CHÚA
NHẬT 23 THƯỜNG NIÊN.
(Ez 33, 7-9; Rm 13, 8-10; Mt 18, 15-20).
Truyện kể: Một du khách đang rảo qua khu danh lam thắng cảnh ở Thụy Sĩ, ông dừng
lại trước hàng rào của một khu vườn hoa đẹp đẽ bao quanh một lâu đài. Người làm
vườn mừng rỡ và đón chào. Họ nói chuyện với nhau về các loài hoa. Ông du khách
hỏi: Cụ ở đây bao lâu rồi? Thưa, được 24 năm. Cụ đã gặp chủ nhân được mấy lần
rồi? Tôi đã gặp 4 lần và lần cuối cách đây ba năm. Vậy ông ta có thường liên
lạc với cụ không? Thưa không. Vậy ai trả lương cho cụ? Viên quản gia của ông
chủ. Người quản gia có năng tới đây không? Tôi chưa hề gặp ông ta, chúng tôi
liên lạc bằng thơ từ thôi. Thế thì ai thưởng lãm cảnh đẹp này, mà cụ phải mất
công chăm sóc kỹ lưỡng như vậy? Ô, thưa ông, tôi chu toàn trách nhiệm của mình
và tôi làm như chủ tôi sẽ đến ngày hôm nay, ngay bây giờ. Ngoài ra chính khi
làm đẹp khu vườn của ông chủ, vợ chồng tôi cũng được vui hưởng cảnh đẹp.
Ông Adong và bà Evà có hai con trai đầu,
Cain và Abel. Vào một ngày kia, Thiên Chúa đã hỏi Cain: Abel, em ngươi đâu rồi? Cain thưa: Con không biết, con là người giữ em
con sao? (Stk 4, 9). Vì ghen tương, Cain đã giết em mình, nhưng Cain đã
chối từ trách nhiệm. Thiên Chúa thấu tỏ mọi sự trong lòng. Cain và Abel là anh
em ruột, đương nhiên anh em là có trách nhiệm nâng đỡ bao bọc lấy nhau. Bất cứ
việc gì xảy ra trong cuộc sống cá nhân, gia đình và xã hội, phải có người chịu
trách nhiệm. Người ta thường nói rằng: Tội
qui vu trưởng. Thường là người đứng đầu một tổ chức sẽ chịu trách nhiệm
trước. Chúng ta không thể đổ thừa quanh. Nhân loại là một loài thụ tạo cao quý
có trí khôn, ý chí và tự do. Trách nhiệm của con người liên đới được mở rộng
qua các tổ chức xã hội để giúp nhau thăng tiến.
Trong gia đình xã hội có nhiều thành
viên khác nhau hợp lại, bao gồm có người khôn kẻ dại, người tốt kẻ xấu, người
rộng kẻ hẹp và người mạnh kẻ yếu. Mọi người cần tựa dựa vào nhau để sinh sống.
Mỗi thành viên đều có trách nhiệm liên đới để xây dựng một xã hội tốt đẹp. Tiên
tri Ezekiel đã rao giảng về sự giúp nhau sửa đổi. Chúng ta không thể nhắm mắt, bịt tai và làm ngơ trước những sự dữ
hay sự xấu nơi những người anh chị em. Chúng ta có bổn phận nâng đỡ nhau nhận
ra những sự sai trái và giúp nhau sửa đổi, đây là một món nợ của tình người.
Vì mang bản tính yếu đuối, hằng ngày mỗi
người chúng ta đều phạm lỗi, kẻ ít người nhiều. Có những lỗi nhẹ, dễ dàng xí
xóa bỏ qua. Nhưng đôi khi có những thói hư tật xấu đã trở thành thói quen thì
cần được chỉ giáo và khuyên răn. Chúng ta biết sự xấu được ngụy trang dưới
nhiều cách thế, chúng ta khó có thể lật tẩy để nhận diện ngay. Đôi khi những
tật xấu núp dưới bóng của những cử chỉ và lời nói ngon ngọt, êm dịu và nhẹ
nhàng. Có những phát biểu tưởng là góp ý tốt lành, nhưng ẩn ý là phê bình, chỉ
trích, gièm pha, ăn không nói có… Tất cả cái xấu cũng do cái lưỡi không xương lắt léo nhiều đường.
Lời nói như chiếc dao hai lưỡi rất nguy hiểm. Lời nói có thể xây dựng đoàn kết
và cũng có thể gây hệ qủa xấu như chia rẽ, thù oán và hại người hại ta.
Là anh chị em sinh hoạt chung trong một
nhóm, hội đoàn hay cộng đoàn, chúng ta có trách nhiệm nhắc bảo và giúp đỡ nhau
sửa sai. Chúa Giêsu cũng mời gọi chúng ta sống tình tương thân tương ái giúp
nhau nhận lỗi và sửa lỗi: Nếu anh em
ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó, riêng ngươi và nó thôi. Nếu nó nghe ngươi,
thì ngươi đã lợi được người anh em (Mt 18, 15). Biết rằng sửa lỗi anh chị
em không phải dễ, vì chúng ta ai cũng phạm lỗi. Chúng ta biết người phạm lỗi là
những người yếu đuối. Ít có ai muốn nghe những điều tiêu cực về chính mình. Vì
chúng ta dễ tự ái, nên rất khó chấp nhận sự sửa sai của người khác. Thường thì
việc người thì sáng, việc nhà thì đui. Chúa Giêsu mách nước cho chúng ta về sự
sửa lỗi, trước hết hãy sửa dạy cách kín đáo và riêng tư. Chúng ta phải hết sức
tế nhị gợi ý để người khác nhận ra lỗi của họ. Những phản ứng tự nhiên của kẻ
mắc lỗi thường thì gay gắt khó chịu. Nhưng với sự kiên nhẫn, chúng ta có thể
thuyết phục người anh chị em chịu nhận sai lầm và trách nhiệm của việc sai
trái.
Anh chị em đừng để mắc nợ nhau sự gì.
Thánh Phaolô trong thơ gởi cho tín hữu Rôma đã khuyên: Anh em thân mến, anh em chớ mắc nợ ai, ngoài việc phải yêu mến nhau. Vì
ai yêu người, thì đã giữ trọn lề luật (Rm 13, 8). Sống giây phút hiện tại
cho tròn đủ. Đức ái là yêu thương, tha thứ, nhường nhịn và quảng đại. Chúa
Giêsu tóm kết các giới răn vào hai điều: Mến
Chúa và yêu người. Yêu thương nhau là tôn trọng nhau. Yêu thì không gây
sầu, oán giận, gây thiệt hại hay thù ghét làm khổ người khác. Yêu thương nhau
là muốn điều tốt cho nhau và cùng nhau tiến bước trên con đường hoàn thiện.
Lạy Chúa, chúng con là những Kitô hữu,
mang danh của Chúa Kitô, xin cho chúng con biết yêu thương nhau và giúp nhau
thăng tiến trên con đường trọn lành.
Lm. Giuse Trần Việt
Hùng.