|
7. "Ta sẽ kết một giao ước với các ngươi" Israel nghiền ngẫm lịch sử quá khứ của mình. Nhờ thế dân này biết được rằng Chúa luôn ở với con người, sẵn sàng giúp đỡ họ. Những người trung tín của dân Israel thích gợi lại những truyền thống của họ. Họ tìm những hình ảnh và cách nói mới để diễn tả bằng lời những gì có thể hiểu được: Chúa đã lo lắng cho con người đến độ nào. Trong các bản văn ghi chép, các thầy cả nói đến một giao kèo hay một kết ước Chúa đã thực hiện với Noê và Abraham, Họ cố tìm cách chứng minh rằng Chúa hứa trung tín với con người. Lời hứa đó là ơn Chúa ban, kêu mời con người đáp trả với Thiên Chúa bằng tình yêu độ lượng. Hãy ca tụng Chúa, hãy kêu lên danh Ngài, hãy nói giữa muôn dân các việc Ngài đã làm! Hãy hát ca chúc tụng Ngài, hãy gãy lên các loại đàn tung hô Ngài, hãy nhắc lại luôn mãi các kỳ diệu của Ngài! Ước gì nhờ danh rất thánh của Ngài các người được hưởng vinh quang. Hãy hoan hỉ, hỡi những kẻ tìm kiếm Thiên Chúa! hãy quay về Chúa và quyền năng của Ngài, hãy luôn tìm kiếm nhan Ngài không ngừng! Hãy nhớ lại những việc kỳ diệu Ngài đã làm, những kỳ công và các quyết định của Ngài. Hãy nhớ đến Chúa, hỡi con cái Abraham người tôi tớ trung tín của Chúa, hỡi con cái Giacóp, là người Ngài đã chọn: Chúa là Thiên Chúa chúng ta, phán quyết của Ngài bao trùm toàn thể trái đất. Ngài luôn nhớ giao ước của Ngài, lời Ngài đã ban cho muôn ngàn thế hệ: lời hứa nói cùng Abraham, lời hứa với Isaac. (TV 105,1-9) Tác giả sách thứ luật lại nêu lên sự trung tín của Thiên Chúa. Ông mô tả những kỳ công Chúa đã làm trong quá khứ. Những kỳ công đó muốn nói lên việc Chúa ban cho mọi người giao ước của Ngài. Chính vì Chúa yêu các ngươi và tôn trọng lời thề với các tổ phụ các ngươi, mà Chúa đã dùng uy lực của bàn tay Ngài dẫn đưa các ngươi và cứu các ngươi khỏi nô lệ, khỏi quyền bính của Pharaông, vua Ai Cập. Và ngươi biết rằng Chúa Thiên Chúa ngươi là Chúa thật, Chúa trung tín giữ lời giao ước và tình yêu đối với muôn thế hệ, những người thương mến Ngài và tuân giữ giới răn của Ngài. Nếu các ngươi tôn trọng luật Chúa, tuân giữ và thi hành, thì Chúa là Thiên Chúa sẽ tôn trọng lời giao ước và ban cho ngươi sự cứu độ Ngài đã kết hứa với tổ phụ các ngươi. (TL 7,8-9.12) Giao ươc giả thiết sự cam kết của đôi bên. Chúa cam kết trung tín và giữ các lời Ngài hứa, còn phần con người, con người cam kết tuân giữ luật lệ của Thiên Chúa. Sự đáp trả của con người đối với tình bằng hữu Chúa ban cho, chính là chấp nhận lời Chúa phán. Môisen đem theo 70 người thủ lãnh của dân Israel lên núi. Họ thấy Chúa của Israel; dưới chân họ, họ tưởng như đứng trên một nền bằng đá lung linh trong sáng không khác gì trời đầy sao. Chúa đã không làm cho kỳ mục dân Israel phải tai vạ; họ có thể thấy Ngài, sau đó còn ăn uống nữa. (XH 24,9-11) Môisen đã trở về nói cho dân hay tất cả những lời của Chúa và lề luật của Ngài. Và toàn dân nhất tâm trả lời: "Chúng tôi sẽ làm những gì Chúa phán". Bấy giờ, Môisen viết lại tất cả lời của Chúa. Sáng hôm sau, ông xây một bàn thờ ở chân núi và cho dựng mười hai trụ đá, mỗi trụ cho một thị tộc Israel. Môisen bảo các người thanh niên Israel dâng lên Chúa lễ toàn thiêu và cúng các bò mộng làm lễ tế kết hợp với Thiên Chúa. Môisen hứng một phần nửa máu trong chậu, còn đổ phần nửa còn lại trên bàn thờ. Ông lấy bản văn giao ước, đọc cho dân nghe, dân trả lời: "Chúng tôi sẽ làm những gì Chúa phán, chúng tôi sẽ vâng phục". Môisen lấy máu, rảy lên trên dân chúng, và nói: "Đây là máu giao ước Chúa đã kết với các ngươi, theo tất cả những gì Ngài đã cam kết". XH 24,3-8) Giao ước buộc chỉ thờ một Chúa là Chúa duy nhất: Giavê. Dân Israel không thể cầu nguyện với một vị thần nào khác. Mỗi lần họ xa rời Giavê, Ngài lại gửi một người của Ngài đến để nhắc nhở giao ước đã kết ước với họ. Họ không bao giờ được quên những gì Chúa đã làm cho họ trong quá trình lịch sử dân họ. Ngươi hãy tuân giữ tất cả những gì hôm nay ta ra lệnh cho ngươi. Ngươi không được thờ lạy bụt thần nào khác, vì Chúa gọi tên mình "là kẻ ghen", Chúa là Chúa hay ghen. Ngươi không được ký giao ước với dân cư trong xứ, sợ rằng họ sẽ mời ngươi dự vào việc thờ lạy các bụt thần của họ và dâng lễ cho các bụt thần đó, rồi ngươi lại phải ăn đồ cúng của họ. Cũng để ngươi khỏi chọn con gái họ làm vợ cho con trai ngươi, các con gái đó sẽ dụ dỗ con trai ngươi tế lễ bụt thần của chúng! Ngươi không được điêu khắc các tượng bụt thần. (XH 34,11.14-17) Nhưng con người quên giao ước và thường bất trung với Thiên Chúa. Hỡi dân ta, hãy nghe lời ta dạy bảo: hãy lắng nghe ta phán với ngươi. Ta sẽ nói cho ngươi hay và giúp cho ngươi biết những gì cần biết về quá khứ. Những gì chúng ta đã nghe và biết những gì cha ông chúng ta đã kể lại cho chúng ta, chúng ta sẽ không giấu diếm những việc đó với con cháu, chúng ta sẽ kể lại cho thế hệ mai sau. Chúng ta sẽ kể những kỳ công sáng ngời, và quyền năng Thiên Chúa, những việc kỳ diệu Người đã làm. Chúa đã ban lề luật cho Giacóp, luật của Ngài cho Israel. Ngài đã ra lệnh cho cha ông chúng ta phải truyền tụng tất cả cho con cháu, để thế hệ đi sau được tỏ tường, và để con cái đến phiên phải kể cho cháu chắt. Như thế, chúng sẽ biết tin vào Chúa, không quên những việc kỳ diệu của Ngai, và tuân giữ luật lệ. Chúng sẽ trở thành như cha ông chúng, là thế hệ phản bội và khước từ tuân phục, thế hệ không tuân giữ luật và không trung thành với Chúa. Con cái của Êphraim, thiện xạ thế kia, mà đã chạy trốn trong ngày chiến đấu. Chúng đã không giữ giao ước của Chúa, từ chối tuân phục luật Ngài. Chúng đã quên những việc kỳ diệu của Ngài, những kỳ công Ngài đã làm trước mặt chúng. (TV 78,1-11) Chúa đã dẫn dắt họ an toàn, họ không phải sợ hãi, khi biển phủ ngập quân thù. Ngài đã đưa họ về đất thánh, đến núi mà quyền uy Chúa đã chinh phục được. Ngài đã đuổi những dân tộc tháo chạy trước mắt họ, chia cho họ đất của kẻ thù làm cơ nghiệp, Ngài đã định cư tất cả bộ lạc Israel trong lều trại của họ. Nhưng họ thách thức Thiên Chúa và chống lại Thiên Chúa Cao Sang. Họ không tuân giữ các giới răn của Ngài, họ xa lánh Ngài, như các cung không dương lên nổi. Họ đã chọc giận Thiên Chúa bằng những nơi thờ cúng của họ, và làm Ngài ghen tức vì các bụt thần họ thờ. Khi thấy vậy, Chúa nổi giận, và bỏ rơi Israel. (TV 78,53-59) Ngài chọn bộ tộc Giuđa, và thích ngọn núi Sion, Ngài xây trên đó Đền Thánh Ngài, cao tận trời và bền vững như đất cứng đặt nền móng đời đời vững chắc. (TV 78,68-69)
|
|
|
CỰU ƯỚC 1. Lạy Chúa là Thượng Đế, Ngài thật là cao cả 2. Lạy Chúa, Chúa tha thứ lỗi lầm cho dân Chúa 3. Ta sẽ làm cho con thành một dân tộc lớn 5. Ta sẽ đưa các con ra khỏi Ai Cập 6. Ta là Chúa, Thiên Chúa ngươi 7. Ta sẽ kết một giao ước với các ngươi |
TÂN ƯỚC 1b. Đấng Cứu Thế sinh ra cho các bạn 3b. Danh tiếng Ngài đồn ra khắp vùng 6b. Ngài quyết định lên đường về Giêrusalem 7b. Đức Kitô chẳng phải chịu những đau khổ này sao? 8b. Các con sẽ là nhân chứng của Ta.
|