Xin cha giải đáp các thắc mắc sau đây:
1- Linh mục bất xứng làm lễ có thành hay không?
2- Có cần cầu nguyện cho các thai nhi, và các linh
hồn mồ côi không?
3- Có được chứng hôn, hay tham dự tiệc cưới của
các cặp hôn nhân đồng tính hay không?
Trả lời:
1- Thế
nào là linh mục bất xứng ?
Tôi không hiểu rõ ý của người hỏi về câu này. Chắc
muốn nói đến linh mục nào không tôn trọng
kỷ luật độc thân của Giáo Hội ? hay sách
nhiểu tình dục trẻ em ?( Sexual abuses of children) ? hay không có chức linh mục
mà dám làm lễ và giải tội ?
Nhưng dù câu hỏi là thế nào,
thì cũng xin được giải thích rõ thêm như sau :
Trước hết, dựa vào ý nghĩa của
cụm từ Latinh Ex opere Operato
áp dụng vào việc cử hành các bí tích ( sacramental celebrations ) thì bí
tích thành sự hay hữu hiệu ( validly) vì
được cử hành đúng theo Nghi thức bí tich ( Sacramental Rites) và làm theo ý của Giáo Hội, chứ không thành sự vì phẩm chất hay xứng đáng ( worthiness) của thừa tác viên
cử hành ( minister)
Nghĩa là, khi cử hành bất cứ
bí tích nào, như rửa tội, thêm sức,
Thánh Thể, hòa giải, sức dầu bệnh nhân .v.v Thừa tác viên con người như linh mục
và Giám mục phải cử hành nhân danh Chúa
Kitô ( in persona Christi) chứ không
nhân danh cá nhân mình bao giờ. Như thế, chính Chúa Kitô rửa tội, thêm sức, cử
hành Thánh lễ Tạ Ơn ( Eucharist), giải tội và sức dầu .. qua tay thừa tác viên
con người. Vì thế ,bí tích thành sự vì chính Chúa Kitô cử hành chứ không phải
là linh mục hay giám mục cử hành..
Đây là nền tảng thần học của Giáo Hội
về việc cử hành các bí tích .
Tuy
nhiên, dù nhân danh Chúa Kitô , thừa tác viên vẫn phải theo đúng nghi thức mà Giáo Hội đã
qui định. Thí dụ, bí tích rửa tội chỉ thành sự khi thừa tác viên dùng nước và
công thức Chúa Ba Ngôi ( Trinitarian format). Không có nước để đổ trên đầu hay
trên trán trẻ em hay người lớn và đọc đúng công thức trên thì bí tích sẽ không thành sự dù thừa tác viên là Phó tế,
Linh mục hay giám mục
Cũng vậy, nếu không có chức
linh mục thực sự thì không thể cử hành thành sự các bí tích Thánh Thể, Hòa giải,
Thêm sức và Sức dầu bệnh nhân. Phải nói
lại điều này vì nghe đồn có người kia đã
giả danh linh mục để cử hành thánh lễ cho một Công Đoàn VN và giải tội trong
nhiều năm cho đến khi bị phát giác và bỏ
trốn !
Trở lại với câu hỏi đặt ra,
thì xin trả lời là cho dù bất xứng đến đâu theo nhãn quan của người đời, linh mục
đã được chịu chức thành sự, vẫn cử hành
thành sự các bí tích khi áp dụng đúng Nghi thức bí tích và Phụng vụ của Giáo Hội.
Nếu linh mục “ bất xứng “ hiểu theo cách suy diễn của giáo dân, thí dụ đang sống
chung hay giao du thân mật với phụ nữ,
ăn cắp tiền của giáo xứ, cờ bạc, làm gương xấu… thì khi cử hành bí tích
nhất là bí tích Thánh Thể, sẽ mắc thêm tội “ phạm thánh= Sacrilege” vi phạm giáo luât số 916 cấm không được làm
lễ ( linh mục ) và rước lễ ( giáo dân) những ai đang có tội trọng.Tuy
nhiên bí tích vẫn thành sự như đã nói ở
trên, vì linh mục cử hành nhân danh Chúa Kitô chứ không danh danh cá nhân mình.
Như vậy, giáo dân cứ an tâm đi xưng tội hay
tham dự Thánh lễ do các linh mục cử hành, cho dù biết linh mục nào “bất xứng”
theo nhãn quan con người.
Vị nào thật sự “bất xứng”
thì đã có Chúa phán xét không sai lầm.
Chúng ta chỉ nên cầu nguyện cho các linh mục , đặc biệt cho linh mục nào bị coi
là “bất xứng” theo phán đoán của dư luận
mà thôi, chứ không nên rỉ tai nhau để làm xấu, mất danh dự cho nạn nhân.
2- Có nên
cầu nguyện cho các thai nhi, và các linh hồn mồ côi hay không ?
Chắc câu hỏi này liên quan đến
các bào thai bị giết trong bụng mẹ tức là bị phá thai ( abortion) như thực trạng
đang sảy ra ở khắp nơi trên thế giới hiện nay.. Đây là một tội ác, một trọng tội
xúc phạm nặng nề đến Thiên Chúa là nguồn mạch của mọi sự sống của con người và vạn vật trong vũ trụ hữu hình
này.
Nhưng tiếc thay, không những ở
các quốc gia vô thần, mà ngay ở các quốc gia có truyền thống Kitô Giáo lâu đời
như Pháp ,Ý, Đức, Tây Ban Nha, Canada và nhất là ở Hoa kỳ, việc phá thái đã được công khai cho phép, khiến hàng
triệu thai nhi đã bị giết ở Mỹ mỗi năm. Đây là một sỉ nhục cho niềm tin Kitô
Giáo mà đa số người Mỹ vẫn tự nhận mình là Christians, là tín đồ của các giáo
phái Tin lành, Chính Thống và Công Giáo
La Mã, nhưng có rất nhiều phụ nữ đã phá
thai hay phụ giúp vào việc này.
Liên quan đến các bào thai bị
giết khi còn đang phát triển trong lòng mẹ, chúng ta phải tin chắc rằng các bào thai này hoàn toàn
vô tội vì chưa được sinh ra mà đã bị giết nên, không thể được rửa tội để được tha hậu quả của
tội nguyên tổ ( original sin). Còn tội cá nhân, thì chúng chưa được sinh ra nên
cũng không thể có tội cá nhân được. Vì thế , chúng ta
không cần phải cầu nguyện cho chúng vì chúng hòan toàn vô tội, và xứng đáng được Chúa nhân lành đón nhận vào
Nước Hằng Sống. Các bào thai này thực
đáng thương vì bị tước mất quyền sống bởi chính cha mẹ và xã hội vô luân ,vô tín ngưỡng.
Như vậy, có cầu xin thì phải cầu cho những ai đã
hay sắp phá thai hoặc
giúp cho việc phá thai được thành tựu, để họ nhận biết tính chất nghiêm
trọng của việc sai trái này mà từ bỏ cũng như ăn năn sám hối vì vô tình
hay cố ý phạm tội sát nhân này.
Mặc khác, liên quan đến việc cầu
nguyện cho các linh hồn “mồ côi”,như
thực hành ở các giáo xứ Việt Nam, xin trả
lời một ần nữa như sau:
Khi nói linh hồn mồ côi có nghĩa là linh hồn không có ai
cầu nguyện cho,sau khi qua đời.
Những thực tế hoàn toàn không
phải vậy, vì trong mỗi Thánh Lễ , Giáo Hội đều cầu trước tiên cho linh
hồn các tín hữu đã ly trần, dù không có ai xin lễ cầu riêng cho. .Sau
đó mới cầu cho linh hồn các bậc tổ tiên
và thân bằng quyến thuộc. Nếu có ai xin lễ, thì có thêm lời nguyện cho linh hồn
đó. Nhưng dù không có ai xin lễ , thì
Giáo Hội vẫn cầu cho các tín hữu đã ly
trần, như ta nghe đọc thấy trong các
Kinh Nguyện Thánh Thể ( Tạ Ơn) của mọi Thánh Lễ.
Như vậy làm gì có linh hồn nào
bị coi là “mồ côi”, hiểu theo nghĩa
là không có thân nhân cầu cho, khiến phải xin lễ cầu riêng cho họ ?.
Nhưng nếu vì bác ái, muốn cứu các inh hồn trong nơi Luyện Tội, thì
cứ xin lễ cầu chung cho họ, nhưng không thể coi linh hồn nào là “mồ côi”khiến
phải cầu riêng cho họ như giáo dân Việt Nam vẫn quen làm ở các giáo xứ. Các cha
xứ cũng cần giải thich thêm cho giáo dân biết để cầu nguyện cho đúng cách.
Tóm lại, không có lý do gì phải
xin lễ cầu xin cho các thai nhi bị giết trong các vụ phá thai cả, vì các thai
nhi này hoàn toàn vô tội trước mặt Chúa của lòng thương xót vô biên.Và cũng
không có linh hồn nào là “mồ côi” khiến
phải xin lễ cầu riêng cho họ vì lý do đã nói ở trên.
3- Có được phép chứng hôn, hay tham dự tiệc cưới của
các cặp hôn nhân đồng tính không ?
Đây là một vấn đề đang gây nhức
nhối cho những ai biết tôn trọng và bảo vệ truyền thống hôn nhân giữa một người
nam và một người nữ. Đây không những là truyền thống tốt đẹp của mọi nền văn
hóa nhân loại từ xưa đến nay, mà trên hết,
còn
là một định chế linh thiêng ( sacred institution) được chính Thiên Chúa thiết lập
từ đầu khi tạo dựng con người có nam có
nữ. Và Adam và Eva là cắp hôn phối đầu tiên Thiên Chúa đã se kết
và truyền cho họ “hãy sinh sôi nảy
nở cho thật nhiều , cho đầy mặt đất, và thống trị
mặt đất.” ( St 1: 28)
Nghĩa là hôn nhân chỉ được
thành lập giữa một người nam và một người nữ cho mục đích “ sinh sôi nẩy nở” như Thiên Chúa đã truyền cho Adam và Eva.
Nhưng đáng buồn thay là một số
quốc gia trên thế giới- đặc biệt là Hoa Kỳ- người ta đang muốn định nghĩa lại
hôn nhân để cho phép các người đồng tính ( gay & lesbian) kết hôn như những
người bình thường khác.
Giáo Hội không lên án hay chỉ trích những người có khuynh hướng bất thường về
phái tính ( Abnormally sexual tendency),
nhưng chắc chắn không thể công nhận hôn nhân của những người này được vì trái tự nhiên( unnatural) và vô luân ( immoral).
Giáo luật số 1096, triệt 1 qui
định rằng: “ Để có
sự ưng thuận kết hôn, điều cần thiết là hai người kết hôn phải biết ít ra rằng
hôn nhân là đời sống chung vinh viễn giữa
người nam và người nữ, nhằm đến việc sinh sản con cái bằng việc giao hợp sinh lý cách nào đó.”
Giáo lý của Giáo Hội cũng dạy
rằng : “ Giao ước hôn nhân nhờ đó một người nam và một người nữ làm thành một cộng
đoàn cho cả cuộc đời , tự bản chất nó hướng tới lợi ích của những người phối ngẫu cũng như hướng tới việc sinh sản và giáo dục
con cái . Giao ước này đã được Chúa Kitô nâng lên hàng bí tích giữa những người
đã nhận lãnh phép Rửa tội.” (
SGLGHCG ,số 1601)
Như thế không thể có hôn nhân
giữa hai người nam hay hai người nữ được
vì không có luật nào của Giáo Hội cho phép việc này. Chắc chắn như vậy.
Mặc dù các xã hội “ bệnh hoạn và mỵ dân” đã công
nhận hôn nhân của những người đồng tính, nhưng những cặp hôn nhân này không thể xin hợp thức hóa hôn nhân của họ
trong Giáo Hội Công Giáo được vì những lý do
nêu trên. Tuy chưa có giáo luật mới ngăn cấm việc này, nhưng để bảo toàn
định chế hôn nhân mà Thiên Chúa đã thiết
lập từ đầu và được Chúa Kitô nâng lên hàng bí tích, thì trong thực hành mọi
linh mục cũng phải hiểu rằng Giáo Hội sẽ
không bao giờ nhượng bộ trào lưu tục hóa của thế giới mà cộng nhân hôn
nhân đồng tính, vì việc này đi ngược lại
mục đích của hôn nhân như giáo lý và giáo luật hiện hành của Giáo Hội qui định.
Sau hết, nếu không thể chứng
hôn cho các cặp hôn nhân đồng tính ( same sex marriage ) thì người Công Giáo
cũng không nên tham dự tiệc cưới của một cặp hôn nhân đồng tính nào, vì tham dự
như vậy sẽ có nghĩa là công nhân việc kết hôn của họ là hợp pháp trong Giáo Hội.
Ước mong những giải đáp trên
đây thỏa mãn những câu hỏi được đặt ra.
Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn