chúng ta, Đức Mẹ Sầu Bi, là chúng ta tôn vinh Người như
một môn đệ trung tín và một mẫu gương của đức tin. Chúng ta hãy cầu xin cùng Mẹ
như lời cầu mở đầu của Thánh lễ hôm nay:
“Lạy Chúa, khi
Ðức Kitô chịu treo trên thập giá, Chúa đã muốn cho Thánh Mẫu của Người đứng kề
bên mà thông phần đau khổ. Xin cho Hội Thánh Chúa biết noi gương Thánh mẫu mà
kết hiệp với Ðức Kitô chịu khổ hình, để mai ngày được phục sinh vinh hiển cùng
với Ðức Kitô là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa, hiệp nhất với Chúa
Thánh Thần đến muôn thuở muôn đời.”**
Bẩy lời hứa
của Đức Mẹ:
Qua thánh
Bridget. Đức Mẹ đã hứa ban cho những ai sùng kính và hằng ngày đọc 7 kinh Kính
Mừng, suy niệm về Bẩy Sự Thương Khó của Người những ơn sau:
1. Mẹ sẽ ban ơn
bình an cho gia đình của họ.
2. Họ sẽ được
soi sáng về những mầu nhiệm thiêng liêng.
3. Mẹ sẽ an ủi
họ trong những lúc đau thương. Và Mẹ sẽ đồng hành với họ trong công việc thường
ngày của họ.
4. Mẹ sẽ ban
cho họ nhiều hơn những gì họ cầu xin nếu những gì họ xin không chống lại thánh
ý đáng tôn thờ của Con chí thánh Mẹ, hoặc ngăn cản sự thánh hóa linh hồn họ.
5. Mẹ sẽ bênh
đỡ họ trong những trận chiến thiêng liêng với kẻ thù muôn thuở và sẽ che chở họ
khỏi mọi nguy hiểm trong đời sống.
6. Mẹ sẽ đến
thăm viếng, an ủi họ trong giờ lâm chung, và họ sẽ được nhìn thấy dung nhân Mẹ.
7. Mẹ sẽ xin
Con chí thánh Mẹ cho những ai quảng bá lòng tôn sùng này được vào nơi hằng sống
ngay sau khi chấm dứt cuộc đời này, bởi vì mọi tội lỗi của họ sẽ được tha và
Con Mẹ cùng với Mẹ sẽ là nguồn ủi an và vui mừng của họ.
___________
[1] https://www.catholiceducation.org
› culture › the-feast-...
The Feast of Our Lady of
Sorrows
*Công Đồng
Vaticanô II. Hội Đồng Giám Mục Việt Nam. Ủy Ban Giáo Lý Đức Tin. Nhà xuất bản
Tôn Giáo 2012.
** Tổng Giáo Phận Hà Nội. Archdiocese of Ha Noi. Lời
nguyện nhập lễ. Ngày 15/9: Lễ Đức Mẹ Sầu Bi.
)
)
