Đức Thánh Cha đã trình bày chủ đề này
trong buổi tiếp kiến chung ngày thứ tư 29 / 3 / 2023 vừa qua, và Ngài tiếp tục
mời gọi chúng ta chiêm ngắm thánh Phaolô Tông Đồ trong cuộc chạm trán với Đức
Giêsu trên đường đi Damas để lùng và bắt Người nơi những người tin – một trải
nghiệm quý giá và một tấm gương tuyệt vời cho sự hối cải cũng như tình yêu với Chúa
và lòng say mê loan báo…
Buổi tiếp kiến bắt đầu bằng việc cùng nhau
nghe lại trích đoạn trong thư thánh Phaolô gửi tín hữu Galata : “Nhưng
lúc ấy, các Hội Thánh Đức Kitô miền Giuđê không biết mặt tôi. Họ chỉ nghe nói rằng
: “Người trước đây bắt bớ chúng ta, bây giờ lại loan báo đức tin mà xưa kia ông
những muốn tiêu diệt”, và – vì tôi – họ tôn vinh Thiên Chúa” ( 1, 22 –
24)…
Đức Thánh Cha cho biết Ngài sẽ giới thiệu
một sồ nhân vật với các cách thức khác nhau và vào những giai đoạn khác nhau
trong hành trình loan báo Tin Mừng của mỗi vị…Và Ngài dành cho thánh Phaolô – vị
Tông Đồ tuyệt vời – hai buổi nói chuyện…nhằm giúp chúng ta có những khái niệm cụ
thể của những chứng tá về ý nghĩa của lòng say mê loan báo Tin Mừng…
· Điểm dừng 1 – Cuộc
gặp gỡ Chúa Phục Sinh biến đổi thánh Phaolô…
Đức Thánh Cha nói về thư gửi giáo dân
Galata cũng như phần tường thuật biến cố Damas trong sách Tông Đồ Công Vụ (9, 1
– 20) giúp chúng ta nhận ra lòng nhiệt thành loan báo Tin Mừng của thánh
Phaolô ngay sau khi Ngài hoán cải…Bản chất con người của Ngài là sự
nhiệt thành…Và trước đây, Ngài nhiệt thành với Do Thái giáo và Lề Luật
của Môisen làm sao, thì sau khi gặp gỡ Đức Giêsu Phục Sinh, Ngài nhiệt thành để
tuyên xưng,và rao giảng Chúa Giêsu Kitô mãnh liệt hơn nữa…Chúa Phục Sinh – Đấng
đã hất Ngài xuống ngựa giữa đường Damas – đã hoán đổi lòng nhiệt thành của Ngài
từ
Lề Luật sang Tin Mừng…Động lực trước đây của Ngài là phá hủy Giáo Hội
thì sau hoán cải là xây dựng Giáo Hội…
Và Đức Thánh Cha có những gợi ý cho chúng
ta trong việc chiêm ngắm lòng nhiệt thành của Vị Tông Đồ Dân Ngoại : Chuyện gì
đã xảy ra nơi con người ấy…để rồi Ngài đi từ phá hủy đến xây dựng ? Từ việc
lúng bắt Chúa nơi những người tin đến lòng nhiệt thành và sự nỗ lực làm cho
vinh quang Thiên Chúa được tỏa rạng? Nơi con người thánh Phaolô, có điều
gì đã thay đổi ? Dựa vào quan điểm luân lý của thánh Tôma Aquinô dạy rằng đam
mê của một con người vốn không tốt và cũng không xấu…nên việc sử dụng đam mê ấy cho thật
tốt về mặt luân lý…sẽ làm nên đời sống nhân đức, ngược lại sử dụng nó
cách tội lỗi thì sẽ làm cho nó nên xấu ! Cho nên – trong trường hợp thánh
Phaolô – điều đã thay đổi Ngài không phải là một ý tưởng hay sự xác tín đơn giản,
nhưng chính là cuộc gặp gỡ với Chúa - Đấng Phục Sinh...Cuộc
gặp gỡ đã biên đổi toàn bộ con người nhiệt thành ấy…và niềm say mê Thiên
Chúa cũng như vinh quang của Người nơi “chàng trai trẻ Biệt Phái” ấy không bị hủy
diệt, nhưng được Chúa Thánh Thần biến đổi -
“hoán cải”…Cho nên, thưa bạn, chinh Chúa Thánh Thần là Đấng duy
nhất có thể biến đổi con tim chúng ta…Điều này chúng ta cũng có thể
chiêm gnưỡng nơi bí tích Thánh Thể : bánh và rượu không biến mất, nhưng trở thành
Mình và Máu Chúa Kitô…
· Điểm dừng 2 – Sự biến
đổi thực sự là biến đổi trái tim…
Đức Thánh Cha tiếp tục những suy tư của
Ngài : Lòng nhiệt thành của thánh Phaolô vẫn nguyên vẹn sau cuộc gặp gỡ với Đầng
Sống Lại, nhưng – với sự biến đổi từ Thánh Thần – lòng nhiệt thành ấy đã trở
thành “lòng nhiệt thành của Đức Kitô” nơi con người của mỗi
chúng ta – Nghĩa là, thưa bạn, chúng ta phục vụ Chúa với nhân tính của mình, với
những ưu việt và đặc tính của chính mình, nhưng điều làm thay đổi mọi sự…thì
không phải là một ý tưởng , nhưng là chính cuộc sống – điều
mà thánh Phaolô cảm nhận rất rõ nơi chính bản thân Ngài…Ngài nói : “Phàm
ai ở trong Đức Kitô đều là thụ tạo mới. Cuộc gặp gỡ với Đức Kitô thay đổi bạn từ
nội tâm, làm cho bạn trở nên một con người khác : cái cũ đã qua, và cái mới đây
rồi” (2Cr 5, 17)…Nếu một người ở trong Đức Kitô, người ấy là thụ tạo mới…Cho
nên trở thành một Kitô hữu thì không phải là trang điểm để thay đổi khuôn mặt của
bạn – hoàn toàn không là như thế ! Nhưng nếu bạn là Kitô hữu thì tâm hồn
bạn sẽ thay đổi…Cho nên, thưa bạn, nếu bạn chỉ là Kitô hữu với cái vỏ bề
ngoài của bạn thôi…thì chẳng có giá trị gì !!! Sự biến đổi thực sự là của trái
tim…và điều này đã xảy ra với Phaolô…
· Điêm dừng 3 – Tìm
thấy Chúa Giêsu…
Và Đức Thánh Cha nhấn mạnh : Niềm đam mê
Tin Mừng không phải là vấn đề hiểu biết hay học hỏi…Bạn có thể nghiên cứu tất cả
Thần học mà bạn muốn, bạn có thể nghiên cứu Kinh Thánh, và với tất cả những
nghiên cứu ấy…thì bạn vẫn có thể là người vô thần hay theo chủ nghĩa thế tục…Niềm
say mê loan báo Tin Mừng không phải là chuyện học hỏi…Lịch sứ cho thấy đã có
khá nhiều những nhà thần học vô thần…Học hỏi có ích đấy, nhưng không tạo nên cuộc sống ân
sủng…Hoán cải – hay là trải nghiệm sự “vấp ngã và sống lại” mà
Saolô / Phaolô đã sống - là nguồn gốc của sự biến đổi lòng nhiệt thành
tông đồ của Ngài…Bởi – như thánh Inhaxiô đã nói: “Không phải là hiểu biết,
nhưng là điều biến đổi bạn từ nội tâm mới giúp bạn biết về một điều khác
và thưởng nếm một điều khác”…
· Điểm dừng 4 – Tìm
thấy Chúa Giêsu…
Đức Thánh Cha mời gọi mỗi người tin chúng
ta hãy suy nghĩ và tự vấn : - Tôi là người sùng đạo ư ? Tốt ! – Tôi cầu nguyện
? Có ! - Tôi có cố gắng giữ các giới răn? Có ! Thế nhưng, thưa bạn, Chúa
Giêsu ở đâu trong cuộc sống của bạn ? – Và ta sẽ gãi đầu ấp a ấp úng :
“À…không, nhưng tôi luôn làm những điều Hội Thánh dạy! – Dĩ nhiên rồi, nhưng bạn đã gặp gỡ Chúa Giêsu chưa ? Bạn đã nói chuyện với Chúa Giêsu chưa ?
Bạn “đọc” Tin Mừng hay bạn “nói chuyện” với Chúa Giêsu ? Bạn có nhớ
Chúa Giêsu là ai không ? – Và Đức Thánh Cha kết luận : Đây là điều mà chúng ta
thường bỏ sót !!! Và, thưa bạn, Đức
Thánh Cha bảo rằng đấy là một thứ Kitô giáo có Chúa Giêsu, nhưng là Chúa
Giêsu trừu tượng …Không ! Một khi Đức Giêsu bước vào đời bạn…thì – cũng
như Người đã bước vào đời của Phaolô – Người thay đổi mọi thứ…Nếu không để
Người đi vào đời bạn mà chỉ là những suy tưởng lơ mơ…thì cuộc đời của chúng ta
chẳng có gì đổi thay, chẳng có gì mới mẻ…Và dĩ nhiên chúng ta vẫn hoạt động tôn
giáo, vẫn giữ luật lệ, vẫn lui tới nhà thờ, nhưng đấy chỉ là một “Kitô hữu bề ngoài”…Không ! Chúa
Giêsu phải đi vào và điều này thay đổi bạn…Đấy cũng là điều
đã xảy ra cho Phaolô…để rồi từ đó, Phaolô quả quyết : Tình yêu Chúa Kitô thúc đẩy chúng
ta, đưa chúng ta tiến bước…
· Điểm dừng 5 – Khi gặp
được Chúa Giêsu, chúng ta được thôi thúc tiến bước…
Đức Thánh Cha nêu danh một Kitô hữu “bề ngoài”
với những suy luận kiểu như : “À, cám ơn Chúa, vì con là người tốt, con làm điều
tốt, con không phạm tội trọng…” Thế nhưng kiểu sống “bề ngoài” và những suy luận tự đắc ấy…không
làm cho bạn nên công chính…Hoặc nhìn vào một Kitô hữu nào đó, người ta trầm trồ
: đấy là một người Công Giáo lịch lãm…Nhưng người Công giáo lịch lãm…thì không phải là người Công giáo
thánh thiện …Người Công giáo thực sự, người Kitô hữu đích thực là người đón nhận
Chúa Giêsu - Đấng biến đổi tâm hồn bạn –
vào lòng mình…Và Đức Thánh Cha nhấn mạnh : Đây là câu hỏi tôi muốn hỏi
anh chị em hôm nay - Chúa Giêsu có ý nghĩa gì với bạn ? Bạn đã để
cho Người đi vào tâm hồn bạn chưa hay bạn chỉ giữ Người ở lại đâu đó xa xa để
Người không thể đi vào tâm hồn bạn được ? Hoặc Đức Giêsu chỉ là một ý tưởng ? Một
nền thần học phát triển?...Thưa bạn, đấy không phải là lòng nhiệt
thành…Lòng nhiệt thành là như thế này : khi một người tìm thấy Chúa Giêsu, người
đó cảm nhận nơi mình có ngọn lửa bùng cháy như Phaolô đã từng cảm nhận…để
rồi người đó nhận ra sự thúc đẩy trong tâm hồn buộc mình phải rao giảng về Chúa
Giêsu, phải nói về Chúa Giêsu, phải giúp đỡ mọi người, phải làm những điều tốt
đẹp…Khi ta chỉ tìm thấy “ý tưởng” về Chúa Giêsu…thì đấy vẫn chỉ là một ý thức hệ
Kitô giáo…và điều này không giúp ta nên công chính, bởi chỉ cò Chúa Giêsu – Đấng
chúng ta đón nhận vào lòng mình và biến đổi lòng chúng ta – vâng, chỉ có Đấng ấy
mới làm cho chúng ta nên công chính…
Và Đức Thánh Cha kết luận : XinChúa giúp
chúng ta gặp gỡ Chúa Giêsu, và xin Chúa Giêsu thay đổi chúng ta từ nội tâm,
giúp chúng ta biết quan tâm giúp đỡ người
khác…
Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp