Quý độc giả Ephata và Công Giáo Việt Nam thân mến,

Vậy là “phát súng lệnh” từ một trong các vị thủ lĩnh cao nhất của Công Giáo Việt Nam đã nổ. Chỉ là viên đạn mã tử, chắc chắn không làm ai chết hay bị thương, nó chỉ muốn tất cả mọi người chú ý và khởi động cho một hành trình Marathon, y như trong Thế Vận Hội Olympic ! Thế nhưng ở đây chẳng phải là đua tài đua sức, mà chỉ là một “hành trình Cầu Nguyện”. Chúng tôi xin ví von với cuộc chạy Marathon bởi thiết nghĩ chuyện không đơn giản, không một sớm một chiều mà đạt tới đích, phải dài hơi, kiên trì, đổ mồ hôi sôi nước mắt.

Tất cả anh chị em Công Giáo Việt Nam, già trẻ lớn bé, đàn ông và đàn bà, Giáo Sĩ và Giáo Dân, mọi người sẽ phải cầu nguyện. Xin lỗi, cầu nguyện mà cứ y như là các vận động viên vào đường chạy, không cần vội vã hấp tấp nhưng cũng không được chần chừ do dự, không tăng tốc vào nước rút ngay, nhưng đều đặn từng sải chân không dài không ngắn, biết tiết kiệm sức, biết phân bố sức cho một cự ly rất dài, rất gian khổ, phải việt dã, phải băng qua chập chùng những định kiến ác ý, những hằm hè ganh tức, những tham tàn vô độ.

Xin cám ơn “phát súng lệnh” của Đức Tổng Giám Mục Sàigòn. Mọi người chờ đợi đã khá lâu, bây giờ mới hiểu: chậm nhưng chắc, ôn hoà nhưng kiên quyết. Thư Mục Tử chỉ dành cho các thành viên trong “Gia Đình Giáo Phận” thôi, nhưng rõ ràng còn mời gọi hiệp thông cả Hội Thánh Việt Nam, không trừ ai. Nhân chuyện Vedan và Bauxite mà mổ xẻ tất cả những tác nhân gây ô nhiễm đời sống nhân dận cả nước.

Mở đầu, Đức Hồng Y đã định được bệnh ngay, không úp mở: báo động đỏ về huỷ diệt môi trường. Rồi ngài chỉ ra luôn nguyên tắc hướng dẫn của Hội Thánh Công Giáo, đó là phải bảo vệ lấy môi trường sống ấy như là một trách nhiệm và một nghĩa vụ, cho bản thân mình và cho mọi người, cho cả quê hương đất nước. Nguyên tắc ấy đòi buộc ba điều thiết yếu khi phát triển kinh tế:

-    Phải phục vụ lợi ích chính đáng của khối tuyệt đại đa số là người nghèo chứ không được thu vén mưu cầu cho một thiểu số quyền thế.

-    Phải chú ý đến sự cân bằng sinh thái của thiên nhiên, không được bóc lột vô tội vạ “bà mẹ đất”, vừa khai thác vừa phá hoại, chỉ thấy cái lợi trước mắt mà không thấy cái nguy hại kinh khủng về lâu dài.

-    Phải quan tâm đến các tác động lớn và ảnh hưởng sâu đối với cuộc sống thường nhật cũng như các giá trị văn hóa tinh thần của người địa phương, từ đó có thể làm xã hội bị mất ổn định.

Và bây giờ đến phần quan trọng mà mọi người chờ đợi. Dù gì những điều nói trên thì nhiều người, nhiều nơi cũng đã phân tích chi ly thấu đáo rồi. Ở cương vị Mục Tử, ngài sẽ “phát lệnh” cho đàn chiên phải làm gì, làm như thế nào trước vấn nạn nghiêm trọng như vừa nhận định ? Ngài bảo đây là “những gợi ý hành động cụ thể”. Vâng, rất cụ thể !

Có ba gợi ý: Trước hết, là tín hữu, chúng ta hãy cầu nguyện cho nhà cầm quyền được sáng suốt trong các quyết định. Kế đó, là công dân, bản thân chúng ta cũng phải nỗ lực tôn trọng, gìn giữ và bảo vệ môi trường. Và cuối cùng, ý thức được quyền làm chủ của mình, chúng ta phải mạnh dạn lên tiếng cảnh báo và góp ý cho xã hội.

Ngay từ đầu, chúng tôi đã có nói Lá Thư Mục Tử của Đức Hồng Y như một “phát súng lệnh” cho một hành trình cầu nguyện, không phải là chúng tôi chỉ chú mục vào gợi ý cầu nguyện mà lờ đi hai gợi ý còn lại. Nhưng vì đây thật sự là một tuyên ngôn của người Công Giáo, dành cho người Công Giáo, nên chuyện cầu nguyện là nét đặc thù, là căn tính, cũng là vũ khí đấu tranh ôn hoà nhất mà hiệu quả nhất của người Công Giáo, nghĩa là của người hữu thần giữa một đất nước theo chủ nghĩa vô thần.

Ai cũng thấy trong hơn một năm qua, với “phát súng lệnh” của Đức Tổng Giám Mục Hà Nội tại Toà Khâm Sứ, rồi đến “phát súng lệnh” của DCCT và Giáo Dân Thái Hà tại Linh Địa Đức Bà, cầu nguyện trở thành sức mạnh thiêng liêng, sức mạnh tinh thần và cả sức mạnh tâm lý, không chỉ riêng đối với người Công Giáo mà cho toàn thể đồng bào Việt Nam trong và ngoài nước, đang khát khao Công Lý và Sự Thật. Hằng chục vạn lượt người đã cầu nguyện và vẫn đang tiếp tục cầu nguyện. Hằng chục vạn mẩu nến sáng nhỏ bé đã góp thành bó đuốc niềm tin soi vào đêm đen. Hằng chục vạn lần lời nguyện ca Kinh Hoà Bình được cất lên như một tuyên ngôn yêu thương bất bạo động của người Công Giáo.

Vậy ra gợi ý cầu nguyện của Đức Hồng Y những ngày này không mới về việc làm, mà là mới về đối tượng và về nội dung. Lâu nay, không ít người đời có thể mỉa mai là... cái cánh Công Giáo họ chỉ lo cầu nguyện để đòi đất đòi nhà của họ. Bây giờ thì đã rõ, người Công Giáo cầu nguyện cho những giá trị cao hơn, lớn hơn nhiều: Công Lý và Hoà Bình. Mà vấn đề môi trường sống, và cả an ninh chủ quyền của đất nước nữa, đang bị đe doạ nghiêm trọng, tất cả đều nằm trong khái niệm Công Lý và Hoà Bình.

Xin biết ơn Đức Tổng Giám Mục Hà Nội đã đi trước để chứng minh rằng người Công Giáo Việt Nam dám can đảm lên tiếng trước các bất công sai trái của xã hội. Lại xin biết ơn Đức Tổng Giám Mục Sàigòn đã tiếp nối để khẳng định người Công Giáo Việt Nam không thờ ơ với vận mệnh quê hương đất nước. Hai vị ở hai đầu đất nước đã không phụ lòng đồng bào, phụ lòng “đàn chiên”.

Ngồi viết những dòng này, chúng tôi sơ kết được bảng danh sách 7.007 người đã ghi tên ủng hộ lời kêu gọi “Hãy cứu lấy Tây Nguyên khỏi thảm hoạ Bauxite đỏ” được tung lên Internet cách nay 5 tuần. Dạo ấy đã có người gửi Mail tỏ ý nghi ngờ hiệu quả của lời kêu gọi ấy, và cả gần đây, nhiều người đã chất vấn chúng tôi: sẽ làm gì tiếp theo sau khi đã có gần 2 vạn người ( nếu tính cả số anh chị em được lập trên giấy tại Nhà Thờ Thái Hà ) tự nguyện và hăng hái ghi danh ? Thì nay câu trả lời đã có, niềm mong đợi, ít là của riêng người Việt Công Giáo, đã không chìm vào thinh lặng câm nín !

Thật nhanh, các cha DCCT ở Nhà Thờ Thái Hà đã khởi động ngay một “Marathon Cầu Nguyện” bắt đầu từ Đại Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, cho các vị đại biểu Quốc Hội biết nghị cho kỹ chứ đừng vội gật, cho các nhà lãnh đạo đất nước biết ý thức trách nhiệm của mình trước lịch sử và dân tộc khi có quyết định liên quan đến dự án Bauxite. Rồi đây, có lẽ sẽ đến phiên Nhà Thờ Kỳ Đồng ở Sàigòn, rồi nhiều Nhà Thờ khác nữa trong Nam ngoài Bắc, ở Việt Nam và các nước khác, hưởng ứng “Hành Trình Cầu Nguyện” từ Lá Thư Mục Tử của Đức Hồng Y. Và cục diện chắc chắn sẽ phải xoay chuyển...

Chúng tôi cũng xin được dùng bài viết này như một lời tri ân gửi đến 7.007 người ở Việt Nam và khắp mọi nơi trên thế giới đã gửi về cho chúng tôi những dòng ghi danh tuy ngắn ngủi nhưng đồng thời cũng gói ghém cả một nỗi trăn trở xót xa dành cho quê hương trước thảm hoạ Bauxite.

“Thánh Thần, khấn xin ngự đến...”

Lm. LÊ QUANG UY, DCCT, Sàigòn 29.5.2009