CHÚA NHẬT 3 MÙA THƯỜNG
NIÊN
(Gn 3, 1-5.10; 1Cr 7,
29-31; Mc 1, 14-20).
Chúa
gọi và sai tiên tri Giona đi rao giảng sự sám hối cho dân thành Ninivê, thủ đô
của Assyria, khoảng từ trước năm 625 B.C.. Giona muốn trốn chạy nhưng Chúa đã
quan phòng mọi sự cách diệu kỳ. Ông Giona được đưa đến thành Ninivê và bắt đầu
kêu gọi mọi người ăn năn trở về cùng Chúa. Dân thành sám hối và Chúa tha phạt
cho họ. Tiên tri nhận ra mình chỉ là dụng cụ Chúa dùng để rao giảng sự sám hối.
Ông chu toàn sứ mệnh của mình. Việc thưởng phạt là do ý muốn của Chúa, chứ
không phải do quyền quyết định của con người. Sám hối là điều kiện tiên quyết
để rẽ sang một con đường mới và một lối sống mới. Sám hối đòi hỏi sự thay đổi
từ nội tâm. Dứt bỏ con đường cũ, thói xấu cũ và chọn lựa cách sống mới. Sống
theo đường lối của Thiên Chúa đã khai mở.
Khởi
đầu sứ mệnh rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu mời gọi: Thời gian đã mãn và nước Thiên Chúa đã gần đến, anh em hãy ăn năn sám
hối và tin vào Tin Mừng. Vì mọi người đều là tội nhân, nên Ngài mời gọi sám
hối. Chúa biết được những yếu đuối và tội lỗi của con người nên Ngài đến rao
truyền ơn cứu độ. Muốn lãnh nhận ơn cứu độ, mỗi người phải thành thật nhìn nhận
thân phận tội lỗi, yếu hèn và ăn năn sám hối tội lỗi. Những nẻo đường chúng ta
đang bước theo, có con đường hẹp dẫn đến sự trọn lành và cũng có con đường
thênh thang xuôi dòng dẫn vào đường cùng. Chúa Giêsu khai mở một con đường mới,
con đường của tình yêu Phúc Thật. Chúa mời gọi chúng ta: Hãy theo Thầy. Bước theo Thầy để vượt qua ngõ kỳ thị, so sánh phân
biệt và loại trừ.
Con
người có hoài bão lớn lao, có lý
tưởng cao đẹp và ước muốn vô hạn nhưng lại tự giới hạn chính mình trong những
tương quan và phán quyết thiển cận hằng ngày. Hầu như trong mọi chọn lựa, phán
đoán và ứng xử , chúng đều bị giới hạn trong phân nửa theo quan niệm của mình.
Mỗi người lớn lên và trưởng thành trong một môi trường văn hóa, chính trị, tôn
giáo và triết thuyết khác nhau. Mỗi người được trau dồi và hấp thụ những tư
tưởng theo những chủ thuyết, ý thức hệ, trào lưu tư tưởng nơi trường lớp và xã
hội đặc thù. Sự hiểu biết hình thành nơi mỗi người đều bị giới hạn. Mỗi người
bị giới hạn trong quan niệm sống khác biệt, như giữa văn hóa Đông và Tây, giữa
Âu và Á, giữa các hệ thống triết thuyết, các tôn giáo với niềm tin hữu thần, vô
thần và đa thần. Cái ‘tôi’ hiện hữu rất giới hạn. Đôi khi chúng ta dùng ‘cái
tôi’ của mình để so sánh và loại trừ người khác. Khi chúng ta nói về cái tôi,
gia đình tôi, nhóm tôi, cộng đoàn tôi, giáo xứ tôi, nước tôi, tôn giáo tôi,
chủng tộc tôi và ngôn ngữ tôi… cái gì của tôi xem ra cũng tốt hơn của người
khác. Và ngay khi đó, chúng ta đã tự giới hạn cái nhìn của mình và bỏ qua một
phần bên kia mà chúng ta chưa tìm hiểu.
Suy
tư vấn đề này giúp chúng ta mở rộng tầm nhìn để vượt lên trên những so sánh
bình thường. Ví như khi nói về một người nào, chúng ta có thể đánh giá ngay
rằng người đó tốt hoặc xấu theo quan điểm của mình. Khi đặt người khác vào phạm
trù xấu nào, là chúng ta đã loại trừ người đó. Có những đánh giá hoặc phán đoán
bất công, khi chúng ta chưa hiểu thấu về cá nhân con người và vấn đề liên quan.
Chúng ta vội vàng kết án người khác, khi chỉ được nghe hay đọc câu truyện một
chiều hay một trích đoạn nào đó còn nhiều phiến diện. Chúng ta cũng có thể rơi
vào những xét đoán bất cập, khi phê bình một người và một cuộc đời dựa vào một
vài chi tiết được cắt xén theo ý riêng. Bất cứ một tổ chức hay sinh hoạt nào
trong tôn giáo hay xã hội, chúng ta đều cần có những ý kiến thuận nghịch, nhờ
đó sẽ giúp nhìn vấn đề được sáng tỏ. Tất cả các khuynh hướng hay chủ trương đều
có những điểm tốt cần được đón nhận. Biết lắng nghe và tìm hiểu cặn kẽ vấn đề
là điều rất quan trọng.
Khi
Chúa Giêsu rao giảng Tin Mừng, Chúa phải đối diện với những quyền lực khống chế
dựa trên luật lệ pháp quyền. Các nhà lãnh đạo tôn giáo và xã hội có nhiều những
phân định giữa con người. Những luật lệ khắt khe đối với những người phung cùi,
những kẻ tội lỗi và những bất hạnh trong cuộc sống. Họ thường tránh xa những
nhóm người khố rách áo ôm, phong cùi, thu thuế, gái điếm hay phường tội lỗi.
Chúa Giêsu đã vượt qua biên giới của sự phân biệt bằng chính tình yêu, sự cảm
thông và lòng thương xót của Ngài. Chúa gạt bỏ mọi ngăn cách, Ngài gặp gỡ những
người bệnh hoạn tật nguyền, những kẻ bị khinh bỉ loại trừ và hòa mình vào đám
dân lao động. Chúa chọn các Tông đồ từ những người chài lưới thất học, tuy hơi
cộc cằn nhưng đơn sơ, chân thành và nhiệt tình.
Lạy
Chúa, tâm hồn chúng con đang bị ngụp lặn trong những thành kiến và loại trừ lẫn
nhau. Chúng con an vui tự tại trong những cách suy nghĩ của chúng con. Chúng
con cứ tưởng rằng chúng con đang sống ổn định trong sự hoàn hảo thánh thiện.
Xin Chúa thương tha thứ lỗi lầm. Xin cho chúng con có trái tim rộng mở biết
chấp nhận, thông cảm và nhìn ra những điều tốt lành nơi anh chị em chúng con.
Lm. Giuse Trần Việt Hùng.