Xin chân thành cám ơn quí độc giả đã theo dõi loạt bài « Giáo Xứ Việt Nam Paris : 60 năm Hồng ân », khởi đăng từ ngày thứ năm 15.02.2007, giáp tết ÐINH HỢI trên http://www.giaoxuvnparis.org/home.htm và http://vietcatholic.net/news/. Từ ngày ấy, 37 bài chính, mô tả đời sống của giáo xứ theo mô hình tổ chức mục vụ cổ điển trong những lãnh vực văn hoá, xã hội, … đã được liên tục gởi đến bạn đọc vào mỗi thứ năm. Thêm vào đó, 35 bài phụ, tường thuật những lễ hội trong năm. Ðề tài sinh hoạt mục vụ của một giáo xứ nói chung và của một giáo xứ việt nam, như giáo xứ Paris, nói riêng rất phong phú. Ba mươi bảy bài chính và ba mươi lăm bài phụ, vị chi tất cả 72 bài, chỉ mới là một sơ thảo, chỉ mới mô tả được một khía cạnh. Nhưng thời gian có hạn. Năm 2007 sẽ chấm dứt trong vài tuần lễ nữa. Ðó là lý do khiến người viết xin phép độc giả được ngưng loạt bài chính vào hôm nay, thứ năm 13.12.2007. Nhưng trước khi chấm dứt, người viết xin thân thưa đôi lời tạm biệt.
Như một giáo dân của Giáo xứ
Trong bài 1, ngày 15.02.2007, người viết đã xác định hoàn cảnh và vị thế của mình. Ðó là hoàn cảnh mừng 60 năm thành lập Giáo Xứ và trong bầu khí lễ hội “Năm Hồng Ân” của giáo xứ. Vị thế là vị thế của một giáo dân trong giáo xứ :
« Ngày 01/10/1947 Giáo Xứ Việt Nam Paris đã được Giáo quyền Pháp chính thức công nhận dưới danh hiệu Liên Ðoàn Công Giáo Việt Nam tại Pháp. Ðến nay, 2007, Giáo xứ đã tròn 60 năm tuổi đời.
Mở đầu ĐẠI HỘI MỤC VỤ kỳ II-2007 vào Chúa Nhật 17.12.2006, Ðức Ông Mai Ðức Vinh, Giám Ðốc Giáo Xứ, đề nghị với Cộng Ðoàn đặt tên cho năm 2007, năm mà Giáo Xứ Việt Nam Paris hiện diện vừa chẵn 6O năm, là năm HỒNG ÂN và một chương trình mục vụ gồm 9 sinh hoạt quan trọng.
Trong dịp kỷ niệm quan trọng này, như một thành phần của Giáo Xứ, vui mừng vì Giáo Xứ của mình đã nhờ HỒNG ÂN mà tồn tại được 60 năm trong đời sồng đức tin vững mạnh và đã hội nhập đức tin công giáo vào văn hoá Việt Nam, xin mời bạn vào thăm loạt bài « Giáo Xứ Việt Nam Paris : 60 năm Hồng Ân ».
Người viết giáo dân này là một người hành động hơn là một nhà nghiên cứu hay một người giảng dậy. Nhà nghiên cứu , như lời Ðức Cha Bùi Tuần, thì phải có một kiến thức nền tương đối vững, một kiến thức mở tương đối rộng và một kiến thức mới tương đối rõ (GM Bùi Tuần, Viết luận án tiến sĩ, Vietcatholic.net, ngày 16.11.2007). Vai trò nhà nghiên cứu là phải mở ra một kiến thức mới rõ. Người viết loạt bài này không hề có tham vọng mang ra một kiến thức mới nào về giáo xứ. Giáo xứ đã và sẽ làm việc ấy, qua hai tác phẩm « Kỷ yếu 50 năm thành lập Giáo Xứ Việt Nam tại Paris, 1947-1997 », đã xuất bản năm 1997 và « Giáo Xứ Việt Nam Paris » sẽ xuất bản.
Người viết bản thân là một nhà giáo, nhưng chỉ là nhà giáo ở trường đời, dậy các học sinh hay sinh viên về những môn trần thế. Trong lãnh vực tôn giáo, thần học, mục vụ, người viết chỉ là một người giáo dân chập chững đi tìm chân lý, loạng quạng thực hành đức tin, vấp ngã trên đường tu đức. Biết mình như vậy, người viết chỉ với lòng thành, muốn nghe theo tiếng gọi của chủ chăn, góp sức, được bao nhiêu hay bấy nhiêu, xây dựng cho cộng đoàn và nói theo lời của Ðức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa, trả món nợ đức tin mà mình đã nhận (ÐC Phaolô Nguyễn Văn Hòa chia sẻ Lời Chúa lễ Các Thánh Tử Ðạo Việt Nam, tại Giáo Xứ Việt Nam Paris, Vietcatholic.net, ngày 19.11.2007).
Nhưng, vì gốc là người nghiên cứu và là nhà giáo, người viết cũng biết rằng những kinh nghiệm sống thực tế dẫu tản mạn, những sinh hoạt cụ thể dẫu thiếu sót, chắc chắn sẽ là những chất liệu mà nhà nghiên cứu cần đến để tổng hợp hầu tạo thành một kiến thức mới và nhà giảng dậy xử dụng để thảo ra những nguyên tắc tổng quát. Người viết trong thực tế, xác nhận mình là một người có ít nhiều thực hành mục vụ dưới sự hướng dẫn của các giáo sĩ trong Ban Giám Ðốc và trong sự bày vẽ cộng tác huynh đệ của các bằng hữu giáo dân trong tổ chức của Giáo Xứ, từ Ban Thường Vụ, Ban Cố Vấn, đến các Ðịa Ðiểm và Ðơn Vị Công Giáo Tiến Hành.
Với tiếp cận thiên về hành động như vậy, người giáo dân này viết loạt bài « Giáo Xứ Việt Nam Paris 60 năm Hồng Ân » trong một tinh thần tích cực, xậy dựng và học hỏi. Tích cực, vì người viết biết rằng giáo xứ vẫn có nhiều điều bất toàn, nhưng giáo xứ cũng có những điều tích cực, những kết quả đáng được khuyến khích, đặc biệt là 1- tương quan thân thiết với Giáo Hội Mẹ Việt Nam, 2- sống đức tin và 3- hội nhập đức tin công giáo vào văn hoá việt nam. Ðó là lý do khiến người viết dám « Hy vọng rằng qua loạt bài này, bạn đọc sẽ khám phá ra tương quan thân thiết giữa Giáo xứ Việt Nam Paris và Giáo Hội Việt Nam. Bạn đọc cũng sẽ có dịp thấy được sự nhiệt tình hăng say và sự tỉnh thức liên tục của giáo sĩ và giáo dân việt nam paris trong việc sống, bảo trì và phát triển đức tin cũng như việc hội nhập đức tin công giáo vào văn hoá việt nam,.. »
Với tinh thần xây dựng, người viết tuyệt đối cấm mình phê bình và chỉ trích, vì biết rằng xây dựng thì rất khó mà phê bình chỉ trích thì rất dễ. Vả nữa những phê bình chỉ trích, đa số, chỉ làm thoả mãn tác giả mà không giúp ích gì được cho cộng đoàn. Ấy là chưa nói đến việc chỉ trích chỉ gây ra hận thù chia rẽ, chỉ đưa đến ganh tương, phá rối. Ðã quá dủ những khó khăn, những phá rối đến từ bên ngoài, nếu từ bên trong lại thêm những chia rẽ, phá rối, ganh tương, hận thù nữa, thì e rằng giáo xứ khó bề phát triển !
Qua loạt bài « Giáo Xứ Việt Nam Paris 60 năm Hồng Ân », người viềt học hỏi được rất nhiều. Vì những thắc mắc đặt ra khi viết, người viết bắt buộc phải tìm đọc về giáo lý, về giáo luật, về giáo sử, về các tài liệu công đồng và giáo hoàng và lịch sử Giáo Hội nói chung. Nhờ những gặp gỡ, những đối thoại, những sách đọc, người viết khám phá được nhiều điều mình chưa biết về tổ chức giáo xứ, về giáo hội việt nam, về giáo hội Á châu.
Tiếp cận hành động, tinh thần học hỏi, người viết đã đặc biệt xử dụng phương pháp mô tả. Mô tả trước hết và duy nhất là mô tả những sự kiện, thực sự đã xẩy ra. Nhiều cách thức mô tả đã được xử dụng : theo thời gian, giai đoạn ; theo đề tài, khía cạnh ; theo yếu tố cấu tạo ; theo dụng cụ xử dụng ; theo nguyên nhân, kết quả ; theo tiến trình dự án « xem hiện tại, xét tương lai, làm lại bây giờ ». Ðôi khi có xen vào một vài cảm tưởng, một vài nhận xét, nhưng chính yếu là mô tả sự kiện. Sư mô tả này có nhiều bất toàn đến từ khả năng thậu nhận giới hạn, đến từ trí nhớ mau quên, đến từ cá tính chủ quan, nhưng nó luôn luôn được thúc đẩy bới một cố gắng làm tốt hơn.
Phương pháp mô tả có thể đưa đến những kết quả rất bất ngờ, nhất là trong tiến trình quyết định và hành động. Trong bài « Sứ mệnh của Hội Ðồng mục vụ », người viết đã mô tả 7 kết quả mà những mô tả tư vấn có thể đưa đến cho người có trách nhiệm phải quyết định và hành động. « Những công việc tư vấn này cũng đã được các vị trong Ban Cố Vấn thực hiện cho Ban Giám Ðốc, Ban Thường Vụ và cho Hội Ðồng Mục Vụ :
chỉ lắng nghe, quyết định tự khắc nhìn ra ;
lắng nghe và gợi ý phân tâm, quyết định tụ khắc tìm ra ;
đặt vấn đề, cho thông tin, hoặc tạo dịp quan sát vấn đề và từ từ hướng đến một quyết định ;
giúp thảo luận nhóm, để nhóm tự tìm lấy quyết định ;
quyết định gần như đã lấy, nhưng còn nghi ngại, giúp nhìn ra vấn đề minh bạch, giúp lấy quyết định rõ rệt và tìm ra cách hành động hữu hiệu ;
quyết định đã lấy, nhưng mục tiêu không xác định rõ rệt, chương trình không minh bạch, tiêu chuẩn không xác định, phương tiện, phương pháp và dụng cụ không đầy đủ, tóm lại không biết làm làm sao, chỉ bày cho làm, đào tạo người làm ;
quyết định đã lấy, nhưng không biết làm, không có người làm và cũng không có giờ làm, xin làm giùm.
Nói ra lời thân thưa tạm biệt thứ nhất này, người viết chỉ muốn bày tỏ cái giới hạn của mình để xin bạn đọc thông cảm và tha thứ những sai sót, mà vô tình mình đã gây ra.
Ðã trình bày một số bài viết
Cũng trong bài 1, người viết đã nêu ra một dự án bốn khía cạnh mục vụ. Ðó là Mục vụ Văn hoá, mục vụ giáo dục, mục vụ xã hội và mục vụ thiêng liêng :
« Qua loạt bài này, hai khía cạnh sẽ được giới thiệu. Khía cạnh thứ nhất đề cập đến « Sống đức tin » và khía cạnh thứ hai đề cập đến « Hội nhập đức tin công giáo vào văn hoá việt nam ». Ở mỗi khía cạnh, một số sinh hoạt sẽ được trình bày. Mục vụ văn hoá, Muc vụ giáo dục, Mục vụ xã hội, Mục vụ thiêng liêng. Sự trình bày sẽ không nhất thiết theo thứ tự trên, nhưng sẽ theo từng cụm, từng nhóm vấn đề. Chúng ta sẽ bắt đầu bằng mục vụ văn hoá, và cụ thể qua những sản phẩm văn hoá đã thực hiện của Giáo xứ, như báo chí, sách vở,… »
Cụ thể và chi tiết, dự án đã được xây dựng trên 6 phần với những mô tả sự kiện như sau
Phần I : Giới thiệu tổng quát về cộng đoàn giáo xứ Paris
1. Chương trình « Năm Hồng Ân 2007 », mừng 60 năm thành lập
2. Lịch sử GXVN Paris
3. Hiện tại ở GXVN Paris
4. Cách làm việc ở GXVN Paris
5. Công việc của Ban Giám Đốc giáo xứ
6. Sứ mệnh của Hội Đồng Mục Vụ
Những liên hệ của GXVN Paris
Phần II : Mục vụ Văn hoá
7. Chính sách mục vụ văn hoá
8. Thuyết trình
9. Báo chí
10. Thư liệu
11. Tu thư tập thể
12. Sách KỶ YẾU 50 NĂM THÀNH LẬP GXVN PARIS
13. Sách ĐƯỜNG VÀO TÌNH YÊU
14. Sách VĂN HOÁ VÀ ĐỨC TIN
15. Sách VĂN HOÁ GIA ĐÌNH
16. Sách TÂN LỊCH SỬ GIÁO HỘI
17. Mạng lưới www.giaoxuvnparis.org
18. Tổng kết về Mục Vụ Văn Hoá
Phần III : Mục vụ xã hội
19. Mục vụ Xã hội 1 : thời Liên đoàn
20. Mục vụ Xã hội 2 : thời Tổ chức Truyền Giáo
21. Mục vụ xã hội 3 : thời GXVN cuối thế kỷ XX
22. Mục vụ xã hội 4 : thời GXVN đầu thế kỷ XXI
23. Mục vụ Liên đới Nghề Nghiệp 1 : Lý do thành lập
24. Mục vụ Liên đới Nghề Nghiệp 2 : Chuẩn bị thành lập
25. Mục vụ Liên đới Nghề Nghiệp 3 : Thành lập
26. Mục vụ Liên đới Nghề Nghiệp 4 : Sinh hoạt từ ngày thành lập
27. Mục vụ Liên đới Nghề Nghiệp 5 : Một dự án tương lai
28. Mục vụ gia đình 1 : Tông huấn gia đình
29. Mục vụ gia đình 2 : Tông huấn gia đình
30. Mục vụ gia đình 3 : Tông huấn gia đình
31. Mục vụ gia đình 4 Thành lập Lớp chuẩn bị hôn nhân
32. Mục vụ gia đình 5 Sinh hoạt Lớp chuẩn bị hôn nhân
33. Mục vụ gia đình 6 : Khánh nhật kỷ niệm hôn nhân
34. Mục vụ gia đình 7 : Ngày gia đình cho gia đình trẻ
35. Mục vụ gia đình 8 : Khánh nhật thượng thọ
36. Mục vụ gia đình 9 : Kết quả Mục Vụ Hôn Nhân Gia Ðình
37. Tổng kết về Mục Vụ Xã Hội
38. Tạm kết loạt bài
Phần IV : Mục vụ giáo dục
39. Giới thiệu tổng quát về mục vụ giáo dục
40. Tiến trình tổ chức giáo dục ở GXVN
41. Lớp tiếng Việt cho ấu thiếu
42. Lớp giáo lý cho ấu thiếu
43. Lớp chuận bị trưởng
44. Lớp huấn luyện trưởng
45. Lớp trại hè tiếng việt
46. Khoá trình tổng quát thanh niên
47. Khoá trình chuyên biệt thanh niên : phụng ca
48. Khoá trình chuyên biệt thanh niên : cầu nguyện và sống đạo
49. Khoá trình chuyên biệt thanh niên : tìm hiệu ơn gọi tận hiến
50. Khoá trình chuyên biệt thanh niên : chuẩn bị hôn nhân
51. Khoá trình đào tạo liên tục đức tin
52. Khoá trình đào tạo liên tục cán bộ mục vụ
53. Khoá trình đào tạo liên tục văn hoá
Phần V : Mục vụ thiêng liêng
54. Giới thiệu tổng quát về mục vụ thiêng liêng
55. Ba bậc sống : giáo dân, tu sĩ, giáo sĩ
56. Trau dồi giáo lý
57. Tham dự phụng tự thánh lễ
58. Kinh sách, Nhắm nguyện,
59. Chầu thánh thể, Đi đàng thánh giá
60. Tĩnh tâm
61. Lãnh nhận bí tích : rửa tội, thêm sức, thánh thể, giải tội, hôn phối, chức thánh.
62. Cộng tác truyền giáo
63. Đạo binh Đức Mẹ
64. Cursillo
Phần VI : Giới thiệu những sinh hoạt chính hằng năm
65. Giới thiệu tổng quát về những sinh hoạt chính trong một năm
66. Tháng 9 : Khai giảng, khai công
67. tháng 10 : Cầu nguyện, đối thoại liên tôn, hành hương
68. tháng 11 : Lễ các thánh tử đạo VN ; khoá mục vụ hôn nhân 2
69. tháng 12 : Đại hội mục vụ 2 ; thi hang đá, lễ Giáng Sinh, thượng thọ
70. tháng 01 : giao thừa, đón xuân, tết
71. tháng 03 : Gia đình trẻ
72. tháng 04 : Ngày văn hoá, diễn nguyện thánh ca, khoá mục vụ hôn nhân, lễ phục sinh
73. tháng 05 : Mục vụ giới trưởng thành, Liên đới nghề nghiệp, ngày thân hữu GX
74. tháng 06 : Đại hội mục vụ 1
75. tháng 07 : Ngày vượt biển tỵ nạn
76. tháng 08 : Hành hương, đại hội
Trong dự án trên, Bốn phần đã được thực hiện và giới thiệu với bạn đọc qua 37 bài viết chính ở ba phần dầu và 35 bài viết phụ mà 12 bài đã được nêu tên trong phần VI. Ðó là các phần :
Phần I : Giới thiệu tổng quát về cộng đoàn giáo xứ Paris
Phần II : Mục vụ Văn hoá
Phần III : Mục vụ xã hội
Phần VI : Giới thiệu những sinh hoạt chính hằng năm
Phần IV về Mục Vụ Giáo Dục đã được viết, nhưng cần sữa chữa và tu bổ.
Phần V về Mục Vụ Thiêng Liêng chưa được viết.
Nêu ra dự án, những bài đã viết và những bài chưa viết để nói lời thân thưa tạm biệt thứ hai này, người viết chỉ muốn bày tỏ lòng biết ơn của mình với hết những ai đã giúp đỡ để loạt bài được thực hiện. Lới biết ơn trước nhất gởi đến bạn đọc đã được nói ở đầu bài. Nhưng xin lập lại một lần nữa. Xin cám ơn các bạn đọc đã theo dõi, đã phản ứng và đã khích lệ. Nếu không có những bạn đọc ấy thì loạt bài « Giáo Xứ Việt Nam Paris 60 năm Hồng Ân » đã chẳng được thực hiện. Trong số những bạn đọc này, đặc biệt phải nhắc đến rất nhiều bạn đọc ở Giáo Xứ Việt Nam Paris, vì hàng tuần, trong những lần gặp gỡ tại giáo xứ họ đã cho người viết những nhận xét rất khích lệ.
Trong số những bạn đọc ấy, ba bạn đọc chăm chú và công phu nhất là ký giã Nguyễn Long Thao ở Vietcatholic.net và Ông Nguyễn Ngọc Cẩn cũng như thầy sáu Phạm Ðình Chung ở giaoxuvnparis.org. Vì đây là ba người đã đọc lại bài, sửa lỗi chính tả và đưa lên mạng. Bới đó lời biết ơn thứ hai xin đặc biệt gới đến ba độc giả đặc biệt này ; Ðồng thời đến hai cơ quan truyền thông là mạng lưới Vietcatholic.net và Giaoxuvnparis.org. Nếu không có hai mạng lưới này thì khó lòng mà những bài đã viết đã được đến tay bạn đọc.
Lới cám thứ ba xin gởi đến những người bạn văn chẳng những đã khuyến khích mà còn giúp tài liệu, đặc biệt là những người trong giáo xứ, như Ðức Ông Mai Ðức Vinh, Cha Ðinh Ðồng Thượng Sách, thầy Phạm Bá Nha, luật sư Lê Ðình Thông, Giáo Sư Tạ Thanh Minh Khánh, Bác sĩ Tạ Thanh Minh, hai nhà văn Bình Huyên,…
Xin cám ơn các bạn đọc, các mạng lưới truyền thông và các văn hữu.
Xin tạm biệt trong loạt bài « Giáo Xứ Việt Nam Paris 60 năm Hồng Ân ».
Xin hẹn gặp trong loạt bài mới về « Hội Thừa Sai Hải Ngoại Paris, 350 năm xây dựng Giáo Hội Việt Nam 1658-2008 »
Paris, ngày 13 tháng 12 năm 2007
