Trang Chủ Hòa Bình là kết quả của Công Lý và Tình Liên Đới (Is 32,17; Gc 3,18; Srs 39) - Peace As The Fruit Of Justice and Solidarity Quà tặng Tin Mừng
Tiến Sĩ Tâm Lý Trần Mỹ Duyệt
Bài Viết Của
Tiến Sĩ Tâm Lý Trần Mỹ Duyệt
CON LỪA (Suy niệm Chúa Nhật Lễ Lá)
CHÚA CỠI LỪA VÀO GIÊRUSALEM
THÁNH GIUSE QUA KINH THÁNH TÂN VÀ CỰU ƯỚC
NHỮNG NGUYÊN NHÂN GÂY ĐỔ VỠ HÔN NHÂN
NAM HAY NỮ, THÀNH PHẦN NÀO CHỦ ĐỘNG LY DỊ NHIỀU HƠN?
CHÚA BIẾN HÌNH TRƯỚC MẶT CÁC ÔNG
NHỮNG CƠN CÁM DỖ CỦA CHÚA GIÊSU
Qua Sa Mạc, Thiên Chúa Dẫn Chúng Ta Tới Tự Do (SỨ ĐIỆP MÙA CHAY 2024 CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ)
GỌI EM HAI TIẾNG “MÌNH ƠI!”
NGƯỜI CON HOANG ĐÀNG CỦA TIN MỪNG LUCA
GIÁ TRỊ VÀ VẺ ĐẸP CỦA NGƯỜI NỘI TRỢ
CHÚA MÀ CŨNG KHÙNG!
CHÚNG TÔI ĐÃ THẤY NGÔI SAO CỦA NGƯỜI XUẤT HIỆN BÊN PHƯƠNG ĐÔNG
LỄ TRỌNG ĐỨC MARIA, MẸ THIÊN CHÚA - BÀI GIẢNG CỦA ĐỨC GIÁO HOÀNG BENEDICT XVI - Vương Cung Thánh Đường Vatican - Chúa Nhật, 1 tháng 1 năm 2012
THÁNH GIA NAZARETH MẪU GƯƠNG CÁC GIA ĐÌNH
THIÊN CHÚA ĐÃ HÓA THÂN THÀNH TRẺ THƠ ĐỂ CHÚNG TA CÓ THỂ HIỂU ĐƯỢC NGÀI (Bài giảng của ĐTC Bênêđíctô XVI trong Thánh Lễ Nửa Đêm 2006)
TRÁI TÁO NOEL
MẸ MARIA VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI
ĐỪNG COI THƯỜNG MÙA VỌNG ĐẦU TIÊN, ĐỂ MÙA VỌNG THỨ HAI KHÔNG LÀM CHÚNG TA KHIẾP SỢ
BÀI GIẢNG CỦA THÁNH GIÁO HOÀNG GIOAN PHAOLÔ II Đại Lễ Chúa Giêsu Kitô, Vua Vũ Trụ 22 tháng Mười Một, 1998
SỐNG VỚI LÒNG BIẾT ƠN
CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
NHÓM TRỪ QUỶ HAY “NHÓM CỦA QUỶ”?
CHÚNG TA LÀ ĐỀN THỜ CỦA THIÊN CHÚA
CÂU HỎI CỦA NGƯỜI KHÔNG TÊN
THÁNH NHÂN LÀ NHỮNG AI? LÀM SAO TÔI CÓ THỂ NÊN THÁNH?
THÁNG 11: THÁNG ĐỀN ƠN VÀ BÁO HIẾU
THÁNH SỬ LUCA
ĐẠO ĐỨC SINH HỌC VÀ LINH HỒN BẤT TỬ
KHẨU NGHIỆP!
THIÊN THẦN LÀ AI? CÁC NGÀI ĐƯỢC TẠO DỰNG NÊN ĐỂ LÀM GÌ?
“LÒNG SÙNG KÍNH ĐỨC MẸ LÀ TẤM VÉ THÔNG HÀNH GIÚP TA VƯỢT THOÁT KHỎI HỎA NGỤC” (St. Ephrem)
TẠI SAO THA NHƯNG LẠI KHÔNG QUÊN. LÝ DO?
CÁC TỔNG LÃNH THIÊN THẦN
CÁC TÔNG ĐỒ ĐÃ SỐNG VÀ CHẾT NHƯ THẾ NÀO SAU KHI CHÚA VỀ TRỜI?
PHỤ HUYNH CẦN LÀM GÌ ĐỂ GIÚP CON EM KHI BỊ BẮT NẠT Ở TRƯỜNG
THÁNH GIUSE THỢ (Lễ Kính 1 tháng 5)
CON NHÌN CHÚA. CHÚA NHÌN CON
THÁNH SỬ MARCÔ (Riêng tặng bạn thân, bác sỹ Marcô Lương Huỳnh Ngân)
LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA: QUÀ TẶNG CỦA PHỤC SINH (Bài giảng của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II trong Thánh Lễ Chúa Nhật Lòng Thương Xót Chúa đầu tiên năm 2001)
TÁC PHẨM KÍNH CHÀO NỮ VƯƠNG RẤT THÁNH - MẸ THIÊN CHÚA QUA LỜI CHÚA (CHƯƠNG 4)

Chuyển ngữ: Trần Mỹ Duyệt

Xin giới thiệu bản dịch tác phẩm KÍNH CHÀO NỮ VƯƠNG RẤT THÁNH.

Đây là tác phẩm Thánh Mẫu được một giáo sư thần học viết. Ông trước đây là một mục sư Tin Lành, nên những dẫn chứng và toàn bộ tác phẩm có nền tảng Thánh Kinh rất vững vàng. Sách có thể dùng làm sách giáo khoa hay dùng trong những đề tài trao đổi Thánh Kinh và Thánh Mẫu.

Nguyên tác: Hail, Mary Queen; Tác giả: SCOTT HAHN là giảng sư thần học và Thánh Kinh tại Đại Học Phanxicô ở Steubenville, và gần đây được Đức Giáo Hoàng Benedict XVI chỉ định Khoa Trưởng Thần Học Thánh Kinh và Tuyên Ngôn Phụng Vụ tại Đại Chủng Viện Saint Vincent. Ông là tác giả của hơn một tá tác phẩm, bao gồm The Lamb’s Supper; Hail, Mary Queen; Swear to God; và Understanding the Scriptures. Tiến sỹ Hahn còn là người sáng lập và chủ tịch của the St. Paul Center for Biblical Theology, ở Steubenville, Ohio, cũng là nơi ông đang sống với vợ ông là Kimberly, và sáu người con của họ.

Tác phẩm gồm 8 chương ngoài lời tựa, lời giới thiệu, phụ bản và kê cứu. Đặc San GSVN sẽ hân hạnh phổ biến mỗi kỳ một chương.

 

CHƯƠNG 4

QUYỀN LỰC SAU NGAI VÀNG

HOÀNG HẬU

VÀ DÒNG TỘC VUA ĐAVÍT

Chúng ta đã thấy trong Tin Mừng và Sách Khải Huyền của Gioan, công cuộc cứu chuộc của Chúa Giêsu được hoàn thành qua nhiều cách thế, hoặc được tiên báo, trong Sách Sáng Thế Ký như thế nào. Cuộc sáng tạo đầu tiên đã nói trước về cuộc sáng tạo đổi mới và cứu độ bởi Chúa Giêsu Kitô (Kh 21:5). Vườn Địa Đàng là hình ảnh của vườn Giệtsimani. Cây trong vườn Địa Đàng ám chỉ gỗ cây thập tự. Adong là hình ảnh của Chúa Giêsu Kitô, Evà là hình ảnh của Đức Nữ Rất Thánh Maria.

Tuy nhiên, đọc kỹ Khải Huyền 12, chúng ta cũng có thể mường tượng những khía cạnh khác cho việc khảo cứu. Một khía cạnh - liên quan đến Maria như Hòm Bia của giao ước - một cách rõ ràng dẫn chúng ta về với Maisen, người đã đồng hành cùng Israel trong sa mạc 40 năm. Theo Maisen, Israel “đã chiến thắng… bằng máu Con Chiên” (Kh 12:11) khi họ đã chuộc con trai đầu lòng tại Lễ Vượt Qua đầu tiên. Trong một cách tương tự, Israel mới “đã chiến thắng… bởi máu Con Chiên, “Chúa Giêsu Kitô, người là Maisen Mới, người thiết lập luật mới. Theo sau khía cạnh này, chúng ta cũng có thể nhìn thấy người chị của Maisen, tên là Miriam (Maria), cũng giống như Evà, người đàn bà sa ngã nắm hết quyền hành trong gia đình, chối bỏ tôn thờ Thiên Chúa và phản loạn với quyền bính được chỉ định của Thiên Chúa. Tuy nhiên, trong giao ước mới, Maria mới đã hoàn tất mẫu mực và hình ảnh tuyệt vời của sự vâng phục.

Tiếp theo, có lẽ còn nhiều khía cạnh kích thích sự tìm hiểu được gặp thấy trong triều đại của Đavít. Chính ở triều đại Đavít đã cho Israel trước đây một viễn ảnh về vương quyền của Đấng Cứu Thế. Là vị vua thứ hai của dân Do Thái, Đavít đã qui tụ 12 chi họ và thiết lập Giêrusalem làm thủ đô và trung tâm tinh thần của quốc gia. Dân chúng tôn kính Đavít vì sự công chính, thánh thiện, và đức tin của ngài đối với Chúa. Tuy nhiên, người kế vị Đavít, đã không sống với những nhân đức của tiên đế. Trong khi Đavít hiệp nhất quốc gia, những vị vua sau này không ngừng gây giận dỗi giữa các chị họ. Kết quả sau đó đã dẫn đến nổi loại và phân rẽ sự hiệp nhất của vương quốc Israel. Điều này làm cho Israel ra suy yếu và trở nên dễ dàng hơn cho những kẻ thù ngoại bang. Trong thời gian bị thống trị bởi người Babylon, ngoại bang đã bắt họ, và dòng dõi Đavít hoàn toàn bị xóa bỏ - hoặc hoàn toàn bị chấm dứt. Zedekiah, vị vua sau cùng của dòng dõi Đavít đã bị cưỡng bức nhìn những người Chaldeans, kẻ thù của mình, hành quyết tất cả các con trai của mình, rồi họ móc mắt của Zedekiah để những hình ảnh còn sót lại trong ký ức của ông chỉ là những xác chết của các con ông - và xem như chấm dứt triều đại của Đavít (xem 2V 25:7).

 Thật vậy, qua cuộc lưu đày và trải dài những thăng trầm của lịch sử, người Israel đã có thể nhìn lại vương quốc Đavít như một giấc mơ - và nhìn về tương lai với sự xuất hiện của Đấng Cứu Thế, Vua và Tư Tế được xức dầu bởi Thiên Chúa. Ngay cả trong thời gian của Chúa Giêsu, những Pharisiêu cũng đã không ngần ngại xác nhận Đấng Cứu Thế như “Con của Đavít” (Mt 22:42). Vì Chúa đã hứa với Đavít rằng một vị vua thuộc dòng dõi của ông một ngày kia thống trị tất cả các dân nước, và sẽ trị vì đến muôn đời: “Ta sẽ đặt miêu duệ ngươi sau ngươi, nó sẽ xuất hiện từ thân ngươi… Và Ta sẽ thiết lập ngai báu của triều đại nó đến muôn đời, Ta sẽ là cha nó, và nó sẽ là con Ta” (2 Sm 7:12-14). Chúng ta cũng thấy lời hứa trong Thánh Vịnh: “Chúa thề cùng Đavít, một lời thề từ đó, Ngài sẽ không quay lưng lại: ‘Một trong những người con của ngươi sẽ được đặt trên ngai ngươi… Những người con cũng đời đời ngồi trên ngai ngươi.’ Vì Chúa đã chọn Sion làm dân Ngài: ‘Đây là nơi ta cư ngụ đến muôn đời’ ” (Tv 132:11-13).

Các tiên tri đã diễn tả sự lẫn lộn nỗi nhớ nhung quê hương và trông chờ của dân Israel, và các ngài đã nói trước sự xuất hiện của Đấng Cứu Thế với sự chính xác kinh ngạc: Ngay cả trước thời gian của Zedekiah, Isaiah đã tiên báo rằng dòng dõi Đavít - gia phả của thân phụ Đavít, Jesse - sẽ nẩy sinh một “mầm”, nhưng từ mầm này sẽ nảy sinh “một chồi”, “một cành”: Đấng Cứu Thế (Is 11:1). “Này đây, hỡi nhà Đavít!... chính Chúa sẽ ban cho ngươi một dấu. Này đây, một trinh nữ sẽ thụ thai và sinh con trai, và sẽ gọi tên người là Immanuel” (Is 7:13-14).

Tôi Mơ Về Một Dòng Tộc

Ngay từ những chữ đầu tiên của Tân Ước đã bao gồm đầy đủ lời hứa của các tiên tri và niềm mong đợi của Israel: “Gia phả của Chúa Giêsu Kitô, con vua Đavít” (Mt 1:1). Từ mở đầu Mátthêu xác nhận Chúa Giêsu như là con của Đavít, Đấng Cứu Thế mong đợi lâu đời. Đúng vậy, Mátthêu làm thế trong một cách khác lạ, hầu như không được báo trước. Mặc dù gia phả là một tài liệu truyền thống thuộc những người đàn ông, Mátthêu cũng pha trộn một cách khác thường những tên của bốn phụ nữ. Hơn thế, những phụ nữ này tất cả đều không đúng với ý niệm trong sạch của người Israel - luân lý và chủng tộc.  

Người được nhắc đến đầu tiên là Tamar (Mt 1:3), đàn bà Canaan, bà đã ăn nằm với cha chồng mình (St 38:15-18). Người thứ hai là Rahab, một gái điếm và cũng là đàn bà Canaan (Mt 1:5; Gs 2:1-24). Người thứ ba là Ruth, một dân ngoại, Moatite (Mt 1:5). Và người cuối cùng, cũng là người rất đặc biệt, Bathsheba, “vợ của Uriah”, người Hittite (Mt 1:6). Chính Bathsheba người mà vua Đavít đã phạm tội ngoại tình với bà.

Mátthêu dường như chế nhạo những luật lệ khi ghi lại những đàn bà này trong gia phả của Chúa Giêsu; nhưng ông hành động một cách nào đó khôn ngoan hơn: một lời xin lỗi cần thiết trước. Bằng cách đặt những người phụ nữ - những phụ nữ dân ngoại, và những người phụ nữ dân ngoại có bóng dáng tai tiếng - giữa những tổ tiên của Chúa Giêsu, Mátthêu đã cắt bỏ một cách có hiệu quả những tranh chấp của bất cứ ai muốn hỏi về căn cước cứu độ của Chúa Giêsu. Một cách chắc chắn rằng thánh ký đã biết việc công bố một trinh nữ thụ thai Chúa Giêsu sẽ làm dấy lên những nụ cười mỉa mai từ những kẻ phê bình. (Và thực tế, Chúa Giêsu đã bị chế nhạo là con hoang ở nhiều chỗ trong Talmud, và danh xưng “Con bà Maria” tự nó có thể là một dấu hiệu xỉ nhục. Phong tục người Do Thái là gọi một nam nhân “con của” ông ấy. Chỉ có những người không cha mới được gọi “con của” bà này). Thật vậy, Mátthêu hầu như thách thức những độc giả Do Thái nêu lên câu hỏi về tổ tiên của Chúa Giêsu. Bởi vì nếu người Do Thái đã chế nhạo Chúa Giêsu như “con của Maria”, thì vua Salômon, người con mô phỏng của Đavít, sẽ mất đi giá trị 4 lần trên. Bởi vì Salômon đã chia sẻ cùng bốn mẫu người phụ nữ tổ tiên với Chúa Giêsu - và người sau cùng trong số họ, Bathsheba, mẹ ruột của Salômon.

Mátthêu đang bảo vệ những giá trị căn tính cứu thế của Chúa Giêsu cùng lúc ông cho thấy công việc thần linh qua việc trinh nữ mang thai. Nếu không xuất phát từ dòng tộc Đavít - vương quốc, lời hứa, và những lời tiên tri - không ai hiểu một cách tường tận sự xuất hiện của Đức Kitô. Thánh ký tiếp tục nghiêng về cuộc tranh luận huyết thống bằng cách ghi lại lời tiên đoán của Isaia về việc trinh nữ thụ thai đấng Immanuel. “Thiên Chúa ở cùng chúng ta” (Mt 1:23). Một số huyết thống sau này khi Mátthêu nhắc về việc Chúa Giêsu sinh tại Belem, thành Đavít, ông trích dẫn lời tiên tri Micah: “Cả ngươi nữa, hỡi Belem… từ ngươi sẽ sinh ra một đấng thủ lãnh, người sẽ cai trị Israel dân ta” (Mt 2:6). Sau cùng, kết thúc bản tường trình về hài nhi của mình, Mátthêu miêu tả Thánh Gia định cư “trong thành gọi là Nadarét” (2:23). Nguyên ngữ của từ “Nadarét” là netser, hay là “cành” - và “cành” là tên mà Isaia đã đặt cho Đấng Cứu Thế, đấng sẽ trổ sinh từ chồi của cây Jesse (Is 11:1). 

Nhìn Thấy Những Ngôi Sao

 Tóm lại, ngay từ đầu của Tân Ước, chúng ta thấy rằng vương quốc của Đavít, giống như vườn Diệu Quang, là một tiên báo đơn thuần về việc xuất hiện của Chúa Giêsu Kitô. Qua ánh sáng này, những chi tiết nhỏ mọn của triều đại Đavít - một lần nữa giống như những chi tiết của Ngụy Kinh - có một ý nghĩa lớn lao. Cấu trúc của vương quốc Đavít không phải là một sự ngẫu nhiên hay một biến cố tự nhiên; trong chương trình tiền định của Thiên Chúa, nó báo trước vương quốc Thiên Chúa.

Ở phần kết thúc của Tân Ước, sách Khải Huyền, hình ảnh Đavít tiếp tục ở chương 11 và 12 dựa vào Thánh Vịnh 2 , thánh vịnh của vua Đavít. Thánh vịnh bắt đầu, “Sao chư dân lại ồn ào náo động? Sao vạn quốc dám bày kế viển vông? đem lại cho họ sự “giận dữ” của Thiên Chúa (Kh 11:18; xem thêm Tv 2:5). Trong Thánh Vịnh 2, Thiên Chúa nói với vua Đavít: “Con Ta con Ta, hôm nay Ta đã sinh ra con” (câu 7) - tiên báo những lời đã được nói về Chúa Giêsu khi Ngài chịu phép rửa: “Đây là con yêu dấu Ta, Ta hài lòng về người” (Mt 3:17). Người con của Đavít sẽ thống trị “các dân tộc” bằng “roi sắt” theo Thánh Vịnh 2:8-9. Trong Khải Huyền, lời hứa này được hoàn thành khi “người nữ” sinh “người con trai”, người sẽ “thống trị các dân tộc với cây roi sắt” (Kh 12:5).

Tiếp tục sự khảo cứu của chúng ta về Khải Huyền, và dưới ánh sáng của tinh thần Đavít, chúng ta sẽ hiểu thế nào về “người nữ” qua hình ảnh hoàng hậu “mặc áo mặt trời”, và đội triều thiên 12 ngôi sao?

Trước hết, rõ ràng là người phụ nữ này phải nắm giữ một vị trí trổi vượt trong liên hệ với Israel, mà 12 chi họ được tượng trưng bằng 12 ngôi sao trên triều thiên đội trên đầu. Thật ra, viễn ảnh của Gioan gợi lại giấc mơ của Giuse trong sách Sáng Thế Ký, về “mặt trời, mặt trăng, và mười một ngôi sao… quì phục” trước ông (37:9). Trong giấc mơ của Giuse, mười một ngôi sao chỉ các anh em, và các chi họ của các tổ phụ.

Đúng vậy, vẫn còn nhiều hơn thế về vai trò người phụ nữ của Khải Huyền. Trong những ngày huy hoàng nhất của giao ước cũ, mười hai chi tộc đã hợp nhất, và đã bày tỏ sự cung kính đối với hình ảnh vương quyền của một phụ nữ, và hình ảnh này chắc chắn tiên báo về người nữ chúng ta gặp trong Khải Huyền.

Mẫu Hậu

Nền quân chủ của Israrel đã phát sinh trong những hoàn cảnh lịch sử đặc biệt giữa một khu vực địa lý đặc thù. Thời cổ xưa tại Cận Đông, hầu hết các quốc gia được các nền quân chủ cai trị bằng một vị vua. Thêm vào đó, hầu hết các nền văn hóa này đều áp dụng tục lệ đa thê, do đó, các vị hoàng đế thường có năm bẩy bà vợ. Điều này tạo nên nhiều vấn đề. Đầu tiên, ai trong số họ sẽ được dân chúng trọng vọng như hoàng hậu? Nhưng quan trọng nhất là con của vợ nào sẽ là người được thừa kế ngai vàng của cha mình.

Trong hầu hết những nền văn hóa Cận Đông, cả hai vấn nạn trên được giải quyết bằng một tục lệ đơn giản. Người phụ nữ được tôn kính như hoàng hậu lại không phải là bất cứ người vợ nào của vua, mà là mẹ vua. Một yếu tố chính đáng được áp dụng, vì thường sức mạnh thuyết phục (hoặc quyến rũ) của người mẹ đã thắng được ngai vàng cho người con. Tục lệ này cũng được dùng như một yếu tố ổn định trong những nền văn hóa quốc gia. Là người vợ của tiên đế, và là người mẹ của quân vương, mẫu hậu điều chỉnh thành quả liên tục của một triều đại.     

Theo lịch sử, điều này rất cần tiếp tục khi người dân nhìn quanh họ như những mẫu mục của chính quyền. Hãy nhớ rằng, người dân mong mỏi một vị vua để “giống như mọi quốc gia”. Vì vậy, theo các mô hình của những phần đất lân bang, họ đã thiết lập một triều đại, hệ thống luật lệ, triều đình - và một mẫu hậu. Chúng ta thấy điều này bắt đầu từ triều đại Đavít. Người kế vị đầu tiên của Đavít là Salômon, cai trị dân với mẹ của ông là Bathsheba, ở bên phải của ông. Mẫu hậu của Israel hoặc gebirah (qúy bà cao cả), xuất hiện qua lịch sử của một nền quân chủ, tới tận cùng. Khi Giêrusalem rơi vào tay quân Babylon, chúng ta thấy kẻ thống trị bắt vua, Jehoiachin, và cùng với mẹ của ông là Nehushta, người đứng đầu, trong hành động, trên các bà vợ của nhà vua (2 V 24:15; xem thêm Gr 13:18).

Giữa Bathsheba và Nehushta cũng có nhiều người mẹ các vua. Một số hành động tốt, một số không; nhưng không ai là một hình ảnh tiêu biểu. Gebirah còn hơn một danh hiệu, nó là một chức phận với thẩm quyền thực thụ. Nhìn vào bối cảnh sau đây khởi đầu từ ngày đầu trị vì của Salômon: “Rồi Bathsheba đến với vua Salômon nói với nhà vua nhân danh Adonijah. Và nhà vua đã đứng dậy để đón tiếp bà, và cúi chào bà; rồi nhà vua ngồi xuống trên ngai, và truyền đem ghế cho mẫu hậu; và bà ngồi bên hữu nhà vua” (1 V 2:19).

Đoạn văn ngắn này chất chứa những hàm xúc về cấu trúc và nghi thức triều đình Israel. Trước hết, chúng ta thấy rằng mẹ của vua tiếp cập với con bà để nói nhân danh một người khác. Điều này xác định những gì chúng ta biết về một mẫu hậu trong văn hóa Cận Đông. Chúng ta thấy trong anh hùng ca của Gilgamesh chẳng hạn, mẹ của vua tại Mesopotamia được coi như một quan thầy, hoặc một trạng sư đối với dân chúng.

Tiếp đến, chúng ta ghi nhận rằng Salômon đã đứng dậy khỏi ngai vàng của ông khi mẹ của ông tiến vào gian phòng. Điều này làm cho mẹ của vua thành một nhân vật cá biệt giữa những nhân vật của hoàng tộc. Mọi người đều phải nghe theo luật pháp, đứng dậy trước mặt Salômon, những người vợ của vua buộc phải cúi đầu trước ông (1 V 1:16). Nhưng Salômon lại đứng dậy để tôn kính Bathsheba. Hơn thế nữa, nhà vua còn chứng tỏ sự tôn kính hơn nữa bằng cách cúi mình trước mặt bà, và bằng cách đặt bà vào một vị trí danh dự nhất, ở tay phải của mình. Không còn nghi ngờ gì, điều này diễn tả nghi lễ hoàng triều thời kỳ của Salômon; nhưng tất cả mọi nghi lễ diễn tả một sự liên quan thực tế. Những gì Salômon làm cho chúng ta biết về vai trò của ông trong mối tương quan với mẹ mình?

Trước tiên, uy quyền và sức mạnh quyền lực của vua đã không làm hoảng sợ bà. Nhà vua cúi đầu trước bà, nhưng ông vẫn là hoàng đế. Dù bà ngồi bên hữu vua cũng không thay đổi khác hơn địa vị mỗi người.

Dù rõ ràng là vua tôn trọng mọi yêu cầu của bà - nhưng không có một ràng buộc luật lệ đòi hỏi phải vâng lời, đúng hơn chỉ thuần túy là lòng yêu mến. Ở vào bối cảnh lúc đó, Salômon rõ ràng đã lập một thành tích về việc làm hài lòng những gì mẹ ông yêu cầu. Khi lần đầu tiên Adonijah đến với Bathsheba để xin bà cầu xin cho mình, ông nói: “Xin hãy nói với Vua Salômon, - ngài sẽ không từ chối bà”. Dù trên nguyên tắc, Salômon là bề trên của Bathsheba, trong trật tự tự nhiên và pháp lý, ông vẫn là con của bà.

Vua cũng đã lệ thuộc vào bà nữa, là người cố vấn chính, bà có thể đưa ra những lời khuyên và hướng dẫn, có thể trong một cách thế mà một vài vấn đề có thể là một sự khích lệ để tuân theo. Chương 31 sách Phương Châm cung cấp một hình ảnh mô phỏng một cách nghiêm túc thế nào nhà vua có thể lắng nghe lời cố vấn của mẹ mình.

Được giới thiệu như “những lời của Lemuel, vua xứ Massa, mà mẹ ông ta đã dạy ông ta” chương sách tiếp tục đưa ra hướng dẫn quan trọng và thực hành trong chính quyền. Chúng ta không nhấn mạnh đến khía cạnh khôn ngoan dân giả ở đây. Như một cố vấn chính trị và cũng như một nhà chiến thuật, một trạng sư cho dân chúng, và như một chủ thể được nhìn nhận là ngay thẳng, người mẹ của vua là một đặc thù trong mối tương quan của bà đối với vua.

Chìa Khóa Đavít

 Nếu không có cấu trúc phức tạp về nguồn gốc Đavít, chúng ta không hiểu việc Chúa Giêsu Kitô xuất hiện. Qua Đavít tổ tiên của Ngài, không chỉ là sự hiểu biết về chính Ngài, nhưng với hy vọng về những người đồng thời với Ngài, phản ảnh thần học của những môn đệ đầu tiên theo Ngài như thánh Phaolô và thánh Gioan. Đấng Cứu Thế phải là con Đavít, nhưng cũng là con Thiên Chúa (x 2 Sm 7:12-14). Vị vua muôn thuở sẽ xuất phát từ nhà Đavít, từ “huyết thống” Đavít. Khi “con trẻ nam” trở nên cai trị các dân nước, Người sẽ cai trị như một vị vua của dòng tộc Đavít, với roi sắt, như chính Đavít đã hát.

Vâng, sự liên quan chủng loại này sẽ không ngừng với dữ kiện về vương quyền, nó còn bao gồm nhiều những chi tiết nhỏ về một chính thể quân chủ. Khi Đavít xây dựng thành thánh ở Giêrusalem, cũng vậy người kế vị cuối cùng sẽ xây một Giêrusalem trên trời. Như người kế vị đầu tiên của Đavít đã cai trị bên mẹ của mình, cũng thế, Đấng kế vị sau cùng và muôn thuở. Triều đại Đavít tìm thấy sự viên mãn của nó trong sự ngự trị của Chúa Giêsu Kitô - và không bao giờ có vị vua nào thuộc dòng dõi Đavít mà không có một hoàng hậu theo dòng dõi Đavít: người mẹ của riêng nhà vua, một mẫu hậu.

Chỉ duy với chìa khóa Đavít này mới có thể mở được những mầu nhiệm, thí dụ, ở tiệc cưới Cana. Maria tiến đến con của mình để cầu bầu cho loài người - giống như Bathsheba nói với Salômon nhân danh Adonijah. Maria đề nghị con của mình về một điều trước mắt. Cũng thế, Mẹ nói với người khác vâng lời Ngài, chứ không phải vâng lời mình. Và, Chúa Giêsu nói với Mẹ của mình như người bề trên. Đúng vậy, Ngài mau mắn đáp lời yêu cầu của Maria - giống như sự ngưỡng mộ của một vị vua thuộc dòng dõi Đavít chấp nhận điều cầu xin của mẹ mình.

Giống như chìa khóa Đavít này cũng có thể mở những mầu nhiệm của “người nữ” trong sách Khải Huyền. Đầu đội triều thiên với 12 ngôi sao - tượng trưng mười hai chi họ Israel - vì bà sẽ sinh vị vua thuộc giòng dõi Đavít. Bà bị đe dọa bởi con rồng vì những đồng minh của con rắn, nhà Hêrôđê, sẽ chiến đấu lại sự cai trị của nhà Đavít và người kế vị Đavít.

Sau cùng, triều đại quân chủ Đavít hoàn tất trong nối kết giữa Adong và Evà, những người đã sa ngã, còn Adong và Evà Mới, những người đã thành công và chiến thắng ơn cứu độ cho nhân loại.

Trong Sáng Thế Ký, chúng ta thấy rằng Adong được tạo thành đầu tiên và được ban cho quyền thống trị hoặc vương quyền, trên khắp trái đất. Tuy nhiên, ông không bao giờ có ý muốn cai trị bởi chính ông: “Thiên Chúa phán, ‘đàn ông sống một mình không tốt’ (St 2:18). Bởi thế Thiên Chúa đã tạo dựng Evà, người phụ tá đắc lực và hoàng hậu của Adong. Cả hai cùng chia sẻ quyền thống trị. Khi Adong tỉnh thức và thấy Evà, ông đã nói: “Cuối cùng đây là xương bởi xương tôi và thịt bởi thịt tôi” (St 2:23), một mệnh đề, một cách rõ ràng xuất hiện đó đây trong Thánh Kinh - khi các chi họ Israel tung hô Đavít là vua của họ. Họ nói: “Chúng tôi là xương và thịt của Ngài” (2 Sm 5:1). Vì thế, lời của Adong có một ý nghĩa đặc biệt hơn: họ là một lời tuyên xưng vương quyền.

Trong Sáng Thế Ký, sau khi Adong vui mừng, thánh ký nhận định: “Bởi thế, người đàn ông bỏ cha mẹ mình và luyến ái vợ mình” (St 2:24). Những nhà phê bình cổ xưa đã lúng túng về bản văn này với nhiều lý do. Một trong những lý do đó là tại những nền văn hóa cổ xưa, người phụ nữ giã từ gia đình để đi lấy chồng, nhưng đây lại là “người nam”. Tuy nhiên, cái khó khăn nhất để suy nghĩ là Sáng Thế Ký nêu lên người cha và người mẹ trong văn bản, trong khi Adong lại không có cha và cũng không có mẹ. Khi trích dẫn đoạn văn này trong Sách Sáng Thế Ký, Thánh Phaolô hiểu rằng đây là một mầu nhiệm sâu thẳm, nhưng ngài đã giải thích mầu nhiệm bằng cùng một hơi thở: “Tôi nói rằng, điều này liên quan đến Đức Kitô và Hội Thánh” (Ep 5:32). Đó là Chúa Giêsu, Đấng sẽ lìa Cha và Mẹ để hiệp nhất với hiền thê của Ngài, là Giáo Hội.

Sự kiến tạo một nền quân chủ tiên khởi sẽ không đạt được mục đích của Thiên Chúa - cũng không phải là nền quân chủ của Đavít - nhưng có một điều tốt hơn. Adong Mới - Chúa Giêsu - sẽ cai trị, như đã được tiên báo trong khu vườn và trong triều đình của Salômon. Adong Mới, Quân Vương giòng dõi Đavít mới sẽ ngự trị với hiền thê của Ngài, Evà Mới, và bà sẽ trở nên một phụ nữ lịch sử, người mà Sách Khải Huyền sẽ nghĩ về Giáo Hội. Bà sẽ là mẹ của sự sống. Bà sẽ bầu cử cho dân chúng. Bà sẽ là một mẫu hậu. Đó là Đức Maria.

Tác giả: Tiến Sĩ Tâm Lý Trần Mỹ Duyệt

Nguyện xin THIÊN CHÚA chúc phúc và trả công bội hậu cho hết thảy những ai đang nỗ lực "chắp cánh" cho Quê hương và GHVN bay lên!