Hãy đi sâu hơn
việc từ bỏ, hy sinh nhịn ăn, thuốc lá, rượu bia, coi phim bộ, facebook, iphone.…
trong suốt 40 ngày Mùa Chay.
Mỗi
năm cứ đến Mùa Chay thì hầu như người tín hữu Công Giào nào cũng được nghe câu
điệp khúc “hãy xé lòng đừng xé áo” được lập lại trong những ngày của mùa chay.
Không biết ở Việt Nam thì sao, còn ở hải ngoại nhất là ở nước Mỹ, các cha sở,
hoặc các tín hữu bạn bè thường hỏi nhau “bạn sẽ từ bỏ điều gì trong mùa chay năm
nay? What are you giving up for lent this year?” Câu trả lời thường được nghe
là: nhịn ăn kẹo sô-cô-la (chocolate), bỏ hút thuốc, uống bia, hạn chế thời giờ
lướt Web,blog, iphone và facebook, v.v… Các bố mẹ cũng thường hỏi các con của
mình câu hỏi này. Hy Sinh, từ bỏ trong bốn mười ngày củaMùa Chay là một tập tục
tốt giúp trẻ em để chúng có thể ý thức và hiểu rõ hơn mục đích của Mùa Chay.
Xé lòng hay chỉ là xé áo !?
Một
số Kitô hữu Công Giáotuy đã là người lớn nhưng vẫn còntiếp tục cócái nhìn, và
sống “hy sinh, từ bỏ” trong Mùa Chay như trẻ nhỏ.Là người lớn, chúng
mình được mời gọi nhìn Mùa Chay một cách sâu đậm hơn vì chúng mình đã chính chắn
và trưởng thành với những hành vi và suy nghĩ trong cuộc sống. Nếu không ý
thức, suy tư về việc từ bỏ, hy sinh một cái gì đó thì việc làm này chỉ là
một việc “khởi đầu rồi đi đến kết thúc”, có nghĩ là “hết Mùa
Chay” thì nó cũng “chấm hết.”Đócó thể là kết quả của tất cả những “từ
bỏ” mà chúng mình làm trong suốt Mùa Chay.
Việc “từ bỏ hy sinh” theo thói quen này sẽ có thể đưa đến cho chúng mình mộtniềm
tự hào là: tôi đã bỏ bia, rượu, café, bánh ngọt, facebook, internet v.v…
trong Mùa Chay năm nay. Những từ bỏ, hy sinh này nếu không đi kèm với suy tư
và cầu nguyện trong suốt Mùa Chay, thì nó có thể sẽ trở nên những
việc làm để chúng mình chứng tỏ với chính mình và với Chúa là:“tôi
mạnh mẽ như thế nào!!! Tôi có thể từ bỏ!!!” Việc làm này rốt cuộc chỉ
quy vào chính bản thân của mỗi cá nhânmà thôi, chứnó không giúp chúng mình
thật sự “xé lòng“ một chút nào cả.
Nếu
thực sự sống tâm tình “xé lòng” trong mùa chay thì nó sẽ giúp chúng mìnhdám
từ bỏ để có một đời sống tâm linhtrưởng thành hơn, nhờ đó chúng mình
có thể đối thoại sâu đậm hơn với Thiên Chúa và dễđồng cảm với
những người chung quanh hơn.
Mùa chay và căn bệnh ung thư “Tam Vô”
Mùa
Chay không chỉ đơn giản là việc chúng mình “từ bỏ, hy sinh” một điều gì đó.
Nhưng Mùa Chay thực sự là một ân sủng khi chúng mình nhận ra rằng Mùa
Chay là mùa mà trong đó Thiên Chúa muốn ban cho chúng mình một cái gì đó
rất đặc biệt. Đó là Thiên Chúa muốn giúp chúng mình biến đổi cuộc sống
của chúng mình và làm cho chúng mình được tự do hơn; không những chỉ tự
do hơn với Thiên Chúa, nhưng còn tự do hơn trong cách sống của mỗi người
chúng mình để có thể yêu thương gia đình, anh chị em tha nhân nhiều hơn nữa. Nói
tóm lại là nếu thật sự ăn chay đúng cách “hãy xé lòng chứ đừng xé áo”
và với ân sủng của Thiên Chúa, thìMùa Chay sẽ là cơ hội rất tốtđể giúp
chúng mình chữa trị căn bịnh tam vô: “vô cảm, vô tâm và vô tình”
của thời đại ngày hôm nay đang thịnh hành ở nhiều nơi trên thế giới và nhất là ở
Việt Nam.
Làm sao để thật sự sống tâm tình “Xé Lòng”?
Làm
sao để có thể thực sự sống đúng với cái tâm tình “hãy xé lòng chứ đừng xé áo”
của Mùa Chay mà Giáo Hội mời gọi mỗi người tín hữu Công Giáo đây!?. Xin được để
nghị là mùa chay năm nay, mỗi người chúng mình nên dùng cách thức suy niệm của
Thánh I-Nhã trong sách linh thao vàtự đặt ra những câu hỏi có liên quan đếnthói
quen sống Đạo và đời của chúng mình trong “quá khứ, hiện tại và tương lai”
để giúp suy tư sâu đậm hơn về việc ăn chay từ bỏ của mỗi người chúng mình. Thí
dụ như:
-
Trong qúa khứ,
tôi đã sống tâm tình mùa chay ra sao? Nó có thật sự giúp tôi “xé lòng”
không hay đó chỉ là việc “xé áo”!?
-
Ngay lúc này
đây, Thiên Chúađang mời gọi tôi thay đổi và bỏ đi điều gìqua lối sống,
hành động và suy nghĩ của tôi trong những ngày Mùa Chay nói riêng và trong
cuộc sống nói chung?
-
Làm thế nào
để tôi có thể hiểu và cảm nhận được những điều mà Thiên Chúa đang
khuấy độngtrong tâm trí và tronglòng tôi?Và tôi sẽ có những phương án,
quyết tâm gì để đáp trả lại lời mời gọi“khuấy động”của
Thiên Chúa trong tôi cho những ngày sống còn lại của tôi nơi trần thế?
Mỗi
người chúng mình hãy bắt đầu xin Thiên Chúa ban cho ơn “ý thức” hơn
nữavới những cảm xúc, rung động được xuất phát từ con tim. Thí dụ như ở đâu
và qua những tình huống nào làm cho tôi cảm thấy không thoải mái và mất
bình an:
-
Với những
lựa chọn của tôi?
-
Với những lời
nói và hành động mà tôi đã làm?
-
Với những
cách đáp trả và ửng sử theothói quen máy móc của tôi về một việc nào
đó?
Nơi chốn để Thiên Chúa mời gọi “từ bỏ”
Nếu
để ý chúng mình sẽ nhận ra rằng Thiên Chúaluôn luôn mời gọi và nói với chúng
mình trong những khoảng khắc lưỡng lự, chẩn chừ, mất bìnhan và khó chịu
nhất trong đời sống mỗi ngay. Hãy lấy một vài thí dụ điển hình như sau:
·
Có
thể tôi biết rõ là nếu uống nhiều rượu quá “sáng say, chiều xỉn” mỗi ngày;
và nếu tôi dám hy sinhbỏ bớt hoặc từ bỏ không“say xỉn” nữa, sẽ làm cho
tôi ít lè nhè nói nhảm, ít cáu khỉnh, không“la vợ, đánh con”, v,v.. nữa. Điều
hy sinh từ bỏ “xé lòng”này sẽ giúp đem lại sự êm dịu, bình an, vui vẻtrong
gia đình của tôi mỗi ngày.
·
Tôi
biết là tôi hay gắt gỏng mỗi khi nhờ người phối ngẫu làm một việc gì đó mà họ
chưa kịp làm hoặc làm không đúng “ý tôi.”Điều này thường làm cho vợ chồng, con
cáihay cãi vã, gận hơn nhau, làm xáo trộn đời sống của gia đình. Tôi biết là
nếu tôi dám “từ bỏ - hy sinh” tính nóng nẩy và “khiên nhẫn”này một chút
xíu thì sẽ đem lạikhông khí êm thắm, phẳng lặng, vuivẻ trong nhà.
·
Tôi
ham làmviệc “nhà Chúa” hơn làm việc nhà “riêng - gia đình”.Nếu
tôi biết “làm quân bằng” những cộng việc trong đời sống gia đình và phụng
vụ thì sẽ đem đến cái không khí “vui vẻ cả làng” tạo chomọi người trong nhà có
nhiều giây phútquây quần, vui vẻ với nhau hơn.
·
Làm
cha sở hay là giáo dân khi phục vụ giáo xứ qua các hội đoàn với vai trò quan
trọng là “ông nọ, bà kia”tôi luôn luôn giữ vững những chương trình mà tôi
đã hoạt định. Tôi sẽ bực mình, giận hờn và mất bình an nếu những dự định của
tôi phải thay đổi, hoặc không thực hiện được; cho dù đôi khi tôi biết
chắc chắn rằng nếu tôi “link động, uyển chuyển” thay đổi chương
trình “của tôi” thì ơn Chúa sẽ tuôn đổ dồi dào hơn cho tất cả mọi người tham dự
chương trình.
Như
thế có phải việc hy sinh không uống rượu, bớt nóng nẩy, biết quân bằng, linh
động, uyển chuyển,dám gạt bỏ đi cái “ý tôi” là những việc chính đángmà Thiên
Chúa đang mời gọi mỗi người chúng mình “xé lòng từ bỏ” trong Mùa Chay
hay không?.Hãy thủ thỉ cầu nguyện và lắng nghe xem Chúa Giêsu đang nói với chúng
mình những gì và ra saovề những tình huống “xé lòng” trong thí dụ vừa nêu ra ở
trên!!!
Những câu hỏi suy tư
Tìm
tòi và khám phá ra những gì chúng mình muốn thay đổi, hy sinh từ
bỏ trong Mùa Chay đòi hỏi một chút suy tư, cầu nguyện tâm tình với Chúa
Giêsu trong giờ kinh nguyện mỗi ngày. Xin được đề nghị một vài câu hỏi gọi ý
như sau:
·
Những hành vi nào thường đượclàm theo thói quen trong cuộc sống của chúng
mình cần phải thay đổi?
·
Mỗi
người chúng mình cần điều gì hơn nữa trong cuộc sống hiện tại, thí dụ như:
Kiên nhẫn hơn, bỏ bớt ích kỷ!?. Tôi có cần tập sống quản đại, bác ái và quân
bằng trong gia đình, trong giáo xứhơn nữa không!?
·
Là
chồng là cha tôi có dám từ bỏ thái độ “gia trưởng” ích kỷ độc
quyền độc đoán để chia sẻ những vui buồn với vợ và các con hay không?Là vợ tôi
có yêu thương chồng và con cái với một con tim quảng đại là tôi không
thường xuyên phàn nàn, la lối“chửi mèo, mắng chó” mỗi khi phải cán xuyến
những công việc trong gia đình không?
·
Là
bố mẹ, ông bà chúng mình có cần thêm nhiều cử chỉ hành động bộc lộ sự
kiên nhẫn, đồng cảm và yêu thương hơn nữa đối với các con, các cháu không?
·
Là
linh mục quản xứ, cha phó, là trưởng hội đoàn, là thành viên, v,v… tôi có dám
sẵn sàng bỏ đi những dự định của“ý tôi” cho sự “linh động, uyển chuyển”
trong những sinh hoạt của giáo xứ, hội đoàn, ngõ hầu ân sủng của Thiên Chúa
có dịp tuôn đổ đến tất cả mọi người tham dự không?
Trong thâm tâm, trong lòng mỗi người chúng mình có thể biết được một cái gì đó
sẽ là những ”hàng rào ngăn cản” không để cho chúng mình có thểthật sự “xé
lòng” sống yêu thương và hy sinh trong Mùa Chay. Thường thường các cuộc xung
đột cải vả xẩy ra trong gia đình, nhóm, hội đoàn và giáo xứ đến là do sự ích
kỷ, cố chấp của mỗi người chúng mình. Chúng mình chọn chiến đấu đểbảo
vệ quan điểm của chính mình. Chúng mình chọn sử dụng lợi điểm cho chính
mình bằng cách là tận dụng, khai phánhững“yếu điểm”của người khác
thí dụ như: người phối ngẫu, các con, bố mẹ, giáo dân,thành viên, v.v… để chống
lại họ. Chúng mình sẵn sàng lựa chọn làm tổn thương họ, để
thỏa mãn“cái tôi”của riêng mình.
Cách hành sử như thế sẽ không bao giờ mang đến kết quả tốt, mà trái lại
chúng nó luôn luôn làm chia rẽ, hỗn độn cuộc sống gia đình, hội đoàn, giáo xứ.Chúng
mình có thể hình dung ra sự đoàn kết yêu thương trong cuộc sống khi mỗi thành
viên “có lòng nhân từ”, biết nhận ra lỗi của mình, xin lỗi và tha lỗi
cho nhau, ““Anh em hãy có lòng nhân từ như Cha anh em là Đấng nhân từ”
(Luca 6:36) Đây là điều mà Giáo Hội ao ước mỗi người chúng mình thực hành
ít nhất là trong bốn mươi ngày của Mùa Chay.
Phương cách “xé lòng” hữu hiệu
Trong cuốn sách “Thiên Chúa của bạn lớn như thế nào” của Linh mục dòng Tên Paul
Coutinho có một phương cách rất hữu hiệu, để giúp chúng mình có thể luôn luôn
sống với cái tâm tình hy sinh từ bỏ “xé lòng” không những trong Mùa Chay mà còn
cho mỗi ngày trong cuộc sống nữa. Cha Paul đề nghị hãy dùng công thức “Dừng
lại, đặt câu hỏi, và đáp trả” trong mọi tình huống của cuộc sống, thí dụ như:
·
Dừng lại, tự hỏi và đáp trả:
§
Cái
giá
mà tôi phải trả là bao nhiêu cho việc thay đổi thái độ, lối sống của tôi?
§
Nó
sẽ có ý nghĩa gì và mang lại những điều lợigì nếu tôi thay đổi những hành
động cáu kỉnh, khó tính, cố chấp của tôi trong gia đình trong Mùa Chay năm nay?
§
Những điều gì sẽ xẩy đến nếu tôi quyết đinh “từ bỏ, hy sinh” một cái gì
đó mà nó có hại đến sức khỏe, đến những liên hệ tình cảm của tôi thí dụ như: cờ
bạc, trai gái, rượu chè, hút sách, nóng tính, ích kỷ, v.v…?
Khi
chúng mình suy tư và cầu nguyện về những điều này, chúng mình sẽ nhận ra rằng
việc thay đổi lối sống, cách suy nghĩ một cách cụ thể là lời mời gọi
của Thiên Chúa để chúng mình bắt đầu sống với một tâm tình đổi mới bắt
đầu từ Mùa Chay năm nay và sẽ còn kéo dài nhiều ngày sau đó nữa.
Có Thiên Chúa cùng đồng hành
Phải thú thật mà nói, là con người yếu đuối, chúng mình rất cần sự trợ giúp
của Thiên Chúađể thay đổi một cái gì đó mà chúng mình không muốn thay
đổi hoặc thừa nhận. Đôi khi chúng mình nghĩ là sẽ không có khả năng thay
đổi. Xin hãy luôn nhớ rằng tất cả những băng khoăn, ngần ngại này là điều
mà chúng mình có thểtrò chuyện tâm sựvới người “Thầy”, người “Cha” và
người “Bạn” của chúng mình là Đức Giêsu Kitô. Ngài sẽ cho chúng mình thấy sự
khác biệt và xác tínvới chúng mình rằng chúng mình sẽ không làm việc này
một mình.Mà trái lại Chúa Kitô luôn luôn đồng hành với mỗi người
chúng mình trong việc từ bỏ và thay đổi này.
Xé lòng và sự chữa lành
Trong lúc cầu xin Thiên Chúa giúp đỡ để chúng mình có thể nhận ra và dámthay
đổi tính xấu và biến đổi lối sống, chúng mình có thể suy nghĩ về câu chuyện
trong Phúc Âm theo thánh Mát-côchương 2 từ câu 1 đến câu 12. Đoạn Phúc Âm diễn
tả một nhóm bạn hữu đã phải khoét mái nhà để thòng người bạn bị bại liệt xuống
cho Chúa Giêsu cứu chữa, vì quá đông người đang nghe Ngài giảng dậy từ trong ra
ngoài nên không vào được trong nhà. Đoạn Phúc Âm nói rằng họ đã “đột phá”
mái nhà.Sự “đột phá” này đã dẫn đến việc chữa lành.
Trong cuộc sống của mỗi người chúng mình chỗ nàocần phải có một cuộc “đột
phá” như trong bài Phúc Âm không?Cái gì là những “rào cản ngăn” khôngcho
chúng mình đến với anh chị em và Chúa Giêsuđể được Ngài chữa lành? Trong
cuộc sống chúng mình được mời gọinhận ra và xin ơn để có lòng can đảm
ngỏ hầu có thể vượt qua những “rào cản” trở này. Khám phá ra
những “rào cản” trong cuộc sống là điều rất cần thiết và quan trọng trong
đời sống của người Kitô hữu. Mùa Chay có lẽ là cơ hội rất tốt và tuyệt vời
để chúng mình suy ngẫm ngõ hầu có thể khám phá ra những cái yếu điểm này. Và khi
khám phá ra chúng có nghĩa là chúng mình đã thực hiện các bước “đột phá” là
tự thòng mình xuống từ mái nhà.Lúc đó chính là lúc Chúa Giêsu sẽ chữa
lành cho chúng mình như Ngài đã chữa cho người bại liệt trong bài Phúc Âm
của Thánh Mát-cô.
Tại
sao điều “đột phá” này lại lạ một việc ăn năn sám hối “xé lòng” đích thực trong
Mùa Chay và trong cuộc sống của người tín hữu Công Giáo? Thưa vì nó giúp chúng
mình ý thức hơn trong cuộc sống mỗi ngày. Đó là nơi mà chúng mình nhận ra
được lời mời gọi của Thiên Chúa. Nó mở rộng cửa để ân sủng
của Thiên Chúa lùa vào tâm hồn chúng mình và vào cuộc sống thực tại của
chúng mình. Đó là nơi mà Chúa Giêsu đứng chờ chúng mình mỗi ngày. Ngài
chờ đợi chúng mình tự hạmình xuống từ mái nhà của sự“tự cao, tự đại, ích
kỷ,v.v…” để Ngài chạm vào chúng mình và chữ lành cho chúng mình.
Xin
chúc mọi người sống Mùa Chay năm nay thật nhiều ý nghĩa với sự bắt đầu sống tâm
tình “hy sinh từ bỏ” của Mùa Chay với cái nhìn của “người lớn’chứ không còn
là của “con nít” nữa, để chúng mình có thể đồng hành với Chúa và anh
chị em đậm sâu hơn, chân thành hơn; ngõ hầu chúng mình sẽ cảm nghiệm
được tình Chúa và tình người qua những sinh hoạt hàng ngày với
những người trong gia đình, trong giáo xứ và trông công sở.
Phó
tế Giuse Nguyễn Xuân Văn