PHÊRÔ LÀ ĐÁ: ĐÁ QUY TỤ, ĐÁ HỢP NHẤT.
QUÀ TẶNG TIN MỪNG:
Chúa Nhật XXI Thường Niên,
năm A
(Mt 16, 13-20)
Lm Anphong Nguyễn Công Minh,
Dòng Anh Em Hèn Mọn Việt Nam.
Kính mời theo dõi video tại đây:
https://bit.ly/3EeDfC7
Nếu
ta nhìn vào Tivi cách đây hơn chục năm, hoặc xem băng hình ghi lại các chuyến
đi của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II trong những năm cuối đời của ngài, hẳn ta
sẽ nhìn thấy cây gậy của Đức Giáo Hoàng trở thành
hữu dụng. Ngài chống và tựa trên chiếc gậy đó. Gậy không còn là biểu
tượng cho quyền chăn chiên, quyền dẫn dắt, như ta thấy các giám mục vẫn thường
dùng. Vị Giám mục Roma Gioan Phaolô II dùng gậy để
chống đỡ chính mình. Hình ảnh ĐGH Gioan
Phaolô II về già chống và tựa cả thân mình trên chiếc gậy đó, có diễn tả được
điều mà Tin Mừng hôm nay nói về Phêrô mà ĐGH là người kế vị không: “Con là Đá, trên đá này, Thầy sẽ xây dựng Hội Thánh của
Thầy và cửa địa ngục không thể phá được”. Nếu Phêrô là Đá Tảng, thì kẻ kế vị người, cũng
là tảng đá. ĐGH là đá tảng.
Nếu
tảng đá được ví như cái gì chắc chắn, cho người khác tựa nương vào, thì với
hình ảnh ĐGH Gioan Phaolô II khi vượt qua ngưỡng cửa bát tuần, đã bết bát về
sức khoẻ thể lý, lúc nào cũng phải tựa nương vào chiếc gậy, có còn là hình ảnh
của tảng đá cho người khác tựa nương hay không? Hẳn là khó hình dung tưởng
tượng.
Nhưng tảng đá, ngoài ý nghĩa vững chắc, tựa nương, thì tảng đá
còn có một ý nghĩa khác không kém
phần quan yếu. Đó là : Tảng đá là nơi quy tụ. Tảng đá là
nơi hợp nhất.
1. Tảng đá quy tụ
Tảng
đá như nền nhà, “quy tụ” gạch xi măng, cát, sắt… để làm thành căn nhà. Căn nhà trong mạch ý Tin Mừng hôm nay chính là Hội Thánh.
Nếu
Đức Gioan Phaolô không diễn được hình ảnh tảng đá cho người ta tựa vào, thì
hình ảnh cụ già Wojtyla trên 80 tuổi vẫn và có khi còn hơn thế nữa, trở nên rõ nét hình ảnh của tảng đá “quy tụ”. Bởi tâm lý chung, nhất là tâm lý người Việt, người ta quy tụ về nhà người bô lão, chứ không
tụ họp nơi nhà đám trẻ (giống như Tết nhất tới, người ta qui tụ về nhà ông bà
để chúc thọ). Người bô lão là yếu tố thuận lợi
để tụ hội, để hợp nhất.
2. Tảng Đá Hợp Nhất.
Quy
tụ và hợp nhất có nét giống nhau, nhưng ta tạm phân biệt như sau: quy tụ là từ nhiều nơi
trên khắp mặt địa cầu này hội tụ về một
chỗ. Hợp nhất là cho dẫu phân tán
ở khắp mọi nơi trên thế giới, nhưng
vẫn hướng về một người, một đích để
hợp nhất. Phêrô là đá tảng hợp nhất.
Khi
gọi Phêrô là Đá, trên nền đá này “tập kết” (quy tụ) gạch cát ximăng xây nhà Giáo Hội, Chúa Giêsu còn nói thêm: “quyền lực hỏa
ngục không thể phá được.”
Phân tích có vẻ chú giải Kinh
Thánh một chút, ta thấy trong hỏa ngục có ma quỷ. Hỏa
ngục không thể phá đổ được, tức ma quỷ không thể lật nhào Hội Thánh được. Mà ma quỷ tiếng Hilạp là Diabolos (dia: xuyên qua; bolein=bolo=ném), tức kẻ gây chia rẽ, kẻ gây rối.
Trong ý hướng tảng đá hợp nhất, ta sẽ
diễn dịch lại Lời Chúa Giêsu như sau: “Con là Phêrô nghĩa là tảng đá, trên tảng đá
này, Thầy sẽ xây một
Giáo Hội duy nhất, Kẻ Phá Rối, kẻ gây Chia Rẽ không đời nào phá vỡ nổi sự hợp
nhất ta xây dựng”.
Thử điểm lại các tôn giáo trên thế giới,
và cách riêng Kitô giáo thôi, ta thấy không có
Hội Thánh nào khác ngoài Hội Thánh Công Giáo Roma có sự hợp nhất hữu hình này.
Ví
dụ Anh Giáo, với cơ cấu có 7 Bí Tích như công giáo (“như” về con số 7 chứ không phải “như” về tính thành sự), họ có 27 Giáo Hội khắp
nơi. Nhưng họ đâu có một con người hữu hình, một điểm nhắm cụ thể để họ hướng
về đâu. Anh Giáo tại Mỹ, đâu có lệ thuộc gì Anh Giáo tại Anh quốc là nơi phát
sinh ra Anh Giáo. Anh Giáo tại Úc không liên hệ gì tới Anh Giáo tại Mỹ, tại
Anh. Họ toàn quyền tổ chức, họ phong chức giám mục cho cả người nữ nữa, điều mà
Anh Giáo gốc tại Anh Quốc chưa dám (chỉ mới phong chức linh mục cho nữ thôi).
Ví
dụ như Chính Thống với 13 Lễ chế khác nhau, và ngay cả cùng một lễ chế, như lễ
chế Byzantin mà ở 2 nước khác nhau thôi, thì Chính Thống Rumani chẳng cần hướng
lòng mình về Chính Thống Nga. Chính Thống Nga chẳng cần ngó xem Chính Thống
Constantinop (hiện ở Thổ Nhĩ Kỳ, nôi của Chính Thống Giáo) làm gì để noi theo.
Mỗi nước có một giáo hội Chính Thống độc lập. Họ có liên kết với nhau cũng rất
lỏng lẻo, và chỉ là liên kết trên phiên họp lâu lâu (mấy trăm năm…) một lần !
Còn
Tin Lành thì càng khó thấy sự hợp nhất. Mấy trăm giáo hội (phái) khác nhau là
mấy ngàn thế giới: nào là Lutheran, Presbyterian, Methodist, Baptist, Phục Lâm
ngày thứ 7… Mỗi giáo phái là một thế giới, mà hơn thế nữa, mỗi giáo phái tại
mỗi nước, lại không lệ thuộc gì, không hợp nhất gì với cùng một giáo phái đó,
tại các nước khác. Ranh giới quốc gia phân chia luôn ranh giới Đạo giáo. (Và
còn nhỏ hơn, trong cùng một nước, mà tỉnh này khác tỉnh kia, phường này khác
phố nọ. Vd: Hội Thánh Tin Lành chi hội Trần Hưng Đạo và Hội Thánh Tin Lành chi
hội Tân Bình, đâu nhất thiết phải hợp nhất, cử hành “Ngày của Chúa” giống
nhau.)
Còn
công giáo, thì bất cứ ở đâu, nơi trang trọng hay hóc bà tó nào, đã dâng lễ hôm
nay, là đọc bài Tin Mừng Phêrô là Đá này, và một lời cầu cho ĐGH tên tuổi rõ
ràng Phanxicô. Yếu tố hợp nhất này ĐGH Phanxicô
không làm được, không tạo được, chỉ có Chúa mới làm được. Một dấu chứng rõ ràng
GH Công giáo là giáo hội chân chính nhờ yếu tố hợp nhất này. Hợp nhất là dấu
chỉ rõ ràng nhất để biết GH nào là GH thật.
Tóm
lại các Hội Thánh kể trên chỉ có cấp quốc gia là cùng, mà không có cấp hoàn vũ.
Trong khi đó, Hội Thánh Công Giáo, dù ở chân trời góc biển nào, dù màu da khác
nhau tương phản, đều qui về, đều hợp nhất dưới một con người hữu hình, mang
danh hiệu đấng kế vị Phêrô, Tảng Đá hợp nhất.
Đây là nét trổi vượt, tính hơn hẳn, là lợi thế của Hội Thánh Công Giáo
Roma trên con đường hợp nhất Kitô hữu, đến nỗi có thành ngữ, “đường nào cũng dẫn tới Roma”.
Sách
Giáo Lý Chung, số 882, nói về ĐGH như sau: “Đức Thánh Cha, giám mục của Roma, người
kế vị Phêrô, là nguồn mạch và nền tảng hữu hình và vĩnh cửu về sự hợp nhất giữa
các giám mục và sự hợp nhất của toàn thể cộng đoàn tín hữu.”
Con
là Phêrô nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy. Ta
đã diễn dịch lại rằng “Con là Phêrô nghĩa là
tảng đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây một Hội Thánh duy nhất, tên Phá Rối, tên
Gây Chia Rẽ không đời nào phá vỡ nổi sự hợp nhất do Thầy xây dựng.”
Trong
Kinh Tạ ơn của bất cứ thánh lễ nào, cử hành bằng bất cứ ngôn ngữ nào: Tây, Tàu,
Mỹ, Lào, Campuchia, K’hor, H’Mong… đều có một lời
cầu cho ĐGH, Tảng Đá hợp nhất. Ta hãy
đặc biệt hợp lòng. Và ta hãy long trọng tuyên xưng rằng ta tin vào một Hội
Thánh “duy nhất”,
thánh thiện, công giáo và tông truyền, mà trong đó nét trổi vượt chính
là sự hợp nhất, do bởi có ĐGH là đá tảng hợp
nhất, tảng đá quy tụ. Amen.
Lm Anphong Nguyễn Công Minh, ofm –
Hẹn gặp lại
Tác giả:
Lm. Anphong Ng Công Minh, OFM.
|