CHÚA NHẬT 8 MÙA THƯỜNG
NIÊN
LỜI
NÓI
(Đhc 27. 5-8; 1Cor 15,
54-58; Lc 6, 39-45).
Bài
đọc Sách Huấn Ca hôm nay là lời chỉ
dậy rất chân thành và ý nghĩa: Có thử lửa mới biết bình thợ gốm, nghe chuyện trò, biết ai rởm ai hay
(Đhc 27, 5). Những lời dậy bảo khôn ngoan đã hình thành trong cộng đồng
người Do-thái cả mấy ngàn năm trước. Đây là lời mạc khải, có thể áp dụng cho
mọi nơi và mọi thời. Sự khôn ngoan và chân thật được tỏ bày qua ngôn ngữ. Nghe
giọng nói, kiểu nói, cách nói và ngôn từ, chúng ta có thể hiểu được tâm trạng
và tính khí của người đó. Các kiểu nói diễn tả khác nhau như trong lúc bình
thường, giận dữ hay vui vẻ. Thực sự chúng ta không dễ để đo lường tất cả. Đôi
khi giọng nói nhẹ nhàng, ngon ngọt nhưng tâm địa đầy ác ý. Mật ngọt chết ruồi.
Người ta thường nói: Lời nói chẳng mất
tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau là thế. Tuy nhiên không phải lúc
nào chúng ta cũng có thể ý thức và điều khiển mọi lời nói.
Huấn
ca dậy chúng ta nên cẩn thận khi chê hoặc khen bất cứ người nào. Cần lắng nghe
nhiều hơn là nói. Thượng Đế ban cho chúng ta có hai lỗ tai để nghe. Nghe cả hai
phía, bên đúng bên sai và bên phải bên trái vì chân lý không hẳn ở một bên.
Chúng ta lắng nghe điều được khen và chấp nhận điều bị chê. Chúng ta chỉ có một
cái miệng và một cái lưỡi, Thượng Đế muốn chúng ta nói ít nhưng nghe nhiều. Bất
cứ điều gì, chúng ta cần lắng nghe, phân tích, cân đo và phán đoán cho chính
xác. Có biết bao nhiêu truyện xảy ra mỗi ngày, chúng ta cần bình tĩnh và khôn
ngoan để nhận định đúng sai, hay dở để học hỏi và trau dồi kiến thức. Đừng cả
tin và cũng đừng quá hoài nghi. Chọn thái độ trung dung trước, vì có rất nhiều
yếu tố kết thành một sự kiện hay một câu truyện. Ngạn ngữ Pháp nói rằng: Hãy uốn lưỡi bảy lần trước khi nói.
Truyện
kể: Một tín đồ đến thăm một vị mục sư xứ
Tô Cách Lan và muốn nói xấu một vài giáo hữu khác. Mục sư hỏi: Ngoài ông ra có
ai biết chuyện đó nữa không? Thưa không.
Ông đã thuật lại chuyện ấy cho người nào chưa? Thưa chưa. Vậy ông nên dấu chuyện ấy nơi chân Chúa và
đừng nhắc đến nữa. Ta không nên gây chuyện rắc rối cho kẻ khác. Một trong
những lỗi lầm mà chúng ta thường phạm là thích nghe truyện xấu của người khác
và mong muốn truyện xấu đó được truyền xa. Dù là truyện xấu đó có thật hay
không, vẫn có nhiều người thích nghe.
Ở
đời, có lắm truyện thị phi và những truyện vô thưởng vô phạt hấp dẫn chúng ta.
Nói truyện của người là tự tách biệt chúng ta ra khỏi sự liên quan tới họ. Nghĩ
rằng chúng ta tốt lành và khôn ngoan hơn họ. Chúa Giêsu khuyên dạy: Sao anh thấy
cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình
thì lại không để ý tới? (Lc 6, 41). Nói nhiều thì lỗi nhiều. Vì chúng ta dễ
dàng phê phán người khác trong khi chỉ biết một chút xíu chi tiết câu truyện
của họ. Thêm mắm thêm muối cho câu truyện thêm hấp dẫn là do lòng tà mà ra.
Cây
tốt thì sinh trái tốt: Không có cây nào
tốt mà lại sinh quả sâu, cũng chẳng có cây nào sâu mà lại sinh quả tốt (Lc 6,
43). Đây là nguyên lý nhân qủa. Chúng ta biết rằng trên đời này không có ai
tốt hoàn toàn và cũng không có ai hư đốn hoàn toàn. Trong mỗi con người còn có
cái nhân thiện, tốt và dễ thương. Chúng ta hãy cố gắng tìm xem những cái tốt
nơi người khác để khuyến khích và nâng đỡ để phát triển. Mỗi cá nhân là một thụ
tạo quý giá mà Thiên Chúa đã an bài cho hiện hữu trên đời. Ai cũng có thể thực
hiện việc tốt và xây dựng công ích chung. Có những kho tàng tốt ẩn tàng trong
từng trái tim, điều quan trọng là chúng ta biết khơi dậy và mở cửa để có thể
cảm thông với mọi người và thế giới chung quanh.
Một
trong những thói xấu là sự xét đoán anh chị em, dù đúng hay sai. Ai xét đoán sẽ
bị đoán xét. Chúng ta dễ dàng nhìn thấy những thói hư tật xấu của người khác,
nhưng không dễ nhìn thấy tật hư của chính mình. Có khi chúng ta rơi vào thói
xấu là đi tìm lông bới vết để bêu xấu người khác giống như gà bới rác. Hãy hạn
chế bớt những lời nói hành nói tỏi, sẽ giúp cho cuộc sống tinh thần của chúng
ta an bình và thanh thản. Chúa Giêsu đã cảnh cáo những kẻ giả hình chỉ nhìn
thấy cái rác trong mắt anh em, còn cái đà trong mắt mình thì chẳng để tâm. Bởi
thế thùng rỗng thường kêu to là vậy. Nói truyện người để che lấp truyện mình.
Đây là thái độ tiểu tâm và là chất độc của dối gian. Thánh Phaolô nói đến tử
thần vì tội lỗi. Tội lỗi là chất độc và là sự xấu xa sẽ đưa đến sự chết: Tử thần có độc là vì tội lỗi, mà tội lỗi có
mạnh cũng tại có Lề Luật (1Cor 15, 56).
Lạy
Chúa, Lời của Chúa là lời hằng sống, linh nghiệm và bổ sức tâm linh. Xin cho
chúng con biết lắng nghe và đem ra thực hành. Giúp chúng con biết dùng lời nói
để xây dựng hòa bình và đem lại sự đoàn kết an vui với mọi người.
Lm. Giuse Trần Việt Hùng.
)
