1. Niềm vui xấu xa :
Không thể được ! Bạn sẽ nói như vậy... Làm sao nghĩ rằng tôi có thể vui thích về điều xấu được ? Tuy nhiên... Lòng chúng ta đôi khi đã chẳng cảm nhận một niềm vui xấu xa khi kẻ khác kiểm nhận điều xấu mà chúng ta đã nghĩ về họ, khi họ biện minh cho chúng ta là đã phê phán sai về họ cách nào đó... Trong trường hợp ấy, đừng bao giờ vui thú vì đã có lý... Khi có một phần mà chúng ta phải ngượng nghịu, thì đó là một dấu hiệu rằng chúng ta đã có tiến bộ trong tình huynh đệ.
"Khi quân thù gục ngã, con đừng lấy làm vui. Lúc nó bị lảo đảo, lòng con chớ reo mừng" (Cn 24, 17).
Chúng ta đừng để bị gậm nhấm từ bên trong bởi nỗi cay đắng nầy mà kết cục là lấy làm mãn nguyện về sự thất bại của kẻ khác ("Chính tôi mới là người tốt nhất"); hoặc đưa đến chỗ kẻ nầy lấy làm vui khi người ta làm hại đến kẻ kia ("Điều đó sẽ dạy cho nó bài học").
"Bây giờ tôi hiểu rằng đức ái hoàn hảo hệ tại việc chịu đựng các khuyết điểm của tha nhân, không ngạc nhiên trước những yếu đuối của họ, được xây dựng nhờ những hành vi nhân đức nhỏ nhặt nhất mà họ đã thực hiện"[1]
2. Mối liên hệ tòng phạm :
Cha Schaeffer dịch câu nầy của bài ca đức ái là tình yêu không vui thích trước điều lầm lạc. Chúng ta có thể hiểu là tình yêu không vào hùa với điều xấu đến độ đồng lõa với nó.
Nếu chúng ta được đầy tràn Thánh Thần, lẽ nào chúng ta có thể dung túng những thỏa hiệp cá nhân hay tập thể để gây thiệt hại cho tha nhân, dưới hình thức những bất công thực sự, chẳng hạn cứ tiếp tục những trộâm cướp trá hình, hoặc duy trì những chỉ trích nói xấu... ? Chúng ta sẽ nhận chịu mà không nói gì những tình huống không rõ ràng trong mức độ cụ thể chúng ta lợi dụng được các tình huống ấy sao ? Bởi vì, tuy không vui mừng vì điều xấu, người ta thường lợi dụng được điều đó mà không nói gì và như vậy là có một mối liên hệ tòng phạm.
Sự lầm lạc, dối trá, vô luân và điều xấu "giam hãm chân lý trong sự bất chính", như thánh Phaolô nói trong Rm 1, 18 :
"Từ trời, Thiên Chúa mạc khải cơn thịnh nộ của Người chống lại mọi thứ vô luân và bất chính của những người lấy sự bất chính mà giam hãm chân lý".
Trái lại, lòng yêu mến chân lý thanh luyện các cách ứng xử, các hành động của chúng ta, cùng những đồng lỏa thường ngày với sự bịp bợm.
Trong một suy tư kéo dài về Bí tích Rửa Tội, thánh Phaolô khuyên giục chúng ta rút ra những hiệu quả của ân sủng bí tích nầy :
" Anh em hãy coi mình như đã chết đối với tội lỗi, nhưng nay lại sống cho Thiên Chúa trong Đức Kitô Giêsu. Vậy tội lỗi đừng có thống trị thân xác phải chết của anh em nữa, khiến anh em phải nghe theo những dục vọng của thân xác. Anh em đừng dùng chi thể của anh em như khí cụ để làm điều bất chính, phục vụ cho tội lỗi nữa. Trái lại, anh em là những người sống đã từ cõi chết trở về, anh em hãy hiến toàn thân cho Thiên Chúa, và dùng chi thể của anh em như khí cụ để làm điều công chính, phục vụ Thiên Chúa" (Rm 6, 11-13).
3. Tính hai lòng :
Chúng ta có thể áp dụng cho mình những lời thánh Phêrô nói với Simon trong một bối cảnh khác ở Tông đồ Công vụ 8, 21-23 :
"Lòng anh không ngay thẳng trước mặt Thiên Chúa. Vậy anh hãy sám hối về việc xấu ấy của anh, và cầu xin Chúa, may ra Người sẽ tha cho anh tội đã nghĩ như thế trong lòng. Thật vậy, tôi thấy anh đang ứ đầy mật đắng và đang bị tội ác trói buộc" (Act 8, 21-23).
Sự sám hối và lo lắng trừ bỏ mọi liên hệ đồng lỏa với sự dữ có thể làm cho chúng ta chạy đến với lòng nhân hậu của Thiên Chúa trong bí tích Hòa giải. Lòng thương xót Chúa chữa lành chúng ta và phục hồi lại trong chúng ta nhiệt tình vâng theo Lời Chúa. Ngược lại, nếu chúng ta để bị lười biếng lôi kéo, chấp nhận thỏa hiệp và sự thiếu ngay thẳng do đó mà ra, thì chúng ta chìm sâu trong một tình trạng hai lòng.
Việc thường xuyên nhận lãnh bí tích giải tội là chìa khóa căn bản khai mở chúng ta với sự thánh thiện mà Thiên Chúa dự định cho chúng ta.
"Nếu chúng ta xưng thú tội lỗi của chúng ta thì Ngài vốn trung thành và công chính sẽ tha thứ tội lỗi chúng ta và thanh tẩy chúng ta khỏi mọi bất chính" (I Jn 1, 9).
Chúa Giêsu tuyên bố : "Phúc cho những tâm hồn trong sạch (nghĩa là ngay thẳng, trọn vẹn thuộc về chỉ một mình Thiên Chúa), họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa" (Mt 5, 8).
4. Tình yêu phải sầu khổ vì điều xấu :
Nếu Chúa Thánh Thần đổ đầy sự hiện diện của Ngài nơi chúng ta, thì không những chúng ta có thể tìm giải thoát tâm hồn và cuộc sống chúng ta khỏi mọi thứ đồng lỏa với cái xấu, mà chúng ta còn sầu khổ vì sự bất chính bao quanh chúng ta và vì sự xúc phạm đến Thiên Chúa. Ngày nay khó mà hình dung niềm đau khổ đó, trừ phi là một dửng dưng thực sự về mặt thiêng liêng. Thánh Kinh cho chúng ta mẫu gương của Lot và Ezéchiel :
Lot, cháu của Abraham, cư ngụ ở Sođoma (Stk 13,12), là một người công chính. Cuộc sống trụy lạc của những người phạm pháp ở Sođôma làm buồn lòng ông Lot...
"Ông Lot, người công chính, đang phải ưu phiền vì nếp sống dâm đãng của những người phạm pháp. Quả vậy, người công chính đó sống ở giữa họ, mắt thấy tai nghe những hành vi phi pháp ngày ngày xâu xé tâm hồn công chính của ông" (II Pet 2, 7-8).
Tiên tri Ezéchiel (thế kỷ 6 trước Chúa Giêsu) có nhiệm vụ cảnh báo người gian ác phải bỏ đường lối mình, loan báo sự sụp đổ của Giêrusalem ; ông thị kiến thấy tội lỗi của Giêrusalem và hình phạt địng giáng xuống trên thành nầy. Những người công chính ở trong thành phải buồn khổ sẽ được bảo vệ. Yavê truyền lệnh cho một thiên thần :
"Hãy rảo khắp thành, khắp Giêrusalem. Hãy ghi dấu chữ thập trên trán những người đang rên siết khóc than về mọi điều ghê tởm đang xảy ra trong khắp thành" (Ez 9, 4).
Nỗi buồn mà Chúa Giêsu vạch ra như một công trình của Chúa Thánh Thần "Phúc thay những ai buồn phiền vì họ sẽ được an ủi" (Mt 5, 5) cũng chính là sự thông hiệp với tâm hồn Chúa Giêsu trước tội lỗi của thế gian. Vấn đề đối với chúng ta không phải là trở nên những kitô hữu hay càu nhàu than vãn, cho bằng để Chúa Thánh Thần khắc ghi trong chúng ta giá trị đúng của các sự vật :
"Trong khi yêu mến Thầy, người ta càng biết được Chân Lý của Thầy hơn, và càng hiểu biết Chân lý của Thầy, người ta càng cảm nhận cơn buồn phiền và nỗi đau đớn không thể chấp nhận được khi thấy Thầy bị xúc phạm"[1]
5. Tình yêu khẩn nài lòng nhân hậu của Chúa :
"Không vào một thời điểm hay giai đoạn nào của lịch sử - nhất là vào một thời đại nguy kịch như thời đại của chúng ta -, Giáo Hội không thể quên lãng lời cầu nguyện vốn là một lời kêu cứu đến lòng nhân hậu của Thiên Chúa, khi phải đối mặt với vô vàn hình thức của sự dữ đang đè nặng xuống nhân loại và đang đe dọa nó... Giáo Hội có quyền và có bổn phận "lớn tiếng"[1] kêu lên Thiên Chúa Nhân Hậu. Những tiếng kêu lớn nầy phải đặc trưng cho Giáo Hội của thời đại chúng ta đang sống. Chúng phải được đạo đạt lên Thiên Chúa để van xin lòng nhân hậu của Ngài... thể theo những nhu cầu khẩn thiết của con người trong thế giới đương thời. ... Bởi một tiếng kêu như thế, như các tác giả Thánh Kinh, chúng ta kêu lên Thiên Chúa là Đấng không hề khinh miệt thứ gì trong những cái Ngài đã tạo nên, là Đấng trung tín với chính mình, với tình cha và với tình yêu của Ngài ! Như các tiên tri, chúng ta kêu đến khía cạnh mẫu tử của tình yêu nầy, vì nó hằng dõi bước, như một người mẹ, theo mỗi một đứa con, mỗi chiên lạc của mình. Và Ngài vẫn như thế cho dù có hằng triệu con chiên lạc, cho dù trong thế giới nầy sự bất chính thắng thế hơn sự ngay thẳng, cho dù nhân loại vì tội lỗi của mình mà đáng phải chịu một cơn "đại hồng thủy" mới, như ngày xưa thế hệ Nôê đã đáng phải chịu...
Và nếu người nầy kẻ nọ trong những người đương thời của chúng ta không chia sẻ niềm tin và hy vọng đang dẫn đưa tôi, với tư cách là tôi tớ của Chúa Kitô và thừa tác viên các mầu nhiệm của Thiên Chúa, trong giờ phút nầy của lịch sử, van nài lòng nhân hậu của Thiên Chúa cho nhân loại, thì ít ra chớ gì họ cũng tìm hiểu lý do của sự vồn vã ân cần nầy. Sự khẩn trương nầy được tình yêu đọc lên cho con người, cho tất cả những gì là nhân bản, đang bị đe dọa bởi một hiểm họa mêng mông, theo như trực giác của một phần lớn con người của thời đại nầy"[1]
Suy niệm để lần hạt Mân Côi
1. Tình yêu không vui mừng vì điều bất công. Với Chúa Giêsu trong chiều Thứ Năm Thánh, chúng ta hãy cầu xin cho được tình yêu đích thực vốn yêu thương tha nhân cho đến cả thập giá : "Như Thầy đã yêu thương anh em, anh em hãy yêu thương nhau" (Jn 13, 34). Lạy Chúa Giêsu, nhờ lời cầu nguyện của Mẹ Maria, xin Chúa ban cho chúng con tình yêu đối với tất cả những ai mà chúng con chưa yêu thương được :
"Hãy yêu thương kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét anh em, hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em và cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em... Anh em muốn người ta làm gì cho mình thì hãy làm cho người ta như vậy. Nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình thì có gì là ân với nghĩa? Ngay cả người tội lỗi cũng yêu thương kẻ yêu thương họ" (Lc 6, 27-28. 31-32).
2. Tình yêu không vui mừng vì điều bất công. Với Chúa Giêsu ở trước mặt Philatô, chúng ta xin cho được ơn tìm kiếm và khẳng định chân lý trong mọi hoàn cảnh. "Một trong nhóm thuộc hạ vả vào mặt Chúa Giêsu... Chúa Giêsu trả lời : Nếu tôi nói sai, anh hãy chứng minh xem sai ở chỗ nào ; còn nếu tôi nói phải, sao anh lại đánh tôi ?" (Lc 18, 22-23). Chớ gì Chúa Giêsu ban cho chúng ta sức mạnh để trừ bỏ mọi sự đồng lỏa với sự dữ.
3. Tình yêu không vui mừng vì điều bất công. Với Chúa Giêsu trên Núi Bát Phúc, chúng ta xin ơn trong sạch, đơn sơ và sự ngay thẳng tâm hồn. "Phúc cho những ai có tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa" (Mt 5, 8). Lạy Chúa Giêsu, xin giải thóat chúng con khỏi "những mối liên hệ bất chính" và khỏi mọi tính hai lòng ba dạ.
4. Tình yêu không vui mừng vì điều bất công. Với Chúa Giêsu ở sông Gio-đan, đến đặt mình vào hàng các tội nhân để nhận lãnh phép rửa của Gioan Tẩy Giả, chúng ta xin ơn yêu mến các anh chị em có tội và ơn cho cuộc trở lại của chính mình. "Bây giờ cứ để làm thế đã, vì chúng ta nên làm như vậy để giữ trọn đức công chính" (Mt 3, 15). Nhờ lời cầu nguyện của Đức Mẹ đứng dưới chân thập giá, chúng ta xin ơn không quay đi khỏi gánh nặng tội lỗi chung quanh chúng ta.
5. Tình yêu không vui mừng vì điều bất công. Với Chúa Giêsu trên thập giá, chúng ta van xin Chúa Cha tỏ lòng nhân hậu : "Xin Cha tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm" (Lc 23, 24). "Giáo Hội có quyền và có bổn phận "lớn tiếng" kêu lên Thiên Chúa Nhân Hậu. Những tiếng kêu lớn nầy phải đặc trưng cho Giáo Hội của thời đại chúng ta đang sống. Chúng phải được đạo đạt lên Thiên Chúa để van xin lòng nhân hậu của Ngài... thể theo những nhu cầu khẩn thiết của con người trong thế giới đương thời" (Jean-Paul II).
