Cả thánh
Mátthêu lẫn thánh Máccô rất hiếm khi sử dụng tước hiệu “Chúa” (Κύριος, Lord) cho
Đức Giêsu trong sách Tin Mừng của các ngài. Thánh Gioan thì chỉ dùng tước hiệu
“Chúa” cho Đức Giêsu, sau khi Người đã phục sinh (x. Ga 20,2-18; 21,7.12). Thật
ra, trước đó, thánh Gioan đã sử dụng tước hiệu này hai lần, nhưng cũng với dụng
ý: hướng về biến cố phục sinh (x. Ga 6,23 và Ga 11,2).
Ấy thế
mà, thánh Luca lại sử dụng tước hiệu “Chúa” cho Ðức Giêsu lên đến 16 lần cả
thảy trong sách Tin Mừng của ngài. Trong dụ ngôn “Người gieo giống” (x. Mt
13,18-23 và Mc 4,14-20), trong khi, thánh Mátthêu và thánh Máccô chỉ nói: người
gieo giống là người gieo “lời” (ὁ σπείρων τὸν λόγον σπείρει), thì thánh Luca
lại nói rõ: hạt giống là “lời Thiên Chúa” (Ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ θεοῦ)
(x. Lc 8,11-15); Dân chúng chen lấn nhau đến gần Người để nghe lời Thiên
Chúa (Lc 5,1).
Đành
rằng, các tác giả Tin Mừng đều quy hướng về Đức Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất,
nhưng, qua việc nhiều lần dùng tước hiệu “Chúa” cho Đức Giêsu, thánh Luca đặc
biệt muốn làm nổi bật: Đức Giêsu, chính là Đấng Cứu Độ trần gian, đang khi,
thánh Mátthêu thì muốn nhấn mạnh: Đức Giêsu, chính là Vua người Dothái, Đấng
Mêsia mà họ đang trông đợi.
Trong
Tin Mừng Nhất Lãm, chỉ có thánh Luca sử dụng tước hiệu “Ðấng Cứu Độ” (Ho Sôter)
cho Ðức Giêsu. Lc 1,47: Thần trí tôi hớn hở vui mừng vì Thiên Chúa, Đấng
cứu độ tôi. Lc 2,11: Hôm nay, một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho
anh em trong thành vua Đavít. Thánh Gioan chỉ sử dụng tước hiệu này một lần,
trong trình thuật Đức Giêsu và người phụ Samaria bên bờ giếng Giacóp (x.
Ga 4,42).
Cv
3,15: Anh em đã giết Đấng khơi nguồn sự sống, nhưng Thiên Chúa đã làm cho
Người trỗi dậy từ cõi chết: về điều này, chúng tôi xin làm chứng. Như vậy,
Ðức Giêsu được gọi là Ðấng Cứu Độ trong tư cách người khơi nguồn sự sống. Tư
tưởng này cho thấy quan điểm thần học của Luca về hành động cứu độ của Ðức
Giêsu: hệ tại ở việc Người siêu thăng (ascension), chứ không nhấn mạnh đến việc
Người chết trên thập giá như trong thần học của Mátthêu và Máccô. Với quan điểm
này, thư Hípri 2,10 cũng nói tương tự: Quả thế, Thiên Chúa là nguồn gốc và
cùng đích mọi loài, chính vì muốn đưa muôn vàn con cái đến vinh quang, nên
Người đã làm một việc thích đáng, là cho Đức Giêsu trải qua gian khổ mà trở
thành vị lãnh đạo thập toàn, dẫn đưa họ tới nguồn ơn cứu độ.
16 lần
tước hiệu “Chúa” (Κύριος) được dùng trong Tin Mừng Luca
(1) Lc
7,13: Trông thấy bà, Chúa chạnh lòng thương và nói: Bà đừng khóc nữa!
(2) Lc
7,19: Ông Gioan liền gọi hai người trong nhóm môn đệ lại, sai họ đến hỏi Chúa
rằng: Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay là chúng tôi còn phải đợi ai
khác?
(3) Lc
10,1: Sau đó, Chúa chỉ định bảy mươi hai người khác, và sai các ông
cứ từng hai người một đi trước.
(4) Lc 10,39: Cô có người em gái tên là Maria. Cô này cứ ngồi bên chân Chúa
mà nghe lời Người dạy.
(5) Lc
10,4: Chúa đáp: Mácta! Mácta ơi! Chị băn khoăn lo lắng nhiều chuyện
quá!
(6) Lc
11,39: Nhưng Chúa nói với ông ấy rằng: Thật, nhóm Pharisêu các người,
bên ngoài chén đĩa, thì các người rửa sạch, nhưng bên trong các người thì đầy
những chuyện cướp bóc, gian tà.
(7) Lc
12,42: Chúa đáp: Vậy thì ai là người quản gia trung tín, khôn
ngoan, mà ông chủ sẽ đặt lên coi sóc kẻ ăn người ở, để cấp phát phần thóc gạo
đúng giờ đúng lúc?
(8) Lc
13,15: Chúa đáp: Những kẻ đạo đức giả kia! Thế ngày
sabát, ai trong các người lại không cởi dây, dắt bò lừa rời máng cỏ đi uống
nước?
(9) Lc
16,8: và Chúa (chủ) khen tên quản gia bất lương đó đã hành động
khôn khéo.
(10) Lc
17,5: Chúa đáp: Nếu anh em có lòng tin lớn bằng hạt cải, thì
dù anh em có bảo cây dâu này: Hãy bật rễ lên, xuống dưới biển kia mà mọc",
nó cũng sẽ vâng lời anh em.
(11) Lc
19,8: Ông Dakêu đứng đó thưa với Chúa rằng: Thưa Ngài, đây phân nửa
tài sản của tôi, tôi cho người nghèo; và nếu tôi đã chiếm đoạt của ai cái gì,
tôi xin đền gấp bốn.
(12
& 13) Lc 22,33: Ông Phêrô thưa với Người: Lạy Chúa, dầu có phải
vào tù hay phải chết với Chúa đi nữa, con cũng sẵn sàng.
(14
& 15) Lc 22,61: Chúa quay lại nhìn ông, ông sực nhớ lời Chúa
đã bảo ông: Hôm nay, gà chưa kịp gáy, thì anh đã chối Thầy ba lần.
(16) Lc
24,34: Những người này bảo hai ông: Chúa trỗi dậy thật rồi, và
đã hiện ra với ông Simôn.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
