(Suy niệm Tin Mừng Luca (15, 1-3. 11-32) trích đọc vào Chúa Nhật IV Mùa Chay) 

Dù lũ lụt có thể cuốn trôi tất cả nhà cửa ruộng vườn, biến nạn nhân thành người tay trắng, nhưng không thể cuốn trôi phẩm giá người ta.

Dù  hoả hoạn có thiêu rụi nhiều phố phường làng mạc, cướp đi tất cả tài sản của người dân, nhưng cũng không thể thiêu rụi phẩm chất con người.

Dù tai ương hoạn nạn có cướp đi một vài chi thể của ai đó, khiến nạn nhân trở nên tàn phế, nhưng cũng  không thể cướp đi phẩm chất cao đẹp của người ấy.

Chỉ có tội lỗi là nguyên nhân duy nhất tàn phá phẩm chất cao đẹp của con người.

Không gì từ bên ngoài có thể làm mất phẩm chất, mất giá trị con người, nhưng chỉ có tội lỗi và chỉ có tội lỗi mà thôi mới có thể huỷ diệt phẩm giá cao đẹp của họ. Chính Chúa Giê-su cũng khẳng định điều nầy: "Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế." (Mác cô 7, 21-23) 

Câu chuyện người con thứ trong Tin Mừng hôm nay minh hoạ cho thấy tội lỗi làm băng hoại phẩm giá con người đến mức nào.

Sau khi đòi chia gia tài và phung phí tài sản của mình với bọn đàng điếm, người con thứ lâm vào cảnh đói khát cùng cực và phải xin đi chăn bầy heo cho chủ để kiếm sống qua ngày. Chăn heo là việc cấm kỵ đối với người Do-thái vì luật đã chép: “đáng rủa sả thay người chăn heo.”

Không có hình ảnh nào diễn tả tình trạng xuống cấp và suy đồi phẩm giá cho bằng hình ảnh một con người đói rách thảm hại, ngày ngày sống giữa đàn heo bẩn thỉu và cầu mong được ăn bớt phần của heo nhưng chẳng ai cho.

Chính tội lỗi và chỉ có tội lỗi mà thôi mới có thể làm cho giá trị con người bị suy sụp cách thảm hại như thế.

Nhưng cũng qua bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giê-su mở ra cho chúng ta một chân trời hy vọng: những con người bị tội lỗi làm mất giá trị có thể được phục hồi nhân phẩm cách tuyệt vời.

Phục hồi lại phẩm chất cao đẹp của mình nhờ quay về với Chúa.

Một người giàu có bị phá sản, phải tốn rất nhiều thời gian và công sức mới có thể dựng lại cơ đồ.

Một người bị mất hết quyền lực và chức tước, ít có cơ may dành lại quyền cao chức trọng như trước.

Nhưng thật vô cùng may mắn và hạnh phúc cho chúng ta là những người tội lỗi, một khi lỡ sa ngã phạm tội, đánh mất hết phẩm chất cao đẹp của mình,  thì chỉ cần kiên quyết hoán cải và quay về với Chúa là có thể phục hồi lại được phẩm chất cao đẹp như trước.

Sau khi người con thứ lâm vào tình trạng đói khát, anh ta hồi tâm lại và quyết chí trở về nhà cha, để xin làm một người tôi tớ.

Khi vừa thấy bóng dáng người con sa đọa thấp thoáng ở đàng xa, người cha mừng rỡ chạy lại ôm choàng lấy nó và hôn nó hồi lâu.

Không để cho đứa con hư nói hết lời hối lỗi, ông truyền sai tôi tớ mau mau đem áo đẹp nhất ra mặc cho cậu, xỏ nhẫn quý vào tay cậu, mang giày sang quý vào chân cậu và hãy hạ bò tơ béo để mở tiệc ăn mừng…

Thế là từ một con người thân tàn ma dại, một thằng chăn heo hèn hạ đói khát, người con hoang đàng nghiễm nhiên trở thành chàng công tử thượng lưu với bao nhiêu tôi tớ hầu hạ. Thay vì tấm áo rách hôi hám, cậu được mặc vào người tấm áo dài quý phái. Thay vì đi chân đất bần cùng, cậu được mang giày của giới thượng lưu, được đeo nhẫn quý vào tay như những người quyền quý. Thay vì trước đây khao khát được ăn chung với đàn heo, ăn giữa đàn heo, cậu được ngồi ăn với cha, với họ hàng, với những bậc tai mắt trong làng xóm. Thay vì những đồ cặn bã của heo, nay cậu được ăn thịt bê đã vỗ béo ngon lành. Thật khác ngày hôm qua một trời một vực. Thật là một cuộc lột xác, đổi đời rất tuyệt vời, nằm mơ không thấy.

                                                               ***

Chỗi dậy trở về cùng Chúa là từ bỏ tội lỗi và tính hư tật xấu, là kết hợp với Đức Ki-tô để trở nên con người mới, thụ tạo mới như lời thánh Phao lô dạy trong thư gửi tín hữu Cô-rinh-tô hôm nay: “Phàm ai kết hợp với Đức Ki-tô, đều là thọ tạo mới. Cái cũ đã qua đi, và cái mới đã có đây rồi." (2C 5,17) 

Cơ hội trở về luôn sẵn có. Lời Chúa và Hội Thánh vẫn liên tục kêu mời. Phần còn lại hoàn toàn tuỳ thuộc ở nơi ta. Điều quan trọng là chúng ta có quyết tâm quay về với Chúa, cải thiện cuộc đời và nâng cấp đời sống mình cho cao đẹp hơn hay không.

Linh mục Inhaxiô Trần Ngà