GIÁNG SINH
2022
Để vào
Vương cung Thánh đường Giáng Sinh tại Bêlem - Israel, khách hành hương phải
chui qua cổng, chui xướng hang Bêlem, sấp mình xuống hay quỳ mọp xuống để kính
thờ Chúa tại chính nơi Chúa sinh ra làm người.
1. Sơ lược lịch sử Vương cung Thánh
đường Giáng Sinh.
Từ Giêrusalem
xuôi về hướng nam, đồng thời cách Giêrusalem khoảng 8 cây số, Vương cung Thánh
đường Giáng Sinh ở Bêlem là một trong những nhà thờ cổ nhất thế giới, mở cửa để
sinh hoạt hoặc đón tiếp khách hành hương liên tục hoặc gián đoạn trong nhiều
thế kỷ kể từ lúc xây dựng vào thế kỷ IV đến nay.
Vương cung
Thánh đường này được xây dựng ngay trên hang đá Bêlem. Chứng cứ đầu tiên về
hang Bêlem được tìm thấy trong quyển sách của thánh Justinô và của giáo phụ
Originê viết trong thế kỷ thứ II.
Năm 135,
hoàng đế La mã Adrien ra lệnh dựng tượng thần Adonis trên chính hang Bêlem để
ngăn cản lòng sùng kính của các tín hữu.
Năm 327,
thánh nữ Hêlêna, mẹ của hoàng đế Constantinô I cho phá tượng thần La mã và xây
cất nhà thờ Giáng Sinh trùm lên vị trí ngôi nhà thờ ngày nay.
Năm 565
hoàng đế Justinianô I cho xây dựng lại vì nhà thờ xuống cấp. Ngôi nhà thờ này,
dù xây lại, lại nhỏ hơn ngôi nhà thờ do thánh Hêlêna xây dựng. Dù nhỏ hơn, nó
vẫn tồn tại đến nay.
Khi Bêlem
bị người Ba tư xâm chiếm vào năm 614, viên chỉ huy Shahrbaraz đã không ra lệnh
tiêu hủy nhà thờ này vì nhìn thấy sự xuất hiện của ba vị Đạo sĩ phương đông với
trang phục của dân Ba tư nơi ngôi nhà thờ này.
Mặc dù bên
trong nhà thờ Giáng Sinh rất bề thế, nhưng trong các lần chiến tranh với người
Hồi giáo, những người phụ trách nhà thờ đã cho ngụy trang bằng cách làm cổng
vào nhỏ lại, chiều cao chừng một thước, chiều rộng chừng tám tấc và mặt
tiền không có vẻ là nhà thờ (để tránh bị đập phá). Đó là lý do tại sao ngày nay
nhà thờ Giáng Sinh không có chút gì uy nghi, cao cả bề ngoài.
Cũng có lẽ
nhờ thế, nhà thờ Giáng Sinh vẫn giữ được tinh thần đơn sơ khó nghèo như lúc
Chúa sinh ra cách nay hơn 2000 năm.
2. Phải cúi xuống và phải chui qua...
Trong tinh
thần đơn sơ, và nhìn nhận mình thấp hèn, ngày nay khách hành hương, khi muốn
vào bên trong để viếng nhà nhà, họ phải cúi mình xuống để chui qua cánh cửa vừ
thấp, vừa hẹp.
Trong khi
chui qua cánh cổng, dù là người ở vị trí nào hay quyền uy đến đâu, khách hành
hương cúi xuống để tôn thờ Thiên Chúa Ngôi Hai đã vì mình, vì nhân loại
mà bỏ trời để làm người trong thân phận bé thơ bị chối từ, bị rược đuổi và cuối
cùng bị giết chết thảm hại.
Lễ Giáng
Sinh, Thiên Chúa tỏ mình cho dân Do thái nói riêng và cho cả nhân loại nói
chung. Trong sự tỏ mình khiêm cung ấy, Thiên Chúa muốn dạy cả loài người bài
học cần thiết: Từ nay, con người có thể gặp Thiên Chúa không chỉ trong đền thờ
Giêrusalem hay trong các ngôi nhà thờ sang trọng mà còn nơi máng cỏ nghèo hèn...
Từ nay gặp
gỡ Thiên Chúa không chỉ dành riêng cho tư tế, hay chỉ dành cho hàng lãnh đạo của
Hội Thánh (hay nói một cách tầm thường hơn: giàn lãnh đạo của Hội Thánh), mà
còn cho cả mọi tầng lớp nhân loại dù họ bần hàn đến đâu, dốt nát đến đâu như
hình ảnh dễ thương và hiền lành của những trẻ chăn chiên trên cánh đồng Bêlem
năm ấy.
Từ thánh
đường Giáng Sinh, khách hành hương đi xuống những bậc cấp để từng người một
bước vào trong HANG - NƠI CHÚA SINH RA.
Để vào bên
trong, người ta phải khom mình xuống, vì lối vào cũng chỉ cao một thước, rộng tám
tấc. Lối vào này có tên là "Cổng
Khiêm Cung", vì khi vào, ai cũng phải chui.
Mỗi người
lần lượt quỳ gối hôn kính tảng đá Ngôi sao bạc, ghi dấu chính nơi Chúa Ngôi Hai
sinh ra. Nơi đây được gọi là Động Giáng Sinh, đánh dấu một trang tình sử của
Thiên Chúa, ghi nhớ một đêm đông giá lạnh, từ trời cao, Thiên Chúa xuống thế
làm người.
Thiên Chúa
đã chọn làm một người nghèo, sinh ra trong một gia đình nghèo, trong một hoàn
cảnh nghèo, trong một chốn nghèo, giữa những người nghèo, bên cạnh đàn vật hôi
hám...
Khi nói tới
vĩ đại, người ta thường nghĩ nó là sự to lớn, bề thế, mênh mông... Thực ra, vĩ
đại là cái không thể tưởng tượng lại có thể trở thành hiện thực. Rất nhiều khi
vĩ đại là cái vô cùng to lớn lại có thể biến thành cái vô cùng nhỏ bé mà vẫn êm
ái, vẫn như sự thông thường, vẫn không làm đảo lộn bất cứ trật tự nào, vẫn không
gây chấn động kinh hoàng nào...
Hiểu như
thế, sự kiện Giáng Sinh, bên ngoài xem ra tầm thường, nhưng lại là biến cố vĩ
đại. Quá vĩ đại đến nỗi nhiều người không thể tin đó là sự thật.
Làm sao một
Thiên Chúa lại có thể lại làm được những việc quá tầm thường. Làm sao một Thiên
Chúa lại có thể được cưu mang, được hiện hữu trong lòng dạ nhỏ nhoi của một
người nữ, được sinh ra, được ẳm bồng, được cho bú mớm, được dưỡng dục, được lớn
lên trong khuôn khổ một gia đình...?
Đó là một
việc hết sức táo bạo. Táo bạo đến ngỡ ngàng, đến sững sờ, đến khiếp run. Thiên
Chúa mà lại như thế à? Làm sao có thể tin được một Thiên Chúa, Đấng vượt ra
ngoài mọi khái niệm lại trở thành cụ thể. Cụ thể đến nỗi như sờ được, như diễn
tả được, như nhìn ngắm được! Cụ thể đến nỗi chỉ là một bé thơ trần trụi!
Vì thế, thưa
anh chị em, nhất là những ai đã từng ít nhất một lần đến hành hương Thánh địa,
những ai đã từng chui qua cánh cổng của Vương cung Thánh đường Giáng Sinh, đã từng
chui xuống hang Bêlem, đã từng sấp mình xuống để hôn kính chiếc Sao bạc là
chính nơi Thiên Chúa vô cùng đã hạ cố chính mình vì chúng ta trong thân phận
con người bé nhỏ, yếu đuối, nghĩa là anh chị em đã một lần diễm phúc được cúi
xuống trước mầu nhiệm Giáng Sinh tại chính nơi Chúa của mình đã sinh ra trong
hèn hạ, trong nghèo khó, trong đơn côi, trong tĩnh mịch, trong giới hạn, trong
lạnh giá...
Hãy mang
lấy hành vi cúi xuống này, để không phải một lần trong chuyến hành hương, mà là
một đời Kitô hữu học lấy bài học tự hạ và khiêm nhường thẳm sâu của Chúa.
Hãy hạ mình
như Chúa.
Hãy sống
thanh bần như Chúa.
Hãy yêu
chuộng đức nghèo hèn như Chúa.
Hãy làm
người rốt hết như Chúa.
Hãy xả thân
phục vụ như Chúa phục vụ.
Hãy để tâm
lo cho ơn phần rỗi của bản thân như Chúa lo cho chúng ta. Vì lo cho chúng ta mà
Chúa hạ cố chính mình để cứu chuộc chúng ta, để muôn đời chúng ta có Chúa và
muôn đời Chúa có chúng ta.
Nói cho
cùng, đứng trước mầu nhiệm Giáng Sinh đêm nay, anh chị em và tôi hãy cúi mình thật lâu và cúi mình thật sâu để tôn thờ Chúa,
để nhìn lại sự hèn hạ của bản thân mình.
Xin đừng
bao giờ quên hay làm phai nhạt hành vi cúi mình tại cổng vào Vương cung
Thánh đường Giáng Sinh, tại lối vào hang đá Bêlem, tại chính nơi Chúa Trời của
chúng ta sinh ra được đánh dấu bằng chiếc Sao bạc...
Không chỉ
xin đừng quên hành vi cúi mình ngày ấy mà còn phải mang nó vào đời, mang nó trọn
kiếp người của mỗi chúng ta...
Kính chúc
tất cả anh chị em, tất cả gia đình, cũng như cộng đoàn của mình dù là cộng đoàn
giáo xứ hay dòng tu một lễ Giáng Sinh tràn ngập thánh ân của Chúa Hài Nhi, tràn
ngập thái độ khiêm tốn mà Chúa đã dạy chúng ta trong mầu nhiệm Giáng Sinh của
chính Chúa.
Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG