KỈ NIỆM 400 NĂM CHỮ QUỐC NGỮ RA ĐỜI (1615-2015)
Nhân dịp kỷ niệm 400 năm chữ Quốc ngữ ra đời, 390 năm Giáo sĩ Alexandre de
Rhodes (Đắc Lộ) đặt chân lên đất Việt, chúng tôi dự kiến sẽ trình bày lại để cho
độc giả các tác phẩm đầu tiên bằng chữ quốc ngữ do Giáo sĩ Đắc Lộ xuất bản tại
Rôma năm 1651.
Ba tác phẩm chữ Quốc ngữ đầu tiên
của Alexandre de Rhodes đã khởi đầu cho một nền văn tự mới của Việt Nam, đã ghi
cột mốc quan trọng cho lịch sử tiếng Việt, nhờ nó mà các nhà nghiên cứu có thể
nghiên cứu các giai đoạn tiếp theo hoặc từ nó mà trở về tầm nguyên các giai đoạn
trước nữa. Không một nhà nghiên cứu lịch sử Việt ngữ học nào lại không khởi đi
từ
các phẩm chữ Quốc ngữ đầu tiên,
đặc biệt là cuốn
Từ điển Việt-Bồ-La
này.
Từ điển Việt - Bồ - La
là một trong những nguồn cứ liệu gần như bắt buộc và
Phép giảng tám ngày
là một trong những tài liệu tham khảo cần quan tâm trong việc nghiên cứu lịch sử
tiếng Việt. Thiết nghĩ đây là dịp để nhắc nhớ biến cố kỉ niệm 400 năm chữ Quốc
ngữ ra đời trong năm 2015 này.
Để tiện cho những ai quan tâm nghiên cứu, chúng tôi có vài thông tin như sau.
Chúng tôi sẽ không cho in lại trọn vẹn Ba tác phẩm chữ Quốc ngữ đầu tiên này, vì
lý do giá thành của sách sẽ rất mắc, tính hữu dụng và việc phổ biết đến người
nghiên cứu không cao. Chúng tôi không muốn in những cuốn sách chỉ để trên giá
sách. Vì thế, với ý định phổ biến tác phẩm giúp cho những ai quan tâm nghiên cứu
chúng tôi đã tiến hành:
Sách in sẽ
gồm 2 phần:
Phần I:
Ba tác phẩm của Cha Đắc Lộ xuất bản tại Roma năm 1651 (bản dịch – để sử dụng). -
Ngữ pháp tiếng Việt (Lingvae Annamiticae Seu Tvnkinesis Brevis declaratio –
Báo cáo tóm tắt về tiếng Annam hay Đông kinh), bản dịch của Đỗ Quang Chính -
Hoàng Xuân Việt - Thanh Lãng. -
Từ điển Việt - Bồ - La (Dictionarivm Annamiticvm Lvsitanvm, et Latinvm ope),
bản dịch của Đỗ Quang Chính - Hoàng Xuân Việt - Thanh Lãng. -
Phép giảng tám ngày (Cathechismvs in Octo dies diuisus), phần tiếng Việt bản
gốc và phần tiếng Việt viết theo chữ Quốc ngữ hiện đại.
Phần II:
Hai bảng từ giúp tra cứu và sử dụng Từ điển Việt - Bồ - La của nữ tu Bùi Thị
Minh Thùy. -
Bảng 1: Thống kê tất cả các mục từ gồm từ đầu mục, từ hệ thuộc, các ví dụ
trong Từ điển Việt - Bồ - La, sắp theo thứ tự a,b,c,... giúp tra cứu cách dễ
dàng. -
Bảng 2: Thống kê toàn bộ các
hình thức chữ Quốc ngữ cổ,
các
chữ giống hiện nay nhưng đã được ghi bằng hình thức khác
trong tiếng Việt hiện đại toàn dân (ví dụ: nhít-nhất; nhệt-nhật; lịnh-lệnh;
mềnh-mình...), sau đó
ghi chú hình thức chữ Quốc ngữ hiện nay
song song để giúp nhiều người có thể sử dụng Từ điển Việt - Bồ - La cách dễ
dàng.
Trong bản in sắp tới này, chúng tôi sửa lại bản dịch của Từ điển Việt - Bồ - La
cho chính xác hơn dựa theo bản Appendix (phụ trương - còn gọi là bản đính chính)
của Đắc Lộ ở cuối nguyên bản mà ba dịch giả trước đã bỏ sót và nhà Xuất Bản Khoa
Học Xã Hội đã quên đính chính. Phần dịch bản phụ trương của linh mục Nguyễn Công
Đoan Sj.
Hiện nay chúng tôi đã post các bản gốc, quý vị mở các đường link bên dưới để tải
về, bản in sẽ trình làng trong thời gian sớm nhất.
Thiết nghĩ đây là một đóng góp có ý nghĩa của Giáo Hội Việt Nam cho đất nước
Việt Nam.
Nhớ ơn Cha Đắc Lộ
Nhớ ơn các dịch giả
Kỉ niệm 400 năm chữ Quốc ngữ ra đời
Nữ tu Bùi Thị Minh Thùy
Dòng Đa Minh Rosa Lima
Tác giả:
Sr. Minh Thùy, OP.
|