CHÚA NHẬT 22 MÙA
THƯỜNG NIÊN
(Đnl 4, 1-2.
6-8; Gc 1, 17-18. 21b-22.27; Mc 7, 1-8a. 14-15. 21-23).
Luật tự nhiên là tiếng nói trong lương tâm mà
Tạo Hóa đã đặt để trong tâm hồn của mỗi người. Từ rất sớm, khi xã hội loài
người hình thành và phát triển, các quốc gia và các tôn giáo đã có những bộ
luật riêng để hướng dẫn mọi người. Con người sống chung với nhau đã từ từ phát
sinh ra nhiều thứ luật lệ để bảo vệ quyền lợi cho nhau và cho xã hội. Trong đạo
Do-thái xưa có bộ luật Torah trong Ngũ Thư (Pentateuch). Năm cuốn sách đầu
trong Kinh Thánh Cựu Ước (Sách Sáng Thế Ký, Sách Xuất Hành, Sách Lêvi, Sách Dân
Số và Sách Đệ Nhị Luật) bao gồm những luật lệ căn bản của dân Do-thái, hiên nay
một số đông các cộng đoàn Do-thái vẫn áp dụng.
Sách Đệ Nhị Luật là cuốn sách thứ năm trong Bộ
Ngũ Thư. Người Do-thái và các Kitô hữu tin rằng sách này bao gồm những luật lệ,
bài giảng và hướng dẫn dân Do-thái bởi ông Môisen trước khi bước vào miền Đất
Hứa. Sách Đệ Nhị Luật gồm ba phần chính: Phần thứ nhất nói về 40 năm ròng rã lữ
hành trong sa mạc của dân Do-thái đã chấm dứt, kêu gọi mọi người tiếp tục tuân
giữ các giới răn Chúa đã truyền dạy. Phần thứ hai nhắc nhở
người Do-thái đặc biệt tôn thờ một Thiên Chúa duy nhất và giữ các lệnh truyền
để được sở hữu miền đất mà Chúa sẽ đã hứa ban. Phần ba, nếu dân bất trung thì
sẽ bị tước đoạt phần đất hứa, nhưng khi dân biết ăn năn sám hối và hoán cải thì
mọi sự sẽ được hoàn trả lại. Đây là nguồn an ủi và hy vọng.
Khi Chúa Giêsu ra rao giảng, Ngài đã đối diện
với xã hội con người với cách sống và tập tục của tiền nhân qua bao đời để lại.
Có những tập tục đã trở thành thói quen được lặp đi lặp lại mà không mang ý
nghĩa nội tâm. Các Luật sĩ ghi chú và áp dụng thật tỉ mỉ những
khoản luật này. Họ đặt lên vai dân chúng những gánh nặng của lề luật. Dựa
vào những luật lệ do các luật gia đặt ra để tìm phạt vạ và bắt bẻ những người
phạm lỗi. Các Biệt Phái và Luật sĩ hỏi Chúa Giêsu: "Sao các môn đệ
của ông không theo truyền thống của tiền nhân, cứ để tay ô uế mà dùng bữa? (Mc
7, 5). Để trả lời cho họ, Chúa Giêsu đã đưa họ trở về nguồn là các
giới răn của Thiên Chúa.
Chúa Giêsu dẫn chúng ta đi vào chính trong tâm
hồn, nơi phát sinh điều lành và dữ. Tâm hồn như tâm địa là nơi được gieo trồng
điều thiện cũng như điều ác. Việc thiện phát xuất từ tâm tốt. Trong cõi tâm có
thiện tâm, đạo tâm và chánh tâm. Cõi tâm có mặt trái là tà tâm, ác tâm, nhẫn
tâm và đưa đến khổ tâm. Thiện tâm sẽ hun đúc điều lành và việc tốt. Chúa Giêsu
nhìn thấu tâm hồn con người và Ngài đã vạch ra những tà tâm từ tận sâu đáy lòng. Rất
nhiều khi chúng ta sống như đóng kịch, đối xử gian dối và sống giả hình. Bên
ngoài thì chăm chăm chú chú nguyện cầu, nhưng trong lòng đầy những uẩn khúc
giận hờn, ghen ghét và thù nghịch.
Chúa Giêsu phơi bầy sự thật của lòng người,
Ngài nói: Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm
cho con người ra ô uế (Mc 7, 23). Những điều xấu xa là từ bên trong
tâm là tham thân si, ý nghĩ, ước muốn, lời nói và hành động xấu phát xuất ra.
Các con ma quái dị rình rập bên cạnh để kéo lôi chúng ta như tài, sắc, danh,
thực và thùy (ngủ). Ngũ dục này giống như con đẻ nằm sẵn trong tâm, chỉ chờ cơ
hội là xuất đầu lộ diện. Chúa Giêsu nhấn mạnh đến sự thật trong sáng của tâm
hồn. Chúng ta phải tu tâm, tu thân và dưỡng tánh thường xuyên. Như Chúa căn dặn
các môn đệ là hãy cầu nguyện luôn để khỏi sa chước cám dỗ. Phấn đấu với sự yếu
đuối của bản thân là một trận chiến đấu không ngừng.
Thánh Giacôbê tông đồ khuyên dạy chúng
ta rằng mau nghe, chậm nói và khoan giận là sự khôn ngoan. Giacôbê đã
chia sẻ những kinh nghiệm sống thật mà chúng ta gặp gỡ hằng ngày. Sự hài hòa và
nhẫn nại luôn là những hoa trái tốt lành cần được đón nhận và trân quí. Mỗi
người đều cầu mong có được một cuộc sống hạnh phúc và an lạc. Chúng ta phải tự
cố gắng xây đắp cho chính cuộc đời của mình. Không gieo thì sẽ không có gặt.
Khi chúng ta làm việc lành phúc đức, thì phúc đức sẽ báo đáp. Giáo hội đã giới
thiệu cho chúng ta những huấn lệnh, giới răn và những mối phúc như Mười Điều
Răn, thương người có Mười Bốn Mối và Tám Mỗi Phúc Thật…
Lạy Chúa, mọi giới luật đều qui tóm về hai
giới răn trọng, đó là mến Chúa và yêu người. Yêu mến Thiên Chúa và yêu thương
anh em không phải bằng môi miệng nhưng bằng chính trái tim cảm mến. Chúng ta có
thể làm được mọi việc mà nếu không có lòng mến, tất cả trở thành vô ích. Chúng
ta hãy xin cho hạt giống yêu thương nẩy nở và sinh hoa kết qủa trong tâm hồn.
Lm.
Giuse Trần Việt Hùng