HIỆP SỐNG TIN MỪNG CHÚA NHẬT 22 TN B
Dnl 4,1-2.6-8 ; Gc 1,17-18.21b-22.37 ; Mc 7,1-8.14-15.21-23
I.
HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Mc 7,1-8.14-15.21-23
(1) Có những người Pharisêu và một số kinh sư tụ họp quanh Đức Giêsu.
Họ là những người từ Giêrusalem đến. (2) Họ thấy một vài môn đệ của
Người dùng bữa mà tay còn ô uế, nghĩa là chưa rửa. (3) Thật vậy,
người Pharisêu cũng như mọi người Do thái đều nắm giữ truyền thống
tiền nhân: Họ không ăn gì, khi chưa rửa tay cẩn thận; (4) thức gì mua
ngoài chợ về, cũng phải rảy nước đã rồi mới ăn. Họ còn giữ nhiều
tập tục khác nữa như rửa chén bát, bình lọ và các đồ đồng. (5)
Vậy, người Pharisêu và kinh sư hỏi Đức Giêsu: “Sao các môn đệ của ông
không theo truyền thống của tiền nhân, cứ để tay ô uế mà dùng bữa?”
(6) Người trả lời họ: “Ngôn sứ Isaia thật đã nói tiên tri rất đúng về
các ông là những kẻ đạo đức giả, khi viết rằng:
Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng miệng, còn lòng chúng thì lại xa Ta.
(7) Chúng có thờ phượng Ta thì cũng vô ích, vì giáo lý chúng giảng
dạy chỉ là giới luật phàm nhân.- (8)
Các ông gạt bỏ điều răn của Thiên Chúa, mà duy trì truyền thống của
người phàm”… (14) Sau đó, Đức Giêsu lại gọi đám đông tới mà bảo: “Xin
mọi người nghe tôi nói đây và hiểu cho rõ: (15) Không có cái gì từ bên
ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được.
Nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô
uế… (21) Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu:
tà dâm, trộm cắp, giết người, (22) ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo
trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. (23) Tất cả
những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra và làm cho con người ra
ô uế”.
2. Ý CHÍNH:
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu đã tranh luận với các người
Pharisêu và kinh sư, về việc “thanh sạch” và “nhơ uế” theo Lề Luật. Đức
Giêsu đã dùng lời ngôn sứ Isaia để phê phán thứ tôn giáo hình thức vụ
luật của các người Pharisêu và kinh sư. Họ lầm lạc khi bỏ thi hành
giới răn Thiên Chúa để tuân giữ cặn kẽ tập tục của loài người. Theo
Người, lòng đạo đích thực không dựa trên việc làm hình thức theo Luật,
nhưng ở tại tâm tình mến Chúa khi làm các việc ấy.
3. CHÚ THÍCH:
- C 1-2:
+ Những người Pharisêu:
Pharisêu hay Biệt phái
là “Những kẻ sống tách biệt”. Thành viên trong nhóm phần đông là
thường dân thuộc giai cấp trung lưu. Tuy nhiên cũng có một số tư tế,
Lêvi và kinh sư. Thời Đức Giêsu, nhóm này được dân chúng kính trọng vì
có đời sống đạo đức gương mẫu. Họ thường thành lập những cộng đoàn
nhỏ, chuyên cần suy niệm Kinh Thánh và tuần giữ cặn kẻ mọi điều Luật
Môsê dạy, Họ tin kẻ chết sống lại, có thiên sứ và quỷ thần, trái
với người phái Xađốc (x. Cv 23,7-8).
+ và kinh sư:
Kinh sư hay
luật sĩ
là những nhà chuyên môn về Thánh kinh vì nghiên cứu Thánh kinh kỹ lưỡng và lâu
dài. Số ít trong nhóm kinh sư là tư tế, nhưng phần lớn là thường dân ủng hộ lập
trường của nhóm Pharisêu. Họ có uy tín và ảnh hưởng lớn trong dân. Các kinh sư
là người giải thích và áp dụng Luật Môsê vào đời sống của dân chúng. Các kinh sư
cùng với thượng tế và kỳ mục là ba thành phần trong Thượng hội đồng Do
thái tại Giêrasalem (x. Cv 23,6).
+
Về quan hệ giữa Đức Giêsu với các người Pharisêu và kinh sư:
Nói chung Tin
mừng phê phán mạnh mẽ các người Biệt phái và kinh sư: Gioan Tẩy giả
gọi họ là “nòi rắn độc”, do thái độ cố chấp không chịu hồi tâm sám
hối để sinh hoa trái của họ (x. Mt 3,7-10). Đức Giêsu đòi môn đệ phải
công chính hơn các kinh sư và người Pharisêu (x. Mt 5,20). Người đã kiện
toàn Luật Môsê và sửa đổi các lời giải thích hẹp hòi vụ Luật của
họ về sự giận ghét tha nhân (x. Mt 5,21-26), về tội ngoại tình (x. Mt
5,27-30) về việc ly hôn (x. Mt 5,31-32), về sự thề thốt ( Mt 5,33-37), về
sự trả thù (x. Mt 5,38-40) và cách đối xử với kẻ thù (x. Mt 5,43-48).
Đức Giêsu cũng quở trách họ về nhiều tật xấu như: tự mãn về công
đức của mình (x. Lc 18,9-14), khinh thường tha nhân (x. Mt 9,10-13), khinh
“dân đen” không biết Luật (x. Ga 7,49), nói mà không làm (x. Mt 23,2-3),
ham mê danh vọng (x. Mt 23,6-7), dẫn đường đui mù (x. Mt 23,16-22), coi
trọng điều tùy phụ mà bỏ qua điều chính yếu (x. Mt 23,23-26), đạo đức
giả hình (x. Mt 23,27-28). Về phần các kinh sư: Họ nói Người bị quỷ ám
(x. Mc 3,22). Họ liên kết với nhóm Hêrôđê tìm cách chống lại Đức Giêsu
(x. Mc 3,6). Sau phép lạ cho Ladarô sống lại, các người Pharisêu cùng
với Thượng Hội Đồng quyết định giết Đức Giêsu (x. Ga 11,53). Tuy nhiên,
trong số các người Pharisêu thuộc Thượng Hội Đồng Do thái cũng có ông
Nicôđêmô đã lên tiếng bênh vực Đức Giêsu (x. Ga 7,50-52) và ông Gamaliên đã
bào chữa cho các Tông đồ (x. Cv 5,34-39). Thời Giáo Hội Sơ Khai, cũng
có một người Pharisêu tên là Saun, quê thành Tácxô, đã cải đạo Do Thái
và trở thành môn đệ Đức Giêsu là thánh Phaolô (x. Cv 22,1-21). +
Họ từ Giêrusalem
mà đến:
Nghe biết về các hoạt động của Đức Giêsu ở Galilê, các người có
trách nhiệm về tôn giáo ở thủ đô Giêrusalem đã phái người đi điều tra
thực hư.
+ Dùng bữa mà tay còn ô uế:
Các kinh sư ở Giêrusalem coi việc dùng bữa mà không rửa tay là làm cho
con người ra ô uế theo Luật. Việc rửa tay ở đây không nhằm giữ vệ sinh,
mà để thanh tẩy tâm hồn theo lễ nghi của đạo Do thái.
-
C 3-4:
+ Người Do thái:
Ở đây chỉ về mọi người dân Do thái. Nhưng ở nhiều chỗ khác nhất là
trong Tin Mừng Gioan, “Người Do Thái” ám chỉ những kẻ thù ghét chống
đối Đức Giêsu (x. Ga 2,18; 5,18; 6,41; l 8,22.48; 9,18).
+ Rửa tay:
Luật Môsê đề ra nhiều điều khoản buộc phải thanh tẩy bằng nước như:
Khi chuẩn bị lãnh chức vụ (x. Xh 29,4), trong lễ Xá Tội (x. Lv 16,4.24),
khi lỡ tay chạm đến xác chết (x. Lv 11,40 ; 17,15), khi thanh tẩy khỏi ô
uế bởi bệnh phong cùi (x. Lv 14,8), thanh tẩy khỏi ô uế dục tình (x. Lv
15,1-32). Về sau tập tục còn quy định lễ nghi thanh tẩy cách tỉ mỉ hơn
như: Phải lấy nước ở trong bình bằng đồng hay bình sành.... Phải rửa
từ khuỷu tay xuống.... Phải rửa hai lần: Lần trước để làm sạch tay
bẩn, lần sau để làm sạch nước bẩn còn dính trên tay...
-
C 5-8:
+ Sao các môn đệ của ông không theo truyền thống của tiền nhân, cứ để
tay ô uế dùng bữa?:
Mọi người Do Thái đều giữ các tập tục tẩy rửa, nhưng người Do Thái
miền Giuđê vì gần Giêrusalem nên tuân giữ khỏan luật này chặt chẽ hơn
miền Galilê, vì người miền Galilê thường xuyên tiếp xúc với dân ngoại
và vì đất đai khô cằn ít nước hơn. Từ đó ta hiểu lý do tại sao các
môn đệ của Đức Giêsu vốn xuất thân từ miền Galilê, đã không giữ tập tục
rửa tay trước khi dùng bữa.
+ Những kẻ đạo đức giả:
Đức Giêsu gọi các người Pharisêu và kinh sư từ Giêrusalem kia là những
kẻ đạo đức giả, nghĩa là chỉ lo làm các việc đạo đức hình thức bề
ngoài, mà thiếu tâm tình mến Chúa bề trong.
+ “Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng miệng, còn lòng chúng thì lại xa
Ta. Chúng có thờ phượng Ta thì cũng vô ích, vì giáo lý chúng giảng
dạy chỉ là giới luật phàm nhân”:
Những điều ngôn sứ Isaia tuyên sấm Lời Đức Chúa trách dân Do Thái thời
xưa, đã được Đức Giêsu áp dụng cho các người Pharisêu và kinh sư Do
Thái hôm nay khi họ tiếp tục coi trọng các truyền thống của loài người
hơn giới răn của Thiên Chúa.
-
C 14-15:
+ Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người....:
Luật Môsê (Lv 11,1-30) qui định một số loài vật thanh sạch và ô uế như
sau: Loài vật thanh sạch mà
người Do thái được
ăn là: Mọi thú vật có mòng chân chẻ làm hai và nhai lại, các vật sống
dưới nước có vây có vảy. Loài vật ô uế không
được ăn và không được đụng đến xác chết của chúng là: Lạc đà, ngân
thử, thỏ rừng, heo; Tất cả các loài sống dưới nước mà không có vây,
không có vẩy; Một số loài chim như đại bàng, diều hâu, ó biển...
Chuột, thằn lằn, tắc kè...+
Về vấn đề đồ ăn thanh sạch và ô uế:
Đức Giêsu có một quan điểm vừa khác biệt với Luật Môsê vừa kiện toàn
Luật này khi tuyên bố: Mọi đồ ăn tự nó là sạch (x. Mc 7,18). Cái có
thể bị dơ, phát ra điều dơ, làm cho người ta ra dơ, chính là “lòng”
người, vì: “Lòng đầy thì miệng mới nói ra” (x. Lc 6,45).
-
C 21-23:
+ Từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu...:
Đức Giêsu giải thích thêm về Luật cấm : Đó là những người có lòng dạ
hư hỏng, tư tưởng xấu xa, tâm tình gian ác, ý định bất chính....
+ Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ trong xuất ra:
cái làm ô uế con người, bắt nguồn từ trong tâm hồn hay lương tâm, chứ
không phải là các thức ăn từ bên ngòai ăn vào.
4. CÂU HỎI:
1) Bạn biết gì về các người Pharisêu và kinh sư Do thái thời Đức Giêsu?
2) Trong thời gian giảng đạo, quan hệ giữa Đức Giêsu với các Biệt phái
và kinh sư thế nào?
3) Các Biệt phái và kinh sư trong Tin Mừng hôm nay từ đâu đến với Đức
Giêsu và chất vấn Người về vấn đề gì?
4) Luật Môsê buộc người Do thái phải thanh tẩy bằng nước trong những
trường hợp nào? Về sau, các kinh sư còn giải thích thêm về khoản luật
này ra sao?
5) Tại sao môn đệ Đức Giêsu lại không giữ tập tục rửa tay trước khi dùng
bữa?
6) Tại sao Đức Giêsu gọi các Biệt phái và kinh sư là bọn đạo đức
giả?
7) Đức Giêsu đã trích dẫn lời nào của ngôn sứ Isaia trách dân Do thái?
8) Theo Luật Môsê thì đồ ăn nào được coi là sạch và đồ ăn nào bị coi là
nhơ uế?
9) Quan điểm của Đức Giêsu về sự sạch hay nhơ uế của đồ ăn ra sao? Điều
thực sự làm cho tâm hồn người ta ra nhơ uế là gì?
II. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: Chúa phán: “Các ông gạt bỏ điều răn của Thiên Chúa mà duy
trì truyền thống của người phàm” (Mc 7,8):
2. CÂU CHUYỆN:
1) LỐI GIỮ ĐẠO HÌNH THỨC:
BÁC-CƠ-LÂY (Barclay) kể một câu truyện khác như sau: Có một người Hồi
Giáo kia tìm cách giết một kẻ thù để giành quyền kết hôn với một cô
gái đẹp. Một hôm, gặp kẻ thù ở chỗ vắng vẻ và nhân lúc kẻ kia không
đề phòng, hắn ta rút dao chém một nhát khiến người kia bị thương vội
vàng bỏ chạy. Người Hồi Giáo đã đánh lén kia liền tiếp tục truy đuổi,
quyết tâm tiêu diệt tình địch bằng được. Trong lúc đang hăng hái đuổi theo
thì bỗng nghe thấy một hồi chuông nhà thờ Hồi giáo gần đó báo giờ phải
cầu kinh ban chiều, hắn ta lập tức nhảy xuống khỏi mình ngựa, trải
chiếc chiếu luôn mang theo bên mình, quỳ hướng mặt về thủ đô Méc-ca đọc
bài kinh chiều thật mau, rồi sau đó lại leo lên mình ngựa tiếp tục cuộc
truy đuổi tiêu diệt kẻ thù!!!
2)
TÊN CƯỚP ĂN CHAY:
Một hôm, Cha MƠRÂY (Murray) đang âm thầm đi trên một phố vắng vào lúc đêm
khuya để mang Mình Chúa cho một bệnh nhân sắp chết. Khi đi tới một góc
phố vắng, bỗng một tên cướp nhảy xồ ra chĩa súng về phía cha ra
lệnh: “Đứng lại! Mau nộp tiền ra đây, nếu không tao bắn chết! “Cha
Mơ-rây sợ hãi vội vàng mở nút chiếc áo khoác đang mặc và lấy ra một
chiếc ví. Tên cướp trông thấy chiếc áo đen của giáo sĩ cha mặc trong
chiếc áo khóac, trên cổ có “côn” màu trắng, thì hắn biết là linh mục.
Hắn lập tức dịu dọng và ấp úng nói: “Thưa cha, con rất tiếc vì con
không biết là cha. Con thành thật xin lỗi cha. Xin cha vui lòng cất tiền
đi”. Bây giờ cha Mơ-rây mới hòan hồn trở lại. Ngài móc trong túi ra một
gói thuốc lá và mời hắn một điếu! Nhưng thật bất ngờ! Tên cướp xua
tay từ chối với lời giải thích như sau: “Xin cám ơn cha, con đã dốc lòng
chừa bỏ tật hút thuốc lá trong Mùa Chay này rồi !!!”.
3) LÒNG MẾN THỰC SỰ BIỂU LỘ QUA HÀNH ĐỘNG YÊU THƯƠNG:
Một nhà triệu phú kia khi chết đi đã di chúc để lại toàn bộ gia tài to lớn cho
một người con đi du học nước ngoài từ nhỏ, nên không ai trong dòng họ còn nhớ
được khuôn mặt của anh. Sau khi tin tức về cái chết của nhà triệu phú được đăng
lên báo thì có ba chàng thanh niên đến tự nhận là con traqi duy nhất của nhà
triệu phú để yêu cầu được lãnh phần sản nghiệp. Sau khi suy nghĩ một lát viên
quan tòa đã cho phóng lớn bức hình chụp chân dung của nhà triệu phú, rồi trao ba
khẩu súng cho ba chàng thanh niên kia và bảo: Ai trong ba người bắn trúng mắt
của nhà triệu phú thì sẽ được lãnh phần gia nghiệp của ông để lại. Chàng thanh
niên thứ nhất đến và giơ súng bắn. Chàng thanh niên thứ hai cũng thế. Cả hai
viên đạn đều bắn gần trúng mắt của bức hình. Đến phiên anh chàng thứ ba cầm súng
với vẻ mặt u buồn. Anh ta im lặng suy nghĩ và cuối cùng nói: “Tôi chịu thua vì
tôi không thể cầm súng nhắm bắn vào mặt của ba tôi”. Viên quan toà liền tuyên
bố: “Chính người thanh niên thứ ba mới thực sự là con trai duy nhất của nhà
triệu phú, vì suy nghĩ và hành động của anh đã chứng tỏ anh thực sự là con trai
của ông triệu phú”.
Cũng vậy, lòng mến Chúa đích thực phải biểu lộ qua việc yêu người thân cận như
yêu bản thân mình, như Chúa Giêsu đã yêu thương chúng ta và mời gọi chúng ta học
tập sống theo. Chính lòng mến Chúa bên trong được thể hiện qua hành động bác ái
cụ thể bên ngoài mới là bằng chứng tích cực chứng tỏ một người có lòng đạo đức
thực sự.
3. THẢO LUẬN:
1) Phải chăng chúng ta nên bỏ các việc đạo đức bề ngoài như: làm dấu
Thánh giá, dự lễ, rước sách, ngắm nguyện, ăn chay, kiêng thịt, bố
thí.... mà chỉ cần “giữ đạo tại tâm” là đủ? 2) Tuần này bạn sẽ làm gì
để chứng tỏ lòng mến thực sự?
4. SUY NIỆM:
1) Lòng đạo đức thực sự không hệ tại ở kinh kệ dài dòng:
Người Hồi Giáo trong câu chuyện trên đã tuân giữ luật đọc kinh 5 lần
mỗi ngày của đạo Hồi, nhưng lại không ngần ngại phạm tội ác nhúng tay
vào máu của kẻ thù. Rồi tên cướp công giáo trong câu chuyện thứ hai đã
quyết tâm bỏ thuốc lá để tỏ lòng sám hối Mùa Chay, nhưng lại đi trấn
lột tài sản của kẻ khác. Rồi các người Pharisêu và kinh sư Do thái tuy
giữ nghiêm ngặt tập tục thanh tẩy bằng nước trước khi dùng bữa, nhưng lại
coi thường điều răn quan trọng của Thiên Chúa là “thảo kính cha mẹ”, khi cho
phép con cái lấy của cải lẽ ra dùng để nuôi dưỡng cha mẹ già yếu, biến
của đó thành “Cô-ban”, nghĩa là “Của Thánh đã hiến dâng cho Thiên Chúa”, rồi
không cho con cái phải phụng dưỡng cha mẹ già yếu nữa! Cũng vậy, ngày nay
có những người chỉ chú trọng làm một số việc đạo đức theo luật như
đọc kinh, dự lễ Chúa Nhật, ăn chay kiêng thịt, bố thí... mà không chú
trọng thanh tẩy tâm hồn, không giữ luật công bình bác ái trong cách ứng
xử với tha nhân.
2) Mến Chúa thực sự bên trong phải được biểu lộ qua yêu người bên ngoài:
Lời Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta rằng: Truyền thống cha ông, luật lệ
và các lễ nghi đối với Thiên Chúa đều tốt và cần được duy trì, nhưng
không được quên điều quan trọng không kém là phải thực thi giới răn yêu người.
Tôn kính Thiên Chúa bằng việc dự lễ đọc kinh là bổn phận căn bản của
người tín hữu, nhưng cần làm những việc đạo đức ấy với một “trái tim mới”
và một “Thần Khí mới” (x. Ed 18,31) theo gương mẫu và lời dạy của Đức Giêsu.
3) Muốn có lòng mến Chúa thực sự phải bắt đầu từ trái tim:
Lệnh truyền của Đức Chúa cho dân Ítraen: "Ta sẽ thanh tẩy các ngươi. Ta sẽ ban
cho các ngươi một trái tim mới" (Ed 36,25tt). Đổi mới được trái tim tức là đổi
mới được tất cả. Lời Chúa hôm nay là một lời nhắc nhở mỗi người tín hữu chúng ta:
Truyền thống, luật lệ và nghi thức cử hành tại nhà thờ đều là việc cần thiết
phải làm, nhưng không được quên điều căn bản của Luật Pháp là thực hành mến Chúa
yêu người. Tôn kính Thiên Chúa qua việc đạo đức phụng vụ tại nhà thờ là điều cần
phải làm, nhưng điều quan trọng hơn là ta phải có lòng mến Chúa kèm theo đức yêu
người trong cuộc sống tại gia đình, khu xóm và xã hội... như lời Chúa dạy: “Từ
lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết
người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ
báng, kiêu ngạo, ngông cuồng”.
Người tín hữu chúng ta cần phân biệt trong Luật pháp đâu là điều chính đâu là
điều phụ. Cần ưu tiên thực hành điều chính trước, rồi sẽ đương nhiên thực hiện
được mọi điều tùy phụ liên quan theo sau.
4) Muôn có lòng mến thực sự phải năng xin ơn Chúa giúp:
Nguyên việc tuân giữ các việc đạo đức như dự lễ đọc kinh, ăn chay kiêng
thịt, làm việc bác ái... cũng chưa chứng tỏ người ta có lòng đạo đức
thực sự, vì họ có thể làm các việc đó để khoe khoang công đức và được
người đời ca tụng... hơn là làm vì lòng mến Chúa, như ngôn sứ Isaia đã
tuyên sấm lời Chúa trách dân Ít-ra-en: “Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng
miệng, còn lòng chúng thì ở xa Ta” (Mc 7,6; Is 29,13). Để chứng tỏ
lòng đạo đức thực sự, chúng ta phải cầu nguyện kết hiệp với Chúa
Giêsu, như thánh Phaolô đã dạy: “Tình yêu Đức Kitô thôi thúc chúng tôi” (2
Cr 5,14).- “Từ nay tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Kitô
sống trong tôi” (Gl 2,20). Mỗi ngày chúng ta nên làm việc bổn phận như đi
học, đi làm, phục vụ tha nhân… kèm theo một lời nguyện tắt như:
“Lạy Chúa Giêsu. Con xin làm việc này để biểu lộ lòng con yêu mến
Chúa và cầu nguyện cho một người lương quen biết sớm nhận biết yêu mến Chúa”.
5. LỜI CẦU:
LẠY CHÚA GIÊSU. Xin biến đổi trái tim con nên giống trái tim Chúa. Ước gì
con nhìn mọi sự mọi người với một cái nhìn bao dung đầy yêu thương noi
gương Chúa xưa. Xin ban Thánh Thần Tình yêu đốt nóng lòng con. Xin giúp con
siêng năng tham dự thánh lễ và rước lễ mỗi ngày cách sốt sắng, để kín
múc được sức sống ân sủng từ nguồn mạch yêu thương vô tận là Thánh Tâm
Chúa, để con gieo rắc tình thương của Chúa đến cho mọi người, an ủi những
người đau khổ, chia sẻ cơm bánh cho kẻ khó nghèo, phục vụ những người bệnh tật
và bị bỏ rơi… hầu con có thể trở nên môn đệ thực sự của Chúa.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.
LM ĐAN VINH - HHTM