(Mt 1, 1-25)
Kính mời theo dõi video bài giảng tại đây:
https://www.youtube.com/watch?v=MYoIrypdU6c&feature=youtu.be
Phụng vụ
Thánh Lễ Vọng Giáng Sinh dìu chúng ta về với gia phả của Đức Giêsu Kitô, Con
Thiên Chúa làm người, và gẫm suy sự giáng sinh của Con Một Chúa.
Gia phả của Đức Giêsu Kitô
Đã làm người
là có cố có ông, có cha có mẹ có ông có bà, tức là có một gia phả. Đức Giêsu dù
là Thiên Chúa, nhưng làm người, nên cũng không nằm ngoài qui luật tự nhiên ấy.
Gia phả của Đức Giêsu Kitô được Thánh sử Matthêu viết thật là dài cả thảy 42
đời, không phải một cách hết sức chính xác và đầy đủ theo nghĩa lịch sử, nhưng
mang nặng ý nghĩa thần học. Gia phả này nhắc nhớ chúng ta rằng, sau khi tổ tông
loài người phạm tội trong vườn địa đàng, Thiên Chúa đã đi tìm Ađam và Evà và đồng
hành với con người. Thiên Chúa đã gọi Abraham người đầu tiên trong gia phả, thứ
đến là các tổ phụ khác. Thiên Chúa đã muốn làm lịch sử với chúng ta, một lịch
sử đi từ thánh thiện đến tội lỗi, như trong gia phả chúng ta thấy có những
thánh nhân vĩ đại nhưng cũng có những tội nhân cao độ. Đó chính là sự kiên
nhẫn, khiêm tốn của Thiên Chúa và tình thương của Ngài đối với chúng ta.
Theo thánh
Mátthêu, Đức Giêsu xuất thân từ dòng dõi Abraham, và cuộc đời Người gắn kết với
dân tộc Israen, một dân được tuyển chọn trong tình thương. Đức Giêsu cũng là
Con của vua Đavít, nên Người có cơ sở để là Đấng Kitô như lời hứa.
Đức Giêsu
Kitô Con Thiên Chúa làm người, sinh ra trong một gia đình, sống trong xã hội,
nên Ngài chịu chi phối bởi xã hội trong dòng lịch sử một dân tộc với tất cả
những thăng trầm và biến động của nó. Là người cuối của gia phả, nhưng lại là
nhân vật trung tâm (x. Mt 1,16-17). Tất cả lịch sử của dân tộc Israen cũng là
lịch sử cứu độ. Dòng lịch sử cứu độ này đã lên đến tuyệt đỉnh nơi Đức Giêsu
Kitô. Nơi Người, Thiên Chúa đã đưa lịch sử nhân loại đến chỗ thành tựu.
Như chúng ta
đã nói ở trên, Con Thiên Chúa đi vào một lịch sử đi từ thánh thiện đến tội lỗi,
một gia phả khác thường đối với Do thái giáo. Bởi lẽ, trong gia phả Đức Giêsu
có tên một số phụ nữ, đó là chuyện lạ, vì người Do Thái thường chỉ để tên người
cha. Trừ Đức Maria ra, còn bốn phụ nữ kia đều có gốc dân ngoại. Tama và Rakháp
gốc Canaan, Rút gốc Môáp, vợ Urigia người Híttít. Mỗi bà lại có hoàn cảnh khác
thường không ai giống ai. Tama giả làm điếm để ngủ với cha chồng là Giuđa, hầu
sinh con cho nhà chồng (St 38). Rakháp là một cô điếm ở Giêricô, đã giúp Giosuê
chiếm Canaan (Gs 2). Bétsabê, vợ của Urigia, đã ngoại tình và lấy vua Đavít (x.
2Sm 11-12). Rút đã lấy ông Bôát là người bà con gần, để nối dõi cho chồng (x. R
1-4). Đức Giêsu đã là con cháu của các phụ nữ khác thường này, nên cũng mang
trong mình chút dòng máu của dân ngoại nếu tính theo gia phả, dẫn đến cuộc sinh
hạ của Đức Kitô cũng khác thường.
Sự giáng sinh của Con Một Chúa
Thiên Chúa
muốn cứu độ con người bằng cách sai Con Một Chúa xuống thế gian, nhập thể làm
người. Cách làm người của Con Thiên Chúa vừa bình thường lại vừa tuyệt đối khác
thường. Bình thường vì Người được sinh ra bởi một người nữ (x. Gl 4, 4). Khác
thường vì Người không được sinh ra bởi người nam (cha ruột), nhưng do quyền
năng Chúa Thánh Thần (x. Mt 1, 18. 20). Mátthêu diễn tả một cách tinh tế như
sau: “Giacóp
sinh Giuse, chồng của bà Maria, từ bà Đức Giêsu được sinh ra, cũng gọi là Đức
Kitô” (c. 16). Có thể nói, Đức Giêsu có dược “nhập khẩu” vào dòng
dõi vua Đavít hay không đều tùy thuộc vào lời đáp trả của thánh nhân. Nên Thánh
Mátthêu đã làm nổi bật dung mạo vị cha nuôi của Chúa Giêsu, vừa nhấn mạnh rằng,
nhờ qua thánh nhân, Con Trẻ được đưa vào trong dòng dõi vua Ðavít một cách hợp
pháp, và như thế thực hiện những Lời Kinh Thánh, trong đó Ðấng Thiên Sai được
các tiên tri loan báo như là “Con của Vua Ðavid ”.
Như thế Con Thiên Chúa đã có một người mẹ để trọn vẹn là người. Ngài có cha
nuôi là thánh Giuse để được thuộc về dòng Đavít với một gia phả. Có một gia
đình cần thiết để sống và lớn lên.
Trong giờ
vọng lễ Mừng Chúa giáng sinh đêm nay, chúng ta hướng nhìn về Thánh Giuse, vị
hôn phu của Ðức Nữ Ðồng Trinh Maria, cha nuôi Đức Giêsu, mẫu gương của người
“công chính” (Mt 1,19). Vai trò của Thánh Giuse với nhân đức trổi vượt không
thể nào bị rút gọn về khía cạnh luật pháp mà thôi. Ngài được Thiên Chúa tín
nhiệm trao ban quyền làm “Người gìn giữ Ðấng cứu thế”, trong gia đoạn đầu của
công trình cứu chuộc, khi hoà hợp hoàn toàn với vị hôn thê của mình, tiếp rước
Con Thiên Chúa làm người và canh chừng cho sự tăng trưởng nhân bản của Con
Thiên Chúa. Vì thế, thật xứng hợp biết bao hướng về ngài, cầu xin ngài trợ giúp
chúng ta sống trọn vẹn mầu nhiệm Ðức Tin cao cả này.
Noi gương
ngài, chúng ta mở rộng lòng mình ra, chuẩn bị nội tâm để đón nhận và gìn giữ
Chúa Giêsu trong đời sống chúng ta. Uớc chi Chúa có thể gặp thấy trong chúng ta
lòng quảng đại sẵn sàng đón Chúa đến, như đã xảy ra như vậy tại Belem trong Ðêm
Cực Thánh Chúa Sinh Ra. Amen.
Lm. An-tôn
Nguyễn Văn Độ