Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD

Sách tiên tri Isaiah kể: “Mưa và tuyết rơi từ trời xuống thì nó sẽ không trở lại trời nhưng sẽ làm cho đất mát mẻ, sinh màu mỡ giúp cho hạt giống nảy mầm rồi sinh hoa trái để cho ta có cơm ăn.”(Is 55:10). Mưa trong sa mạc có lẽ nó không sinh lợi, nhưng nó đã hoàn thành một mục đích nào đó của Thiên Chúa. Tương tự như vậy Lời Chúa đến với những tâm hồn chai đá, đôi khi cũng có thể làm thay đổi cuộc sống của một ai đó. Nếu được như vậy thì khi Lời Chúa ra khỏi con người nó cũng không phải là vô ích. 

Isaiah không chỉ so sánh Lời Chúa với mưa mà còn với tuyết nữa. Điều này xem ra có vẻ không được thực tế cho lắm. Tuyết rõ ràng không phải là để phủ kín núi đồi cho người ta trượt tuyết, trẻ con chơi đùa và làm người tuyết….Nhưng mục đích chính của nó, giống như mưa, là hóa ra nước rồi làm ẩm ướt đất giúp cây cối có thể mọc lên và sống  xanh tươi trở lại. 

Mỗi khi tuyết và mưa rơi chúng đều tạo ra những yếu tố cần thiết như làm cho đất ẩm ướt để hạt giống nảy mầm, bám chặt xuống đất và lớn lên. Hiểu như vậy, Lời Chúa cũng giống như mưa và tuyết từ trời rơi xuống, chúng luôn luôn hoàn thành mục đích mà Thiên Chúa mong muốn.“Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta dù không sinh kết quả, nhưng nó đã thực hiện ý muốn của ta và làm tròn xứ mệnh Ta trao phó” (Is 55:11). Để chấp nhận sự thật này, chúng ta cần phải có niềm tin, bền chí nhẫn nại.

NHẪN NẠI KIÊN TRÌ LÀ CẦN THIẾT 

Trong thư gửi tín hữu Roma (Rm 8:18-23), thánh Phaolo cho rằng số phận  loài người liên hệ với tương lai, mà tương lai thì ở những ai có lòng tin. Tội lỗi thì bị phạt, tin tưởng thì sẽ được giải thoát và hưởng vinh quang (c.19-22). Nhẫn nại kiên trì chờ đợi thì mùa gặt Chúa Thánh Thần sẽ đến. Ở trần gian, người tín hữu sẽ được hưởng hoa trái đầu mùa là Chúa Thánh Thần như một bảo đảm giải phóng hoàn toàn thân xác khỏi những cám dỗ của tội lỗi (c.23).

Ý NGHĨA DỤ NGÔN 

Khi giảng, đức Giesu thường dùng dụ ngôn dưới hình thức câu chuyện để so sánh và làm sáng tỏ vấn đề giữa niềm tin Kito giáo và những việc thường xẩy ra trong đời sống hàng ngày. Đôi khi một biến cố lại có những yếu tố hoàn toàn khác biệt với những kinh nghiệm thường có, như ở dụ ngôn men trong bột (Mt 13:33). Nhưng nó có mục đích làm nổi bật sự tò mò của người nghe, cũng như những cách nói tượng hình, người nghe phải suy nghĩ, tìm tòi để hiểu. Hiểu biết là một quà tặng, một ơn Chúa ban cho các môn đệ, không phải cho hết mọi người. Cả hai trường hợp môn đệ và đám đông -được ban ơn hay không- đều do Thiên Chúa. Vấn đề trách nhiệm của con người đối với sự ngu dốt, không hiểu Lời Chúa thì lại khác như đã xác định trong Mathieu (Mt 13:13).

CẤU TRÚC CỦA DỤ NGÔN NGƯỜI GIEO HẠT GIỐNG

Hãy coi cẩn thận cấu trúc toàn thể những bài giảng dụ ngôn trong Mathieu (Mt 13:1-52). Đây là trọng tâm của Tin Mừng Mathieu. Những dụ ngôn này là những diễn giảng về việc các nhà biệt phái chối bỏ đức Giesu ở  hai chương trước. Toàn thể các dụ ngôn này là những cuộc bàn luận quan trọng thứ ba của đức Giesu trong Mathieu, đồng thời là phần hai của sách Tin Mừng ba. Mathieu viết theo dàn bài của Marco (Mc 4:1-35) nhưng lại chỉ có hai dụ ngôn của Marco. Hai chuyện còn lại rất có thể lấy từ nguồn “Q” và tổng hợp đặc biệt các chuyện của Mathieu. Thêm vào 7 chuyện dụ ngôn, cuộc bàn luận cho thấy lý do tại sao đức Giesu dùng bài giảng đặc thù này (c.10-15) để tuyên bố rằng những ai hiểu bài Chúa giảng là có ơn phúc (c.16-17), cắt nghĩa chuyện dụ ngôn người gieo giống (c 18-23) và những hạt giống (c.36-43) để rồi kết thúc bằng một kết luận cho các môn đệ biết (c.51-52).

GIEO HẠT GIỐNG 

Đối với người Galile là những người quê mùa, hình ảnh người gieo hạt giống (Mt 13:1-23) là một hình ảnh rất quen thuộc. Dụ ngôn này gồm nhiều đề mục, nói lên hình ành một người gieo hạt giống có vẻ bất cẩn. Ông gieo hạt lên cả những nơi mà hạt giống không có cơ may nảy mầm. Đầu tiên ông rảy hạt lên lối đi thì dĩ nhiện nó không có hoàn cảnh để mọc. Thứ đến những hạt rơi vào nơi đất đá lẫn lộn thì nó cũng nảy mầm nhưng rồi chết. Thứ ba những hạt rơi vào bụi gai, có mọc lên nhưng bị gai góc đè bẹp mà chết. Sau cùng những hạt rơi trên đất tốt sẽ mọc lên mạnh khỏe và sinh hoa kêt trái nhiều không biết đâu mà kể. Khả năng sinh tồn của hạt giống vượt sức tưởng tượng. Huê lợi cuối cùng lại là đất mịn màng. Sau hết, dụ ngôn vẽ nên hình ảnh người gieo gống như là một người hào hoa và quá đáng nếu không muốn nói là điên rồ và phung phí. 

Trong phần cắt nghĩa dụ ngôn (c18-23), chúa nhấn mạnh đến nhiều loại đất khác nhau, nghĩa là môi trường nhận lời Chúa (coi Mc 4:14-20; Lc 8:11-15). Các loại đất khác nhau được đặc biệt cắt nghĩa như vậy để yểm trợ quan điểm của nhiều học giả cho rằng cách diễn giảng đó không phải do đức Giesu mà do suy nghĩ của các Kito hữu thời sơ khai về việc bỏ đạo vì bị truy nã và lề thói xấu trần tục. Tuy nhiên cũng có những người giữ quan điểm cho rằng cách cắt nghĩa đó căn bản là do đức Giesu dù nó được khai triển dưới ánh sáng của những cảm nghiệm Kito giáo sau này. Có những cắt nghĩa khác dưới 4 khía cạnh: 1/ Những người chưa bao giờ chấp nhận lời Chúa rao giảng về nước trời (Mt 13:19). 2/ Những người tin nhưng rồi bỏ đi vì bị truy nã (c20-21). 3/ Những người tin, nhưng Lời Chúa bị đè bẹp vì lề thói trần tục và cám dỗ bởi tiền tài danh vọng (c22). 4/ Những người đáp ứng Lời Chúa và sinh hoa kết trái dồi dào (c23). 

Chẳng có trường hợp nào mà đức Giesu lại đau khổ khi cắt nghĩa câu chuyện dụ ngôn như trường hợp này. Bình thường dụ ngôn này được dùng để ám chỉ hạt giống –bị lấy mất do ma quỉ, chết vì không rễ, bị ngộp thở vì ham mê tiền tài danh vọng và vui thú cuộc đời. Có bao giờ chúng ta coi việc Chúa tung hạt giống đi tứ phương là hoang phí và quảng đại? Cách cắt nghĩa của đức Giesu rõ ràng chuyển đổi từ hạt giống (Lời Chúa) được tập trung trong câu chuyện dụ ngôn, đến những người nghe (đất). Như vậy, ta thấy Chúa quá sức quảng đại và không hề tiếc lời.

LỜI CHÚA SẼ ĐƯỢC HOÀN THÀNH 

Bất cứ điều gì Thiên Chúa nói trong Tin Mừng thì sẽ được hoàn thành. Không bao giờ lời Chúa phán ra mà vô ích, không bao giờ không sinh ra hoa trái như ý Chúa. Tin Mừng xem ra có vẻ  thường rơi trên đá hay trên cát sỏi, nhưng đó là người ta mở rộng môi trường vào những nơi chưa được trồng trọt hoặc những nơi hoang dã không người ở. Dưới mắt người thường, chúng ta thấy có vẻ như là vô ích, nhưng thực ra nó không phải vậy. Lời Tin Mừng thường rơi vào những trái tim chai đá và khô cằn.

Sứ điệp của đức Giesu thường được chuyển đến những kẽ kiêu căng, bất cần, bần tiện và chẳng tin gì hết xem ra là vô ích vì bị từ chối rồi dội ngược trả lại cho Chúa. Nhưng không phải như vậy đâu. Chúa có những dự án ở  đó và nó sẽ được hoàn thành. Bằng chứng là Chúa đầy lòng thương xót. Nó từ bỏ con người không cân cải chính, cũng chẳng cần phân bua. Bề ngoài trông có vẻ là vô ích, nhưng sau cùng nó đã thành công. Kẻ phạm tội cuối cùng đã từ bỏ tội lỗi và trở về với Chúa.

Tin Mừng thực sự thường bị khinh thường và từ chối. Nó chạy vào tai những kẻ ấy giống như nước chảy đầu vịt, cũng như có những cánh đồng rộng lớn được phúc âm rao truyền nhưng không sinh ra hoa trái tựa như ở sa mạc vậy. Phúc âm cũng được loan truyền trong mọi cộng đồng nhưng kết quả xem ra ít ỏi như mưa trên sa mạc cằn cỗi bao la. Dù có một vài thất bại do đối kháng và dửng dưng, nhưng sứ diệp của chúa Giesu về nước trời ở tương lai sẽ thành công vô cùng. Dú phúc âm không mang lại kết quả mong muốc ngay lập tức, nhưng cuối cùng sẽ thành công trọn vẹn đúng như ước nguyện rộng lớn ấy, và toàn thể thế giới sẽ nhận biết Chúa và tràn ngập tình yêu Thiên Chúa.

ĐÔI LỜI KẾT:

HÃY ĐỂ LỜI CHÚA ĂN SÂU VÀO CUỘC SỐNG CỦA CHÚNG TA. 

Chớ gì trong tuần này, Lời Chúa sẽ ăn sâu vào tâm hồn và cuộc sống của chúng ta. Nếu chúng ta để cho Lời Chúa thấm nhuần tâm hồn chúng ta, chúng ta sẽ nhận ra con người thật của chúng ta, thấy những phạm vi của chúng ta xem như đã bị mất và đỗ vỡ, để hoang phế, bỏ quên, bỏ ngỏ hay cắt đứt khỏi quyền lực chuyển đổi của Thiên Chúa. Hãy cầu nguyện theo như những lời của thánh Alberto Cả như sau: 

“Xin hãy để con ở phía sau cuộc sống cũ của con, để những hạt giống Lời Chúa không bị chim trời là những tư tưởng hão huyền ăn mất, hoặc những sầu muôn gai góc làm cho ngộp thở. Xin hãy ban cho con tâm hồn mềm mại đầy khiêm tốn và an vui để con trở thành mảnh đất phì nhiêu sinh ra hoa trái dồi dào.”  

Fleming Island, Florida

July 10, 2014

Fxavvy@aol.com

NTC