CHÚA NHẬT 5B MÙA CHAY
Gr 31:31-34; Dt
5:7-9; Ga 12:20-33
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh,
MD
Cổ nhân đã dạy “Có chí làm quan, có gan
làm giàu”. Đó là vấn đề trần thế. Về phương diện thiêng liêng đạo đức, ngoài
chí và gan còn phải có tình yêu thương. Yêu Chúa thương người, dám chết vì người
mình yêu như Chúa Giêsu chết tên thập giá vì tội lỗi của chúng ta. Ba bài đọc
1, 2 và bài Phúc âm Chúa nhật này đều có cùng một tư tưởng liên hệ đến Chúa
Giêsu Kito chịu chết cho chúng ta, cho muôn dân để cứu chuộc nhân loại, đem
chúng ta ra khỏi vũng lầy tội lỗi kết hợp với Thiên Chúa mà vì tội lỗi chúng ta
đã dánh mất tình liên dới ấy. Chúng ta cùng nhau suy niệm về ý tưởng đó qua bài
đọc 1, 2 và bài Tin Mừng Phúc âm qua dung mạo Chúa Giêsu chịu chết trên thập
giá.
*Bài đọc 1 hôm nay (Gr 31:31-34) là
trọng điểm của sách an ủi gồm chương 30-33 trong bộ sách của Geremia, được viết
vào thời kỳ Judea đang xuống dốc, Jerusalem bị tàn phá và dân Israel bị lưu dầy
đi Babylone. Sách đầy dẫy những than van khóc lóc, tiên đoán việc tàn phá nói
lên những đau khổ và phiền muộn... Nhưng điều đó lại biến thành một sứ điệp đầy
hy vọng mà Thiên Chúa đã hứa với dân Chúa: một lời hứa mới. Thiên Chúa thiết lập
một giao ước mới với họ dù họ đã làm đổ vỡ giao ước cũ là luật torah mà Thiên
Chúa đã ban cho họ ở trên núi Sinai. Giống luật Torah, giao ước mới không được
khắc thành bản trên đá hiện ra ngoài như luật cũ để họ lan truyền đi muôn
phương trên khắp thế giới nhưng Thiên Chúa đã truyền dạy trực tiếp cho dân bằng
cách viết giao ước mới ra thành luật và ghi khắc vào tâm can họ. Vì vậy,
nhờ giao ước mới này Thiên Chúa đã tái thiết lại mối liên hệ giữa Thiên Chúa và
loài người bị đổ vỡ đứt đoạn vì dân Chúa đã bất tuân lệnh Thiên Chúa. Bản tính
của tình liên đới ấy đã được Thiên Chúa sắp đặt lại tương đương như của giao ước
cũ: “Ta sẽ là Thiên Chúa của các ngươi và các ngươi sẽ là dân của
ta.” Tuy nhiên giao ước mới này không phải là giao ước suốt đời làm nô lệ tội
lỗi. Thiên Chúa đã hứa tha thứ và quên hết mọi lỗi lầm cũ của dân. Dĩ nhiên
thiên Chúa vẫn đòi hỏi sự công bằng và công chính: Làm sao Thiên Chúa có thể
ban luật công bằng mà lại có thể bỏ qua cái giới hạn của nó để mà tái tạo tình
liên đới với kẻ bất trung được? Nhận biết được tình yêu sâu thẳm của Thiên Chúa
đối với dân Chúa chọn thì không thể bỏ qua được lẽ công bằng. Việc tha thứ của
Thiên Chúa cũng có những giá trị của nó, và chúng ta sẽ thấy ở những bài đọc
sau.
*Bài đọc 2 (Dt 5:7-9) là thư gửi cộng
đồng Do Thái. Thư này liên tục nhắc đến hệ thống tư tế trong giao ước cũ để nhớ
và hiểu đời sống, sự chết và sống lại của Chúa Kito. Với sự hiến tế hy sinh này
là chìa khóa đưa vào hiểu biết đó, người Do Thái coi toàn thể sự sống của Chúa
Kito là của lễ hy sinh cứu chuộc của Thiên Chúa. Trước tiên nói về việc “cầu nguyện với những van xin của Chúa
Kito” và “những tiếng kêu lớn cùng nước mắt Chúa Kito chảy ra”
như là của lễ thay cho chúng ta. Chúa Kito cầu nguyện lúc này là một trong những
hình ảnh Chúa tỏ tình thương xót ghê gớm vô cùng phát xuất từ con tim. Như người
Do Thái nói để cho lời nguyện cầu của
chúng ta được Chúa nghe việc cầu nguyện phải biểu lộ thực tình tự đáy lòng sự
ăn năn thống hối khóc than cầu xin lòng Chúa thương xót (eulabeia). Đây là
phương cách cầu nguyện của Chúa Kito -theo người Do Thái- được bắt nguồn từ nước
mắt Chúa đã chảy ra. Mỗi lời kêu cầu của chúa Kito lên Thiên Chúa Cha phải hiểu
như là một cử chỉ / hành động “dám” kêu
cầu cùng đấng tối cao. Rồi trọng điểm của bài đọc chuyển qua sự đau khổ và vâng
lời Thiên Chúa Cha của chúa Kito. Với sự hy sinh của Chúa qua hình ảnh thập
giá, thư gửi tín hữu Do Thái kết thúc bằng cuộc khổ nạn của Chúa Kito là nguồn
gốc và giá cứu chuộc đời đời cho chúng ta. Cuộc đau khổ của Chúa đã trở nên
toàn hảo, “Người trở nên suối nguồn của ơn cứu độ muôn đời cho tất cả những
ai vâng lời Người.” Vậy Tuần Thánh đã gần kề, chúng ta phải nhớ đến ý nghĩa đó là: Chúa Giêsu hy sinh để cứu chuộc chúng ta.
*Bài Phúc Âm hôm nay (Ga 12:20-33) là chóp đỉnh của ngày lễ vượt qua, người ta sẽ bắt những
kẻ phạm tội đại hình mà hình phạt sẽ là tử hình đang bị đe dọa bởi những nhà
lãnh đạo tôn giáo mà đám đông dân thành Jerusalem vui mừng khải hoàn tung hô. Mục
vụ công khai của Chúa Giêsu kết thúc một cách bi thảm trong bài Tin Mừng hôm
nay thì sự vinh quang của Người cũng bắt đầu. Đối với tất cả những biến cố rất
phong phú ấy dẫn đến bài Phúc Âm hôm nay và sự quan trọng theo sau bữa tiệc ly
và cuộc khổ nạn cùng phục sinh của Chúa hình như đang lóe lên một đòi hỏi vô hại
một chuyển đổi căn bản sứ mạng của Chúa Giêsu. Đòi hỏi được gặp và xem mặt Chúa
Giêsu do một số người Hy Lạp mà qua các môn đệ thì danh xưng Hy Lạp là biểu tượng
của những quốc gia trên thế giới. Vậy thời giờ đã chín mùi. Thế giới ước ao có
Người. Sứ mạng của Người đã hoàn thành. “Giờ đã đến.” Đó là thời điểm để
Người được vinh quang bằng cách hy sinh mạng sống mình cho muôn dân. Với phương
cách đó, chúa Giêsu đã là mẫu mực làm gương cho các môn đệ. Đồng thời Chúa biểu
lộ Cha Người cho đám đông chung quanh biết bằng cuộc đàm thoại qua cầu nguyện
mà Thiên Chúa Cha đã âm thầm đáp ứng Chúa môt cách nhiệm màu. Tuy nhiên đám
đông lại bị hoang mang không hiểu. Có người nghe thấy tưởng như tiếng sấm hay
tiếng nói của thiên thần. Nhưng Chúa Giêsu đã nói rõ. Tiếng nói hiến dâng của
Người trên thánh giá sẽ là lời phán xét thế giới và những người lãnh đạo, và
Chúa Giêsu sẽ kéo mọi người lên theo với Người. Vậy Mùa Chay sắp kết thúc để sửa
soạn bước vào Tuần Thánh, chúng ta phải suy niệm về sự vinh quang của Chúa Kito
trên thánh giá. Nó thể hiện Thiên Chúa Cha như thế nào, đưa ra một viễn tượng
phán xét sau cùng với công bằng thế nào, và làm sao để có thể qui tụ mọi quốc
gia lại với Thiên Chúa?
Lời kết
Khi đoàn người đi lên
Jerusalem thờ phượng Chúa, có những người Hy Lạp, đến xin ông Philiphê cho gặp
Chúa Giêsu thì Chúa trả lời:”.… Thật vậy, Thầy bảo thật anh em, nếu hạt
lúa gieo vào lòng đất mà không hư
nát đi, thì nó vẫn trơ trọi một mình; còn nếu chết đi, nó mới
sinh sôi nhiều hạt lúa khác. Ai yêu quí mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai
coi thường mạng sống mình ở đời này, thì sẽ được sự sống đời đời. Ai phục vụ Thầy
thì hãy theo Thầy; và Thầy ở đâu, kẻ phục vụ Thầy cũng sẽ ở đó. Ai phục vụ Thầy,
Cha của Thầy sẽ quí trọng người ấy….” (Ga 12: 20-26).
Chúa
Giêsu là tư tế, là linh mục và là Thiên Chúa. Một hình ảnh đau khổ, hấp hối, chịu
cực hình, chịu đóng đanh chết trên thập giá vì tội lỗi nhân loại. Các thánh
tông đồ như Phêro, Phaolồ…đều chịu cực hình và chịu chết như Thầy mình là Đức
Giêsu Kitô. Những gương sáng, hình ảnh, dung nhan diện mạo đầy lòng trắc ẩn, đồng
cảm và kết hợp nhân loại của chúa Giêsu Kitô nơi
các thánh tông đồ đã để lại cho tất cả chúng ta, cho những ai là môn đệ của
Chúa những gương sáng ngời ấy.
Đừng quên dung mạo Chúa chết trên
thập giá. Hãy Yêu Mến Chúa
và Hãy Tin.
Fleming Island, Florida
March 17, 2024
NTC