GIU-ĐA, CON NGƯỜI ‘ĐÁNG THƯƠNG’ HAY ‘ĐÁNG GHÉT’?
Jos. Đồng Đăng
Trên
hành trình sứ vụ của Chúa Giê-su ở thế gian, có rất nhiều câu
chuyện về những con người nhỏ bé bước theo Ngài. Có những “bước
chân” rất kiên gan, mạnh mẽ, hồ hởi và trung thành bên Chúa Giê-su
nhưng cũng có những bước chân lần xa vào bóng tối, rơi vào ngõ cụt
của cuộc đời. Một trong những câu chuyện tiêu biểu nhất, bi thảm nhất
đó là câu chuyện về cuộc đời và số phận của Giu-đa Ít-ca-ri-ốt, kẻ
phản bội Đức Giê-su. Hình ảnh Giu-đa hẳn gây cho quý độc giả nhiều
cảm tưởng khác nhau. Riêng tôi, Giu-đa là hiện thân của hạng người đầy
đam mê tiền bạc và quyền lực; một môn đồ phản trắc, bội nghĩa vong ân,
nhưng đồng thời cũng là một con người đáng thương.
Thứ
nhất, Giu-đa là một con người bị mê hoặc bởi ma lực của đồng tiền. Ông
được Chúa Giê-su chọn từ rất sớm để trở nên một trong nhóm Mười Hai.
Khi liệt kê Giu-đa trong danh sách các tông đồ, tác giả Tin mừng Lu-ca
cho biết, “Giu-đa Ít-ca-ri-ốt, người đã trở thành kẻ phản bội” (Lc 6,
16). Như vậy, Giu-đa bẩm sinh không phải là tên phản bội, cũng chẳng
phải là kẻ phản bội khi Chúa Giê-su chọn, nhưng y đã “trở thành kẻ
phản bội”! Chi tiết này đưa chúng ta vào tấn kịch đen tối của kiếp
người tự do. Tại sao Giu-đa trở thành kẻ phản bội? Thưa vì ông đã
lạm dụng tự do, làm nô lệ cho những lợi lộc trần thế mà đồng tiền
là tiêu biểu. Còn nhớ tại Bê-ta-ni-a, Giu-đa đã phản đối việc cô Ma-ri-a
đã lấy một cân dầu thơm cam tùng nguyên chất và quý giá mà lau chân
Đức Giê-su. Ông cho rằng nên để tiền mua dầu đó mà cho người nghèo
thì hơn. Thực ra, y không phải là kẻ thương người nghèo thực sự nhưng
như Thánh sử Gio-an nói: “vì y là một tên ăn cắp: y giữ túi tiền và thường
lấy cho mình những gì người ta bỏ vào quỹ chung” (X. Ga 12,6). Lời đề nghị
của y với các vị thượng tế cũng cho thấy y là một con người đầy tà
tâm: “Tôi nộp ông ấy cho quý vị, thì quý vị muốn cho tôi bao nhiêu?” Họ quyết
định cho hắn ba mươi đồng bạc” (Mt 26,15). Thế là hắn ẵm lấy túi tiền
và tìm dịp thuận tiện mà nộp Chúa Giêsu. Và từ đó, y bước vào một
quãng đời đầy đen tối. Tới đây, ta mới thấm thía lời Chúa Giê-su:
“Không ai có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc
sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên
Chúa vừa làm tôi Tiền Của được” (Mt 6, 24). Tiền như là một “thần minh”
hữu hình hoàn toàn đối lập với Thiên Chúa chân thật vô hình. Quả
thế, “cội rễ sinh ra mọi điều ác là lòng ham muốn tiền bạc, vì buông theo lòng
ham muốn đó, nhiều người đã lạc xa đức tin và chuốc lấy bao nỗi đớn đau xâu xé”
(1Tm 6, 10). Chính tôi nhiều lúc cũng chẳng khác nào Giu-đa, chỉ biết
nhắm mắt chạy theo ma lực của đồng tiền mà quên Chúa và hờ hững
với anh em. Thật đáng hổ thẹn! Vì thế, tôi phải biết đấm ngực ăn năn
tội lỗi của mình.
Động
cơ tiếp theo khiến Giu-đa phản bội Chúa Giê-su có lẽ vì Giu-đa ham hố
quyền lực và danh vọng. Có thể Giu-đa chưa từng có rắp tâm giết hại
Chúa Giê-su hay đẩy Chúa Giê-su vào chỗ chết nhưng vì ông cho rằng Chúa
Giê-su tiến hành quá chậm chạp tiến trình thành lập vương quốc của
Đấng Mê-si-a. Vì thế, ông muốn thúc ép Người bằng cách gài bẫy
Người. Ông không chịu chấp nhận một vị Thiên Chúa mà lại chịu cảnh
bắt bớ tù đày hay bị người ta lăng nhục xỉ vả… Thiên Chúa trong tâm
trí ông chắc phải là một người oai hùng, bá chủ thiên hạ, đánh đuổi
ngoại bang, rồi các ông sẽ được thăng quan tiến chức… Trước mắt ông,
tham vọng quyền lực như tấm sương mù giăng lối. Tới lúc Chúa bị bắt
ông hoàn toàn thất vọng hay nói cách khác ông đã vỡ mộng. Nhưng than
ôi, ông đã không hiểu được Thầy mình, không biết được sứ mệnh cứu độ
của Ngài.
Thứ hai,
Giu-đa là một môn đồ phản trắc, bội nghĩa vong ân. Chính ông là người cùng
chấm chung một đĩa với Chúa Giêsu lại là kẻ phản bội Người bằng
một nụ hôn đểu giả: “Tôi hôn ai thì chính là người đó. Các anh bắt
lấy!” (Mt 26, 48) Như vậy, nụ hôn vốn là một nghĩa cử đẹp, bày tỏ
tình cảm của con người thì Giu-đa lại dùng để làm ám hiệu chỉ điểm
để nộp Thầy mình. Thảm kịch này khiến ta nhớ lại những lời đầy thống
thiết của Thánh Vịnh: “Cả người
thân con hằng tin cậy, đã cùng con chia cơm sẻ bánh, mà nay cũng giơ
gót đạp con” (Tv 41). Giu-đa phản
bội Chúa bằng một cái hôn đểu cáng, chẳng khác nào đã “đạp” gót
chân vào mặt Thầy mình. Phần tôi, bao lần tôi rước lấy Thịt và Máu
Chúa vào lòng thế mà tôi lại cả lòng phạm tội mất lòng Chúa ấy
là tôi đã “đạp” Chúa nhiều lần. Tôi cần suy xét lại bản thân mình,
cần ăn năn khóc lóc về tính giả hình của mình.
Sau
cùng, theo thiển ý, Giu-đa cũng là một kẻ đáng thương. Kinh
Thánh mô tả kết cục của Giu-đa thật là kinh khủng: “Bấy giờ, Giu-đa, kẻ
đã nộp Người, thấy Người bị kết án thì hối hận. Hắn đem ba mươi đồng bạc trả
lại cho các thượng tế và kỳ mục mà nói: “Tôi đã phạm tội nộp người
vô tội, khiến Người phải chết oan.”
Nhưng họ đáp: “Can gì đến chúng tôi. Mặc kệ anh!” Giu-đa ném số bạc vào Đền Thờ và ra đi thắt
cổ” (Mt 27, 3-5). Kết cục đau thương là vậy. Tuy nhiên chúng ta khoan vội
kết án Giu-đa ở đây. Có ai dám chắc rằng, sau khi Giu-đa thắt cổ treo
trên cành cây, ông đã kết thúc cuộc sống trong tay Sa-tan hay là trong
tay Chúa? Có ai biết được Giu-đa đã suy nghĩ gì khi ông sắp tắt thở
hay tâm hồn ông hướng về đâu trong giờ phút lâm chung? Biết đâu ánh mắt
hiền hậu của Chúa Giê-su đã chiếu thẳng vào tâm hồn ông và ông đã
biến đổi? Chỉ có lòng thương xót Chúa mới có thể trả lời cho vận
mạng của ông. Phần tôi, tôi là ai mà dám kết án người khác.
Suy niệm
Sự
phản bội của Giu-đa còn tiếp diễn suốt chiều dài lịch sử nhân loại
và của chính bản thân tôi. Biết bao lần tôi cũng nhắm mắt làm nô lệ
cho đồng tiền; biết bao lần tôi cũng bất chấp tất cả để có được
những thứ hư danh; biết bao lần tôi rước lấy Chúa vào lòng rồi lại
giơ chân “đạp” Chúa nơi tha nhân. Tôi dùng những lời nói yêu thương ở
đầu môi chót lưỡi như thanh la phèng phèng nhưng rồi lại thờ ơ trước
những đau khổ của những người khốn khổ. Đó như thể là một nụ hôn
đểu cáng để bán Chúa vậy! Và biết bao lần tôi thất vọng, có khi
đến tuyệt vọng không cậy nhờ lòng thương xót Chúa, hồ nghi lòng
thương xót của Ngài rồi lìa xa mái ấm Giáo hội, trở thành một kẻ
đi hoang để rồi tôi cũng bước vào đêm tối mịt mùng của Sa-tan, tiến
vào ngõ cụt của cuộc đời. Tôi trở thành một kẻ đáng thương hại.
Vậy, hơn
lúc nào hết, tôi cần phải quyết tâm thay đổi con người Giu-đa cũ kỹ
của tôi để bước vào một chặng đường mới. Tôi cần trải lòng ra để
lòng thương xót của Chúa rọi vào. Bởi vì Chúa không mệt mỏi để tha
thứ, tôi cũng không được mệt mỏi chán nãn để chạy đến và nấp dưới
bóng cánh tình yêu của Ngài. Cuối cùng, là người Ki-tô hữu, tôi cần
nhớ đừng bao giờ lìa bỏ Giáo hội, vì nếu lìa bỏ Giáo hội tôi sẽ
giống như Giu-đa, sẽ bước vào đêm tối, vào ngõ cụt cuộc đời.
Tác giả:
Lm. Jos Đồng Đăng
|